Ange Nyiramahirwe Kathy Barresi Katrien Renders Kimberly Pé Shauni Van Melkebeke Marah Timmermans Thi (Quan) Vo Zolecha Odriss

Projectmatig & Themagericht werken Project Hogeschool Odisee – Campus Brussel Studenten Maatschappelijk Werk Samenwerking met BIZ (Budget InZicht)

CAW Noordwest Vlaanderen Definitie Twee definities Eigen visie CAW Noordwest Vlaanderen

Definitie 1 Nazorg betreft alle maatregelen om herval te voorkomen en gedragsverandering te stimuleren aan het einde van de trajectbegeleiding, met andere woorden wanneer een traject/dossier volledig afgesloten is (VVSG, Vlaams Centrum Schuldenlast & politeia, 2008, p. 25). Deze maatregelen worden toegepast op verschillende tijdstippen na het traject en bevinden zich op één of meerdere levensdomeinen en ingeroepen kunnen worden door zowel de hulpverlener als de hulpvrager. De hulpverlener kan deze toepassen aan de hand van doorverwijzing, begeleiding, bijstand en dergelijke. Dit op een empowerende manier waardoor de cliënt zelfstandig kan omgaan met zijn budget en om zijn zelfredzaamheid te bevorderen (VVSG, Vlaams Centrum Schuldenlast & politeia, 2008, p. 26) (Van Gils, persoonlijke communicatie, 14 januari 2014).

Definitie 2 Nazorg betreft een beperkt aantal contacten of ondersteunende activiteiten na het afsluiten van een begeleiding, op initiatief van de cliënt of van de hulpverlener i.f.v. het toetsen van doelstellingen (eventuele nood aan een nieuw aanbod), het opfrissen van doelstellingen die binnen de begeleiding verworven waren of het vermijden van herval. Nazorg is steeds aspectueel, nooit integraal (“definitie en afsprakenboek”, 2014, p. 30).

Facetten van nazorg bij schuldhulpverlening Voor wie? Wanneer? Hoe?

VOOR WIE? Welke client? Levensdomeinen (dezelfde of andere)? Onder voorwaarden of vrijwillig? Risicosignalen

Voor wie Client die begeleiding in schuldhulpverlening succesvol beëindigd Geen typisch client

Levensdomeinen Doorverwijzing Op hetzelfde levensdomein Op een ander levensdomein

Voorwaarden Vriwillig karakter

Risicosignalen Signalen Kwetsbare groepen

WANNEER? Wanneer vindt nazorg plaats Aantal contactmomenten Duur van een nazorgtraject

Wanneer vindt nazorg plaats Onmiddellijk na de begeleiding BV: CAW Oost Brabant Leuven (doorverwijzing via OCMW) Een periode na de begeleiding BV: OCMW Affligem BV: BIZ regio Halle - Vilvoorde

Aantal contactmomenten Afhankelijk van noden / situatie van de cliënt CAW Oost Brabant Leuven

Duur van een nazorgtraject Maximum één jaar Nadien geen verder contact meer

HOE? Vormen van contactopname: Face to face Online hulpverlening/ e-mail Telefonisch Groepsgesprekken en –activiteiten Combinatie face to face en telefonisch Huisbezoek

Vormen van contactopname Face to face Gesprek leiden tot vraag Begeleiding van volledig traject achter rug Optie = nazorgtraject! Vraag complexer + nieuwe terreinen = nieuwe begeleiding Meest gebruikte vorm, MAAR tijdrovend Authenticiteit

Vormen van contactopname Onlinehulpverlening/E-mail Doorheen de jaren ‘meer en meer’ Informatie, advies en ondersteuning Cliënt: laagdrempelig! Onafhankelijk tijd en ruimte Minder tijdrovend Start nazorgbegeleiding Nadeel: geen non-verbaal contact + vereiste specifieke kennis

Vormen van contactopname Telefonisch Efficiënt weinig tijdrovend Kort gesprek Hulpvraag? Geen nazorg cliënt bezit verworven competenties Antwoord bezorgdheid HVL’er

Vormen van contactopname Groepsgesprekken en activiteiten Verscheidene vormen (vormingen, workshops, …) Kennis, attitudes en vaardigheden (begeleiding) uitwisselen Versterking netwerken Handelen op andere levensdomeinen impact op schuldenlast

Vormen van contactopname Combinatie telefonisch en ‘face to face’ Cliënt nood nazorg verschillende contactvormen HVL’er: combinatie telefonisch en ‘face to face’ Initiatief beide partijen telefonisch contact ‘Face to face’ is efficiënter (verbaal en non-verbaal gedrag) Hervallen en/of andere zaken Directe aanpak BIZ Brussel gebruikt deze combinatie

Vormen van contactopname Huisbezoeken Duidelijk beeld v.d. huidige situatie Voordeel: personen beperkte mobiliteit Nadeel: tijdrovend CAW Oost-Brabant Realistisch beeld van de cliënt: hoe leven ze echt? Naar HVL’er zelf gaan = veiliger

Bevindingen uit de praktijk Bevraagde organisaties Nazorg aanwezig? Nazorg nodig? Tekort aan tijd en middelen Alternatieven?

Draaiboek Vorm: Combinatie face to face