IN- EN UITSLUITINGSCLAUSULE Van de gemeenschap nieuwe stijl zijn (o.a.) uitgezonderd de navolgende goederen: verkrijgingen (tijdens huwelijk) krachtens erfrecht of gift (94 lid 2 sub a) behoudens: a. onderlinge giften uit de gemeenschap (94 lid 3 sub a) b. insluitingsclausule (94 lid 3 sub b) (- x - = +, dus in de gemeenschap) verkrijgingen onder uitsluitingsclausule

IN- EN UITSLUITINGSCLAUSULE Insluitingsclausule (94 lid 3 sub b): gift/erfenis valt wel in de gemeenschap, maar de verkrijger en diens echtgenoot kunnen daarvan bij huvowa afwijken (insluitingsclausule dwingt niet). Zeker weten: aan beiden schenken of nalaten Praktijk wschl: insluitingsclausule onder de opschortende voorwaarde dat het huwelijk van het kind eindigt door overlijden etc. Dan gemeenschappelijk ook als kind geen huvowa heeft gemaakt.

IN- EN UITSLUITINGSCLAUSULE Uitsluitingsclausule (94 lid 4): gift/erfenis blijft buiten de gemeenschap, ongeacht wat de verkrijger en diens echtgenoot bepalen (HR 21 november 1980, NJ 1981, 193). Wanneer een u.c.? Zie Hof Den Bosch 25 januari 2018, GHSHE:2018:255 (Notamail 2018-27) Uitsluitingsclausule nog nodig? Verkrijger gehuwd voor 2018 Beperkte gemeenschap is regelend recht 133 lid 2 is regelend recht, zie ook 134

IN- EN UITSLUITINGSCLAUSULE Verwachting: uitsluitingsclausule onder de ontbindende voorwaarde gekoppeld aan insluitingsclausule onder de opschortende voorwaarde dat huwelijk van het kind eindigt door overlijden etc. Kan uitsluitingsclausule ook goederenrechtelijk voorwaardelijk worden gemaakt? Uitdrukkelijk bevestigd in Kamerstuk EK-C, zie evenwel Vegter in WPNR 2017/7154. En een insluitingsclausule obligatoir voorwaardelijk?

IN- EN UITSLUITINGSCLAUSULE JURISPRUDENTIE: OVERDRACHT EN KWIJTSCHELDING MET UITSLUITINGSCLAUSULE: WONING PRIVÉ want voor meer dan de helft met uitgesloten vermogen gefinancierd – samenstel van rechtshandelingen/zaaksvervanging HR 1 mei 2015, HR:2015:1199 (zie FTV 2016-28)

IN- EN UITSLUITINGSCLAUSULE JURISPRUDENTIE: OVERDRACHT EN KWIJTSCHELDING MET UITSLUITINGSCLAUSULE: WAT INDIEN GEFASEERDE KWIJTSCHELDING? LEIDT ER NIET TOE DAT DE WONING (ALSNOG) PRIVÉ WORDT Zie Rb. Noord-Holland 7 februari 2018, RBNHO:2018:1250 (Notamail 2018-41)

IN- EN UITSLUITINGSCLAUSULE HR 8 september 2017, HR:2017:2274 M en V gehuwd in gemeenschap van goederen M overlijdt in 1985 zonder testament, erfgenamen zijn V en zoon Z In 1992 wordt de woning aan Z toegedeeld De overbedelingsschuld wordt omgezet in een geldlening en daarna door V kwijtgescholden MET UITSLUITINGSCLAUSULE In 1994 trouwt Z i.a.g.v.g. In 2014 scheidt Z Valt de woning in de gemeenschap?

IN- EN UITSLUITINGSCLAUSULE Hof Arnhem-Leeuwarden: Woning valt in de gemeenschap, zie 3:186 lid 2 BW (deelgenoot houdt hetgeen hij bij de verdeling verkrijgt onder dezelfde titel als waaronder de deelgenoten dit voor de verkrijging hielden), dus woning krachtens erfrecht en zonder uitsluitingsclausule verkregen; Kwijtschelding voor het huwelijk - op het moment van het trouwen had de man geen schuld meer, dus ook geen recht op een vergoeding uit de gemeenschap

IN- EN UITSLUITINGSCLAUSULE Hoge Raad: Art 3:186 lid 2 BW is translatief en belet niet dat in de rechtshandeling van de verdeling een andere rechtshandeling besloten ligt (zoals een schenking van een deelgenoot aan een andere deelgenoot met daaraan verbonden een uitsluitingsclausule); Indien bij de schuldvernieuwing en de kwijtschelding sprake is van een samenstel van rechtshandelingen, is er ruimte voor toepassing van HR 1 mei 2015

IN- EN UITSLUITINGSCLAUSULE Wat bij “verwaarlozing” uitsluitingsclausule? Volgens vaste jurisprudentie hoven ontstaat er een reprise ex 96 lid 4, maar uit Kamerstuk EK-G blijkt dat dit wellicht niet geldt indien kosten van de huishouding (84 lid 4) zijn voldaan: rechtsverwerking? Hof Den Bosch 7-11-2017, GHSHE:2017:4752: géén reprise! Hof Den Haag 11-10-2017, GHDHA:2017:3780: wél reprise! Zie De Jonge, JBN 2018-25

IN- EN UITSLUITINGSCLAUSULE Wat bij “verwaarlozing” uitsluitingsclausule? (vervolg) Erfenis van Australische peetoom “for her own use and benefit” opgegaan aan kosten huish.: reprise, Hof Arnhem-Leeuwarden 17 april 2018, GHARL:2018:3767 (Notamail 2018-101) Investering schenking in zonnepanelen op echtelijke woning: geen reprise Rb. Limburg 6 juni 2018, RBLIM:2018:5234 (Notamail 2018-138) REGELEN IN DE UITSLUITINGSCLAUSULE!

UITSLUITINGSCLAUSULE INTERNATIONAAL Italiaanse nalatenschap HR 17-2-2017, HR:2017:276 (Notamail 2017-42) Spaanse nalatenschap Hof Den Haag 20-9-2017, GHDHA:2017:2884 (Notamail 2017-259) Russische nalatenschap – strijd met EVRM?! Hof Den Bosch 9 november 2017, GHSHE:2017:4807 (Notamail 2017-323)

DISCUSSIEVRAAG TOT SLOT Een appartement in Amsterdam met een WIEV van 750 wordt door vader tegen de WOZ-waarde van 500 aan zoon overgedragen. Is hier civielrechtelijk sprake van een schenking? Is toestemming ex 1:88 BW vereist van echtgenote vader? Kan daaraan een uitsluitingsclausule worden verbonden? Wat zijn de fiscale aspecten van de transactie?