Twitter: #Zorgethiek Ruimte maken voor relaties in het woonzorgcentrum: Lerende GEMEENSchap zorgethiek Joke Lemiengre en Ann Lammens www.ouderenzorgenethiek.be
sTimul Mensen en organisaties (onderwijs/werkveld) stimuleren tot duurzame borging van zorgethiek Zorgethiek vertrekt vanuit het gegeven dat zorg relationeel en contextgebonden is. De zorgethiek gaat ervan uit dat zorg vanuit betrokkenheid een voortdurende relationele afstemming vraagt op het individu, zijn belangrijke relaties en de context waarin hij leeft, zorg geeft en ontvangt. Zorgethiek doet nadenken over de zorgdragende dimensie van onze samenleving. Zorgethiek stelt vragen over de betekenis en organisatie van zorg als publiek goed binnen de brede context van samen-leven. Dit houdt in dat ‘goede’ zorg meer is dan ‘nuttig, efficiënt of aangenaam’. Zorg is moreel van aard: het heeft te maken met een goed leven, met en voor anderen, in rechtvaardige instituties (Ricoeur).
Leren in de praktijk via het ervaren sTimul staat voor Elke mens leert anders en het is zoeken naar welk aanbod het beste past, in de gebruikte didactieken staat het leren ‘aan den lijve’ en het ervaringsgerichte centraal. Hierdoor ontstaat beweging, juist wat zorgethiek beoogt. In praktijkgericht onderzoek wordt nagedacht over het doen en verder-doen Leren in de praktijk via het ervaren
Wat is een lerende gemeenschap Bron foto: http://www.exatecspain.es/people-pictograms-on-tree/
“Deelname lerende gemeenschap zorgethisch coach” Situering Oproep aan Vlaamse WZC “Deelname lerende gemeenschap zorgethisch coach” SELECTIE: Motivatie (RVB) 2 mensen ter beschikking stellen Deelname lid RVB aan slotbijeenkomst Inhoudelijk (zorgethiek/compatibele verwachtingen/originaliteit) 28 kandidaat WZC 10 deelnemende WZC
Tussentijdse opdrachten LC 1 18/5 Zorg-ethisch coachen LC 2 28/6 Exposure als bron voor zorg-ethische veran-dering LC 3 30/8 Zorg-ethiek en schaarste LC 4 9/10 Zorg-ethiek, verander-lijkheid en geleide-lijkheid LC 5 16/11 Omgaan met macht en verant-woorde-lijkheid LC 6 12/12 Ruimte voor relaties Critical friend op bezoek
Een lerende gemeenschap Een lerende gemeenschap vanuit zorgethisch perspectief : oefenplek en onderzoeksplaats (lab) leren door ervaring (niet uit ervaring) openheid, veiligheid en vertrouwen machtsvrije ruimte en acceptatie leren als een relationeel proces deelname aan LG is vrijwillig maar niet vrijblijvend (geëngageerd en persoonlijk leren) open en kritisch leren
lerende gemeenschap ‘groepen van mensen die hun kennis en ervaring rond een bepaald thema of vakgebied delen en met elkaar leren om beter met de problemen en uitdagingen in de gemeenschappelijke praktijk om te gaan’ (Bood, 2004; Olthuis, 2012).
lerende gemeenschap => zorgethisch perspectief oefenplek en onderzoeksplaats (lab) leren door ervaring (niet uit ervaring) openheid, veiligheid en vertrouwen machtsvrije ruimte en acceptatie leren als een relationeel proces deelname aan LG is vrijwillig maar niet vrijblijvend (geëngageerd en persoonlijk leren) open en kritisch leren
lerende gemeenschap => zorgethisch perspectief Een lerende gemeenschap is een trage maar diepe vorm van leren (Janssen & de Neve, 1988) Persoonlijk transformatieproces: Wie deelneemt, blijft zichzelf maar wordt ook anders. Het is een bijzondere vorm van exposure.
lerende gemeenschap => zorgethisch perspectief Persoonlijk transformatieproces Exposure
lerende gemeenschap => zorgethisch perspectief Een lerende gemeenschap is een trage maar diepe vorm van leren (Janssen & de Neve, 1988) Persoonlijk transformatieproces: Wie deelneemt, blijft zichzelf maar wordt ook anders. Het is een bijzondere vorm van exposure. Deelname aan de lerende gemeenschap vereist dat men bereid is zelf meer zorgethisch te handelen, meer zorgethisch te leven ook.
Een lerende gemeenschap De getuigenissen die de deelnemers van LG gebracht hebben waren heel helder: door reflectie kwam beweging op de werkvloer
Outcome lerende gemeenschap We leren heel veel van elkaar via deelname aan LG Ik, als zorgethisch coach, haal energie uit de LG Alles krijgt meer betekenis Ik deel het vanzelf met anderen wat ik meeneem uit LG Er is tevredenheid merkbaar bij bewoners Ik stel vragen op een andere manier Er is een ‘stille bewustwording’ ontstaan bij mij als zorgethisch coach De impact op de werkvloer is zichtbaar
Aanbod vanuit sTimul Opzetten en begeleiden van lerende gemeenschappen (per sector) Voor alle (Vlaamse woonzorg)centra die inspanningen willen leveren om zorgethiek via zorgethisch coaches binnen hun organisatie te cultiveren 2 deelnemers per voorziening worden vrijgesteld om deel te nemen aan LG dat bestaat uit 5 tot 8 deelnemende voorzieningen LG vraagt 7 volle dagen engagement op verplaatsing en alertheid op de werkvloer Portfolio wordt door deelnemers opgemaakt doorheen LG
Tekst: Marlies Verdoodt
Aanbod van ervaringsgerichte workshops Ervaringsdag maaltijdzorg Via Sociaal Fonds (januari tot december ‘19) kunnen WZC zich inschrijven voor deze workshop om aan den lijve te ondervinden welke kwetsbaarheden zorgontvangers kunnen ondervinden tijdens de maaltijden WS is in house met 12 à 16 deelnemers (alle opleidingsniveaus) - Andere workshops zijn
Aanbod OP MAAT Op vraag van voorzieningen kan gekeken worden wat mogelijk is om dit aanbod uit te werken al of niet in de setting zelf met begeleiding vanuit sTimul sTimul UC Leuven-Limburg: joke.lemiengre@ucll.be sTimul VIVES: ann.lammens@vives.be