Bewegen de liedjes Jitske Draijer | Afstudeer Onderzoek | CT-VR Muziek Stenden Hogeschool Leeuwarden| 2018

Bewegen de liedjes Systemisch N=1 Onderzoekspopulatie bestaat uit één persoon; cliënt J. Eén interventie; ‘de Beweegliedjes’ Systemisch - leden van het sociale netwerk wordt bij de beoordeling van het gedrag betrokken Gedragsverandering wordt op verschillende meetmomenten met elkaar vergeleken. (Stenden, 2017).

Bewegen de liedjes Cliënt J. Een jongen van 7 jaar. J. bezoekt vier dagen per week groep ‘Pluk’ van Kinderdagcentrum ‘it Kampke’ te Leeuwarden. Cliënt J. heeft een ernstig verstandelijke en meervoudige beperking, hersenafwijking Schizencefalie welke gekenmerkt wordt door een ontwikkelingsachterstand, spasticiteit en epilepsie en zintuiglijke problematiek.

‘De Beweegliedjes’ zijn: Melodie, klein van omvang, herkenbaar Vorm, kort - veel herhaling mogelijk - tussen de 8-12 maten Tekst, simpel - 3 items per lied Die passen bij de woordenschat van kinderen met een ontwikkelingsleeftijd onder de 24 maanden. (persoonlijke communicatie Simone Galama, logopedist 27 maart 2016). Zintuigen worden aangesproken Liedjes: ‘Stampen’, ’Dansen’ en ‘Vuist’

Afstudeeronderzoek ’Bewegen de liedjes’ Centrale vraagstelling: Welk resultaat is waarneembaar op de mate van alertheid tijdens en na het inzetten van de muziektherapeutische interventie ‘de Beweegliedjes’ bij cliënt J. van 7 jaar met een ernstig verstandelijke en meervoudige beperking en zintuiglijke problemen binnen KDC ‘it Kampke’. Deelvragen In welke mate is er volgens het netwerk resultaat op de mate van de alertheid tijdens het aanbieden van muziektherapeutische interventie ‘de Beweegliedjes’ bij cliënt J. van 7 jaar met een ernstig verstandelijke beperking en zintuiglijke problemen. welk resultaat is waarneembaar op de mate van alertheid volgens het netwerk, gedurende de dag en tijdens de algemene dagelijkse Levensverrichtingen (ADL) na de aanbieden van de muziektherapeutische interventie ‘de Beweegliedjes’ bij cliënt J. Welke veranderingen zijn waarneembaar ten aanzien van de alertheid volgens het netwerk voor en na het aanbieden van ‘de Beweegliedjes’ bij cliënt J.

Alertheid Het oplettend zijn 2) Oplettendheid 3) Tegenwoordigheid van geest 4) Waakzaamheid Bron: Encyclo.nl Arousal De activatietoestand van het centrale en autonome zenuwstelsel. Bron: (Scherder, 2017).

Alleen wanneer je alert bent en je kunt focussen sta je open voor ontwikkeling (Nelson et al, 2002). Een verhoogd arousal betekent dat de hersenschors een hogere activiteit laat zien (Scherder, 2017). Alertheid wordt omschreven als het niveau van interactie en betrokkenheid van een individu bij zijn/haar omgeving, die herkenbaar en waarneembaar is in het gedrag van het individu (Munde et al. 2009). Alertheid heeft alles te maken met het verwerken van zintuiglijke prikkels (de Geeter en Munsterman, 2017).

Sensorische Informatieverwerking Zintuiglijke prikkels zijn: Vestibulaire – evenwicht Tast Reuk Interoceptie Smaak Interosensoren: geven informatie over het intern functioneren van het lichaam, b.v. honger of volle blaas, bevinden zich in je lichaam in je organen Visus Gehoor Nocioceptie Proprioceptie Nocisensoren hebben de functie direct te waarschuwen als een beschadigde prikkel wordt waargenomen, bevinden zich in het gehele lichaam. Propriosensoren verwerken van informatie vanuit het bewegingsapparaat, o.a. spieren, pezen, gewrichten

Bewegen de liedjes Systemisch N=1 Kwantitatieve deel (deelvraag 1 en 2) ‘Lijst alertheid’ – (Munde/Vlaskamp) per actie en/of tijd codes invoeren in kleuren groen = alert, oranje = afwezig, rood = doezelen, slapen, blauw = boos In de N=1 tool deze in codes omgezet 4-1 4 = alert, 3 = afwezig, 2 = doezelen, slapen, 1 = boos Deelvraag 1 Lijst C - Door netwerk d.m.v. opnames na interventie Deelvraag 2 Lijst B - Door groepsleiding tijdens het verloop van de dag Kwalitatieve deel (deelvraag 3) Vragenlijst a.d.h.v. topics Alertheid, Sensorische informatieverwerking/zintuigen, de Beweegliedjes

Resultaat centrale vraagstelling Welk resultaat is waarneembaar op de mate van alertheid tijdens en na het inzetten van de muziektherapeutische interventie ‘de Beweegliedjes’ bij cliënt J. van 7 jaar met een ernstig verstandelijke en meervoudige beperking en zintuiglijke problemen binnen KDC ‘it Kampke’.

Resultaat deelvraag 1 In welke mate is er volgens het netwerk resultaat op de mate van de alertheid tijdens het aanbieden van muziektherapeutische interventie ‘de Beweegliedjes’ bij cliënt J. van 7 jaar met een ernstig verstandelijke beperking en zintuiglijke problemen.

Wanneer we de NAP-score uitrekenen is de score: Tussen meetmoment 1 en meetmoment 2: 0.500 Tussen meetmoment 2 en meetmoment 3: 0.597 Tussen meetmoment 1 en meetmoment 3: 0.599 De GLI bij deelvraag 1 is 0.869. Wanneer we de Cohen’s d uitrekenen is de score: Tussen meetmoment 1 en meetmoment 2: -0.018 very small Tussen meetmoment 2 en meetmoment 3: 0.489 small Tussen meetmoment 1 en meetmoment 3: 0.490 effect small

Resultaat deelvraag 2 Welk resultaat is waarneembaar op de mate van alertheid volgens het netwerk, gedurende de dag en tijdens de Algemene Dagelijkse Levensverrichtingen (ADL) na de aanbieden van de muziektherapeutische interventie ‘de Beweegliedjes’ bij cliënt J.

Wanneer we de NAP-score uitrekenen is de score: Tussen meetmoment 1 en meetmoment 2: 0.721 Tussen meetmoment 2 en meetmoment 3: 0.443 Tussen meetmoment 1 en meetmoment 3: 0.634 Wanneer we de Cohen’s d uitrekenen is de score: Tussen meetmoment 1 en meetmoment 2: 1.237 large Tussen meetmoment 2 en meetmoment 3: -0.400 small Tussen meetmoment 1 en meetmoment 3: 0.862 large GLI -

Resultaat deelvraag 3 Welke veranderingen zijn waarneembaar ten aanzien van de alertheid volgens het netwerk voor en na het aanbieden van ‘de Beweegliedjes’ bij cliënt J.

voor na Alertheid rechtop zitten alert er lijken gradaties in alertheid Zintuigen auditief is favoriet zingen en aanraken lijken effectief ‘De beweegliedjes’ favoriet muziek van thuis J. moet wennen maar vindt ze wel leuk Tsunami en house-muziek Algemeen heeft tijd nodig om prikkels groepsleiding kan met ‘de Beweegliedjes’ te verwerken op de groep nog meer doen.

Bewegen de liedjes Discussie | Aanbevelingen Alertheid er zijn gradaties in alertheid, die nog uitwerking vragen. Sensorische informatieverwerking Alleen wanneer je alert bent en je kunt focussen sta je open voor ontwikkeling (Nelson et al, 2002). Wanneer je als muziektherapeut wilt werken vanuit alertheid moet je iets weten over SI en alertheidsregulatie. ‘De Beweegliedjes’ met een duidelijke instructie zijn ‘de Beweegliedjes’ bruikbaar voor muziektherapeut en groepsleiding. Cliënt J. 1) kijken in ondersteuning wanneer is J. alert, 2) ‘de Beweegliedjes’ is een positieve interventie en vraagt om verdere uitwerking in zijn dagprogramma.

Bewegen de liedjes Bronnen Berckelear-Onnes, I. van, Degrieck, S. & Hufen, M. (2017). Autisme en zintuiglijke problemen. Amsterdam: Boom. Dunn, W. (2013). Leven met sensaties, begrijp je zintuigen. Amsterdam: Pearson. Geeter, K. de & Munsterman, K. (2017). Koffie met een koekje. (is dat nou) een goed leven voor mensen met een EVMB?. Groningen: Zalsman Groningen BV. Graham, J. (2004) Communicating with the uncummunicative: music therapy with pre-verbal adults. British Journal of Learning Disabilities, 32(1), 24-29. Kranowitz, C.S. (2005). Uit de pas. Amsterdam: Uitgeverij Nieuwezijds. Nelson, C., Van Dijk, J., McDonnell, A.P., & Thompson, K. (2002). A framework for understanding young children with profound and multiple disabilities. Journal of Intellectual Disability Research, 59(3), 284-292. Munde, V.S., Vlaskamp, C., Ruijssenaars, A.J.J.M., & Nakken, H. (2009a). Alertness in persons with profound and multiple disabilities: a review. Research in Developmental Disabilities, 30(3), 462-480. Scherder, E. (2017). Singing in the brain. Amsterdam: Athenaeum – Polak & Van Gennep. Stenden Hogeschool, School Social Work & Art Therapies. (2017). Handleiding N=1-tool voor Systemisch N=1. Geraadpleegd op 17 jan 2018 Verhoeven, N. (2014). Wat is onderzoek. Den Haag: Boom Lemma uitgevers.