Wetenschappelijke Revolutie, Verlichting en Franse Revolutie Par 2: De Verlichting

Rationeel optimisme Onderzoekers (lees: verlichters) in de 18e eeuw vormen een andere visie op onderzoek en kijk op de wereld Met verstand Benaderen Onderzoek Hierdoor zou de kennis toenemen en maatschappelijke problemen kunnen worden opgelost

Verlichters en de economie De Verlichters streefden o.a naar het scheppen van randvoorwaarden voor vrijheid van handel De 18e filosoof Adam Smith zet in zijn boek An inquiry into the nature and causes of the wealth of nations (1776) uiteen hoe welvaart kan worden verkregen Eigenbelang staat voorop Eigenbelang vormt de economie als een invisible hand

Adam Smith

Verlichters en de politiek 1 De Verlichters waren voor Volkssoevereiniteit Geregeerd worden door een absolute vorst is volgens de Engelse filosoof Hobbes noodzaak: “Om vrede te bereiken moet ieder mens bereid zijn om zijn vrijheid op te geven. Hiervoor moet men een overeenkomst sluiten: het sociale contract. Daarin wordt overeengekomen dat iedereen het onbeperkte recht op zelfverdediging overdraagt aan de Leviathan, een absolute vorst of soeverein.” De Verlichters dachten hier anders over!

Verlichters en de politiek 2 Mensen moesten een voorbeeld nemen aan de natuur Daar was geen onverdraagzaamheid van bestuur en onwetendheid Misschien was de mens in zijn wildste staat nog het meest wijs en vrij De idee van de Edele Wilde Nobele Wilde The Nobele Savage

Jean-Jacques Rousseau (1712-1778) De vrije mens moet voor het algemeen welzijn een contract sluiten met de maatschappij wat goed is voor het volk, is ook goed voor jou! = De Algemene Wil Ga je tegen de Algemene Wil in, dan wordt je gedwongen je aan te passen Hetgeen voor je eigen bestwil/vrijheid is

Montesquieu (1689-1755) Beschreef de werking van de Trias Politica; de scheiding der machten Rechtsprekende Wetgevende Uitvoerende Zonder deze scheiding, de machten in één hand ontstaat onvrijheid, een dictatuur

Verlichte macht(-hebbers) H4:§ 7:p81 Verlichte macht(-hebbers) In de 18e zijn er vorsten die hun macht op sommige gebieden wijs aanwenden Zij voerde een aantal ideeën uit de verlichting door, zonder hun macht weg te geven Bijvoorbeeld Beperkte persvrijheid Vrijheid van godsdienst Bescherming van minderheden “Humaner” straffen Afschaffen van horigheid

“Niets door het Volk; alles voor het Volk” Frederik de Grote Catharina de Grote

Huiswerk HB, Op zoek naar de ideale samenleving (p. 48)