Samen in verscheidenheid VIVAS Congres voor sociale huurders 17 november 2018 Geert Inslegers, Vlaams Huurdersplatform

Leefbaarheid en levenskwaliteit Hoe ziet de woonomgeving eruit en is deze leefbaar? ● Levenskwaliteit Wat vindt de bewoner van zijn omgeving? Is hij hierover tevreden? Levenskwaliteit = woontevredenheid Leefbaarheid en levenskwaliteit

Leefbaarheid en levenskwaliteit Centraal moet staan: ● Wat zijn de verwachtingen van de sociale huurder inzake leefbaarheid en woontevredenheid ? ● Wat verwacht hij van zijn sociale huisvestingsmaatschappij ? Leefbaarheid en levenskwaliteit

Leefbaarheid en levenskwaliteit Specifieke aandachtspunten sociale huur ● Meerderheid zijn appartementsbewoners = specifieke uitdaging door dicht op elkaar wonen en veelvuldige bewonerscontacten (aangename en soms onaangename): afspraken voor samenleven zijn nodig ● Meerderheid sociale huurders woont in ‘homogene’ sociale woonwijken met zeer diverse profielen Leefbaarheid en levenskwaliteit

Leefbaarheid en levenskwaliteit Specifieke aandachtspunten sociale huur ● Sociale verhuurder (SHM) is mee verantwoordelijk voor leefbaarheid en bestrijding overlast (anders dan bij private huur) = opzeggingsgrond ● Sociale huur meer geconfronteerd met diversiteit en instroom zwakke huurdersgroepen (arme huurders, afbouw residentiële zorg voor mensen met psychosociale problemen, groot aandeel bejaarde huurders, nieuwkomers en bewoners met migratieachtergrond) Leefbaarheid en levenskwaliteit

Leefbaarheid en levenskwaliteit Specifieke aandachtspunten sociale huur ● Anderen spreken in uw plaats: Nimby-syndroom: Not In My Backyard (begoede bewoners verzetten zich tegen sociale woonwijken) Sociale huur geproblematiseerd door zij die er niet wonen (sociale getto’s, trekt armoede aan, achterstellingwijken, domiciliefraude, scheefwoners, meer samenlevingsproblemen) Koosnaampjes zoals Nieuw Texas, enz. Bewoners zijn het probleem, niet de woningen Leefbaarheid en levenskwaliteit

Leefbaarheid en levenskwaliteit Specifieke aandachtspunten sociale huur ● Sociale huurders hebben minder keuzevrijheid: Schaarste aan sociale huurwoningen (sociaal woonmodel) Regelgeving: 1 of 2 maal aanbod weigeren = van de wachtlijst Als het u niet aanstaat … Leefbaarheid en levenskwaliteit

Leefbaarheid en levenskwaliteit Sociale huur is niet het probleem maar de oplossing van woonproblemen Sociale huur is niet de onderste sport van de woonladder Zijn er dan geen problemen? Durven we ze dan niet uit te spreken? Of te benoemen? Jawel, maar laat het woord nu aan de sociale huurders zelf: hoe kan het beter? En vooral: daar kunt u nog iets van leren! Leefbaarheid en levenskwaliteit

Leefbaarheid en levenskwaliteit Doelstellingen Vlaamse Wooncode Artikel 4. Bijzonder doelstellingen van het woonbeleid “§2Het woonbeleid is gericht op: 1. de realisatie van optimale ontwikkelingskansen voor iedereen; 2. een optimale leefbaarheid van de wijken; 3. het bevorderen van de integratie van bewoners in de samenleving; 4. het bevorderen van gelijke kansen voor iedereen.” Leefbaarheid en levenskwaliteit

Leefbaarheid en levenskwaliteit Doelstellingen Vlaamse Wooncode Artikel 4. Bijzonder doelstellingen van het woonbeleid “§3. Ter uitvoering, kan de Vlaamse maatregelen nemen die gericht zijn op: 1° de kwaliteit van de woningen; 2° de kwaliteit van de woonomgeving; 3° het samenleven van de bewoners in de wijk; 4° de betaalbaarheid; 5° de participatie van de betrokken bewonersgroepen.” Leefbaarheid en levenskwaliteit

Levenskwaliteit = woontevredenheid Tevredenheidsmeting sociale huisvesting onderzoek ‘Hurend Nederland’ Top 6 verwachtingen sociale huurders 1. Ik verwacht dat mijn verhuurder zich goed aan afspraken houdt. 2. Ik verwacht vriendelijk en met respect behandeld te worden. 3. Ik verwacht dat mijn verhuurder altijd goed bereikbaar is. 4. Ik verwacht snel een reactie op mijn vraag. 5. Ik verwacht dat medewerkers zich inzetten om mij te helpen. 6. Ik verwacht heldere begrijpelijke informatie van mijn verhuurder. Levenskwaliteit = woontevredenheid

Levenskwaliteit = woontevredenheid Tevredenheidsmeting sociale huisvesting Onderzoek ‘Hurend Nederland’ Tevredenheid over dienstverlening SHM en tevredenheid over kwaliteit van de woning en woonomgeving gaan hand in hand Tevredenheid over dienstverlening zorgt voor meer krediet bij de bewoner en meer engagement naar zijn woonomgeving toe Voorbeeld Levenskwaliteit = woontevredenheid

Levenskwaliteit = woontevredenheid Uit Tevredenheidsmeting sociale huisvesting Onderzoek ‘Hurend Nederland’ Dienstverlening van verhuurders dient zich te richten op: de persoon (de huurder zelf); het product (de woning); de plaats (leefomgeving): komt slechts in beeld waar het direct bijdraagt aan de veiligheid of leefbaarheid en dus aan het woongenot van de huurder zelf.   Levenskwaliteit = woontevredenheid

Woonomgeving De fysieke verschijningsvorm: de voorzieningen, zoals de nabijheid tot winkels, de woningvoorraad (1) de samenstelling naar woningtypen (vrijstaand, enz.) (2) naar dichtheid, (3) naar aandeel sociale huurwoningen en (4) naar mutaties in de woningvoorraad. En ook beheer speelt een rol. Mobiliteit en verkeer. Groen. Properheid, Schone lucht.. Leefbaarheid

De sociale context: wie woont er Woonomgeving De sociale context: wie woont er Samenstelling van de bevolking (inkomen, opleiding en werkzoekenden) in beeld brengen, evenals de sociaaleconomische condities in de wijk. Samenstelling en homogeniteit van de bevolkingsgroepen en de interactie ertussen. Indirecte indicator: de afwezigheid van overlast, contacten met buren, activiteiten, verenigingen… Leefbaarheid

Woonomgeving De veiligheid en overlast Samenlevingsproblemen kunnen onder meer voort komen uit: geweldmisdrijven (op gemeenteniveau), vernielingen aan het publieke domein, rommel op straat, bekladding, overlast van dronken mensen, overlast van drugsgebruik, overlast van jongeren, woninginbraak, fietsdiefstal, auto-inbraak, lawaai, … Leefbaarheid

Hoe gaan we er mee aan de slag? Elke buurt, elke wijk, elk wooncomplex is anders. Geen standaard recepten. Inventariseer: Fotoreportage, interviews met bewoners, focusgroepen, experten, concreet en herkenbaar, bevoorrechte getuigen; Welke verenigingen en organisaties zijn er: betrek ze: Concrete en zichtbare resultaten nastreven; Focus niet enkel op problemen: talentenjacht. Leefbaarheid

Hoe gaan we er mee aan de slag? Benoem maar veroordeel niet: wat zit de mensen hoog? Communiceer open in sfeer van respect Betrek experten: bemiddelaar, Centrum voor Algemeen Welzijnswerk, architect/planoloog, politie, vrederechter/ advocaat, sociale huisvestingsmaatschappij/ … Leefbaarheid

Hoe gaan we er mee aan de slag? Een kerngroep die dieper wil graven Gebruik de Stadsmonitor: https://www.gemeente-en-stadsmonitor.vlaanderen.be/ Tevredenheidsenquête (SHM/Steunpunt Wonen) Visitatierapport Leefbaarheid

Hoe gaan we er mee aan de slag?

Bedankt !