Waarden en toegewijde actie

Doel van de ACTbehandeling het ontwikkelen van een gedragsmatig traject naar een vitaal en waardevol leven. Alle interventies zijn hieraan ondergeschikt : de client te helpen een leven te leiden dat in overeenstemming is met zijn of haar waarden.

Uitgangspunt Elke client bezit alles wat nodig is voor het definieren van een levensrichting. Het probleem is ‘slechts’ dat het vermogen om deze richting te zien, verzwakt is door verbale fusie en experientiele vermijding.

Wat zijn waarden ? wat is werkelijk belangrijk voor je ? waar wil je dat je leven voor staat ? wat voor soort persoon wil je zijn ? wat voor soort relaties wil je hebben ? etc.

Verschillende domeinen Familie Intieme relaties Vriendschappen Werk Persoonlijke ontwikkeling Ontspanning en scholing Spiritualiteit Burgerschap Omgeving en natuur Gezondheid

Concreet: in de therapie Identificeren van waarden: laat de client ieder domein beschrijven (voor mij is belangrijk dat....) Verbinden van specifieke gedragsdoelen aan de waarden

Waar je let je op ? Het onderscheid tussen waarden en doelen:  Waarden geven de richting van de reis aan, ze hebben betrekking op een voortgaand proces dat geen eindstation heeft. Een doel heeft een eindpunt. 

Waar let je op ? Het onderscheid tussen keuze en oordeel: Oordelen worden verklaard, gerechtvaardigd, verbonden met, en geleid door verbale evaluaties. (“moeten”, “zou”, “hoort zo”) Waarden zijn keuzen. Keuzen worden niet verklaard, gerechtvaardigd of geleid door verbale evaluaties of oordelen

Een oefening Wil je koffie of thee ?

Bij waarden gaat het precies hierom: Het is niet nodig om te rechtvaardigen of verdedigen wat je waardevol vindt. Waarden zijn individueel en gaan voorbij aan oordeel en evaluatie.

Toegewijde actie In de eerdere fasen van de therapie: leren (ver)dragen van.... verminderen van fusie verhelderen van waarden En dan: het zetten van een stap : toegewijde actie

Toegewijde actie Gaat over DOEN: alleen via toegewijde actie kan de client achterhalen wat werkelijk werkt om resultaten te behalen die in lijn liggen met de gekozen waarden

Doen is nodig: want alleen dan kun je richting een waardevol leven gaan en : oude regelsystemen zijn dan aanwezig. Dat biedt de kans de client te laten defuseren met verbaal gedrag

De verleiding van vermijding Gebruik metaforen en oefeningen om begrip te kweken voor het feit dat toegewijde actie: vraagt om obstakels en dat het bewegen daarlangs nodig is voor persoonlijke groei

Vb: moerasmetafoor Stel, je bent op weg naar een prachtige berg...... Zodra je een stap zet.........dit is niet de bedoeling........! Dan heb je een keuze: je kunt de reis annuleren of verdergaan...........

Moerasmetafoor Leven is net zoiets..... We stappen het moeras in. Niet omdat het daar zo leuk is, maar omdat het tussen ons en ons reisdoel in staat

Bereidheid is alles of niets Je kunt een ravijn niet in twee sprongen oversteken Wat je wel kunt doen: doseren, de situatie aanpassen