VASTE TEKSTSTRUCTUREN NEDERLANDS HAVO/VWO 3 NN5 H1 EN 2 LEZEN VASTE TEKSTSTRUCTUREN

VASTE TEKSTSTRUCTUREN Wat ga je leren? Om vaste tekststructuren te herkennen Waarom ga je dat leren? Om de opbouw van een tekst goed te begrijpen

VASTE TEKSTSTRUCTUREN Iedere tekst heeft door de inleiding, middenstuk en slot een logische opbouw, anders begrijp je de tekst niet. De opbouw komt terug in een structuur. Er zijn verschillende structuren.

VASTE TEKSTSTRUCTUREN 1. Aspectenstructuur Inleiding: introduceert het onderwerp Middenstuk: diverse aspecten (onderdelen) van het onderwerp Slot: geeft een samenvatting Vriendschap is een kwestie van geven en nemen. Er zijn drie sleutelwoorden voor vriendschap. Vertrouwen, want we zoeken in een vriend iemand die naast ons staat in het leven. Humor, want een goede vriend is vaak iemand met wie je na een woord al in lachen uitbarst. Stabiliteit, want in een goede vriendschap blijft het gevoel van saamhorigheid lang bestaan. Vertrouwen, humor en stabiliteit zijn de sleutelwoorden voor vriendschap.

VASTE TEKSTSTRUCTUREN 2. Verleden/heden (toekomst)structuur Inleiding: introduceert het onderwerp Middenstuk: situatie vroeger situatie nu Slot: geeft een conclusie of situatie in de toekomst De muziekstijl hiphop heeft zich door de jaren heen ontwikkeld. Hiphop is een culturele beweging ontstaan in de jaren zeventig in New York. Tegenwoordig is hiphop een aanklacht tegen de samenleving in het algemeen. Als we kijken hoe de ontwikkeling van hiphop is geweest, kunnen we ervan uit gaan dat deze muziekstijl in de toekomst heel populair zal worden onder de jongeren.

VASTE TEKSTSTRUCTUREN 3. Voor- en nadelen structuur Inleiding: onderwerp, vraag of stelling Middenstuk: voordelen nadelen Slot: een afweging en conclusie Is het wel handig om een griepinjectie te halen? Het voordeel hiervan is, is dat het gratis is. Een van de nadelen van de griepinjectie is, is dat de bacteriën resistent worden en kan zich een nieuwe variant van de griep vormen. Gezien de nadelen is het voor mij niet handig om een griepinjectie te halen.

VASTE TEKSTSTRUCTUREN 4. Vraag /antwoordstructuur Inleiding: is er een vraag Middenstuk: antwoorden Slot: geeft een samenvatting of conclusie Op welke manieren kun je naar de stad gaan? Er zijn verschillende manieren waarop je dat kunt doen. Je kunt met de bus, de trein en de auto. Conclusie: er zijn drie manieren waarop je naar de stad kunt gaan.

VASTE TEKSTSTRUCTUREN 5. Argumentatiestructuur Inleiding: stelling of standpunt (eventueel als vraag) Middenstuk: argumenten voor de stelling tegenargumenten (+ weerlegging) Slot: herhaling stelling of beantwoording van de vraag (eventueel kort de argumenten) Hoewel de Spaanse Costa’s niet meer zo populair zijn als een aantal jaren geleden, is het in mijn ogen nog steeds de ideale vakantie- bestemming. Je hebt er altijd zon dus je kunt je regenkleding lekker thuislaten. De stranden zijn breed en het zeewater heeft een goede temperatuur. Verder zijn er overal Nederlandse bars te vinden waardoor je ook zonder Spaans te spreken aan je trekken komt. Bovendien rijden er vanuit Nederland verschillende busmaatschappijen naar de Costa’s en deze ritjes zijn helemaal niet duur. Kortom de Spaanse kust blijft mijn favoriete vakantieoord. Ik ga deze zomer weer!

VASTE TEKSTSTRUCTUREN 6. Probleem/oplossingstructuur Inleiding: is er een probleem Middenstuk: gevolgen (waarom is het een probleem) oorzaken oplossingen Slot: de beste oplossing Elke schooldag hetzelfde probleem: tientallen ouders proberen op hetzelfde tijdstip op hetzelfde plekje hun auto te parkeren. Liefst pal voor de poort van de school, want papa of mama heeft maar weinig tijd en het werk wacht. Dat levert chaotische en soms ronduit gevaarlijke situaties op. 3VO, de organisatie voor veilig verkeer, vindt dat kinderen alleen bij uitzondering met de auto naar school gebracht zouden moeten worden. Fietsen of lopen is veel beter en zo vallen er minder gewonden en doden.

VASTE TEKSTSTRUCTUREN 7. Verklaringsstructuur Inleiding: een bepaald verschijnsel Middenstuk: kenmerken/voorbeelden verklaringen/oorzaken/ redenen Slot: geeft een samenvatting Bijna alle mannen worden op een gegeven moment in meer of mindere mate kaal. Deze kaalheid wordt veroorzaakt doordat het hormoon DHT aan de haarzakjes plakt. Haarzakjes zijn belangrijk voor de groei van een haar. Normaal groeit een haar 5-6 centimeter per jaar, vervolgens valt het haar uit en begint opnieuw met groeien. Deze groeicyclus van een haar kan zich ongeveer twintig keer herhalen. Wanneer DHT aan een haarzakje plakt kan het haarzakje niet goed meer voor het haar zorgen en wordt de groeicyclus van het haar veel korter waarna er uiteindelijk geen nieuw haar meer terugkomt en je langzaam kaal wordt. Hoeveel en waar het hormoon aan een haarzakje kan plakken is, net als de kleur van je ogen, erfelijk en wordt dus doorgegeven door je ouders. Hierdoor krijgt de ene man zogenaamde ‘inhammen’ en de andere man een ‘knikkerpotje’.

VASTE TEKSTSTRUCTUREN Samenvatting: Inleiding, middenstuk en slot hebben (vaak) een vaste opbouw / structuur Als je de structuur doorziet: begrijp je de tekst sneller; je weet dan wat je ongeveer kunt verwachten en je kunt de tekst makkelijker lezen.