Ontwikkeling van de adolescent Identiteitsontwikkeling Thema 2.1 9 november 2015
Programma Welkom Vooruitblik op deze les Identiteitsontwikkeling van de adolescent Documentaire “Bully” Vooruitblik bijeenkomst 2.2 Afsluiting
Literatuur Aanvulling op literatuur zoals vermeld in de studiewijzer en op de wiki Identiteitsontwikkeling en leerlingbegeleiding Bijeenkomst 2.1 > Hoofdstuk 2.3 t/m 2.5.1 Bijeenkomst 2.2 > Hoofdstuk 3.1 t/m 3.3
Leerdoelen De student kan: in eigen woorden uitleggen wat het begrip identiteitsontwikkeling inhoudt. de vier aspecten aan het gevoel identiteitsvorming benoemen en uitleggen. benoemen in welke fase van het levensloopschema van Erikson de adolescent zich bevindt en welke ontwikkelingstaak centraal staat. de verschillende vormen van identiteitsontwikkeling (bv. moratorium) en kan deze herkennen in een casus.
Betekenis Identiteitsvorming van leerlingen is een speerpunt van het onderwijs. Complexe maatschappij > begeleiding bij het proces van identiteitsontwikkeling School heeft een ondersteunde functie De sociale omgeving waarin identiteitsontwikkeling zich afspeelt, is in toenemende mate pluriform > continu proces van zelfreflectie en positionering Balans vinden tussen het leven volgens eigen waarden en normen en anderzijds de grenzen en beïnvloeding van de omgeving. Dit brengt onzekerheid met zich mee over de eigen opvattingen en gemaakte keuzes.
Toen ik 15 was….. Hoe zag je eruit, welke kleding droeg je het liefst? 26-12-2018 Toen ik 15 was….. Hoe zag je eruit, welke kleding droeg je het liefst? Welke idolen had je? Hoe was je voor anderen, op school en daarbuiten? (geef voorbeelden) Weet je nog wat je belangrijkste ideeën en gevoelens toen waren? Wat waren je belangrijkste verwachtingen / idealen? Hoe kijk je nu terug op de ideeën, gevoelens en idealen? Wat is er veranderd, wat is gebleven? Welke belangrijke overeenkomsten en / of verschillen zie je met de huidige vijftienjarige?
Adolescentiefase Drie periodes in de adolescentiefase Vroege adolescentie > puberteit Middenadolescentie Late adolescentie Lichamelijke ontwikkeling, psychosociale ontwikkeling en cognitieve ontwikkeling > Veranderingen in gedrag, gedachten, wensen en gevoelens > Centrale vraag: wie ben ik? Ontwikkeling van een identiteit
Persoonlijkheidsontwikkeling uniek patroon van psychische en gedragskenmerken dat min of meer stabiel bij een persoon valt waar te nemen Persoonlijkheidsontwikkeling in de adolescentiefase > identiteitsontwikkeling (Erikson) Identiteit verwijst naar het constant in je persoonlijkheid Kennisaspect & gevoelsaspect
Identiteitsontwikkeling (theorie Erikson) Verwerven van een gevoel van identiteit als belangrijkste “taak” voor adolescenten (fase 5) 4 aspecten aan het gevoel van identiteit Besef van continuïteit Besef van erkenning en herkenning Besef van innelijke vrijheid in afhankelijkheid Besef van een zinvolle toekomst Erikson > levenslange ontwikkeling van de persoonlijkheid
Identiteit vs verwarring Gebieden waarop identiteitsverwarring op kan treden Tijdsverwarring Verlegenheid Rolfixatie Werkverlamming Biseksuele verwarring Autoriteitsverwarring Verwarring van waarden Identiteitsverwarring kan leiden tot meer problematische vormen van identiteit Negatieve identiteit Kunstmatige identiteit
Identiteitsstatus (Marcia,1966) Tijdelijke psychische toestand waarin adolescenten kunnen verkeren Geven aan wat de status is van jongeren met betrekking tot de ontwikkeling van de eigen identiteit 4 typen van identiteit Vormen verschillende manieren hoe om te gaan met de uitbouw van de identiteit Centrale thema’s > binding & exploratie
Identiteitsstatussen (Marcia) Binding Achievement Foreclosure Moratorium Diffusion Exploratie Geen exploratie Geen binding
Documentaire Bully http://www.npo.nl/bully/05-02-2013/POW_00608985 Kijkvragen Welke aspecten van het gevoel van identiteit zijn bij Alex in het gedrang (waar blijkt dit uit?) Wat zijn mogelijke gevolgen van het pesten voor de identiteitsontwikkeling van Alex
Rol van de docent Scholen kunnen een bijdrage leveren aan de identiteitsonwikkeling van leerlingen 4 aspecten van het identiteitsgevoel postief beïnvloeden Zelfbeeldverheldering & keuzebegeleiding > continuïteit Bevorderen veilig leer- en leefklimaat > herkenning en erkenning Speelruimte bieden > vrijheid in afhankelijkheid Keuzebegeleiding en aansluiten bij keuzestijl > zinvolle toekomst
Voorbereiding themabijeenkomst 2.2 > wiki! Afsluiting Check: In eigen woorden aangeven wat het begrip identiteitsontwikkeling inhoudt. De vier aspecten aan het gevoel identiteitsvorming benoemen en uitleggen. Benoemen in welke fase van het levensloopschema van Erikson de adolescent zich bevindt en welke ontwikkelingstaak centraal staat. De verschillende vormen van identiteitsontwikkeling (bv. moratorium) en kan deze herkennen in een casus. Voorbereiding themabijeenkomst 2.2 > wiki!