Samenwerking in de regio voor betere mobiliteit voor iedereen Drempels verlagen Samenwerking in de regio voor betere mobiliteit voor iedereen Welkom bij de deelsessie Drempels Verlagen, wij (Ingrid de Bruijn van de Vervoerregio en ik neem u mee in de wereld van het openbaar vervoer en Doelgroepenvervoer. Ook is Marc van Gemert aanwezig. Hij is programmamanagers Doelgroepenvervoer Amsterdam. Hij is aanwezig voor vragen en zal deelnemen aan het gesprek. Ingrid de Bruijn (Vervoerregio Amsterdam) 15 mei 2018 1

Ervaar het zelf! Voordat we dit doen, wil ik eerst even wat vragen. Ik ga er vanuit dat merendeel van u in de zaal, geen of weinig problemen heeft met het zelfstandig reizen. Er zijn heel veel mensen in Nederland die wel een grote of kleine beperking heeft. Ik wil u vragen of er vrijwilligers zijn die bij de plenaire toelichting van circa 15 minuten wil ervaren wat het betekent als je beperkt bent met of zicht of gehoor. Is er iemand die dit wilt ervaren? Straks vraag ik naar uw ervaringen? 2

Vijf strategische opgaven Beleidskader Mobiliteit Van modaliteit naar mobiliteit Naar een CO2 neutraal mobiliteitsysteem Veilig en prettig van deur tot deur Mobiliteit en omgeving passen bij elkaar Nabijheid van dagelijkse activiteiten In de deelsessies nemen wij u mee in de vijf strategische opgaven die wij samen (Gemeenten en Vervoerregio) hebben opgesteld. Deze opgaven geven richting bij de uitvoering van ons werk. Ik ga in op de opgave ‘Veilig en prettig van deur tot deur’. Deze opgave geldt voor alle inwoners uit de regio, ook voor mensen met een eventuele beperking. Eén van onze taken is ‘opdrachtgever van het openbaar vervoer’, de zogenaamde concessieverlener.

Concessieverlener van het openbaar vervoer Vervoerregio Amsterdam is opdrachtgever van het openbaar vervoer in de regio Amsterdam. Dit doen wij door contracten af te sluiten met vervoerders (nu met GVB, Connexxion, EBS) om zo goed mogelijk openbaar vervoer aan te bieden dat past bij de behoefte van de reiziger. En binnen de rol als opdrachtgever van het openbaar vervoer hebben wij de opgave om het openbaar vervoer voor iedereen zo prettig mogelijk te maken, maar ook beter te organiseren, effiicient om te gaan met middelen en reizigers zoveel mogelijk gemak te bieden. Maar wat wil de reiziger nou:

Behoefte van de reiziger Een ov reiziger wil Stipt op tijd zijn, (zekerheid van de reis) Goede reisinformatie ook bij verstoringen En nooit lang wachten. Je ziet bijvoorbeeld dat mensen bereid zijn om langer te fietsen naar een bushalte, wanneer daar een snelle bus rijdt of de frequentie hoog is, biivoorbeeld 8x per uur. G 5

Daarom wordt het openbaar vervoer zo georganiseerd dat de belangrijkste woon- en werkgebieden met elkaar verbonden zijn; Rijdt het openbaar vervoer vaak (R-net minimaal 6x per uur, tot zelfs 12x per uur) Worden aansluitingen gegarandeerd op knooppunten Wordt het openbaar vervoer sneller. Minder haltes. Leggen we samen met gemeenten goede fietsvoorzieningen bij haltes Haltes en voertuigen worden toegankelijker, door gelijkvloerse instap en goede informatie. En dit leidt tot meer reizigers. Er is alleen wel een keerzijde aan het steeds hoogwaardig wordende netwerk. En dat is dat een buslijn die leegrondt 6

Nieuw: Openbaar Vervoer op afspraak Voor vervoer in gebieden met minder reizigers wordt ingezet op vervoer op afroep. Makkelijk te boeken via een app of per telefoon. In de gebieden met minder reizigers wordt sinds kort ingezet op Flexibel vervoer en rijden er geen reguliere bussen meer. Waar vroeger 1x per uur een bus ging, kunnen reizigers nu flexibel reizen en van een halte naar een knooppunt gebracht worden. Ook toegankelijk voor reizigers met een kinderwagen of een rolstoel. Maar naast het openbaar vervoer waar wij als VRA opdrachtgever van zijn, is er ook het doelgroepen vervoer, en daar is de gemeente verantwoordelijk voor. 7

Doelgroepenvervoer Al het vervoer voor mensen met een mobiliteitsbeperking (fysiek, visueel, auditief, psychisch) en leerlingen in speciaal onderwijs. 8

Cijfers Amsterdam Gemeentelijke regelingen 1 : 10 Amsterdammers is als gebruiker, verzorger of begeleider afhankelijk van Doelgroepenvervoer (+/- 80.000 reizigers) & stijgend: € 25 miljoen per jaar & stijgend 6.000 personen vervoerd gemiddeld per werkdag In het AOV > 1 miljoen ritten per jaar met totale lengte van > 7 miljoen km De combinatiegraad is laag: 1,18 – 2,5 personen: relatief veel lege stoelen per rit. Ik heb alleen wat cijfers uit Amsterdam, maar het laat niet onverlet dat het aantal hoog is en in elke gemeente dit onderwerp belangrijk is.

systeemwereld bepaalt de leefwereld SPAGHETTI systeemwereld bepaalt de leefwereld De organisatie is erg complex, het is een spagehetti. 10+ regelingen (o.a. leerlingen vervoer, aanvullend openbaar vervoer, Woz vervoer) 7 van de 10 regelingen is gemeente voor verantwoordelijk

Behoefte van de reiziger in het Doelgroepenvervoer De behoefte van iemand die reis met het doelgroepenvervoer verschilt niet met die van het openbaar vervoer. Alleen is een goed reisadvies nog belangrijker voor mensen met een beperking dan zonder.

Experimenten Gemeenten, Vervoerregio en vervoerders werken samen aan betere mobiliteit voor iedereen met als doel: Reizigers zelfstandig laten reizen met het openbaar vervoer Efficiënte inzet van mobiliteit 12

Mokumflex Aanvullend openbaar vervoer en openbaar vervoer gecombineerd aanbieden

Voorbereiden voor de toekomst U gaat als gemeente over de toekomst van de mobiliteit in de regio! Samenhang van doelgroepenvervoer en openbaar vervoer kan geregeld worden in: Eigen contracten Openbaar vervoerconcessies Kennis nodig om samen beter te organiseren De route naar de einddata van de huidige contracten en begindata van de nieuwe bepaald mede de veranderstrategie: geleidelijk aan de gewenste situatie en gewenste nieuwe marktordening bereiken. Uitproberen en wat werkt alvast implementeren voor zover daartoe ruimte in de contracten is te creëren. Dit voorkomt grote risico’s die gepaard gaan aan het ‘cold turkey’ invoeren van een nieuw systeem per 2022 of 2024. Dat trekken de reizigers niet goed, de vervoerders niet en de overheid ook niet zo. 14

Uitdagingen voor de komende jaren Experimenteren, bijvoorbeeld AML flex combineren met Doelgroepenvervoer Samen aanbesteden van Doelgroepenvervoer door gemeente Ontschotten Het openbaar vervoer verbeteren Toegankelijkheid van het openbaar vervoer verbeteren Hier staan wij samen voor aan de lat! En dit is de opgave waar wij NU voor staan. 15

Wat heeft u ervaren? Dit is de dagelijkse praktijk voor mensen die gebruik maken van één van de regelingen van het doelgroepen vervoer! 16

Wat kunnen we nu al samen doen om het vervoer toegankelijker te maken voor iedereen?

Meer informatie www.amsterdam.nl/zorgprofessionals/doelgroepenvervoer/ https://youtu.be/GMKNCXWw5dQ https://www.kimnet.nl/actueel/nieuws/2016/06/09/de-keuze-van-de- reiziger 18