Hoofdstuk 1: Eerste Wereldoorlog, democratie en fascisme Par 2: Ontstaan en verloop van de oorlog in bredere zin
Voorbereiding tot oorlog Economisch De landen bouwen aan een moderne economie (massaproductie), waarin de zware industrie en spoorwegen centraal staan Industrie als nationale trots (Engeland verliest haar voorsprong) Nieuwe wapens worden uitgevonden die snel geproduceerd konden worden Bestuurlijk Instelling van de dienstplicht; behalve Engeland hadden de landen eind 19e eeuw een enorm groot en getraind leger dienstplichtigen Sluiten van verbonden Sociaal In de meeste landen heerste een militaristische sfeer: moed, discipline en strijdbaarheid stonden in hoog aanzien Nationalisme werd in de tweede helft van de 19e eeuw steeds agressiever, extremer, anti-buitenland
De Wapenwedloop Engeland versus Duitsland. Frankrijk versus Duitsland Wie heeft de grootste vloot? Frankrijk versus Duitsland Na 1871 breidde Frankrijk haar leger snel uit; de Duitse reactie bleef niet uit Oostenrijk-Hongarije versus Rusland Eind 19e eeuw was het Russische leger enorm in omvang gegroeid O-H moest wel reageren om de Russische stoomwals tegen te kunnen houden (Balkan!)
Domino-effect Door moord op Frans Ferdinand ontstond een kettingreactie Oostenrijk-Hongarije → Servië Rusland → Oostenrijk-Hongarije Duitsland → Rusland Frankrijk → Duitsland Duitsland → België Engeland → Duitsland Welk bovenstaand land vormt een uitzondering?
Von Schliffenplan Duitsland had al ruim voor het uitbreken van de oorlog een tactisch plan voor de aanval op Frankrijk klaarliggen! Doel Niet alleen zo snel als mogelijk de Fransen op de knieën te krijgen, maar ook een (uitgebreide) tweefrontenoorlog te voorkomen 4 augustus 1914
Happy War? Fransen
Happy war? Door de propaganda en opgebouwde spanning was “iedereen” blij dat het eindelijk oorlog was! En de oorlog zou zo gewonnen zijn (2 weken tot 2 maanden max) Wij zijn beter en hebben betere wapens “Probleempje” Al snel liepen de legers vast en groeven zich in! (zie dia hierna) Van de Noordzee tot aan de Zwitserse grens. Oorzaak Dezelfde moderne wapens; de oude strategieën werkten niet meer Gevolg Loopgravenoorlog
Over het vastlopen Vertraging in België en Frankrijk Na de Slag bij de Marne graven beide partijen zich – letterlijk – in. Bovendien snelle Russische mobilisatie, waardoor Duitsland toch een stevige Tweefrontenoorlog moest voeren. In het westen – vanaf de herfst loopgravenoorlog In het oosten – bewegingsoorlog Pas in 1917 vond er een grote verandering plaats Revolutie in Rusland Amerikaanse deelname
Huiswerk Opdracht Huiswerk Je krijgt (meerdere lessen) beeldmateriaal te zien over WO I. Schrijf voor je zelf een aantal belangrijke punten op die de aantekeningen aanvullen. Huiswerk Zoek vier beeldbronnen. Eén over de loopgravenoorlog Eén over het oostfront of de strijd in de Alpen Een propagandaposter (Duits of geallieerd) Eén met de nieuw gebruikte wapens. Plak deze in je schrift, vermeld je bronnen en leg kort uit wie of wat er wordt afgebeeld en welke rol/relatie dit of deze persoon heeft met de oorlog