28 september 2012 studiedag efficiëntie en effectiviteit NPT als praktijkvoorbeeld uit BJZ Bart Symons Teamcoördinator NPT dienst Raidho - Jeugdzorg Emmaüs Antwerpen 21-11-2018 Jeugdzorg Emmaüs

Wat is effectieve hulpverlening? Evidence Based – Practice Based Een karikatuur: Polarisatie “de onderzoeker” Indicatiestelling en methodiek is allesbepalend Ontkennen van complexiteit Hulpverlener als uitvoerder van een protocol Kennisproductie  kennistoepassing “de hulpverlener” Intuïtie en autonomie zijn allesbepalend Overaccentueren van complexiteit Hulpverlening is ambacht/kunst Negeren van relevant onderzoek Verwachting overheid: Aantoonbaarheid Debat: veel input vanuit wetenschap, weinig vanuit praktijk Op basis van het debat worden belangrijke beslissingen genomen

Visie JE op effectieve hulpverlening Holistisch Effectiviteit is complex en meerlaging Effectiviteit wordt bepaald op verschillende niveaus Ruime benadering Evidence Based Practice EBP is de integratie van: Onderzoeksresultaten Praktijkervaring en intuïtie van professionals Verwachtingen en voorkeuren van de cliënt (expertise vanuit hun eigen levenservaring)

 Inzet van bewezen methoden en modellen Interactie tussen wetenschap, praktijk en cliëntperspectief Structurele samenwerkingsvormen tussen wetenschap, praktijk en cliëntperspectief  Inzet van bewezen methoden en modellen IPT (intensieve pedagogische thuishulp) FF (families first) NPT (nieuwe perspectieven bij terugkeer) SOS (signs of safety) MST (multi systeem therapie) VHT (video home training)  Inzet op onderzoek, ontwikkeling en meting Onderzoek Time Out (La Strada) Onderzoek IPT Onderzoek BZW (De Aanzet) Academische werkplaats (onderzoekers – begeleiders – cliënten) Prakticum (vorming voor hulpverleners) Diagnostiek (SDQ, SAVRY, HID, KLAD, EXIT,…) Steunpunt VHT  Inzet op inbreng cliëntperspectief

Complex en meerlagig Gebruiker Samenleving Professional Effectieve hulpverlening Gebruiker Voorgeschiedenis Motivatie Sociale steun Professional Vooropleiding Passie Relationele vaardigheden Methodiek Doelen Stappenplan Resultaten Organisatie Feedback Leiderschap Samenwerking Overheid Structuur overheid Aansturing Rol en werking verwijzer Samenleving Verwachtingen tov gebruiker Verwachtingen tov hulpverlening Prof. Dr. K. Hermans 21-11-2018 Jeugdzorg Emmaüs

Nieuwe Perspectieven bij Terugkeer NPT dienst Raidho Intensieve mobiele trajectbegeleiding Zwaar criminele minderjarigen Na vrijheidsberoving Nabegeleiding Gemeenschapsinstellingen

NPT - Samenleving Maatschappelijke nood/vraag Verwachtingen tov gebruiker Verwachtingen tov hulpverlening Maatschappelijke nood/vraag Hoge recidivecijfers na detentie Nazorg in context is noodzakelijk Weinig/geen geschikte begeleidingsprogramma’s Aanpassen van de methode NPT (NL) aan de Vlaamse realiteit Implementatie binnen bestaande kaders Gemeenschapsinstelling Jeugdzorg Emmaüs Bestendigen en doorontwikkelen van methode

NPT - Overheid Beleidskeuzes  Jongerenwelzijn Evalueren en bijsturen Structuur overheid Aansturing Rol en werking verwijzer Beleidskeuzes  Jongerenwelzijn Evalueren en bijsturen Kader voor hulpverlening: Contextgericht, ambulant, intensief, methodisch Aantoonbaarheid Beleidsnota’s vb. differentiatienota en procesimplementatieplan GI’s Ontwerpteams Overheid – GI – JE Ruimte voor implementatie van methode Ruimte voor doorontwikkeling van methode vanuit praktijk Structurele inzet op onderzoek en evaluatie

NPT - Methodiek Methodiek Doelen Stappenplan Resultaten

Doel NPT = voorkomen van recidive Jongere zelf (denken, vaardigheden, gedrag) Context (criminogene factoren)  Blijft focus doorheen de begeleiding Beschrijving van: Werkzame bestanddelen Mechanisme waardoor verandering kan ontstaan Inzet van diagnostiek en meting Duidelijke en éénduidige fasering Specifieke intensiteit, specifieke intentie Afspraken m.b.t. evaluatie, overgang,…

NPT - Gebruiker Amin is een jongen van 16. Voorgeschiedenis Motivatie Sociale steun Amin is een jongen van 16. Amin startte zijn criminele carriere op zijn 14de. Nu is hij 16. Na een verblijf van enkele weken in Everberg wordt hij in de GI geplaatst. Een aantal van zijn strafbare feiten: Valse naamdracht Diefstallen, met en zonder geweld (een 30 tal) Ontvluchting en vluchtmisdrijf Slagen en verwondingen met voorbedachten rade Gewapende overvallen, met en zonder gijzeling Homejacking met dodelijk slachtoffer Voor zijn plaatsing in de GI heeft Amin al verschillende andere maatregelen opgelegd gekregen: Huisarrest, werkstraf Thuisbegeleiding Plaatsing in GI Amin krijgt nog één kans van de JR. Bij nieuwe feiten wordt hij uit handen gegeven.

Kenmerken van de doelgroep Afbakening Indicaties: min. 16 jaar, criminele feiten, hoog risico op recidive, … Tegenindicaties: verslaving, seksuele delicten, … JRB Antwerpen, Mechelen, Turnhout Theoretische kaders Sociale informatieverwerking Automatische gedachten Kernovertuigingen Coping relapse Situatie – organisme – reactie - consequentie Desistance focused Proces van gaandeweg stoppen met het plegen van feiten Desistance is een gok voor de jongere

Individuele problematiek Criminogene factoren Kenmerken die bijdragen aan het plegen van delicten Risicofactoren voor recidive Responsiviteit Inzet van diagnostiek (SAVRY, EXIT, KLAD, HID, IQ testing)  creëren van een objectief beeld van de jongere  objectieve risicotaxatie Inzet cognitieve gedragstherapeutische interventies Focus op vaardigheden-denkpatronen-gedrag Focus op delictgeschiedenis Focus op context  motivatie!

NPT - Professional Opleiding NPT: Toepassen van basisinterventies: Vooropleiding Passie Relationele vaardigheden Opleiding NPT: Handboek en draaiboeken Toepassen van basisinterventies: Instap Basishouding begeleider op basis van praktijkbevindingen Basisprincipes en werkhouding (circulaire sturing, geraaktheid, …) Motiverende gespreksvoering Fasenmodel voor gedragsverandering Herkennen en ontlokken van zelfmotiverende uitspraken, Vergroten van ambivalentie Situationeel leidinggeven Sturing Ondersteuning Netwerkvorming Verminderen van sociale isolatie Instellingsnetwerk – contactnetwerk – probleemoplossend netwerk Delictgericht samenwerken

Toepassen van specifieke interventies: Praktische hulp Compenseren – activeren Voorwaarden scheppen Bereikbaarheid Cognitieve interventies 5G gesprek, stop-denk-doe, cognitief reflectieve interventie Gedragsinterventies Ongewenst gedrag laten afnemen (straffen) Gewenst gedrag laten toenemen Nieuw gedrag aanleren Gezinsinverventies Gezinsordeningskader Afsprakenberaad Omgaan met weerstandspatronen Praktijkervaringen = toetssteen doorontwikkeling methode

NPT - Organisatie Ruime visie op EBP Wil om te investeren in: Feedback Leiderschap Samenwerking Ruime visie op EBP Wil om te investeren in: Samenwerking JE – GI Methodisch werken Diagnostiek (testings, opleiding, psycholoog,…) Doorontwikkelen van methode vanuit praktijk Intervisie/supervisie voor begeleider en leidinggevende Onderzoek Kwalitatieve effectiviteitsmeting …

Uitdagingen EBP? Hoe een organisatie hierin mee krijgen en houden?

Weten mensen hoe de wortel smaakt? Binnen NPT – JE: Uitgewerkt VTO beleid Module 1: basistraining voor alle werknemers Module 2: training werkvormspecifiek Module 3: verdieping Vormen en inzetten van interne opleiders Methodekamers Academische werkplaats MB’s Inzet methode = geen machtsmiddel, een werkinstrument!