Module 6 - 7 Vorming Klimaatcoaches Elisabeth Ellegaard & Luc Dries Brussel 23-24/2/2017 Elisabeth Ellegaard & Luc Dries Kris Van Ingelghem & Peter Hulpiau 

inhoud Toepassing van EDO op webtool 1 Toepassing van EDO op webtool 2 Plan van aanpak van sensibiliseringssessie 3 Sociale media Vorming Klimaatcoaches • Module 6-7

Toepassing van EDO-principes op de webtool NIEUWE KENNIS Zekerheid dat klimaatverandering veroorzaakt wordt door menselijke activiteiten Oorzaken en gevolgen van klimaatverandering Zeer uitgebreide kennis over de oplossingen voor en uitdagingen van deze transitie  ... SYSTEEMDENKEN Alomvattend: belangrijke omwenteling van onze maatschappij ALLE sectoren => transversale integratie Tijdsdimensie: welke leeftijd in 2050?  vorming klimaatcoaches • Module 6-7

Toepassing van EDO-principes op de webtool WAARDE-ONTWIKKELING Ook al zijn er tegengestelde visies/opties, kunnen scenario’s komen tot dezelfde resultaten … OMGAAN MET EMOTIES Haalbaarheid van opties (bv. gemiddelde vleesconsumptie per Belg 2 x dan aanbevolen door het Nationaal Voedingsplan, windmolen ‘not in my backyard’, ‘mijn auto, mijn vrijheid’, ..) ACTIEGERICHTHEID Hoe energiefactuur verlagen? Wie betaalt momenteel je energiefactuur? Wat zijn de meest energieverslindende toestellen (verwarming/koeling, warm water, ‘wit goed’, ‘bruin goed’ en verlichting)?  Wat is het verschil qua energie-efficiëntie tussen wagen met klassieke verbrandingsmotor en de huidige elektrische wagen? vorming klimaatcoaches • module 6-7

Toepassing van EDO-principes op de webtool vorming klimaatcoaches • module 6-7

Pedagogische doelstellingen 1. De leerlingen hebben een begrip over de noodzaak om de overstap naar een koolstofarme maatschappij te maken om de klimaatverandering aan te pakken. 2. De leerlingen krijgen inzicht in de verschillende sectoren die bijdragen aan de uitstoot van broeikasgassen in België en de mogelijke opties voor die sectoren in een transitie naar een koolstofarme maatschappij. 3. De leerlingen discussiëren over de verschillende scenario’s om de uitstoot van broeikasgassen te reduceren en welke impact deze transitie zal hebben op onze maatschappij en hun eigen leven. 4. De leerlingen weten dat Europa, en dus ook België, voor grote uitdagingen staan om de uitstoot van broeikasgassen tegen 2050 met minstens 80 tot 95% te verminderen, wat opportuniteiten met zich kan meebrengen. Vorming klimaatcoaches • Module 6-7

Plan van Aanpak VOORAF - Voorwaarden Duur: min. 2 lesuren Voorkennis Aftoetsen in welke mate klimaatverandering reeds behandeld werd Verdere evaluatie van de voorkennis op basis van de ‘online’ vragenlijst (GoodPlanet) Randvoorwaarde: Toegang tot internet, PC, smartboard of tablet: Navragen! Minimum: 1 PC per groep van 2/3 leerlingen OF smartboard MITS voorafgaand voorbereidend werk/ontwikkeling van scenario door leerlingen Aanwezigheid en betrokkenheid van leerkracht garanderen = > bedoeling is ook dat de leerkracht daarna zelf aan de slag gaan met de webtool   Opgelet: vooraf akkoord vragen aan school/leerkrachten/leerlingen bij gebruik van fotomateriaal voor sociale media Vorming klimaatcoaches • Module 6-7

Plan van aanpak: Verloop Op voorhand Contact met de leerkracht De coach contacteert de leerkracht per telefoon of mail: Om de sessie concreet vast te leggen De randvoorwaarden te bespreken Om te vragen of er foto’s mogen gemaakt worden/ de leerlingen twitter/facebook mogen gebruiken tijdens de sessie Bevestigingsmail De leerkracht ontvangt een bevestigingsmail met: Plaats, datum en uur van de sessie Herbevestiging van de randvoorwaarden De link naar de website my2050.be Link naar een peiling over de voorkennis van de klas (verplicht in te vullen!) Bevestiging van de sessie aan GoodPlanet De coach bevestigt de sessie aan GoodPlanet: Door de sessie op te nemen in de gedeelde agenda Vorming klimaatcoaches • Module 6-7

Plan van AanpaK: TIJDENS DE SESSIE Korte intro (10 - 15 min) Presentatie Zeer korte test van attitude en kennis over de transitie naar een koolstofarme samenleving in 2050 Introvideo’s tonen (tenzij ze op voorhand werden bekeken) Toelichting over voornaamste functies en voorafnames van webtool Aanpak (75 min) Uitwerking van scenario (30%) Voorbeeld voor TSO / BSO Voorbeeld voor ASO Bespreking van gekozen scenario in klasverband, met focus op uitdagingen en opportuniteiten per hefboom en terugkoppeling op basis van resultatenpagina (50%) Slot: aandacht voor evaluatie tijdens de sessie! (10 min) Vorming klimaatcoaches • module 6-7

Plan van aanpak: SESSIE Korte introductie (10 - 15 min) Voorstellen van jezelf, de FOD en GoodPlanet Belgium Ijsbreker (voorbeelden komen in een gedeeld dossier) Quiz/debat (in beweging) – Ken je volgende termen? Ja-Neen Klimaatverandering Transitie Koolstofarme samenleving Toon de introductiefilm Werking van de webtool 5 filmpjes per sector Hoe werkt de tool? En Pop-ups Business as usual – Startinstelling van de tool Meegeven dat alle amibitieniveaus haalbare kaart zijn Vorming klimaatcoaches • module 6-7

Plan van aanpak: SESSIE Creëren van een scenario (50 min) Voorbeeld voor ASO Doel: Verkennen van de verschillende hefbomen - In groepjes van twee lezen en analyseren de leerlingen één hefboom/sector (10 min) - Ze stellen dit voor aan de klas a.d.h.v. volgende richtvragen: (20 min) Waarom is deze hefboom/sector belangrijk om naar een transitie te gaan? Wat verandert er eigenlijk bij het verplaatsen van deze hefbo(o)m(en) ? Wat zijn de gevolgen voor ieder van de 4 ambitieniveaus? Wat zijn de kansen en de uitdagingen waar we voor staan bij het maken van deze keuzes? - In dezelfde groepjes: Probeer een scenario te maken, gebruik makend van alle hefbomen, met een reductie van minstens 80% (20 min) Het ideale en/of perfecte scenario bestaat niet… Maak een scenario waar je achter staat Let op de indicator voor in- of uitvoer van elektriciteit in je scenario Werk stap voor stap: bekijk alle hefbomen eerst apart om hun impact te zien De reductie moet minstens 80% bedragen om te kunnen opslaan en vergelijken Vorming klimaatcoaches • module 6-7

Plan van aanpak: SESSIE Creëren van een scenario (50 min) Voorbeeld voor TSO/BSO Doel: Verkennen van de verschillende sectoren, reductie realiseren van minstens 80% In groepjes van 3 of 4 lezen en analyseren de leerlingen per groep een sector (10 min) Ze stellen hun sector voor aan de rest door een antwoord te geven op volgende vragen: (15 min) Wat kan er binnen deze sector gebeuren om een transitie mogelijk te maken? Welke zaken veranderen er als je in die sector de hefbomen beweegt? Maak een scenario met een reductie van minstens 80%: klassikaal (25 min) Voor iedere sector doet de groep die daarnaar keek een voorstel voor elk van de hefbomen Dat voorstel wordt bediscussieerd tot er een consensus bereikt wordt Als ze het niet eens geraken zetten we de hefboom op twee Als op het einde van de rit de 80% nog niet is gehaald, mag iedere groep voor zijn sector een voorstel doen om er toch te geraken Vorming klimaatcoaches • module 6-7

Plan van Aanpak: SESSIE Nabespreking (25 min) Voorbeeld voor ASO Doel: Gedrag en technologie, er zijn meerdere oplossingen mogelijk Bespreking van de scenario’s (10 min) Ieder groepje legt voor één van hun hefbomen uit welke gevolgen hun keuze heeft: De anderen stemmen voor of tegen gevolgd door een kort debat Optie: Kies welke wijziging uit je scenario je het meest uitdagend vindt Resultatenpagina (10 min) Leg even uit wat de belangrijkste besluiten zijn voor jullie scenario op basis van de resultatenpagina Optie: Vergelijk de resultaten op vlak van investeringsniveau en behaalde reductive, waarom? Optie: Ieder groepje legt voor één van hun hefbomen een detail uit Bekijk waar jullie scenario zich bevindt in het luik “je scenario vergelijken” (eerder op gedragsverandering of eerder op technologisch vlak) Kansen en uitdagingen (10 min) Welke positieve of negatieve impact zie je voor je eigen leven (werk, familie, maatschappelijk) in jullie scenario Optie: Hoe beïnvloeden de beslissingen nodig voor jullie scenario de toekomstige maatschappij? Vorming klimaatcoaches • module 6-7

Plan van Aanpak: SESSIE Nabespreking (25 min) Voorbeeld voor TSO/BSO Doel: Gedrag en technologie, er zijn meerdere oplossingen mogelijk Bespreking van het scenario (10 min) Welk van de voorgestelde veranderingen is het belangrijkst? Welk van de veranderingen zie je het best realiseerbaar of net niet? Optie: Hoe zou je zelf het scenario nog verbeteren? Resultatenpagina (10 min) Leg uit welke de belangrijkste/merest essentiële boodschappen zijn die uit de resultatenpagina naar voor komen Optie: Per groep, kies één detail uit jullie sector en leg uit Bekijk waar jullie scenario zich bevindt in het luik “je scenario vergelijken” (eerder op gedragsverandering of eerder op technologisch vlak) Kansen en uitdagingen (10 min) Welke voor jou positieve of negatieve impact zou dit scenario opleveren voor jouw leven (werk, familie, maatschappij)? Welk aspect van het scenario vind je het allerbelangrijkst, meest wenselijk? Vorming klimaatcoaches • module 6-7

Plan van Aanpak: sessie 3. Conclusie (10 min) Urgentie Alle scenario’s zijn technisch mogelijk Er zal een combinatie nodig zijn van enerzijds technologiscghe oplossingen en anderzijds gedragsverandering Er is de noodzaak om te komen tot een transitie naar een koolstofarme maatschappij Verschillende sectoren zijn verantwoordelijk voor de uitstoot van broekasgassen Verschillende scenario’s om te komen tot een reductie van de uitstoot van broekasgassen, elk met hun impact op de samenleving We staan voor een grote uitdaging, maar deze biedt ook kansen 4. Evaluatie Papieren vragenlijstje (andere suggesties?) Evaluatie door de leerkracht via een online formulier: uitnodigingen worden verstuurd door GoodPlanet Vorming klimaatcoaches • module 6-7

PLAn van aanpak: sessie 4. Evaluatie Papieren vragenlijstje (andere suggesties?) Mogelijk om dit online te doen indien voldoende pc’s beschikbaar Evaluatie door de leerkracht via een online formulier: uitnodigingen worden verstuurd door GoodPlanet TITeL • pLaats NaAM • 09/08/2016

SOCIALE MEDIA Na de sessie My2050 webtool Homepagina 3e scherm: opslaan-functie : delen van eigen scenario via sociale media Gebruik van twitter tijdens/na sensibiliseringssessie (MITS voorafgaand akkoord van de school en leerlingen) @climat_be @klimaat_be Vorming Klimaatcoaches • module 6-7

Plan van aanpak: cloud Shareddocs Inschrijving Pedagogie Evaluatie Kalender en procedures voor contact met de scholen/leerkrachten Pedagogie Draaiboek, dat verder wordt vormgegeven, ruimte om opmerkingen te laten  Evaluatie Door de leerkracht vooraf en achteraf Samenvatting van de evaluatie door leerlingen Coaches Contact Vorming klimaatcoaches • Module 6-7

Plan van aanpak: kwaliteit verhogen Doodle voor een opvolgingsvergadering Na één of twee sessies door de klimaatcoaches Analyse van de evaluaties door leerkracht en leerling Aanpassin van het draaiboek Whatsapp Aanvullingen en opmerkingen van de coaches op het draaiboek TITeL • pLaats

Vorming klimaatcoaches • Module 6-7

Dank u!