4 havo 3 Stedelijke gebieden § 1-3 Deze paragrafen gaan over de functies van de stad (wonen, werken, recreatie en verkeer). De begrippen die aan de orde komen zijn: stedelijke distributie Bereikbaarheid en congestie Verkeersknooppunt Reikwijdte – drempelwaarde – verzorgingsgebied Kenniseconomie Zakelijke dienstverlening (tertiaire sector) Creatieve stad Duale arbeidsmarkt 4 havo 3 Stedelijke gebieden § 1-3

De vier functies van steden wonen werken verkeer recreëren Hoe zijn de vier functies van een stad hier zichtbaar? Waarom is het belangrijk dat je de functies van een stad kent? Alle functies noodzakelijk voor ontwikkeling van de stad Alle functies concurreren om de ruimte

Stedelijke distributie Wat gebeurt hier? laden en lossen in de binnenstad: ruimtegebrek! De bevoorrading van winkels in het stadscentrum is een mooi voorbeeld van conflicterende belangen. Boven de winkels wonen (soms) mensen, zij hebben last van de grote vrachtwagens (stank, geluid). Het transport is lastig, er zijn veel obstakels zoals de kledingrekken, soms zijn de venstertijden (de tijden dat er bevoorraad mag worden) te kort of te vroeg. De winkeliers willen vaak bevoorraad worden, maar dat is niet altijd mogelijk door de venstertijden en de (vaak door de gemeente voorgeschreven) routes die de vrachtwagens mogen afleggen. De recreant, het winkelpubliek wil geen last hebben van de bevoorrading. De gemeente moet in overleg met de winkeliers, de transportondernemingen en de bewoners zorgen dat de binnenstad aantrekkelijk blijft om te winkelen. Alle belangen moeten worden afgewogen. Welke functies concurreren hier met elkaar? Wonen, werken, verkeer en recreatie

Amsterdam, twee soorten winkelcentra Verklaar het verschil in soort winkels? De hoogste huren: ketens Lagere huren: zelfstandig Hier kunt u evt. foto´s van beide winkelgebieden en het verschil tussen keten en zelfstandige laten zien. Effect van soort winkels op distributie? Ketens: minder leveranciers, minder leveranties: minder overlast!

Een winkelcentrum in een buitenwijk Vergelijk de situatie met de binnenstad. Minder ruimtegebrek Zijn hier alle functies gemakkelijk te combineren? Wonen Weinig overlast van vrachtverkeer Werken Werken in dienstensector: weinig overlast Recreatie Recreatie (winkelen) goed, maar weinig ruimte voor jongeren Verkeer Verkeer: ruimte genoeg, parkeren goed mogelijk

Groningen, verkeersknooppunt Reden voor vestiging van elke functie? binnenstad kanaal spoor Dit is de Verbindingskanaalzone ten zuiden van Groningen, aangelegd eind 19e eeuw, naast het station vlakbij de binnenstad. In de jaren 80 van de vorige eeuw was dit een sterk verouderd gebied. Een masterplan van Rem Koolhaas en Joseph Paul Kleihues leidde tot onder andere het Cascade-complex op de voorgrond. Na meer dan 15 jaar bouwen aan deze zone ontstond een levendig gebied, met verschillende functies dichtbij de binnenstad. De hoge toren is een woontoren, 65 appartementen van verschillende grootte (en prijs), de groene (koper) gebouwen zijn kantoren, van o.a. de SVB (Sociale Verzekeringsbank) met 300 medewerkers. U kunt hier zelf evt. close-up foto´s toevoegen. Wonen dichtbij voorzieningen, “wonen op stand” Werken goede bereikbaarheid spoor, vermijden congestie Recreatie goede bereikbaarheid via wegen, water en spoor Verkeer aanwezige infrastructuur, verkeersknooppunt

Reikwijdte, drempelwaarde en verzorgingsgebied Waarom zijn hoogwaardige voorzieningen belangrijk? Reikwijdte en verzorgingsgebied worden groter. Wat betekent het voor de bestaande voorzieningen? Drempelwaarde moeilijker te behalen.

Almere, een nieuw Stadshart Spectaculaire architectuur Gevolgen van nieuw centrum voor de oude, kleinere wijkwinkelcentra? De kijkrichting op de foto is NNO. Het oude centrum ligt op deze foto achteraan: bij het station. Op de voorgrond, aan het Weerwater, ligt het nieuwe centrum, met spectaculaire architectuur. Winkelcentrum Citadel, met woningen en grasvelden erbovenop, uitgaansgelegenheden (het grijze gebouw is het Urban Entertainment Centre, een discotheek/poppodium), het stadhuis met schouwburg en bibliotheek. U kunt zelf eenvoudig foto´s van Almere toevoegen (bv. van www.almerebeeld.nl). U kunt daarbij bv. vertellen dat de Citadel het moeilijk heeft: te groots opgezet, te duur, te winderig (open water), te weinig klanten waardoor de drempelwaarde niet wordt gehaald, er ontstaat leegstand, wat de sfeer verlaagt, waardoor er al te makkelijk een neerwaartse spiraal ontstaat. De nabijheid en aantrekkingskracht van Amsterdam speelt Almere parten. Nieuwe centrum: grote reikwijdte. Drempelwaarde oude centra niet gehaald: faillissementen

Almere: de detailhandelsstructuur. Centrale ligging, goede bereikbaarheid. Mooie ligging en spectaculaire architectuur = duur In buitenwijk: ruimte Almere is vanaf 1975 gebouwd. De stadsdelen liggen rondom, met eigen stadsdeelwinkelcentra en wijk- of buurtwinkelcentra. Door de groeiende bevolking en veroudering van het winkelbestand was er behoefte aan vernieuwing van het Stadshart. In 2006 openden de eet het nieuwe winkelcentrum in het Stadshart. Oude centrum: minder mooi, nieuw, aanloop naar Stadshart

De kenniseconomie bloeit in de steden Waarom kennisbedrijven dicht bij elkaar? Profiteren van nabijheid: uitwisseling van goederen, informatie en diensten gaat makkelijk.

De creatieve sector Waarom is de creatieve sector belangrijk voor de economie? De creatieven maken veel gebruik van stedelijke voorzieningen. Stad wordt hierdoor aantrekkelijk om te wonen en bedrijven te vestigen.

De creatieve stad Een architect = zakelijke creatieve dienstverlening. Waarom in voormalige kerk gevestigd? Kerk is creatief bedacht. Kerken midden in de stad: zichtbaar en bereikbaar. De omgeving (stedelijk, andere creatieve bedrijven) stimuleert de creativiteit.

De creatieve stad Kenmerk creatieve steden? groot aantal ICT-ers en mensen in creatieve en high-tech beroepen. Welke steden het creatiefst?

Drie algemene regels Congestie en bereikbaarheid: belangrijk in stedelijke economische ontwikkeling Locatievraagstukken (de behoefte aan ruimte en de concurrentie om de ruimte) in steden en rond steden vergen complexe afweging van belangen Steden zijn motor kenniseconomie. Vooral creatieve zakelijke dienstverlening steeds belangrijker.