Netwerk bijeenkomst Natuurinclusieve landbouw Agri-meets-design, 23-10-2017, Anne van Doorn Dank je wel KS heft me gevraagd om kort iets te vertellen over het begrip NIL en de transitie daar naar toe

Natuurinclusieve landbouw Bio voor beginners ! Natuurbeheer door boeren ! Een vorm van duurzame landbouw die past bij de natuurlijke omgeving: Waarbij de productie optimaal is aangepast aan en gebruik maakt van die natuurlijke omgeving en deze integreert in de bedrijfsvoering. De natuur, de ecologie is daarbij het uitgangspunt, diversiteit is een sleutelkenmerk: Functionele agro-biodiversiteit (gezonde biodiverse bodem, diversiteit in gewassen, FAB-randen ) Diversiteit in landschap Diversiteit in soorten (niet direct functioneel v voedselproductie) Betere benutting van natuurlijk kapitaal -> minder impact op de omgeving het feestje van de natuurorganisaties! een nieuw toverwoord in de wereld van agrarisch natuurbeheer Versterken en benutten natuurlijke processen Zorgen voor de natuur Geen impact op de natuur 4 jaar geleden had niemand het er over en nu hoor je het te pas en te onpas: NIL. Het begrip wordt op verschillende manieren begrepen. Kort gezegd verstaan we onder NIL een vorm van duurzame landbouw die past bij het landschap, Bij het ecosysteem ter plekke en die optimaal gebruik maakt van die natuurlijke omgeving en de processen die daarbij horen. Diversiteit, biodiversiteit is daarbij een sleutel kenmerk. En dat begint bij de functionele agro-biodiversiteit: een gezonde biodiverse bodem is de basis onder een natuurinclusief bedrijf, maar ook bovengronds: FABranden voor plaagbestrijding en bestuiving. Door dat er gebruik wordt gemaakt van natuurlijke processen, eigenlijk van het natuurlijk kapitaal van het bedrijf, is er minder gebruik nodig van externe inputs en minder milieuimpact op de omgeving, en tenslotte is er dan ook nog de diversiteit in soorten, bijv weidevogels en landschapselementen.

Urgentie: impact van landbouw op de omgeving Stikstof Chemische gewasbescherming Verlies van soorten, habitat en landschapselementen PBL BvdL 2017 en de urgentie om van NIL serieus werk te maken bleek afgelopen week weer eens. Alarmerende berichten dat insectenpopulaties zijn ingestort de afgelopen Jaren haalde de voorkant van landelijke dagbladen. De impact van de landbouw op de omgeving is niet gering en ondanks de milieuwinst die er is behaald de afgelopen Jaren gaat het met de biodversiteit in het landelijk gebied ronduit slecht. Hans Huijbers ZLTO (22-9-2017): als boer en verzorger vóel ik dat ik in een verkeerd systeem zit, help ons eruit te komen

Natuurinclusieve landbouw: een transitie Tijd transitie voorfase startfase versnellingsfase stabilisatiefase De Boerengilde kromme: 2013 Voorfase: idee vanuit Burgers initiatief Kening fan é greide 2015 Versnelllingsfase 12 boeren Noorder landmelk, Weide Weelde 2014 opstart fase: 3 boeren via noorder landmelk, Tjolk Een transitie naar natuurinlcusieve landbouw is dus urgent en let wel het gaat dan niet om een niche, NIL moet het peloton van de Nldse landbouw in beweging brengen. Transities, we hebben er de laatste tijd wel meer mee temaken, energie transitie, ik ben geen transitie expert, maar transities volgen een gelijksoortig patroon over de tijd: het begin klein, met een experiment / een pilot, dat vindt navolging, de transitie is gestart, dan is er een versnellingsfase, een kantelpunt en vervolgens stabilisatie en dat kan op verschillende niveaus. Nou dat klinkt allemaal erg abstract, gelukkig hebben we een praktijk voorbeeld: de kromme van het boeren gild, KS jij bent hier nauw bij betrokken geweest, kun je hier iets over vertellen?

Natuurinclusieve landbouw: een transitie Tijd transitie voorfase startfase versnellingsfase stabilisatiefase Belangrijke elementen vd versnellingsfase: Duidelijk doel Groter verband, verbinding met alle betrokkenen Maatwerk in regelgeving 3P Duurzame verdienmodellen 4e P: aandacht voor processen: leerprocessen, netwerken ? Vergroening GLB 2.0 ? ? Biodiversiteitsmonitor MVH (RFC/Rabo/WNF) Green deal Living lab de verschillende fasen van de transitie kennen verschillende initiatieven / elementen: Voor/startfase eind vd middag hoop ik dat we hier vele ideeen kunnen bij kunnen zetten! netwerk natuurinclusieve landbouw

Bedankt voor jullie aandacht! Anne.vandoorn@wur.nl @annemvandoorn

Werksessies. Werksessie 1 Werksessie 2 Werksessie 3 Werksessie 4   Werksessie 3 Werksessie 4 Bewegen met impact! Hoe inspireren we elkaar? Vormen we een beweging? Organisatie met daadkracht! Nationaal netwerk van regionale en thematische living labs. Rol overheid: hoe gaan maatstaven en beweging samen in de transitie? Natuurinclusief Coöperatief Boeren Anne van Doorn Klaas Sietse Spoelstra  Strategisch overle NIL Nederland Fransjan de Waard Geert van der Veer, e.a. Bottom up Netwerk Natuurinclusieve landbouw NL Bas Volkers Rosanne Metaal Ministerie EZ Frans Verouden Food Up Brabant