Focus op integraal afpakken Regionale Veiligheidsconferentie 26 oktober 2017 j.vanleeuwen@rotterdam.nl ls.vandenbroek@rotterdam.nl

Inleiding Wat is integraal afpakken Wat valt er integraal af te pakken Waarom als overheid focus op integraal afpakken De praktijk van integraal afpakken Ontwikkelingen en toekomst (onderhavige presentatie is gedeeld voor zover er gebruik is gemaakt van open bronnen, de overige sheets worden niet gedeeld worden i.v.m. vertrouwelijkheid)

Afpakken Hoofdofficier Marc van Nimwegen (bron AD 4-3-2017) “er wordt wel ongelooflijk veel cash geld gebruikt, geld gaat net als de cocaïne in sporttassen door de regio heen” “Maar we zien ook allerlei ingewikkelde instructies met bv’s en trusts” “(…) moeten we met het afpakken van crimineel geld de komende jaren nog effectiever worden” “Uit onderzoek kan blijken dat iemand een jacht heeft. Daar leggen we nu – en dat gebeurde vroeger niet – beslag op om te voorkomen dat dat wordt verkocht om aan geld te komen”.

Afpakken; ontwikkelingen overheid ‘Plukze-wetgeving’ van 1993 Wetswijziging: Art. 36e WvS ‘ontneming wederrechtelijk verkregen voordeel’ Afpakken van crimineel vermogen, meer buitgerichte aanpak Bewezen causaal verband tussen het strafbare feit en het voordeel Wederrechtelijk verkregen voordeel als maatregel ontnomen Wetvoorstel Verruiming Mogelijkheden Voordeelontneming in 2011 Wetswijziging: Art. 33a WvS ‘verbeurdverklaring’ Crimineel vermogen af te pakken zonder een nieuwe ontnemingsprocedure te beginnen. Voorwerpen ‘verbeurd’ verklaard worden, zonder dat deze voorwerpen rechtstreeks door een strafbaar feit ‘verdiend’ zijn.

Afpakken; ontwikkelingen overheid  ’Ketenprogramma Afpakken van crimineel vermogen’ Ministerie V&J 2011 ‘Afpakken’ is de opvolger van ‘ontnemen’. Waar met ‘ontneming’ werd gedoeld op de strafrechtelijke ontneming van wederrechtelijk verkregen vermogen (‘plukken’), reikt ‘afpakken’ veel verder. De gehele keten pakt als één front en in afstemming met elkaar af. Definitie van afpakken ‘Afpakken’ ziet op alle wettelijke instrumenten waarmee op enige wijze vermogen door de Staat kan worden toegeëigend.

Wat valt er af te pakken? Waar geven criminelen hun geld uit? (bron proefschrift Combating organized crime van Edwin van Kruisbergen) Kosten die met de criminele activiteiten gepaard gaan Luxe levensstijl

Wat valt er af te pakken? Waar geven criminelen hun geld aan uit? (bron proefschrift Combating organized crime van Edwin van Kruisbergen) 3. Investeringen in de bovenwereld

Waarom investeren in de bovenwereld? 3 wetenschappelijke benaderingen De economische benadering: ‘criminal enterprises’? Criminele-infiltratiebenadering Sociale-gelegenheidsstructuur

Waarom investeren op afpakken Motief dader Geld is de drijfveer en de opbrengst Reactie overheid Profijt van de criminele activiteiten wegnemen Uitstraling, signaal naar maatschappij Neveneffecten Ondersteuning gezagspositie van instanties Resultaten in aantallen goed voor politiek-bestuurlijk niveau

Afpakken en maatschappelijk effect Criminele winsten worden geherinvesteerd in de legale economie Vermenging tussen de onderwereld en bovenwereld Ontstaan van economische machtsposities die zijn opgebouwd met kapitaal dat met criminele activiteiten is verdiend Criminelen worden door de overheid gefaciliteerd

Wat doen de instrumenten Gericht op afpakken van ; Crimineel en onverklaarbaar vermogen Onterecht verkregen overheidsgeld Onterecht verkregen toestemming van de overheid