Zittenblijven in het basisonderwijs: leerlingen, scholen, argumenten, alternatieven Geert Driessen | Bianca Leest Lia Mulder | Tineke Paas | Twan.

Slides:



Advertisements
Verwante presentaties
Het zorgsysteem en de 1-zorgroute
Advertisements

Informatieavond 22 april 2013
Naar een nieuwe kleuterperiode in de basisschool, Onderwijsraad, mei 2010.
Buitengewoon Allochtone leerlingen
ACTIEF OUDER WORDEN? VRIJWILLIGEN! Kathy Louagie Stafmedewerker Vlaamse Ouderenraad.
Bijeenkomst 26 mei 2011 avondbijeenkomst. Verleden  Materialen dekten niet de gevraagde leerstof  Nieuwe inzichten over de opbrengsten van de montessorimaterialen.
‘WERKEN MET EEN ONTWIKKELINGS PERSPECTIEF’
In het bestuursakkoord
Allochtonen in het hoger onderwijs
Vergoedingsregeling dyslexie
Voorzieningen bereiken migranten niet altijd
Selectieve en geïndiceerde preventie van problematisch middelengebruik bij jongeren Kind en Adolescent.
Onderwijsachterstandenbeleid succesvol?
Reeks 1 Reeks 2 STOP TEST Je kennis van de Europese landen !
Blok 2: Implicaties van huidige visie schoolrijpheid voor begeleiding
Hoe gaan andere onderwijssystemen met zwakke leerlingen om
Leerlingenzorg op basisschool Los Hoes
België Bulgarije Cyprus Denemarken Duitsland Estland Finland Frankrijk
Over kwaliteit valt te twisten GIA bijeenkomst 23 november 2010 Arnhem Kansen van het onderwijsachterstandenbeleid Zeki Arslan Programmamanager Onderwijs.
Passend onderwijs in de Twinschool Dove, slechthorende en horende leerlingen samen naar school.
Informatie- avond groep 6
SONDERVICK COLLEGE Informatieavond MAVO XL
Basisschool ‘t Heuvelke
BEGAAFDHEID EN PEDAGOGISCH – DIDACTISCHE AANPAK
“Ontwikkeling van hoogbegaafde leerlingen en schoolse kenmerken”
Een kansrijke veilige school!.  Het Stroink is een openbare Daltonschool.  Openbaar betekent dat de school open staat voor iedereen met respect voor.
Zorgavond Mariaschool. Inhoud: voorstellen doel / omschrijving / taken intern begeleiders leerlingvolgsysteem zorgstructuur leesproblemen/dyslexie (hoog)begaafdheid.
Zorgstructuur Mariaschool
Wisselstroom 24/02.
Hoogbegaafdheid van leerlingen in het primair onderwijs Ontwikkelingen en samenhangen met kenmerken van thuis, de groep en de school     Uitgegeven.
Verschillen tussen scholen en klassen
Een prachtige kans voor uw kinderen
Voorlichtingsbijeenkomst voor
De kwaliteit van het basisonderwijs in het Noorden
Duid het juiste land aan
Het OPP als kans voor samenwerking: werken met het Groeidocument
SCHPA 2.57 Organisatie en beleid week 2.
Opvoedrelaties onder spanning Bijeenkomst 4. Debat passend onderwijs Lees §1.1 Sipman goed door. In de maatschappij lijkt het aantal kinderen met gedragsproblemen.
Verwijzing VSO terugdringen Professionele ontwikkeling van de docenten Veranderingen ondersteuningsstructuur.
Conferentie Bijzonder Begaafd.  Opgericht in 1989  Psychologisch Adviesbureau  Assessment Center  Opleiding & Training  Hoogbegaafdheid PONTE organisatie.
GENDER in het basisonderwijs Doorbreking van seksestereotiepe beelden Cocky Booy 22 maart 2010 Hanzehogeschool Groningen.
De Turkse groep in Nederland: splendid isolation?.
Marokkaanse Nederlanders Hun positie in 10 onderwerpen Achterstand en vooruitgang Hoe de integratie te bevorderen?
Studiereis Finland Maandag 21 oktober tot en met vrijdag 25 oktober 2013.
Ouderavond Mandegoud Maandag 11 maart. Doel van de avond Ouders informeren over oordeel Inspectie van het Onderwijs Ouders informeren over Plan van Aanpak.
Beleid combinatieklassen Eerste Leidse Schoolvereniging CONCEPT Vragen ter verduidelijking direct Inhoudelijke vragen later.
Experten in de derde graad Proefproject
Thema 2: Dyslexiebeleid in de school. Waarom dyslexiebeleid? Helderheid over te bieden ondersteuning aan leerlingen Helderheid over de taak van de docent.
Differentiatie.
COOL5-18 COOLspeciaal Pre-COOL
Informatieavond+Open Dag De Apollo
Minder leerlingen definitief uitsluiten: utopie of realiseerbaar
Welkom op de informatieavond groep 1-2
Verzorgingsstaat pargf.4
IB - Bijeenkomsten Westfriese Knoop
De onderwijsachterstand van jongens Omvang, oorzaken, oplossingen
Topografie Landen van Europa.
Jaap Roeleveld, Geert Driessen & Guuske Ledoux ORD 2011 Maastricht
Welk schoolklimaat bevordert gelijke onderwijskansen
Over- en onderadvisering bij de overgang naar het voortgezet onderwijs
Workshop basisonderwijs
Welkom op de informatieavond groep 1-2
SWV PO 2203 CA AFDELING HOOGEVEEN
Kansarmoede in de kleuterschool
Informatie- en bedankavond De Schare juni 2018
TWINTIG JAAR TIMSS Ontwikkelingen in leerlingprestaties in de exacte vakken in het basisonderwijs   Martina Meelissen Annemiek Punter Vakgroep.
Doubleren.
Doubleren.
Hoe volgen wij onze kinderen?
Transcript van de presentatie:

Zittenblijven in het basisonderwijs: leerlingen, scholen, argumenten, alternatieven Geert Driessen | Bianca Leest Lia Mulder | Tineke Paas | Twan Verrijt

Aanleiding onderzoek In Nederland is op 15-jarige leeftijd 22% een keer blijven zitten; In andere landen gemiddeld 14,3% In PO: 16%, waarvan 10% in groep 1-2; In andere landen gemiddeld 7,4% Verschillen tussen scholen zijn groot

Onderzoek Literatuuronderzoek (internationaal) Secundaire analyses op bestanden van DUO, COOL5-18 en Pre-COOL Interviews scholen

Hoe zit het in andere landen? Omvang Regelgeving Criteria Argumenten voor en tegen zittenblijven Effecten Alternatieven

Omvang in PO OECD-onderzoek 2009 Gemiddeld 7,4% Japan, Noorwegen (vrijwel) niet Portugal, Luxemburg, Nederland rond de 20%

Regelgeving Noorwegen en Liechtenstein en binnenkort IJsland niet toegestaan Bulgarije, Polen, Griekenland: niet in de eerste 4, 3 of 2 jaren Duitsland, Oostenrijk, Portugal: automatisch van leerjaar 1 naar 2 Engeland: niets vastgelegd, maar uitzondering Andere landen: afspraken over limiet

Criteria Zijn in vrijwel alle landen centraal vastgelegd, m.u.v. Nederland, Denemarken en Engeland Gehanteerde criteria: leerprestaties, gedrag, absenteïsme, problemen in gezin. In Ierland ook schoolwisseling

Argumenten voor en tegen zittenblijven Sociaal-economisch Ontwikkelingspsychologisch Psycho-sociaal Didactisch

Effecten van zittenblijven Op leerprestaties Op psycho-sociaal functioneren Op ongediplomeerd schoolverlaten Op latere beroepscarrière

Zittenblijven voorkomen door: Instructie beter afstemmen op standaarden Systematische evaluatie Wijziging groepssamenstelling Interventies gericht op sneller leren Effectiviteit van leerkrachten verbeteren Uitbreiding van leertijd Voor- en vroegschoolse programma’s

Geïndividualiseerde integratiemodel Differentiatie Geïndividualiseerde instructie Leerjaaroverstijgend onderwijs Één-op-één begeleiding Kleine klassen Zweden, Noorwegen, Finland, IJsland

Nederland: % zittenblijvers

% zittenblijvers per school

Verschillen tussen scholen Geen/weinig zittenblijvers Veel zittenblijvers Weinig achterstands- leerlingen Gelegen in weinig stedelijke gebieden, vaak in het noorden Relatief klein Veel achterstands-leerlingen Vaak in matig stedelijke gebieden

Zittenblijven naar inrichting onderwijs Vrije school, Freinet 23,0 Jenaplan 20,5 Dalton 18,1 Traditioneel 17,9 Montessori 15,9

Zittenblijven of naar s(b)o? Kenmerken leerlingen Jongens vaker dan meisjes (19,4 vs 15,7) Kinderen van laag opgeleide ouders vaker dan van hoog opgeleide ouders (2-3x zo vaak) Kinderen met een niet-Nederlandse achtergrond blijven vaker zitten dan autochtone leerlingen (2x zo vaak) Vooral Turkse leerlingen, gevolgd door Antillianen en Marokkanen (rond de 30%) Prestatieniveau lager Minder positieve werkhouding, minder zelfstandig, onderpresteren Zittenblijven of naar s(b)o?

Zittenblijven in de praktijk Wat zijn in de praktijk onderliggende motieven en mechanismen van zittenblijven? Casestudies: 15 scholen Interviews met directeuren, intern begeleiders en leerkrachten Verdeeld naar: Veel weinig/zittenblijvers Traditionele/vernieuwingsscholen Relatief veel/weinig leerlingen met leerlinggewicht 1,2

Thema’s Visie en beleid Procedures en criteria Onderwijsaanpak (alternatieven) Rol van ouders

Visie en beleid Zittenblijven is uitzonderlijk Kleuterverlenging is veel voorkomend en geaccepteerd

Inhalen van een brede achterstand met behulp van extra leertijd Zittenblijven Inhalen van een brede achterstand met behulp van extra leertijd Niet: leer- gedragsproblemen of laag iq: Verwijzing naar speciaal basisonderwijs Individuele leerlijn met ontwikkelingsperspectief Wel: veel afwezigheid, zij-instroom, jarenlang ‘op hun tenen lopen’. Bij achterstand op cognitief en/of sociaal- emotioneel vlak

Kleuterverlenging Najaarskinderen Taalachterstand Rijpheid: cognitieve en sociaal-emotionele aspecten Werkhouding Leren in sprongetjes Worden altijd besproken Taalachterstand

Procedures en criteria Gebruik van volgsystemen voor cognitieve en sociaal emotionele ontwikkeling Betere onderbouwing → geen individueel besluit Draaiboeken en protocollen Maar: criteria zijn niet hard Leerkracht heeft totaalbeeld Vergelijking met normwaarden vs. groei/ontwikkeling in de tijd

Ouders Zo vroeg mogelijk betrekken Extra inzetten op oudercontact bij allochtone kinderen met taalachterstand Speels oefenen met kind zonder druk op te leggen Wie heeft bij conflict het laatste woord: ouders of school? Soms school: kind wordt van school gehaald door ouders Soms ouders: ‘contract’ bij overgaan met tegenadvies

Onderwijsaanpak en alternatieven Voorkomen van zittenblijven is integraal onderdeel van onderwijs Gedifferentieerd onderwijs: drie instructiegroepen voor taal en rekenen Preteaching en remedial teaching Werken in kleine groep Logopedie Ouders betrekken, thuis oefenen Onderzoek → Verwijzing SBO Leerlijn met ontwikkelingsperspectief