Open Data PMA 3 december 2015 Om het onderwerp open data wat levendiger te maken willen we een korte presentatie geven, met daarin: een concreet voorbeeld van een andere gemeente een samenvatting van de te organiseren activiteiten en mogelijke baten als afsluiting nog het advies
Voorbeeld Open Data Webpagina(s) voor het beschikbaar stellen van open data: open data portaal Voorbeeld: Nijmegen Wat betekent het als een gemeente aan open data doet? Het is eigenlijk niet meer of minder dan het hebben van 1 of meerdere webpagina’s waarop de open data worden gepubliceerd, zodat inwoners en bedrijven deze data kunnen gebruiken. De term die hiervoor vaak wordt gebruikt is een open data portaal. We laten aan de hand van Nijmegen zien wat dit betekent: - Meestal wordt uitleg gegeven van wat open data is; - Er worden contactgegevens genoemd, zodat vragen gesteld kunnen worden over open data; dat kunnen vragen zijn over de gepubliceerde data, maar ook over bijv. gewenste data. - Er staan datasets met beschrijving en het technische formaat waarin ze beschikbaar zijn; We downloaden de dataset Evenementenkalender en laten dit zien. Deze ruwe data kan dan gebruikt worden zoals de gebruiker dat wil: gebruik in eigen applicatie, eigen analyse in Excel, appje bouwen.
Te organiseren Opstellen criteria open data Klaar zetten datasets Open data portaal Organisatie om dit te ondersteunen Om een open data portaal in de lucht te krijgen en te houden moet er werk uitgevoerd worden: Opstellen criteria open data De criteria zijn bedoeld voor de organisatie, zodat deze weet hoe ze om moeten gaan met vragen over open data. Deze criteria kun je zien als een soort beslisboom om te toetsen of een specifieke (gevraagde) dataset gepubliceerd kan worden. Hierbij wordt getoetst op wettelijke criteria zoals privacy, veiligheid, auteursrechten, maar ook op criteria die door het college kunnen worden toegevoegd, zoals een bepaalde drempel voor te maken kosten. Klaar zetten datasets Het klaar zetten van datasets betekent het toetsen of de (gevraagde dataset/te publiceren) dataset voldoet aan de criteria zoals hiervoor genoemd. Ook wordt de dataset gemaakt: de data worden uit de database gehaald en in de gewenste formaten klaar gezet voor publicatie. Ontwikkelen open data portaal De website/webpagina moet worden gemaakt en ergens op bijvoorbeeld apeldoorn.nl een plek krijgen. Ook moeten de datasets die gepubliceerd gaan worden op de website gezet worden, zodat deze ook daadwerkelijk gedownload kunnen worden. Organisatie om geheel te ondersteunen De ontwikkelde criteria, het open data portaal en de daar gepubliceerde datasets moeten onderhouden worden. Als privacy wetgeving wijzigt, kan dit gevolgen hebben voor de criteria waarlangs de datasets worden getoetst. De datasets moeten worden bijgehouden; bijv. een dataset evenementenvergunningen zou je maandelijks kunnen bijwerken, zodat ook altijd data over de nieuwste vergunningen beschikbaar is.
Mogelijke baten data als bron van waarde gedragsverandering door data data voor toezicht en verantwoording NB: daadwerkelijk gebruik van open datasets is onduidelijk Een open data portaal zou ook wat moeten opleveren; waarom zou je anders de moeite doen om het in de lucht te brengen en te houden. Mogelijke opbrengsten kun je in 3 categorieën onderscheiden: In de eerste plaats kun je open data publiceren, zodat individuen zaken kunnen creëren die voor hen waardevol zijn, commercieel of niet-commercieel. Het kan gaan om economische waarde, maar ook om een andere vorm van waarde zoals kennis, invloed of inzicht.. Waar de waarde zit in open data is vaak niet van te voren te voorspellen. In de tweede plaats gaat het om het openbaar maken van gegevens met als doel om een bepaalde gedragsverandering bij burgers of organisaties te bereiken. Informatie over files bijvoorbeeld kan mensen er toe zetten om op een ander tijdstip in de auto te stappen. Het openbaar maken van open data kan ook een middel zijn om nieuwe manieren van controle uit te voeren of verantwoording af te leggen. Door het openstellen van data kan de controle niet alleen door daarvoor aangestelde personen worden gedaan, hoewel het hun werk ook makkelijker kan maken, maar ook door geïnteresseerden uit de samenleving. NB In vele onderzoeken, van bijv. Gartner, wordt de mogelijke waarde van open data hoog ingeschat. Echter, onderzoek naar het daadwerkelijke gebruik van open data en opbrengsten daarvan zijn wij nog niet veel tegen gekomen. Ook hebben wij bij een aantal gemeenten navraag gedaan naar het gebruik van open data en daaruit zijn ook niet veel feitelijkheden gekomen.
Advies doe aan open data, en begin klein we zijn er klaar voor getoonde bereidheid pas kosten bij gebleken behoefte volgen daadwerkelijke gebruik en effecten open data Wij adviseren om te starten met het publiceren van open data en om daarmee klein te beginnen: Gemeente Apeldoorn is hiermee voorbereid op het kunnen openstellen van open data. De basis ligt klaar en daarop kan worden voortgebouwd. Gemeente Apeldoorn laat zien met één dataset dat ze open data als concept actief ondersteunt. We adviseren te beginnen met de Evenementenvergunningen (Citymarketing) omdat dit aansluit bij een gebleken behoefte uit het bedrijfsleven en Apeldoorn als aantrekkelijke familiestad neerzet. Kosten voor verdere datasets worden pas gemaakt als blijkt dat hieraan behoefte is (vanuit de samenleving of gemeente Apeldoorn zelf) en aansluit bij de huidige financiële situatie. We beginnen klein maar kunnen groeien en leren. Met dit scenario is het daadwerkelijke gebruik en effect van de open data zichtbaar te maken, waarmee een zichzelf versterkend effect kan ontstaan voor het verder publiceren van open data.
Vragen?