Dienst Kinderopvang Stad Gent Jaarlijks onderzoekt de Dienst Kinderopvang de dekkingsgraad kinderopvang: dit is de verhouding tussen het aantal kinderen en het aantal plaatsen voor kinderopvang in de stad Gent. Dienst Kinderopvang Stad Gent

1. Aantal baby’s en peuters in Gent - Daling van het aantal geboortes op 31 dec 2015: - 123 - Daling van het totaal 0 tot 2- jarigen (9.193 kdn) ten opzichte van 2015: - 109. Op 31 dec 2015 was er terug een kleine daling van het geboortecijfer: 123 minder geboortes. Ook het totaal aantal 0-2 jarigen (kinderen) daalde De wijken met het grootste aantal kinderen in deze leeftijdscategorie zijn Brugse Poort-Rooigem, Sint-Amandsberg, Dampoort, Wondelgem en Dampoort.

Evolutie en prognose Prognose voorzien dat er tot 2021 een stijging zal zijn van het aantal 0 – 2 jarigen. Momenteel daalt het aantal 0 tot 2 jarigen nog, maar verwacht wordt dat dit aantal door stijgende geboortecijfers opnieuw zal stijgen vanaf 2017. -> verwachte stijging geboortes en terug stijgende nood aan kinderopvang in de toekomst

Lichte daling van 43 plaatsen ten opzichte van 2015 2. Het opvangaanbod. Lichte daling van 43 plaatsen ten opzichte van 2015 2013 2014 2015 2016 4.376 4.461 4.613 4.570 Het aantal opvangplaatsen is voor het eerst licht gedaald met 43 plaatsen. Het stadsbestuur Gent staat met 1168 plaatsen in voor de organisatie van ongeveer een vierde van de plaatsen op het grondgebied. Aantal opvangplaatsen telkens op 01 april van het vermelde jaar.

Aantal plaatsen kinderopvang naar type organisator.   2015 2016 De opvangcapaciteit groep- en gezinsopvang van de Dienst Kinderopvang Stad Gent 1.173 1.168 -5 De opvangcapaciteit groepsopvang overige organisatoren 2.335 2.310 -25 De opvangcapaciteit bij de diensten voor onthaalouders 958 967 9 De opvangcapaciteit bij de overige onthaalouders 147 125 -22 Totaal 4613 4.570 -43 Het lichte capaciteitsverlies doet zich voor in de plaatsen groepsopvang bij particuliere organisatoren. Het aantal plaatsen bij zelfstandige onthaalouders daalde in dezelfde mate dan vorige jaren. De voortdurende toename in de voorbije jaren aan plaatsen bij diensten voor onthaalouders is gestopt. Eerste generatie onthaalouders zijn aan pensioen toe, diensten vrezen niet voldoende nieuwe kandidaten te vinden.

Verdeling aantal plaatsen met inkomens-gerelateerde bijdrage vs vrije bijdrage   Groepsopvang Inkomens-gerelateerd Groepsopvang Vrije bijdrage Groepsopvang totaal (Trappen 1,2 en 3) Gezinsopvang Inkomens-gerelateerd Gezinsopvang vrije bijdrage Gezinsopvang totaal (Trappen 1,2 en 3) aantal plaatsen 2626 796 3422 1023 125 1148 Op het totaal van 4.570 plaatsen worden er 3.649 plaatsen met een inkomensgerelateerde ouderbijdrage aangeboden. Het aandeel aan inkomensgerelateerd plaatsen is daarmee gestegen van 77,5% in 2015 naar 79,8 % in 2016.

Verhouding totaal aantal opvangplaatsen ten opzichte van 3. Dekkingsgraad. Verhouding totaal aantal opvangplaatsen ten opzichte van het aantal 0-2 jarigen Dekkingsgraad kinderopvang [%] 2014 2015 2016 47% 50% De globale dekkingsgraad is dit jaar stabiel gebleven. In de stad Gent is voor 50% van de 0-2 jarigen een opvangplaats voorzien.

Dekkingsgraad: ongelijke spreiding van het aanbod - tekorten in 6 wijken.   Dekkingsgraad kinderopvang [%] 2014 2015 2016 Brugse Poort - Rooigem 26% 27% Dampoort 24% Ledeberg 21% 25% Macharius - Heirnis 19% 22% Oud Gentbrugge 23% Rabot - Blaisantvest 28% 33% Hoewel het globale opvangaanbod in Gent een goede score haalt, merkt men wel nog een ongelijke spreiding van de opvangplaatsen. Deelgebieden die nog kampen met tekorten zijn: Brugse Poort – Rooigem, Dampoort, Ledeberg, Macharius-Heirnis, Oud-Gentbrugge en Rabot-Brugse Poort. Vorig jaar waren dit nog 7 gebieden. In deelgebied Muide-Meulestede is het aanbod gestegen van 32% naar 37% en uit de tabel verdwenen. Bovenstaande deelgebied scoren lager of gelijk aan de Barcelonanorm.

4. Inkomensgerelateerde dekkingsgraad. Sociale dekkingsgraad 2015 2016 38% 40% De Dekkingsgraad bedraagt 50%. We hebben bijna voor elk kind stadsbreed een opvangplaats. Maar we streven ook naar een inkomensgerelateerde plaats voor 50% van de kinderen. Daarom bekijken we ook hoeveel plaatsen inkomensgerelateerd zijn ten opzichte van het aantal 0-2-jarigen. Wanneer we enkel de opvangplaatsen, die werken met ouderbijdrage gekoppeld aan het inkomen, in rekening nemen is deze dekkingsgraad gestegen van 38% naar 40 %.

Sociale dekkingsgraad [%] Er is een ongelijke spreiding van het aanbod, met grote tekorten in 12 deelgebieden.   Sociale dekkingsgraad [%] 2015 2016 Brugse Poort - Rooigem 23% 25% Dampoort 17% 18% Drongen 21% 16% Kanaaldorpen en -zone 28% Ledeberg Macharius - Heirnis 22% Moscou - Vogelhoek 27% Oud Gentbrugge 15% 13% Rabot - Blaisantvest 33% Sint Amandsberg 32% Watersportbaan - Ekkergem 42% 31% Ook hier zijn er grote verschillen tussen de deelgebieden. Bij het vergelijken van de spreiding van de inkomensgerelateerd opvangplaatsen zien we dat 10 deelgebieden in Gent niet de 33% (= Barcelonanorm) behalen, vorig jaar waren dit nog 13 deelgebieden. Rabot-Blaisantvest en Sint Amandsberg behalen net 33%.

Besluiten Op basis van de vergunde plaatsen is er voor 50% van de baby’s en peuters opvangcapaciteit in Gent. Uitgaande van een gemiddeld gebruik van de kinderopvang in Vlaanderen (64%) zijn er voldoende plaatsen. Maar als centrumstad is de potentiële vraag wellicht groter dan 64% Uitgaande van het gemiddeld gebruik van kinderopvang in Vlaanderen kan men stellen dat het tekort aan opvangplaatsen in Gent door het beleid in de voorbije jaren is teruggedrongen. Het resultaat van de berekening van het opvangtekort dient echter gerelativeerd te worden om volgende redenen: Het vermoeden is dat in een centrumstad als Gent de potentiële vraag naar formele opvang groter is dan het gemiddelde van 64% in Vlaanderen door onder meer: het vaker beroeps-actief zijn van beide ouders; een mindere beschikbaarheid van grootouders (langer werken) of andere familieleden; een toenemend aantal alleenstaande gezinnen,…;

Besluiten Het aandeel aan inkomensgerelateerde plaatsen in Gent is gestegen. Er is nog onvoldoende spreiding van de plaatsen per deelgebied, maar dit jaar minder wijken met een tekort aan plaatsen of een tekort aan inkomensgerelateerde plaatsen. Er zijn meer inkomensgerelateerde plaatsen, maar nog onvoldoende gespreid. Er zijn wel minder deelgebieden die onder de Barcelonanorm scoren : 6 ipv 7 bij totale dekkingsgraad, 10 ipv 13 bij inkomensgerelateerde dekkingsgraad.

Besluiten Opnieuw stijging van de vraag wordt verwacht gezien prognoses Er is nog nood aan: - bijkomende betaalbare plaatsen kinderopvang om een gelijke kansenbeleid te voeren. - Vermijden dat bestaande plaatsen verloren gaan bij organisatoren met vrije bijdrage en onthaalouders. Prognoses voorspellen dat daardoor het aantal kinderen tussen 0 en 3 jaar zal blijven toenemen tot 2021. Daaruit kunnen we afleiden dat de groep 0-2 jarigen volgend jaar terug kan toenemen. Tevens moet bijzondere aandacht blijven besteedt worden aan de kinderopvang in deelgebieden met een aanzienlijk aantal gezinnen in een zeer precaire situatie. Volgens de kansarmoede-index worden in Gent 22,6 % van de kinderen geboren in gezinnen met kansarmoede. Toegankelijke en betaalbare kinderopvang voor baby’s en peuters kan voor deze gezinnen een opstap bieden om te vermijden in kansarmoede terecht te komen of om er uit te geraken. De financiële leefbaarheid bij organisatoren zonder IKG-subsidie komt onder druk. Er wordt een verdere terugloop van het aantal onthaalouders in de komende jaren (eerste generatie OO die nu stopt)