“The German Weimar Republic was doomed from the start.” De Weimarrepubliek 1918- 1933 “The new government had inherited a difficult situation, but to say it was doomed is unfair.”
Parlementaire democratie Van een militaire autocratie naar een parlementaire democratie. militaire autocratie Parlementaire democratie
Hoe werkte de Republiek? Op 19 januari 1919 werden in het keizerloze Duitsland voor het eerst vrije verkiezen gehouden: alle mannen en vrouwen boven de twintig mochten nu stemmen. De SPD van Friedrich Ebert behaalde bijna 38 procent van de stemmen. Ebert werd de eerste rijkspresident. De ontwerpers van de nieuwe grondwet hadden aan de president de meeste macht toebedeeld. Het staatshoofd werd om de zeven jaar door de bevolking gekozen. Hij mocht de Rijksdag ontbinden en de rijkskanselier en ministers benoemen of ontslaan. In tijden van politieke onrust gaf artikel 48 van de grondwet de rijkspresident de bevoegdheid buiten de grondwet om te regeren via noodverordeningen. De regering mocht beslissen over de belastingen en kreeg de controle over het leger POLITIEKE PARTIJEN KPD communisten, niet democratisch USPD linkse socialisten SPD gematigde socialisten ZENTRUM conservatieven DDP linkse liberalen BVP Bayerse conservatieven DVP nationalistische liberalen DNVP nationalisten, niet democratisch NSDAP nazi's, niet democratisch Freidrich Ebert (SDP): eerste gekozen president “Coalitie van gematigde politieke partijen, met inbegrip van de Sociaal-Democratische Partij, de Duitse Democratische Partij en de Katholieke Centrum Partij.”
Een geschiedenis in 3 fasen: 1919-1923: De Republiek kent grote moeilijkheden 1923-1929: De Republiek overwint de moeilijkheden 1929-1933: Na de crisis van 1929 stort de Republiek in
1919-1923: De Republiek kent grote economische moeilijkheden Economie Herstelbetalingen Van een oorlogs- naar een vredeseconomie Terugkerende soldaten Oplopende inflatie Left wing rebellions All people were angry with it Right-wing rebellions and terrorism Invasion and inflation Munich Putsch Welke gevolgen had economische ontwikkeling voor de burgers?
1919-1923: De Republiek kent politiek geweld (1) Nov. 1918 Opstand matrozen / soldaten / arbeiders = Macht aan de arbeiders SPD gebruikt Vrijkorpsen tegen de opstandelingen Splitsing SPD in SPD+ Spartakusbond Rosa Luxemburg Karl Liebknecht Jan. 1919: Spartakusopstand SPD gebruikt vrijkorpsen Ja, het militaire was een groot probleem in de jaren 1919-1920. Massaal waren soldaten teruggekomen uit het buitenland waar ze aan de oorlogsfronten gestreden hadden. Door het Verdrag van Versailles moest het rijksleger gereduceerd worden tot 100.000 man. Dat betekende dat 300.000 soldaten ontslagen werden. Die soldaten zouden huiswaarts moeten keren waar armoede heerste zoals in haast alle gezinnen in het Duitsland na de oorlog. De terugkerende soldaten verkozen echter zich te hergroeperen in 'vrijkorpsen', paramilitaire groeperingen rond nationalistische ontslagen officieren of ook rechts-extreme politici, in plaats van te verkommeren in de armoede. Zo ontstonden ongeveer 120 paramilitaire vrijkorpsen met in totaal meer dan 250.000 gewapende militairen. Sommige vrijkorpsen werden zelfs door de regering ingezet voor de orde in het land. Was er dan geen orde?
1919-1923: De Republiek kent politiek geweld (2) Wolgang Kapp, maart 1920 Kapp-Putsch: een ultra-nationalistische daad Als protest tegen het besluit van de Duitse regering om het vredesverdrag van Versailles te accepteren, nam een groep soldaten onder Wolfgang Kapp bezit van de stad Berlijn. De vakbonden riepen een algemene werkstaking uit die na enige twijfel door de regering Ebert gesteund werd. De staking legde het leven lam in Berlijn en zorgde mede voor het mislukken van de putsch. Op 17 maart vluchtten de coup-plegers uit Berlijn. (1858-1922). Director General, East Prussian Land Bank, 1906-1920. Member, Pan-German League. Co-Founder, German Fatherland Party, 1917. Member, Reichstag, 1918-1920. Led unsuccessful right-wing putsch, 1920. Died in prison. Bitter opponent of negotiations ending WWI and the abolition of the monarchy.
1923: Het dieptepunt voor de Republiek Stoppen met de herstelbetalingen Bezetting Ruhrgebied door de Fransen Stakingen + Hyperinflatie (dia 5) Nov.: Bierkellerputsch Waar? München Wie: Adolf Hitler Waarom? Weimarregering omver werpen Prijs van 1 kilo brood December 1921: 4 Mark December 1922: 163 Mark Januari 1923: 250 Mark April 1923: 474 Mark Augustus 1923: 69.000 Mark November 1923: 201.000.000.000 Mark
1923-29: De Republiek overwint de moeilijkheden Terugtrekking Fransen uit Ruhrgebied, 1925 DU lid van de Volkenbond, 1926 Gustav Stresemann 1924 Dawes Plan Verdrag van Locarno, 1925
1929: Berlin is the place to be Tot …. http://player.omroep.nl/?aflID=13208952 http://www.schooltv.nl/beeldbank/clip/20040317_crisis01