Vakgroep Gezondheidswetenschappen Palliatieve zorg ter sprake brengen bij kankerpatiënten: barrières bij oncologen Horlait Melissa, VUB Vakgroep Gezondheidswetenschappen Onderzoeksgroep OPIH
Palliatieve zorg Positief effect op QoL en zelfs op overleving (Temel et.al., 2010) Kan pas gewenst effect bereiken wanneer het vroeg/tijdig mee aan boord wordt genomen in het behandelingstraject van een kankerpatiënt Wordt nog al te vaak beschouwd als terminale zorg En wordt pas ingeschakeld wanneer alle therapeutische opties uitgeput zijn
Lynn & Adamson (2003)
Onderzoeksvraag Wat maakt het voor oncologen zo moeilijk om palliatieve zorg ter sprake te brengen?
Participanten 15 medisch oncologen: 11 mannen en 4 vrouwen Leeftijdsrange: [37 – 70] Gemiddelde leeftijd: 50,5 5 universitaire ziekenhuizen (Leuven, Brussel, Gent & Antwerpen) en 10 niet-universitaire ziekenhuizen Opleiding: KUL (7), VUB (3), UA (2), Ugent (1) en 2 buitenland Ervaring: range [8 – 44] Gemiddeld aantal jaren ervaring: 23,4
Oncologen 11 medisch oncologen 1 oncoloog/radiotherapeut 1 oncoloog/hematoloog 2 oncoloog/pneumoloog 3 oncologen hadden ook functie als palliatieve arts 4 bijkomende opleiding palliatieve zorg 6 communicatietraining
Methode Kwalitatief onderzoek Open diepte-interviews Grounded theory analysis (open coderen, axiaal coderen en selectief coderen)
Resultaten Identificatie van 2 kantelmomenten Afbakenen van ‘palliatieve subfase’ binnen het traject van een kankerpatiënt Aan elke kantelmoment van subfase is een specifiek gesprek tussen arts, patiënt en familielid verbonden
Barrières 7 niveaus: Barrières mbt oncoloog/arts Barrières mbt patiënt(en) Barrières mbt familie Barrières mbt de verwijzende arts Barrières mbt de ziekte/behandeling Institutionele/organisatorische barrières Maatschappelijke/beleidsmatige barrières
Oncoloog/arts
Patiënt(en)
Familie
Ziekte/behandeling
Institutionele/organisatorische
Maatschappelijke/beleidsmatige
Besluit Palliatieve zorg = terminale zorg in het hoofd van vele oncologen patiënt samenleving Stimatisering Sensibilisering is nodig! Training in communicatie en palliatieve zorg, niet alleen bij oncologen maar bij elke toekomstige arts Ondersteuning en coaching van oncologen
Bedankt!