Procederen in de dagelijkse praktijk Tips en actualiteiten Utrecht, vrijdag 15 maart 2013 Procederen in de dagelijkse praktijk Tips en actualiteiten Lezing Haagse Jonge Balie Dinsdag, 2 mei 2017 Paleis van Justitie Den Haag Ellen van Swaaij

Programma _______________________________________ Algemene beginselen goede procesorde Dagvaardingsprocedure in eerste aanleg Vergelijking met procedure in KEI

KEI _______________________________________ Kwaliteit En Innovatie Digitalisering Benodigde wetsaanpassingen Uitrolmodel Vreemdelingenzaken Strafzaken Civiel/Handel Familierecht

KEI _______________________________________ Belangrijke wijzigingen Re- en dupliek afgeschaft Comparitie en enquête schuiven in elkaar Zoveel mogelijk op één zitting Afschaffing onderscheid verzoekschrift-dagvaarding Deurwaarder niet meer altijd nodig Digitale oproeping wederpartij

Beginselen behoorlijke procesorde _______________________________________ Titel 1, Afdeling 3: algemene voorschriften Hoor en wederhoor: recht op inzage origineel? HR 22 november 2013, HR:2013:1384 Openbaarheid Art. 803 lid 2 Rv. per 1 januari 2013 aangepast aan 6 EVRM, maar terughoudendheid blijft bestaan Equalty of arms Oral hearing Recht op inbrengen stukken, maar pas op: Hof ‘s-Hertogenbosch 2 april 2013, GHSHE: 2013:BZ6632

Procedure in eerste aanleg _______________________________________ Relatieve competentie Hoofdregel: woonplaats gedaagde Specifieke regelingen Onrechtmatige daad Onroerende zaken Nalatenschap Foute keuze: onbevoegd en verwijzing Forumkeuze art. 108 Rv.

Procedure in eerste aanleg _______________________________________ Dagvaarding (art. 78-259) en verzoekschrift (art. 261-291) Absolute en relatieve competentie Zijn regels van openbare orde Rechtbank in beginsel voor eerste aanleg Kantonzaken Tot € 25.000,00 Aardvorderingen

Procedure in eerste aanleg KEI _______________________________________ Procesinleiding (PI) Verweerschrift (VW) Mondelinge behandeling (MB) Uitspraak

Dagvaardingsprocedure in eerste aanleg _______________________________________ Titel 1, Afdeling 6: exploten (artt. 45 e.v.) Inhoud exploten Datum Naam rekwirant Naam en voornamen deurwaarder Naam van gerekwireerde Wijze van betekening/afschrift

Dagvaardingsprocedure in eerste aanleg _______________________________________ Titel 1, Afdeling 6: exploten (artt. 45 Rv. e.v.) Betekening: hoe en aan wie? In persoon In de envelop Anderen In geval van weigering artikel 46 lid 3 Rv. Rechtspersonen: kantoor van bestuur of woonplaats hoofd bestuurder

Dagvaardingsprocedure in eerste aanleg _______________________________________ Titel 1, Afdeling 6: exploten (artt. 45 Rv. e.v.) Betekening: hoe en aan wie? Gezamenlijke erfgenamen extra eis Art. 53a Rv., minstens één erfgenaam aldaar woonachtig. Exploot moet dit ook vermelden. Zie ook HR 5 april 2013, HR:2013:BY9084 Rechtsmiddel tegen meerdere uitspraken bij één exploot Zie ook HR 21 juni 2013, HR:2013:BZ8317

Dagvaardingsprocedure in eerste aanleg _______________________________________ Titel 2, Afdeling 4: de dagvaarding Art. 111 Rv.: inhoud dagvaarding Woonplaats eiser Naam gemachtigde of advocaat Aanwijzing rechter Eis en grondslag Datum zitting Aanzeggingen: geen verweer, meerdere gedaagden, griffierecht Substantiëring bekende weren

Procesinleiding KEI _______________________________________ 30a-3 Inhoud Eiser/verzoeker Verweerder en belanghebbenden Gemachtigde/advocaat Vorderingsprocedure 4 weken/6 maanden Vordering met gronden Substantiëring en exhibitie

Procesinleiding KEI _______________________________________ 30b Gecombineerde verzoeken Voldoende samenhang Splitsing mogelijk Mits Nederlandse rechter voor alle verzoeken bevoegd

Procesinleiding KEI _______________________________________ Oproeping (art. 111 Rv.) vorderingszaak Tekst/datum/inlogcode procesinleiding Wijze van verschijnen advocaat/persoon Verweertermijn Griffierecht Kort geding: datum behandeling Verzoek Oproep bevat de procesinleiding

Procesinleiding KEI _______________________________________ Oproeping (art. 111 Rv.) vorderingszaak Griffier stelt oproepingsbericht op Vormvrij, exploot mag Bij niet verschijnen, exploot moet Deurwaarder: exploot Verzoek Brief griffier

Dagvaardingsprocedure in eerste aanleg _______________________________________ Titel 2, Afdeling 5: verder verloop procedure Stellen en bewijzen! Art. 128 Rv.: conclusie van antwoord Exhibitieplicht gedaagde Reconventie Art. 130 Rv.: vermeerdering van eis bij akte (ook de gronden!) Lid 3: bij verstek gedaagde betekenen per exploot Art. 131 Rv.: comparitieberaad

Verder verloop procedure KEI _______________________________________ Verweer Kantonzaken Door indiening verweerschrift binnen termijn Verschijnen op zitting Voorzieningenrechter Overige zaken (verplichte procesvertegenwoordiging) Advocaat stellen binnen de aangezegde termijn

Verder verloop procedure KEI _______________________________________ Verweerschrift Bij verplicht verweerschrift: digitaal Facultatief: mag papier Indien van toepassing: mondeling ter zitting Termijn: vier weken kanton/zes overig Verzoekzaken: tot 10 dagen voor zitting Dezelfde eisen als nu (exhibitie, concentratie)

Verder verloop procedure KEI _______________________________________ Tegenvordering/verzoek In te stellen bij verweerschrift Gezamenlijke behandeling

Dagvaardingsprocedure in eerste aanleg _____________________________________ De comparitie van partijen Stukken veertien dagen voor zitting Geen pleidooi Schikken of stikken? ;-)

Mondelinge behandeling KEI _____________________________________ Hoofdregel: altijd MB, tenzij: Kennelijk niet ontvankelijk Kennelijk onbevoegd Verstek en toewijzing Op eenparig verzoek van partijen

Mondelinge behandeling KEI _____________________________________ Ter toelichting op stukken Inlichtingen Nadere onderbouwing Schikking Regie afspraken en nadere procesafspraken Agenda Getuigen/deskundigen verhoor/bericht bevelen

Mondelinge behandeling KEI _____________________________________ Stukken uiterlijk tien dagen Proces-verbaal Niet altijd, soms beeld- of geluidsopnames (AMvB)

Verder verloop procedure (oud) _____________________________________ Re- en dupliek mogen nog wel Vonnis (in openbaarheid uitgesproken! Toch? Of toch niet?)

Uitspraak KEI _____________________________________ Schriftelijk Mondeling indien alle partijen ter zitting zijn verschenen Einduitspraak, tussen uitspraak, incidentele uitspraak

Uitspraak KEI _____________________________________ Termijn Mondeling: direct ter zitting Kanton: vier weken na MB Overig: zes weken na MB Verlenging onder bijzondere omstandigheden

Vernieuwing in de rechtspraak _______________________________________ Meer specialisatie bij rechtbanken Maatwerk Aandacht voor buitengerechtelijke alternatieven Mediation Video conferencing

Vernieuwing in de rechtspraak _______________________________________ Zie ook: innovatieagenda rechtspraak