Mededingingstoezicht in de Zorg Evergreens, Actualiteiten & Dilemma’s Vereniging voor Mededingingsrecht Mededingingstoezicht in de Zorg Evergreens, Actualiteiten & Dilemma’s Bart Broers Programmadirecteur Taskforce Zorg Autoriteit Consument & Markt 28 september 2017 – Den Haag

Inhoud presentatie Ter inleiding Concentratietoezicht Onderwerpen niet in presentatie Wijziging Wmg & ACM Taskforce Zorg Reflectie ‘mededingingstoezicht in zorg’ Concentratietoezicht … Toezicht op Samenwerkingen Ter afsluiting

Concentratietoezicht Maatschappelijke verwachtingen vs. Uitkomsten  Vijf ‘Ongemakkelijkheden’ (uitdagingen, dilemma’s, …)

(i) ‘Niet mededingingsrechtelijk relevant’ ‘Onbestuurbaar’ ‘Too big to fail’ ? Impact op onderhandelingsmacht aanbieder? Effectiviteit disciplineringsinstrumenten van zorgverzekeraars?

(ii) ‘Zonder fusie al lastig’ “Aanbieder waar je nu al niet omheen kunt” Omvang ‘unieke’ zorg Historische ordening Vraagt gedifferentieerde blik op productaanbod Care complexity Case complexity Specialismen

(iii) Geografische markt CPI Antitrust Chronicle – Special, July 2017 Healthcare mergers: a post-mortem Silent majority fallacy Payer problem Internationaal perspectief: afbakening geo-markten eerder nauwer dan wijder

(iv) Resultaten ex-post studies ziekenhuisfusies Internationaal perspectief: in meerderheid studies geen positieve effecten; niet zelden negatieve prijs, kwaliteit en/of volume Onderzoeken ACM hiermee in lijn 2012 – prijs heupvervangingen 2016 – kwaliteit ca. 100 beschikbare uitkomstindicatoren 2017 – prijs 62 patiëntgroepen

(iv) Effecten ziekenhuisfusies – Peiling in veld Vraag aan 400 ervaren medisch specialisten: Wat is uw verwachting voor kwaliteit van zorg op uw werkterrein bij fusie tussen uw ziekenhuis en naburig ziekenhuis? Kwaliteit van zorg zal beslist toenemen 20% Gevolgen voor kwaliteit zijn beperkt 55% Fusie is serieus risico voor kwaliteit 25%

‘Kwaliteitsverbetering’ prominent in fusieplannen (v) Rol van kwaliteit ‘Kwaliteitsverbetering’ prominent in fusieplannen “ACM moet kwaliteit zwaarder wegen” Risico type-II fouten? Hoge lat efficiency-verweer – Issues: Gebrek aan gedragen kwaliteitsindicatoren/-normen Tijdschaal waarop verbetering wordt verwacht Kwaliteitsverbetering specifiek gevolg fusie?

Toezicht op Samenwerkingen Organisatorisch minder ingrijpend Hoogte van de lat (art. 6/3 Mw) Gerichte samenwerking  concreter? Realisatie op kortere tijdschaal? ‘niet verder dan nodig’ makkelijker aantoonbaar? Blijft: feitelijke beoordeling kwaliteitswinst 2017 – Prostaatkankeroperaties / Nederland 2016 – Vier typen kanker / Regio Utrecht

Samenwerking & Mededinging – Adviezen Breng ook de nadelen in kaart Bezie gevolgen voor kwaliteit, toegankelijkheid én betaalbaarheid Ook gevolgen van beperking mededinging Onderbouw met feiten en stel stakeholders in staat u kritisch te bevragen

Samenwerking – Een peiling in het veld Vormgeving samenwerkingsrelaties zieken-huizen in uw werkomgeving – Wat ziet u? Geheel gebaseerd op zorginhoudelijke overwegingen Ook gevolgen voor eigen inkomen en/of werkvolume spelen een rol Overwegingen t.a.v. eigen inkomen en/of werkvolume leidend 23% 59% 18% 11% 71% 18% Ervaren artsen Jonge artsen

Zorgkwaliteit & Concurrentie op de agenda Ter afsluiting Zorgkwaliteit & Concurrentie op de agenda kwaliteitsverbetering feitelijk onderbouwen rol gedragen indicatoren/-normen Samenwerking t.b.v. kwaliteitsverbetering ook aandacht voor effecten op concurrentie betrek belanghebbenden Fusietoezicht – Uitdagingen voor ACM Rol van kwaliteit, ‘Niet mededingingsrechtelijk relevant’, ‘Zonder fusie al lastig’, geografische markt en resultaten ex-post studies