Gezondheid Les 6 Farmacologie
Farmacologie Wat is farmacologie?: medicijnleer Waarom gebruiken we medicijnen? Om zieke dieren te genezen: curatief Om het optreden van ziekten te voorkomen: preventief
Definitie diergeneesmiddel Een diergeneesmiddel is volgens de wet een substantie die bestemd is om al of niet na bewerking of verwerking, te worden gebruikt voor: Het genezen (curatief) of voorkomen (preventief) van een aandoening, ziekteverschijnselen, pijn, verwonding of gebrek aan een dier. Het herstellen, verbeteren of wijzigen van functioneren van organen van een dier. Het onderkennen van een ziekte of gebrek bij dieren door toepassing bij een dier.
Wat is het doel van iedere medicijn groep? Analgetica Antibiotica Vaccins Antipyretica Antiphlogistica Sedativa Opiaten Supplementen Hormonen
Onderzoek van iedere medicijn groep De werking van het medicijn Wanneer je het toe moet dienen Aantal voorbeelden Eventuele bijzonderheden
Medicijnen in groepen Medicijnen zijn onder te verdelen in verschillende groepen. Hieronder staan de meest voorkomende groepen in de veehouderij: Analgetica = pijnstillend Antibiotica = anti bacteriële middelen Vaccins = entstoffen Antipyretica = koorts remmend Antiphlogistica = ontstekingsremmend Sedativa = kalmerende middelen Opiaten = verdovende middelen Supplementen = toevoeging/ aanvulling Hormonen = boodschappers
Medicijnen in groepen Analgetica: pijnstillend Dien je pas toe, nadat de (voorlopige) diagnose is gesteld. Dit doe je omdat toediening van analgetica de symptomen kunnen veranderen. Voorbeelden zijn: Novem, Metacam, Ketofen, Carprofen. N.B. Er zijn veel medicijnen zie zowel pijnstillend als ontstekingsremmend zijn.
Medicijnen in groepen Antibiotica = antibacterieel Worden toegediend bij bacteriële ontstekingen. In de veehouderij grote veranderingen: Antibiotica gebruik in de veehouderij moet terug worden gebracht ( al grote resultaten behaald) Waarom? Om antibioticaresistentie bij mensen te voorkomen (voedselveiligheid) Wat kan een nadeel zijn van deze maatregelen? In april 2015 zijn rapporten ontvangen van dierenartsen waarin aangegeven wordt dat het dierenwelzijn in het gedrang komt door verminderen van antibiotica. Nog voor de zomer wordt hier een onderzoek naar ingesteld. Dierenartsen gaven aan meer zieke en ernstiger zieke dieren te zien, een gevolg was bijvoorbeeld meer hokbevuiling etc. Algeheel welzijn gaat achteruit.
Medicijnen in groepen Onderverdeling antibiotica: 1e keus: weinig kans op resistentie ontwikkeling, weinig van belang in humane geneeskunde. Gebruik bij dieren toegestaan. Voorbeeld: oxytetra ( Engemycine) 2e keus: kans op resistentieontwikkeling, weinig van belang in humane geneeskunde. Gebruik bij dieren toegestaan onder voorwaarden. Voorbeeld: neomycine (Neopen) 3e keus: zeer veel kans op resistentieontwikkeling, van groot belang bij humane geneeskunde. Gebruik bij dieren alleen toegestaan als is aangetoond dat geen enkel ander antibioticum uit eerste of tweede keus categorie werkzaam is. Voorbeeld: ceftiofur ( Excenel) 4e keus: alleen voor humaan gebruik http://www.vwa.nl/onderwerpen/regels-voor-ondernemers-dier/dossier/antibiotica-in-de-veehouderij/toedienen-antibiotica-uitsluitend-door-dierenarts-nieuwe-kanalisatiestatus
Medicijnen in groepen Vaccins: preparaat bereid uit levende (verzwakte) of dode bacteriën waarmee tegen een bepaalde ziekte wordt ingeënt. Vaccins worden preventief toegediend. Voorbeelden: Ingelvac® PRRS KV = dood vaccin tegen PPRS Rispoval-3: RS, BVD, PI3 = geïnactiveerd vaccin tegen pinkengriep Als AB terug moet, wat betekent dit dan voor vaccinatie?
Medicijnen in groepen Antipyretica = koorts remmend Omdat elke diersoort een andere normale lichaamstemperatuur heeft, is dus ook bij verschillende lichaamstemperaturen sprake van koorts. Bv: normaal T kip = 41 graden C rund heeft koorts Hoe werkt het? koortsverlagend door wegvangen van toxinen en stoffen die vrijkomen bij cel beschadiging. Toxinen komen vrij uit bijvoorbeeld een baarmoederontsteking Voorbeelden: Ketofen, Novem
Medicijnen in groepen Antiphlogistica = ontstekingsremmend Deze worden ook wel NSAIDs genoemd, wat een afkorting is van Non-Steroidal Anti-Inflammatory Drugs (niet-steroïdale anti-ontstekingsmedicijnen). Verminderen van pijn, koorts en ontstekingsreactie. Voorbeelden: Novem, amoxicilline (longen)
Medicijnen in groepen Sedativa = kalmerende werking Het verlagen van de staat van bewust zijn. Bij onthoornen, vervoer, ongewenste nervositeit. Voorbeelden: Sedivet, Stresnil
Medicijnen in groepen Opiaten = verdovende middelen Stoffen die uit de papaverplant worden gehaald Deze medicijnen vallen onder de Opiumwet. Voorbeelden: methadon, Diazepam Zeer zware pijnstilling
Medicijnen in groepen Supplementen = iets dat als aanvulling toegevoegd wordt. Bijvoorbeeld een voedingssupplement. Multivitamine, IJzer, Ca-Mg Biopect, Electrolyten Vitamine E Selenium
Medicijnen in groepen Hormonen = stoffen die via het bloed de werking van bepaalde organen regelen, zgn. boodschapperstoffen. Worden bijvoorbeeld ingezet om bronst te stimuleren, induceren en synchroniseren. Berig spuiten, tochtig spuiten Voorbeelden: Fertagyl, PG 600, Oxytocine
Wetgeving Opiumwet: Bewustzijnsbeïnvloedende middelen Achter slot en grendel Administratie
Wetgeving Kanalisatie: UDD = uitsluitend door dierenarts UDA = Uitsluitend op recept door Dierenarts Afleveren URA = Uitsluitend op Recept Afleveren VRIJ = vrije middelen Vanaf 1 maart 2014: Alle antimicrobiële diergeneesmiddelen krijgen, in opdracht van EZ, de UDD status. https://zoek.officielebekendmakingen.nl/stcrt-2013-23390.html http://www.dapmiddennederland.nl/index.php/landbouw-dieren/varkens/medicijnen UDD: uitsluitend door de dierenarts toe te dienen UDA: uitsluitend door de dierenarts of apotheker af te leveren, toediening door de veehouder/dierverzorger URA: uitsluitend op recept van de dierenarts, te verkrijgen bij dierenarts, apotheker of erkende handelaar, toediening door de veehouder/dierverzorger VRIJ: geen recept nodig, te verkrijgen bij dierenarts, apotheker of erkende handelaar, toediening door de veehouder/dierverzorger
Wetgeving Om zelf antibiotica te mogen toedienen en op voorraad te hebben, moet een veehouder voldoen aan de volgende voorwaarden: http://www.vwa.nl/onderwerpen/regels-voor-ondernemers-dier/dossier/antibiotica-in-de-veehouderij/toedienen-antibiotica-door-veehouder-strikte-voorwaarden
Registratie Diergeneesmiddelen moeten worden geregistreerd, want het is volgens de wet verboden om een niet geregistreerd diergeneesmiddel; Zelf te maken of te hebben, Op voorraad te hebben Toe te passen bij dieren, of af te leveren bij een dierhouder
Registratie Vastleggen dat middel voor die diersoort, voor die indicatie een veilig en voldoende werkzaam middel is. Studie/onderzoek Per diersoort of indicatie aparte registratie
Registratie Uitzondering: OFF LABLE USE REG NL 1234