Tekenbeet

Wetenswaardigheden van een Teek Een Teek is een klein (een tot drie millimeter groot), insect. Leven vooral in struiken en hoog gras, niet alleen in natuurgebieden zoals bossen maar ook in parken en tuinen. Ze houden van een vochtige omgeving, en zijn vooral actief van maart tot oktober.

Wat doen ze: Ze kruipen of klimmen op passerende mensen en dieren en bijten zich vast in de huid. Door het opzuigen van bloed zwelt de teek langzaam op tot een bruin-zwart bolletje (ongeveer een centimeter groot). Na enige tijd (dagen) laat de teek vanzelf los.

Een tekenbeet kan overal op het lichaam voorkomen, vooral op warme vochtige plekken: de oksels, liezen, knieholtes en de bilspleet; bij kinderen vaak ook op het hoofd, achter de haargrens en achter de oren.

Wat zijn de verschijnselen? Tekenbeten zijn vaak pijnloos waardoor ze niet worden opmerkt. Op de plaats van de tekenbeet en kort erna ontstaat een rood vlekje, Het vlekje wordt meestal niet groter dan een centimeter of twee en verdwijnt binnen twee weken.

Sommige teken zijn besmet met bacteriën Sommige teken zijn besmet met bacteriën. Ze kunnen dan ziekten overdragen, zoals de ziekte van Lyme. (2-30% van de teken is drager van deze bacterie) Als de teek korter dan 24 uur op de huid is, is de kans dat men besmet wordt klein.

Advies: Verwijderen: Met een spitse pincet (of een speciale tekenpincet) de teek zo dicht mogelijk op de huid vastpakken Nooit de teek met alcohol, olie, nagellak of andere middelen bewerken of verdoven. Vermoed wordt dat er dan meer kans bestaat op besmetting. Als het niet lukt de teek te verwijderen, ga dan dezelfde dag nog naar de praktijk of de huisartsenpost (HAP).

Complicatie: Ziekte van Lyme: veroorzaakt door de bacterie Borrelia Burgdorferi(meestal pas na 24 uur overgebracht op gastheer) Vaak wordt de ziekte van Lyme in 3 stadia ingedeeld, met per stadium specifieke symptomen. Deze indeling moet worden gezien als een model, waarvan de werkelijkheid vaak afwijkt. Per persoon kan de ziekte namelijk heel verschillend verlopen

Drie stadia bij ziekte van Lyme Stadium 1, in eerste dagen tot weken na besmetting: een lokale infectie op plaats van de beet:erythema migrans (EM) Een zich uitbreidende , rode, niet schilferende ring rond of in de buurt van de bijtplaats EM komt voor bij 50% van de besmettingen en is verraderlijk. Verdwijnt ook zonder behandeling

Ziekte van Lyme Stadium 2: enkele weken tot een jaar na besmetting bedoelt men dan de fase daarna, waarbij de spirocheten(stam van dunne spiraal-vormige bacteriën) door het lichaam zijn verspreid. Met stadium 3 bedoelt men meestal chronische Lyme.

Verkleuring van de huid bij ziekte van Lyme

Overige symptomen Vroege symptomen is EM op de plaats van de tekenbeet Griepachtige klachten zoals hoofdpijn, stijve nek, koorts, spierpijnen en vermoeidheid. Deze symptomen kunnen uitblijven. Later kunnen diverse symptomen ontstaan. De ziekte van Lyme is een multi-systeem ziekte.

Kan leiden tot o.a. neurologische (zenuwstelsel/hersenen), dermatologische (huid), reumatologische (spieren en gewrichten), cardiologische (hart), opthalmologische (ogen) en psychiatrische klachten.

Behandeling van EM: In de Nederlandse richtlijn wordt hooguit 14 dagen behandeling met antibiotica geadviseerd. Profylactische behandeling met AB bij elke tekenbeet wordt in Nederland niet geadviseerd.

De ILADS = International Lyme And Associated Diseases Society (een internationale Lyme organisatie), adviseert bij een EM 6 weken in hoge dosis. Wanneer men al langere tijd is geïnfecteerd, adviseert de ILADS zelfs maanden tot jaren antibiotica, net zolang tot de klachten wegblijven.

Men verwacht dat de toename van het aantal teken leidt tot een toename van het aantal gevallen van Lyme. De beschikbare gegevens wijzen waarschijnlijk op een toename van de infectie in Nederland. In ieder geval neemt het aantal huisartsconsulten wegens tekenbeten de laatste jaren toe, evenals het aantal vastgestelde gevallen van Erythema Migrans, de huiduitslag die er soms het gevolg van is.

Triage: Zit de teek er nog? Is de teek gedeeltelijk of geheel verwijderd? Zijn er verschijnselen zoals: roodheid, zwelling, jeuk, pijn Algemene ziekteverschijnselen zoals koorts, malaise, lymfeklierzwelling, dubbelzien? Waar is de tekenbeet opgelopen?

Tot slot: Uit onderzoek van het RIVM blijkt dat huisartsen in 2005 bij circa 17.000 mensen in Nederland de ziekte van Lyme hebben vastgesteld: een bijna drievoudige toename sinds 1994. Merk op dat dit alleen diagnoses zijn die zijn vastgesteld door huisartsen, en dat er ook wel diagnoses gemist zullen worden. NB: Uit eerdere gegevens was al gebleken dat jaarlijks naar schatting ruim een miljoen Nederlanders een tekenbeet oploopt!