KNB WG Dierhouderij I, II 28 mei 2015 – Barneveld

Mijn bijdrage Uitgangspunten Reinout Hoevenaar (WG) Huidige situatie Werkwijze van de werkgroep DH-2 Aanbevelingen Conclusie Belangrijke sites

Huidige situatie t.a.v. biociden Bestrijdingsmiddelenwet 1962 NVZ-Nedefa, 2000 Platform Biociden (BPR, uniformiteit in EU) Kennisnetwerk (2009). fabrikanten, handel, overheid, CTGB, inspecties, kennisinstituten: werkgroepen Wetgeving. nu NL straks EU (BPR NL-1234567-0000). Alle biociden (niet gewasbescherming). Wet heeft betrekking op het product, maar ook productie, transport en opslag en gebruik, dus ook etiketten, of afvoeren materiaal. Biocide producten krijgen een toelating voor 1 of meer PT’s, zijn beoordeeld op werkzaamheid (claim), veiligheid gebruikers (gebruiksaanwijzing) en effecten op milieu (onderzoek)

Werkgroep Dierhouderij I 2010-2012 Conclusies: Informatie/kennis wordt verkregen via collega’s, internet en de verkopende handelaar. Er is weinig zicht op de kennis van directe gebruikers over alternatieven en veilig omgaan met chemicaliën Er is sprake van illegaal gebruik van chemische stoffen voor biocide en diergeneeskundige toepassingen Calamiteiten door onjuist gebruik (geen melding – geen vervolg) 2 Doelgroepen Veeteler (kennis en vaardigheid door opleiding) Erfbetreders (kennis en informatie)

WG Dierhouderij II 2012- 2015 Focus Doelmatige en objectieve informatie aandragen over het veilig omgaan met biociden Lokaliseren van de agrarische opleidingscentra en aanverwante (na)scholingsinstituten De uitbreiding van het lesprogramma te ondersteunen. Kennis en vaardigheden aanreiken om juiste informatie te vinden en te beoordelen, en juist gebruik uit te voeren.

Samenstelling WG GD en RIVM (namens overheid) Onderwijs (Aequor, HAS en UU), Bedrijfsleven (Ondernemers), Beroepsverenigingen en organisaties (LTO Noord, Vereniging voor Rundveepedicure, Gezondheidsdienst voor Dieren).

Aanpak werkwijze Inventarisatie van agrarische opleidingen (veehouderij), Op zoek naar (centrale) benadering van de verschillende opleidingen, Verder uitwerken van leerdoelen en eindtermen Schrijven motivatie tekst

Eindtermen en leerdoelen

Motivatie tekst Een veehouder maakt met zijn bedrijf onderdeel uit van de voedselketen. Deze verantwoordelijkheid vraagt om een passend kennisniveau voor een gegarandeerde voedselveiligheid, een veilige ARBO situatie en een goed dierenwelzijn. Een HBO opleiding staat in verbinding met de beroepspraktijk en streeft ernaar dat de opleidingen de nodige bagage (kennis, vaardigheden en attitude) meegeeft aan afstudeerders. Omdat het gebruik van biociden onderdeel uitmaakt van de bedrijfsvoering van (de meeste) bedrijven, ligt het voor de hand dat de benodigde kennis voor juiste toepassing van deze middelen ook binnen het onderwijspakket aan bod komt, tenzij er weinig tot geen kennis voor nodig is om deze middelen toe te passen. Vaak is die kennis echter meer dan nodig: alleen al het goed kunnen begrijpen van etiketten en labels bij biociden blijkt in de praktijk lastig te zijn.…………………….

Aandachtspunten De opleidingsprogramma’s niet centraal gereguleerd worden. Het onderwerp biociden vrij onbekend is onder de opleiders en agrariërs en ook geen primaire behoefte. Juist gebruik van biociden niet een op zich zelf staand onderwerp is Lastig om het begrip biocide duidelijk te krijgen en uit het negatieve daglicht te houden Lastig om de juiste contactpersonen te interesseren en vrij te maken

Concreet Gast presentatie bij CAH Vilentum Informatieoverdracht aan student veehouders Voeling krijgen bij studenten en docenten over nut en noodzaak Presentatie bij nascholingsdag DIGO (Stichting Diergeneeskundigen in het onderwijs) “Teach the teacher” (veterinairen en para-veterinairen) Aanwezigheid ontwikkelcentrum: doel ontwikkelen lesstof

Gastcollege: wat heb je geleerd? (antwoorden studenten) Middelen Goed om te horen wat biociden zijn (niets in bestaande lesstof) Niet bewust bekend met onderscheid tussen biociden en gewasbeschermingsmiddelen Onbekend met de veelheid aan producten Weinig beeld van gevaren (gebruik is routinematig) Informatiebronnen Geen idee waar je moet zijn om iets te weten te komen Onbekend met zoekmogelijkheden Toelating Vaak niet bekend met legale of illegale status van middelen Onbekend met traject van toelating en wat die inhoudt Niet bekend met verschillen in toelating van middelen tussen verschillende lidstaten EU Juist gebruik Nooit zo nagedacht over juist gebruik en gevolgen van beslissingen Wisselende beelden bij verantwoordelijkheid en aansprakelijkheid BENADRUKKEN

Advies aan Ministerie I en M communicatie Uitbreiden KNB met contacten in onderwijsnetwerk Inspelen op onderwijsdagen en andere onderwijsforums via onderwijsnetwerk (ambassadeurs nodig) Communicatie via vakpers om het onderwerp biociden positief onder de aandacht te krijgen bij docenten, veehouders, leveranciers, en andere erf-betreders Andere communicatiemiddelen (facebook, twitter, filmpjes) en inhaken op actualiteiten (bv vogelgriep) Aandacht voor IPM (Integrated Pest Management)

Biociden-desinfectiemiddelen een voorzetje Volgen van WGGA Beschermende maatregelen Dosering en toepassingen Gebruik van schone materialen Matten en laarzenbakken Nooit mengen. MSDS leren lezen (uitgebreid van 5 naar 14 pagina’s) Er bestaat geen IDEAAL middel! Blijf aan fact-finding doen want groene zeep is honderd keer slechter voor het milieu dan halamid

Conclusie: na heel veel mails, tijd en inspanning Veehouders zijn professionals. Het is van het allergrootste belang dat opleidingen biociden expliciet in het agrarisch lesprogramma opnemen Biociden Toepassingen en beperkingen veiligheid Wetgeving IPM Anders gaat het naar gecertificeerde ontsmetters en mag de boer dit niet meer zelf beslissen of uitvoeren

Belangrijke sites BIOCIDEN.nl NVZ.nl ECHA.europa.eu kennisnetwerkbiociden.nl LTO.nl NVPB.org pclt.be/opleidingen/o/ontsmettingsmid/biociden-ontsmettingsmiddelen-verkoper

Vandaag en verder? Doelen nascholingsdag “Biociden in het onderwijs” (Bij)scholing docenten over biociden Creëren / implementeren van lesstof (GD presentatie gebruiken) Afsluiting van de werkgroep Dierhouderij II Uitbreiden KNB met stakeholders uit het onderwijs Concrete ideeën nodig Werven ambassadeurs Randvoorwaarden Het verzoek van I&M uitwerking concrete acties