25 september 2012: Visie geboortezorg Verkorte Verdiepingsleergang Geïntegreerde Geboortezorg voor ROS-adviseurs uit het Netwerk Ouder- en Kindzorg Verdieping kennis en kunde ter ondersteuning van de Organisatie van Geïntegreerde Geboortezorg 25 september 2012: Visie geboortezorg Inge Boesveld Landelijk Kenniscentrum voor de Geïntegreerde Eerste Lijn

Visie Inge geboortezorg?! Artikel niveaus van integratie Verslag expertmeeting over innovatie in geboortezorg. Kan zij haar visie en of bevindingen over geboortezorg nieuwe stijl of een analyse van hoe de hazen landelijk lopen met ons delen? Uitkomsten expertmeeting maart 2011 Toepassen model op praktijk (voorbeelden) Wat moet er gebeuren om verandering te weeg te brengen? Vraag van Rudie na 1e bijeenkomst. Jullie vragen nogal wat…. Even terugblik op expertmeeting maart vorig jaar. Waar staan we nu? Kijken naar model geintegreerde zorg JVEI Toekomst: met elkaar discussie

Waar ging het ook alweer om? “Het door de burger ervaren vloeiende proces van zorg en dienstverlening verleend door de verschillende disciplines” Even terug: waar ging het ook al weer om? Definitie geintegreerde zorg JVEI

Expertmeeting maart 2011: wat is blijven hangen? Wat vindt zwangere? Op de stoel van de zwangere: moeilijk Behoefte eenduidigheid 1 aanspreekpunt Holistische benadering Geen barrieres, geen schotten Klein beginnen bij opzetten samenwerking Cultuurverschillen Deze definitie hebben we ook gebruikt in de expertmeeting 1 ½ jaar geleden: bedoeld om te kijken of er draagvlak was om gezamenlijk met verschillende partijen onderzoek te doen naar de beste organisatievorm v geboortezorg in Nederland. Kijken welke aspecten dan meegenomen zouden moeten worden. Wat me is bijgebleven: zeer lastig om vanuit zwangere te denken. Eigenlijk ook veel weerstand. Aantal aspecten die toen wel naar voren kwamen: Weten wat de zwangere wil Holistische benadering (verticale én horizontale integratie: maar wat zien we er van?...)

Uitkomsten expertmeeting maart 2011 Geen behoefte grootschalig wetenschappelijk onderzoek Onderzoek naar waarden en behoeften zwangeren Overkoepelende organisatie Kennisdelen mogelijke samenwerkingsvormen Bij opzetten van onderzoek in de toekomst: aandacht voor relationele factoren van samenwerking: Uitkomst: geen behoefte (grootschalig) wetenschappelijk onderzoek naar organisatievormen Er zou verder onderzoek gedaan moeten worden naar waarden en behoeften zwangeren, op basis waarvan gezamenlijk (zorgverleners én zwangeren) geintegreerde geboortezorg kunnen inrichten (beetje dooddoener vond ik: verantwoordelijkheid wegschuiven: eerst dit, dan kunnen we gaan inrichten: we kunnen nu niets… …) Behoefte aan overkoepelende organisatie, die boven de partijen staat en initiatief kan nemen om samenwerking in geboortezorg te bevorderen Behoefte aan delen kennnis over mogelijke samenwerkingsvormen Bij opzetten van onderzoek in de toekomst: aandacht voor relationele factoren van samenwerking: JVEI: breng onder de aandacht: dat is ook gebeurd…. In onderzoeksvoorstel (in groot consortium) zullen deze aspecten meegenomen worden.

Eerstelijns publicatie Sindsdien: Eerstelijns publicatie ZonMw aanvraag Evaluatie Geboortecentra Doorontwikkelen model Marc en ik artikel in de Eerstelijns: Stuurgroep adviezen: waarop gestoeld? Er is weinig bewijs. Probleem is dat integratie van zorg niet één-dimensionaal is (dimensies van iintegratie komen weer om de hoek kijken) Wél: Klinische integratie van mn verloskundige / gynaecoloog: er is enig bewijs dat verbeterde continuiteit van zorg leidt tot verbeterde uitkomsten. Hierbij is vooral de menselijke factor en de verloskundige competentie van belang. Wat betreft functionele integratie: is duidelijk dat geboortezorg olv verloskundige tot minder interventies en minimaal gelijke kwaliteit leidt. Effectiviteit van verdere taakherschikking is onbekend. Professionele integratie in de vorm van VSV’s en perinatale auditis, is bevorderlijk voor de uitkomsten. Tevens wordt gesuggereerd in de literatuur dat voor moeilijkere doelgroepen (tienermoeders, lage inkomensgroepen) casemanagement tot betere resultaten leidt. Conclusie in artikel: maak geen blauwdruk: de invloed van de lokale context op wat nodig, mogelijk en wenselijk is, is te groot. Onderzoek naar de kwaliteit en effectiviteit van de verschillende organisatorische settings is nodig. Zolang je dit niet weet: blijven domeinstrijd en financiele belangen te belangrijk bij het inrichten van zorg. Aanvraag ZonMw Evaluatie Geboortecentra consortium TNO, NIVEL, JVEI, ERASMUS MC, Utrecht medisch Centrum, Universiteit van Tilburg, heeel veeel veldpartijen in adviesgroep: basis typering geboortecentra in mate van integratie. Vervolgens allerlei effectmetingen + kwalitatief onderzoek: wat gebeurt er nu op de vloer: relationeel, verhoudingen etc. (longitudinaal multiple casestudy van ontwikkeling van het integratieproces). Ondertussen wordt het model van integratie van het JVEI (PIM) ook verder ontwikkeld (en ik begin er ook steeds meer van te begrijpen…)

Integraal kijken betekent: Nieuwe organisatiestructuren Zwangere centraal ipv zwangerschap centraal Gezamenlijke verantwoordelijkheid voor het gehele traject (en beslissingen nemen) Gedeelte visie en ambitie Opnieuw definieren verantwoordelijkheden en loslaten eigen autonomie. Hoe zat het nu ook al weer met dat model? Integraal kijken betekent:… Dit leidt tot nieuwe organisatiestructuren en andere financiering. Om geintegreerd naar het zorgtraject van de zwangere te leren kijken (om het te kunnen veranderen/herinrichten) is het model van geintegreerde zorg van het JVEI (PIM) een hulpmiddel. Nieuwe organisatiestructuren Andere financiering

Een integrale kijk op zorg: hulpmiddel In het model worden de dimensies van geintegreerde zorg (mensgerichtheid en populatiegerichtheid, horizontale en verticale integratiebeschreven. Om tot een meer geintegreerde zorg te geraken is verdergaande integratie op alle dimensies noodzakelijk. In het volgende nummer van de Eerstelijns beschrijven Pim en ik welke vragen je je kunt stellen in de verschillende dimensies. We zijn hier ook mee bezig (ook al is de subsidie nog niet toegekend… kost heel veel moeite om de commissie ook zo te leren kijken….) bij de vragenlijst die gebruikt zullen gaan worden bij het onderzoek naar geboortecentra. Gebaseerd op: P.Valentijn, S.Schepman, M.Bruijnzeels and W.Opheij (2012) Understanding Integrated care: a conceptual framework to provide coherence for research, (submitted)

Vraagstukken in de domeinen Functioneel Klapdeur ICT CRM Telefoonnummer Organisatorisch Bedrijfsmatige governance: juridische entiteit en zorginhoudelijk: klachtenregeling Professioneel Taken en rollen Protocollen Perinatale audit Service (klinisch) Geboorteplan (elke discipline of afzonderlijk) Zorgpad Normatief Gezamenlijke visie of ambitie Het Functionele domein bevat bijvoorbeeld de vraag wat er gebeurt tijdens de baring indien er specialistische zorg nodig is: komt de gynaecoloog in de verloskamer of moet de zwangere verplaatst worden? Dit is met name aan de orde bij de geboortecentra. Maar hier gaat het ook om ICT vraagstukken en CRM. Bereikbaarheid: is er 1 telefoonnummer waar de zwangere terecht kan? Bij het Organisatorische domein gaat het om vragen over bijvoorbeeld aansprakelijkheid: is er één juridische entiteit waarin alle zorg samenkomt? Wie is verantwoordelijk voor wat? Dit is meer bedrijfsmatig. Maar ook zorginhoudelijk: het gaat dan bv om is er 1 klachtenregeling. Op het Professionele domein komen aspecten aan de orde over verdeling van taken en rollen: zijn er protocollen over samenwerking met de 0e en 2e lijn opgesteld? Hoe bindend zijn deze afspraken en worden uitkomsten gezamenlijk besproken? Perinatal audit. Ik denk dat de huidige vorm van VSV’s vooral in dit domein bezig zijn met integratie. Veel verder gaat het (vaak) niet) Op het Service (of klinische) domein gaat het bijvoorbeeld over de vraag of er een gezamenlijk geboorteplan geformuleerd is met de zwangere. Het Normatieve domein bevat aspecten als gezamenlijke visie en ambitie: is die aanwezig en wordt die ook door alle disciplines uitgedragen en ervaren? In dit domein valt het model waar Janneke met jullie mee aan de slag is gegaan: hier gaat om belangen, ambitie etc. Is dus een aspect van integratie!! Gebaseerd op: P.Valentijn, S.Schepman, M.Bruijnzeels and W.Opheij (2012) Understanding Integrated care: a conceptual framework to provide coherence for research, (submitted)

Typering Alle vragen op de verschillende domeinen in kaart brengen. Spinneweb bv Gebaseerd op: P.Valentijn, S.Schepman, M.Bruijnzeels and W.Opheij (2012) Understanding Integrated care: a conceptual framework to provide coherence for research, (submitted)

organisational samenwerking Typering Fusies en overnames Integratie Coördinatie organisational samenwerking Afstemming Markt gedrag Door op de verschillende domeinen verschillende aspecten te beoordelen, kom je vervolgens tot een indeling (met allerlei wetenschappelijke technieken als clusteranalyse…) moet ik allemaal nog gaan leren… Segregatie Gebaseerd op: P.Valentijn, S.Schepman, M.Bruijnzeels and W.Opheij (2012) Understanding Integrated care: a conceptual framework to provide coherence for research, (submitted)

Wat moet er gebeuren om verandering te weeg te brengen? Wat moet er nu gebeuren volgens mij? Op zoek naar leiders bij de innovators: bij elkaar brengen, stap hoger brengen, elkaar inspireren Goede voorbeelden bekend maken (early adaptors) Informeren en noodzaak laten zien (early en late majority) Laggards niet op focussen Maar ook: breng regionale situatie in kaart (hoop instrument voor geboortecentra verder te ontwikkelen) Definieren wat integrale geboortezorg nu is, en wat niet (ook in kader van financiering: verhaal STBN…) En vooral niet te vergeten: meten v pilots!!! Mn de aspecten rondom relaties etc. (de zachte kanten van samenwerking…) Wat vinden jullie?

Dank en Graag tot ziens!! Inge Boesveld i.boesveld@jvei.nl 06-12415927