Lerend Netwerk Vlaanderen 9 februari 2017 - Odisee Brussel “Hoe kunnen we samen kinderarmoede aanpakken? Door krachtige leraren op te leiden!” Lerend Netwerk Vlaanderen 9 februari 2017 - Odisee Brussel

www.grotekansen.be Grote Kansen #grotekansen

Wat is er op het vorige LN gebeurd? Insteek: Kwaliteitsvolle Interacties Aan de hand van beeldmateriaal en kijkwijzers in kleine groepen het gesprek gevoerd Feedback: graag verdieping!

Professionele Leergemeenschap (PLG) Studenten competent maken in armoede zien en diversiteit positief benaderen: hoe zit dit al in de diverse curricula? hoe kunnen we dit geïntegreerd aanpakken… Locatie en organisatie: Arteveldehogeschool, Gent Docenten competenter maken in armoede zien en diversiteit positief benaderen: aanreiken van enkele kaders en concepten inzake (kans)armoede. Hoe krijg je dit gedragen door het hele team? Locatie en organisatie: Karel de Grote-hogeschool, Antwerpen Studenten competenter maken in kwaliteitsvolle interacties met kleuters, hun gezin en tussen kleuters onderling: hoe zit dat nu al in de diverse opleidingen? Op welke manier kunnen we dit beter in de opleidingen aan bod laten komen? Locatie en organisatie: Odisee, Brussel

Programma voormiddag (tot 12u) Samen-Spel (UCLLeuven) – Caroline Vancraeyveldt en Maai Huyse In Samen-Spel krijgt de leerkracht vaardigheden aangereikt om te leren ‘volgen’ en nadien te ‘sturen’ tijdens het spelen met een kleuter. Eerst wordt ingezet op het uitbouwen van een vertrouwensrelatie tussen leerkracht en kleuter. Dit is de basis en wordt Relatie-Spel genoemd. Daarna wordt de focus verlegd naar het bijsturen van het gedrag: Regel-Spel. Maximaal Megataal (Odisee Brussel) – Marlies Algoet Interactie wordt kwaliteitsvolle interactie, wanneer de kleuteronderwijzer zowel taalontwikkelende als denkbevorderende interactievaardigheden inzet. Onderzoek en werk/handboek.

Programma namiddag (13u-15u) Executieve Functies (Odisee Aalst) – Sanne Feryn, Jantine Spilt Om in het dagelijks leven doelgericht te kunnen functioneren, moeten we ons gedrag kunnen sturen. Deze vaardigheid (zelfsturing) is afhankelijk van denkprocessen, nl. executieve functies. De kleuterleeftijd vormt de meest kritische periode voor de ontwikkeling van deze functies. Taalrijke omgeving (SDL) – Brecht Peleman Inzet: krachtige leeromgevingen opzetten waar kwaliteitsvolle talige interacties plaatsvinden. Pleidooi om daarbij uit te gaan van een brede pedagogische kijk op leren als onlosmakelijk verbonden met zorg en hierbinnen een actief partnerschap met ouders aan te gaan. Dit internationaal en maatschappelijk kaderen en linken met lopend onderzoekswerk.

Programma Tussen 12 – 13u broodjeslunch Tussen 15u – 15u30 plenaire mijmeringen Koffie à volonthee, water, … Met dank aan Odisee Brussel voor de organisatie!

Programma na vandaag Lerend Netwerk: Donderdag 23 maart (waar?) - Donderdag 4 mei (waar?) Thema: beeldvorming Professionele Leergemeenschap: Donderdag 20 april, VM - Donderdag 1 juni, VM Voor de lerarenopleidingen: Projectplannen indienen tegen 15 mei

5 kerncompetenties voor omgaan met armoede en ongelijkheid (SDL, Kleine kinderen, Grote kansen, 2014) Armoede zien en diversiteit positief benaderen Werken aan kwaliteitsvolle interacties Kinderen begeleiden tot kwaliteitsvolle interacties Diversiteit integreren in het totale ontwikkelingsproces Maatschappelijke verantwoordelijkheid zien en ernaar handelen

Dit is niet van de poes … Inzetten op professionaliseren van de leerkracht, het team, de toekomstige leerkracht Uitdagingen (niet exhaustief): Omslag in percepties en deficit-denken bewerkstelligen Kracht van anticiperend / compenserend handelen Trainen in ‘kwaliteitsvolle interacties’ Elk onderdeel kent verregaande consequenties

groeiende complexiteit van leerkrachtpraktijk Daarom focust KKGK focust Hoe realiseer je die ‘kwaliteitsvolle interacties’? Hoe werken aan ‘beeldvorming’? o.a.: open visie op de oorzaken en de mechanismen van sociale ongelijkheid en uitsluiting kritisch reflecteren over hardnekkige percepties ivm die oorzaken, over normatieve referentiekaders, kritisch nadenken over de eigen verantwoordelijkheid en over het eigen (en andermans) handelen, een open en scherpe kijk op het talent en de capaciteiten van elk kind ontwikkelen

Kennis over – geraakt worden door Superdiversiteit Mechanismen van sociale uitsluiting en maatschappelijke kwetsbaarheid Het hardnekkige achterstand-denken  

Relatiebevorderende interactie Welbevinden Empathie Leren van elkaar  

Taalontwikkelende interactie Uitdagend taalaanbod Veel spreekkansen Rijke taalfeedback

Denkbevorderende interactie Samen plannen en redeneren Probleemoplossend en flexibel denken Zelfsturing bevorderen Bekwaam maken

Daarvoor heb je nodig: Leerkracht die anticiperend, B – veilig positief klasklimaat A – geven van betekenisvolle Taken C – ondersteuning door Interactie D – zorg en leren in evenwicht Leerkracht die anticiperend, compenserend handelt

Partnerschapsidee Met ouder(s), opvoeders, … Met schoolnabije organisaties Met externe organisaties (welzijn, …)

Uitdaging voor (toekomstige) leerkracht – en dus voor lerarenopleider: Zelfreflectie over eigen handelen – metadenken (in goede werkvormen) In (leer)groep – in team Empowerment

Programma voormiddag (tot 12u) Samen-Spel (UCLLeuven) – Caroline Vancraeyveldt en Maai Huyse In Samen-Spel krijgt de leerkracht vaardigheden aangereikt om te leren ‘volgen’ en nadien te ‘sturen’ tijdens het spelen met een kleuter. Eerst wordt ingezet op het uitbouwen van een vertrouwensrelatie tussen leerkracht en kleuter. Dit is de basis en wordt Relatie-Spel genoemd. Daarna wordt de focus verlegd naar het bijsturen van het gedrag: Regel-Spel. Maximaal Megataal (Odisee Brussel) – Marlies Algoet Interactie wordt kwaliteitsvolle interactie, wanneer de kleuteronderwijzer zowel taalontwikkelende als denkbevorderende interactievaardigheden inzet. Onderzoek en werk/handboek.

Programma namiddag (13u-15u) Executieve Functies (Odisee Aalst) – Sanne Feryn, Jantine Spilt Om in het dagelijks leven doelgericht te kunnen functioneren, moeten we ons gedrag kunnen sturen. Deze vaardigheid (zelfsturing) is afhankelijk van denkprocessen, nl. executieve functies. De kleuterleeftijd vormt de meest kritische periode voor de ontwikkeling van deze functies. Taalrijke omgeving (SDL) – Brecht Peleman We moeten nog meer inzetten op het wegwerken van deficit-denken over kwetsbare kinderen (en gezinnen) in het onderwijs. Vertrekpunten o.m.: ECEC en EDUCARE (zorg en leren). Brechts onderzoek focust op ‘taal’.