Executieve Functies op het Stedelijk Gymnasium Arjan Marchand

Het onderzoek Onderwerp: executieve functies (EF) bij leerlingen in de onderbouw van het VWO Reden: te veel leerlingen van wie je zou verwachten (op grond van Cito/IST/lvs PO) dat ze in 6 jaar een VWO-diploma halen, slagen daar niet in Leerlingen hebben niet ‘leren leren’. Doel: meer kennis verzamelen over EF Coachingstraject ontwikkelen en uitvoeren dat gericht is op het versterken van EF

Executieve functies Om een plan uit te voeren moet je: vooruit denken, informatie organiseren met verandering omgaan actief je geheugen gebruiken je impulsen de baas blijven effectief omgaan met emoties inzicht hebben in eigen gedrag  plannen en organiseren (cognitieve) flexibiliteit werkgeheugen inhibitie emotieregulatie gedragsevaluatie     

Werkwijze Screening: Leerlingen klas 1A (LL) en 1C (SG)en hun ouders maken de BRIEF-test (okt. 2016) Analyse testgegevens (nov. 2016) Voorbereiden coaching: hoe vullen we de coaching in? Bij welke executieve functie hoort welke interventie? (nov. 2016-feb. 2017) Startgesprek met lln., evt. met ouders (jan. 2017) Coaching (maart-juni 2017): in ca. acht bijeenkomsten werkt een coach aan verbeteren EF’s Evaluatie met SWV / leerlingen / ouders (mei 2017)

Screening en Analyse een voorbeeld n = ouderversie u = zelfevaluatie leerling

Resultaten BRIEF SG

Resultaten BRIEF SG - LL Stedelijk Gymnasium 1C Leeuwarder Lyceum 1A 10 leerlingen 12 leerlingen 46 ‘afwijkende scores’ 15 ‘afwijkende scores’ OV = Ouderversie ZA = Zelfevaluatie Opvallend: op het Stedelijk Gymnasium zijn er veel meer ‘onderontwikkelde executieve functies’ dan op het Leeuwarder Lyceum

De coaching Individueel startgesprek: ‘probleem’ bespreken en doel van de coaching vaststellen Vervolgens: Eén keer per week bijeenkomst in de Manege Kleine groepjes: 3-4 personen Elke week een bepaald thema

De coaching Hoe werkt je brein? (zelfevaluatie) Het voorste gedeelte heet de prefrontale cortex. Dit deel van je hersenen is pas rond je 25e jaar uitontwikkeld. Hier wordt een aantal activiteiten geregeld: plannen, abstract en rationeel denken, sociaal gedrag en impulsbeheersing. Ook je werkgeheugen zit hier, net als je vermogen om problemen op te lossen en om vraagstukken gestructureerd aan te pakken. De coaching Hoe werkt je brein? (zelfevaluatie) Hoe ziet je werkplek eruit? (volgehouden aandacht / geordend werken) Welke uren in de week reserveer je voor huiswerk? (timemanagement) Hoe plan je je schoolwerk? (plannen en organiseren / timemanagement) Wat zijn je valkuilen / afleiders tijdens les/manege-uren/huiswerk? (inhibitie / volgehouden aandacht) Hoe leer jij effectief? (plannen en organiseren / zelfevaluatie) Strategieën voor woordjes stampen Strategieën voor teksten leren

Evaluatie Voorlopige indruk: leerlingen bezoeken de bijeenkomsten trouw; we voorzien in een behoefte leerlingen ervaren het als nuttig M.n. op het gebied van zelfevaluatie is vooruitgang te boeken: “ik heb door de coaching meer inzicht gekregen in de manier waarop ik leer”

Plannen voor 2017-2018 Versterkt onderbouw mentoraat alle eerste klassen mentoruur op hetzelfde moment In mentoruren aandacht voor executieve functies en leren leren: kennismaking werkplek huiswerk plannen het brein woordjes leren teksten leren Vakdocenten spelen rol bij verwerken van de theorie

Tips voor thuis Maak samen afspraken Structuur: vaste uren in de week voor huiswerk, een vaste, geordende werkplek Concentratie: hoe ga je om met afleiders als telefoon, tablet, etc? Systeem: zorg voor een plan-systeem. Alleen SOM? Papieren of digitale agenda? Evalueer: welke leerstrategie leidde tot een goed cijfer? Wat ging er mis in het proces bij een minder goed cijfer?