De opkomst van dansbare muziek

Op naar het einde van de eeuw!

2 subculturen jaren ‘80 Hiphop House Muziek uit het getto Dance

HIPHOP Underground muziek Straatmuziek Getto = aparte wijk voor minderheid Bijv. The Bronx Mixen MC = Master of Ceremony Nieuwe dansstijl Hiphop = levensstijl Kunst (graffiti) Kleding Taal

Later opgepikt door mainstream (MTV en populaire cultuur) Cultuur van de zwarte gemeenschap Protest tegen discriminatie

Public Enemy Samples  grammafoonplaten opnieuw gerangschikt Geluidscollage Fel! Dreigende hiphop Protest tegen discriminatie http://www.youtube.com/watch?v=Cvy7MWjfVPE

De La Soul Hiphop is niet altijd dreigend Positieve teksten  opgewekt Toch ook aandacht voor zelfbewustzijn zwarte bevolking Denken, niet schieten! http://www.youtube.com/watch?v=z1CaN4thI5w

Straatkunst Graffiti Keith Haring Zo groot mogelijk publiek bereiken Itt graffiti ‘terloopse kunst’  snel neergezet snel bekeken snel begrepen Zo groot mogelijk publiek bereiken KUNST IS VOOR IEDEREEN

DANCE Dance = naam voor alles ontstaan uit ‘house’ House = zware drums + hihat  RITME Jaren ‘80 USA  disco + synthesizer 1988 NL Houseparty Drugs Trance

Verschil hiphop en house Langzaam snelle feestmuziek Live electronisch Dreigend love & peace Protest trance glitter & glamour

Kraftwerk Pioneer electronische muziek jaren ‘70 Spelen met dreiging van techniek die rol mens overnemen zal Jaren ‘70  “electronica is geen muziek” http://www.youtube.com/watch?v=x-G28iyPtz0

The Prodigy http://www.youtube.com/watch?v=a4eav7dFvc8 Eind jaren ‘80 Derrick May http://www.youtube.com/watch?v=UAagkcFHzOs

House Micha Klein – jaren ‘90 Beeld en muziek verenigd Love, peace, happiness, drugs! De digitale kunst die Micha Klein (1964) in de jaren negentig maakt, toont modellen uit de partyscene in paradijselijke virtuele landschappen. 

http://www.youtube.com/watch?v=SAHPGOw-lts Computerkunst “computergraphics zijn de wraak van de schilder op de fotografie” http://www.youtube.com/watch?v=xC0qP1NrZ1g

Volgende les – 3e uur We trekken verder richting de eeuwwisseling De jaren ‘90 komen eraan.... Maar nu eerst....

Hardop denken!

Formuleer hardop een antwoord op de vraag Leg uit hoe je aan het antwoord komt Welke denkstappen neem je? WAAROM? Examenvragen zijn vaak gericht op toepassen. Op deze manier oefenen Bovendien kan ik zien wat goed gaat (en wat minder goed...) Er zijn geen foute antwoorden...blijf uitproberen!

Voorbeeld http://www.youtube.com/watch?v=ySXYoKockpQ Op basis van een handschrift is een reconstructie gemaakt van een ezelsmis. Het gaat om een parodie op het ritueel van de Katholieke Kerk. Dit blijkt ook uit het Kyrie Asini, het ezelskyrie dat je hoort in het fragment. Vraag 4: Noem drie aspecten waaruit je kunt opmaken dat hier sprake van is van een parodie.

Antwoord: Drie van de volgende: Er wordt (overdreven) nasaal gezongen Een zanger zingt ezelsgeluiden of lachgeluiden Iemand zingt opzettelijk vals Er wordt ezelsgebalk geimiteerd Tekst en melodie worden verbasterd

Oefenen 2006 - I http://www.youtube.com/watch?v=n3x_lYsbmYc Op dit videofragment zie je ‘It’s like that’ van de groep Run DMC en Jason Nevins. De maatschappelijke achtergrond van hiphop/rap-cultuur manifesteert zich duidelijk in de muziek en de dans. Geef aan welke maatschappelijke achtergrond dat is en leg uit hoe deze in de dans in het videofragment tot uiting komt.

Oefenen Andy Warhol (1930 -1987) groeide uit tot de invloedrijkste vertegenwoordiger van de Popart. Op de afbeelding zie je zijn werk Negen keer Marilyn. Het toont negen keer het portret van Marilyn Monroe. Zij was in de jaren vijftig en zestig van de twintigste eeuw een grote ster in de Amerikaanse showbusiness. Beeldend kunstenaars uit de Popart introduceerden, naast hun vernieuwende onderwerpskeuze, diverse andere vernieuwingen in de beeldende kunst. Noem aan de hand van Negen keer Marilyn een van deze vernieuwingen.

http://www.youtube.com/watch?v=nVbK66nOkq4 Dit videofragment kun je de ‘ouverture’ (openingsstuk) van de rockopera noemen. De muziek van deze ouverture bestaat uit verschillende gedeeltes, elk met een eigen karakter. De veranderingen in de muziek vallen steeds samen met veranderingen in de handeling. Kies twee momenten waarop de muziek van karakter verandert. Geef voor beide momenten aan wat er gebeurt in de handeling en wat er verandert in de muziek.

Schrijf op de post it wat je (van) deze les geleerd hebt! Plak deze aan het einde van de les op je tafeltje Dankjewel!

“Being so openminded your brain might drop out” Postmodernisme “Being so openminded your brain might drop out”

Postmodernisme suggereert vloeiend verloop modernisme → echter breuk Nieuwe wereld is mix stijlen en culturen Twijfel aan bestaan allesomvattende ideologie of orde Geheel van ideeën over mens, relaties en inrichting samenleving Bezwaar modernisme: alles begint er hetzelfde uit te zien

Postmodernisme: Geen vaststaande esthetische normen. Herwaardering ornament. Grensoverschrijdingen van veel kunstdisciplines. Herwaardering verhalende verwijzingen. Complexiteit en tegenspraak (Venturi). Herwaardering figuratie. Cultuurrelativisme. Natuur: natuur en clichés over de natuur. Originaliteit: hoeft niet; clichés en (stijl)citaten mogen High Art en Low Culture

Las Vegas → gebruik van alle stijlen door elkaar 'citeren is toegestaan' Celebration, Florida Gebouwen zien eruit als 'oertype' Stadje 100 jaar geleden

Herwaardering ornament.

Postmodernisme Vernieuwen/uitvinden = onmogelijk Kunstwerk is bevrijd van gedachte altijd maar origineel te moeten zijn Mengen van stijlen Niets is heilig → hergebruik Idealisme is verleden tijd Ideeen in de supermarkt van het leven Soms letterlijk → commercie

Groninger Museum, 1994

Kitsch + kunstgeschiedenis + exotisme Verzameling van stijlen kleuren materialen Gebouw is zelf kunst Niet langer 'white cube' Kunsttheater

LESS IS A BORE / complexiteit en tegenspraak Robert Venturi LESS IS A BORE / complexiteit en tegenspraak

( herwaardering verhalende verwijzingen) ROYAL BLOOD ( herwaardering verhalende verwijzingen)

Keith Haring: van low culture (graffiti = straatcultuur) naar het museum (= high Art)

Postmodernisme Niet meer 1 waarheid Niet meer 1 werkelijkheid Geen vaststaande esthetische normen. Originaliteit: hoeft niet; clichés en (stijl)citaten mogen High Art – Low Culture Postmodernisme Niet meer 1 waarheid Niet meer 1 werkelijkheid Niet meer 1 kunsttheorie Jeff Koons Het banale (dagelijkse) als kunst

Postmodernisme Twijfel aan alles 'Knip-en-plakwerk' → tegenstanders 'grabbelton' → voorstanders Commercie

Muziek = vaak postmodern Covers Interpretaties Bewerkingen Cross-over samples

HARDOP DENKEN CD-ROM 2011 – 1 vraag 25 t/m 30

Zelf oefenen? Zoek een voorbeeld op youtube of via google. Zoek een hedendaagse kunstenaar, popmuzikant, regisseur of film, een modeontwerper, industrieel vormgever of architect/gebouw. Kijk eens of jij daarin het verschil kunt aangeven tussen: vorm, verhaal, functie en context. Kijk eens of je de beeldende/muzikale etc. middelen erin kunt aangeven? Kijk eens of je kunt zien of het meer massacultuur is of meer postmodernisme?

Schrijf op de post it wat je (van) deze lessen geleerd hebt! Plak deze aan het einde van de les op je tafeltje Dankjewel!

Grenzeloos Postmodernisme

Verschillen tussen Modernisme en Postmodernisme Grote verhalen: christendom, modernisme, marxisme Historiserend Socialistisch, collectief gericht’ Internationaal Idealistisch, utopisch, ideologisch (anti-)christelijk rationeel streng, ernstig Hiërarchisch Op zoek naar het universele centrumgericht op zoek naar de waarheid gericht op eenheid Postmodernisme Geen grote verhalen of ideologieën meer Gericht op het nu Individualistisch, emancipatoir Lokaal Cynisch Agnostisch , gericht op ‘spiritualiteit’ Sceptisch Ironisch, dubbelzinnig Anarchistisch Relativistisch Contextgericht Op zoek naar de leugen pluralistisch

Postmodernisme: Geen vaststaande esthetische normen. Herwaardering ornament. Grensoverschrijdingen van veel kunstdisciplines. Herwaardering verhalende verwijzingen. Complexiteit en tegenspraak (Venturi). Herwaardering figuratie. Cultuurrelativisme. Natuur: natuur en clichés over de natuur. Originaliteit: hoeft niet; clichés en (stijl)citaten mogen High Art en Low Culture

Naar kunst kijken vanuit voorbeelden Examen! Rosas danst Rosas Reservoir Dogs – Tarantino Damien Hirst

Rosas danst Rosas choreografie van Anne Teresa De Keersmaeker uit 1984 Thierry De Mey filmt 1997 Minimal dance http://www.youtube.com/watch?v=zS_kWttptS4

‘Rosas danst Rosas’ is dans. simpele basisbewegingen gebaren uit het dagelijkse leven Herhalen, alsof het tics zijn die ze niet kunnen onderdrukken niet direct bejubeld klassieke verhouding choreograaf vs. dansers aan herziening toe choreograaf = eind verantwoordelijk, maar inbreng van de dansers vaak zeer duidelijk merkbaar in vorm en inhoud.

“de grenzen van wat op een podium denk- en doenbaar is met lichamen op systematische wijze exploreren, los van oude conventies en genre-opdelingen”

‘Rosas danst Rosas’ is film. Verfilmen dansproductie is moeilijk Close-ups  stukken ontbreken Veraf  priegelige mensjes op enorm podium Oplossing De Mey: “Als de camera-instellingen volledig opgaan in het ritme en de beweging van de choreografie, dan wordt de gefilmde dansvoorstelling een nieuw, autonoom kunstwerk.”

‘Rosas danst Rosas’ is muziek. Begin: adem, handen, armen, lopen, strijken langs het lichaam  ‘body sounds’ maken de muziek Later: ‘echte muziek’  minimal music monotone, hallucinerende (bedwelmende) muziek gebaseerd op korte melodische en ritmische motiefjes  herhaling kleine wijzigingen vallen nauwelijks op. http://www.youtube.com/watch?v=WmX_GgozpQs

‘Rosas danst Rosas’ is architectuur. ‘Ritogebouw’ 1936 Glas en beton Dieptewerking ‘Voyeurisme’

http://www.youtube.com/watch?v=FJcHU6mUVBI&feature=related

Taboes doorbreken ‘Reservoir Dogs’ Quintin Tarantino 1992 http://www.youtube.com/watch?v=-C5MEv7eXRw Lange dialogen, extreem geweld Explosief Niet chronologisch, maar vanuit personages

Taboes doorbreken Damien Hirst

The Physical Impossibility Of Death In The Mind Of Someone Living Welk taboe?

Dood = laatste taboe Levenscyclus Kunstverzamelaars Saatchi  eigenaars groot reclamebureau Kunst van Saatchi = mediagevoelig conflicterend grensverleggend

Postmodernisme = ‘alles is al gedaan’ ECHT nieuw = moderne techniek Architectuur = hightech stijl Binnenstebuiten Medium anders gebruiken dan gepland Installaties

Voorheen  in museum?  dan is het kunst Nu ondefineerbaar  ‘net-kunst’ of ‘digitale kunst’ Amateur en professional  allemaal op internet Virtual reality = sleutelwoord eind jaren ’90 Nieuwe werelden Culturele grensvervaging

“Het artistieke belang van computerspelletjes kan niet genoeg benadrukt worden. Sinds het kubisme is er niet meer een dergelijk gewaagd samengaan geweest van mathematische helderheid en artistiek gevoel.” Kijk in de jaren ‘90 op computergames

Soorten tentamenvragen: Reproductiegericht  kennis Toepassingsgericht  kennis toepassen op voorbeeld (dat niet uit je boek hoeft te komen!) (Betekenisgericht)  Begrijpen

1. Reproductief leren Kenmerken en begrippen van stromingen en stijlen in de beeldende kunst en architectuur uit een bepaalde periode leren door te: - herhalen, - memoriseren, - uit je hoofd leren!

2. Toepassingsgericht leren Door je kennis toe te passen op allerlei voorbeelden uit de kunst- en cultuurgeschiedenis. (Concretiseren) oefenen met voorbeelden stijlkenmerken wel of juist niet herkennen in kunst- en bouwwerken  vergelijken!

Oefenen met hardop denken Examenvragen 2005 tijdvak 1 blok 4 Damien Hirst & Saatchi HARDOP DENKEN: Stap 1: inhoud v/d vraag Stap 2: vraagtype: reproductie, toepassing of betekenis Stap 3: kern antwoord formuleren Stap 4: checken

Zelf oefenen.. Bedenk in groepjes van drie een voorbeeld van een goede (reproductie/toepassings/ betekenisgerichte) vraag over de lesstof van vandaag. Na twee minuten klassikaal uitwisselen.