Komt de Postcoderoos tot bloei in Zeeland?

Komt de Postcoderoos tot bloei? Deze presentatie wordt u aangeboden door het Energieservicepunt Zeeland, een samenwerkingsverband van de ZMf, Zeeuwind en het Zeeuws Klimaatfonds. De activiteiten van het Energieservicepunt worden financieel mede mogelijk gemaakt door de provincie Zeeland. Met dank aan de gemeente Goes (gastheer)

Komt de Postcoderoos tot bloei? Programma 13 juni 2017 Welkom Introductie Postcoderoosprojecten (Ad Phernambucq) Rol van het Energiebedrijf (Dwight van Hulle) Aanpak ‘Maak onze Regio Duurzamer’ (Adie Neufeglise) Formule ‘Postcodestroom’ (Arno van der Kloot) Rol van Zeeuwind (Marjan Brandes) Ervaringen van de pioniers Discussie en afsluiting

Komt de Postcoderoos tot bloei? Introductie Postcoderoosprojecten (Ad Phernambucq, Zeeuws Klimaatfonds) Wat is een postcoderoosproject? Wat komt er allemaal bij kijken? Hoe pak je het aan? Stand van zaken

Wat is een postcoderoosproject? ‘Jouw zonnepanelen op het dak van een ander’ - Een collectief zonne-energieproject (PV) - Een project voor particulieren, bedrijven en instellingen die zelf geen PV-panelen op hun dak kunnen of willen plaatsen, maar toch zelf duurzame energie op willen wekken en gebruiken. - Een project dat gebruik maakt van de ‘Regeling Verlaagd Tarief Energiebelasting bij collectieve opwek van elektriciteit’

Titel Tekst

De Postcoderoos

Postcodegebieden rond Goes Zie website: reclamedienstverspreidingen.nl

Geschikte daken in Goes?

Schematische weergave Tekst

Prijsopbouw elektriciteit (eerste 10.000 kWh, zonder netwerkkosten) Leveringskosten per kWh: € 0,21 Waarvan: - Prijs Elektriciteit € 0,06 - Energiebelasting en ODE* € 0,11 - BTW € 0,04 * ODE = Opslag Duurzame Energie

Kern van de Postcoderegeling Het is een burgerinitiatief. Je organiseert het samen in een cooperatie. De coop. investeert met geld van de leden in het PV-systeem en de aansluiting op het net. De belastingvrijstelling geldt voor 15 jaar. Deelname kan tot max 10.000 kWh per deelnemer Bedrijven e.d. kunnen meedoen (mits kleinverbruikersaansluiting) Leden/deelnemers binnen de postcoderoos

Wat komt er allemaal bij kijken? - Een geschikt dak en medewerking van de dak eigenaar - Business-case uitwerken (begroting) - Offertes aanvragen, leverancier installatie kiezen - Aansluiting op het net – eigen meter - Afspraken met het energiebedrijf – overeenkomst sluiten - Overeenkomst met de belastingdienst - Cooperatie oprichten en inrichten - Deelnemers werven – voorlichting & communicatie - Subsidiemogelijkheden benutten - Advies, begeleiding, ondersteuning, ‘ontzorging’ - En nog veel meer zaken waar je tegenaan loopt

Stappenplan PCR-projecten Hoofdlijnen stappenplan: Initiatieffase Uitwerkingsfase Voorbereidingsfase Realisatiefase Nazorgfase Na iedere stap kan een besluit genomen worden over het vervolg (Go / No Go)

Stappenplan: 1 Initiatieffase Het leggen van een goede basis: Werkgroep – leden zijn gelijkgestemd en vullen elkaar aan Formuleren van een heldere projectdoelstelling Inventarisatie van potentiele locaties (daken / velden) Globale analyse financiële haalbaarheid Inventarisatie van (lokaal) draagvlak Verkennen mogelijkheden voor advies en ondersteuning Verkennen mogelijkheden voor financiële steun (ZKF)

Stappenplan: 2 Uitwerkingsfase Aannames uit de eerste fase wordt hard gemaakt: Projectlocatie vaststellen (vind een dak) Businesscase opstellen Oprichting cooperatie voorbereiden Voorlopige propositie voor de (potentiele) deelnemers Communicatie met omgeving en doelgroep Aanvraag bij Zeeuws Klimaatfonds indienen

Stappenplan: 2 Uitwerkingsfase Vragen en aandachtspunten in deze fase: Hoe groot moet het dak zijn? (Hoeveel panelen, totaal vermogen, aantal deelnemers) Vind een dak-eigenaar die (om niet) dak beschikbaar stelt Kan het dak de extra belasting aan? (ballastplan) Wat is het verwachte energetisch rendement op die locatie? Is de netaansluiting op deze locatie zwaar genoeg? Kan er een aparte meter aangesloten worden? Waar en hoe kunnen de kabels gelegd worden? Maak goede afspraken met de dak-eigenaar (15 jaar!) Denk aan opstalverzekering

Stappenplan: 3: Voorbereidingsfase - Bestek opstellen (omschrijving te leveren producten/diensten) - Uitvraag richting leveranciers / installateurs (offertes) Uitvraag aansluiting netbeheerder (Enduris) Aanwijzing Belastingdienst regelen Selecteren van de leverancier PV installatie Overeenkomst met energieleverancier (prijs en duur) Bijstellen businesscase Definitieve propositie (aanbod) deelnemers Voorlichting en communicatie Inschrijving deelnemers en certificaten vastleggen

Voorbeeld Begroting en Businesscase: Een PV-systeem van 75.400 Wp (290 panelen van 260 Wp) Investeringen: - PV- installatie € 75.000 (ex btw) - Extra meter en kast € 1.500 - Meerwerk € 1.500 - Notariskosten € 1.000 - Communicatie € 1.500 - Adviesdiensten € 2.500 - Onvoorzien € 2.000 Totaal € 85.000 (ex BTW) (Af: bijdrage Zeeuws Klimaatfonds: € 7.800, dan € 77.200)

Voorbeeld Begroting en Businesscase: Inkomsten jaarlijks (voor de cooperatie): - Verkoop van Stroom: 67.860 kWh x € 0,05 = € 3.393 Uitgaven jaarlijks (voor de cooperatie): - Adm. en organisatiekosten € 600 - Verzekering € 275 - Onderhoud € 575 - Kosten netwerkbeheer € 82 Totaal: € 1.532 Saldo coop € 1.861 Extra inkomsten voor de leden (teruggave Energiebelasting): 67.860 kWh x € 0,122 = € 8.280 Saldo tot. € 10.141

Financiële plaatje vanuit de leden gezien Investering per zonnepaneel: - PV installatie € 275 - Organisatiekosten € 17 - Werkkapitaal Coop. € 23 Totaal € 310 Prijs per Certificaat € 310 TVT: € 310: € 35 = 8,8 jaar Winst per certificaat: € 215 4,6% rendement over periode 15 jaar Jaarlijkse opbrengst per Certificaat: -Stroomopbrengt paneel: 230 kWh x € 0,05 = € 11,50 - Korting op de E. Belasting thuis: 230 x € 0,1222 € 28,10 Samen € 39,60 Af: jaarlijkse kosten € 4, 60 Saldo € 35,00 (Alle bedragen zijn indicatief)

Leden werven Belangrijke onderdelen in de communicatie: - Goed uitgewerkte en duidelijk ledenpropositie - Goede projectomschrijving (folder, brochure) (Duidelijkheid over motieven, doelstellingen en aanpak) - Voorlichtingsbijeenkomst (heel belangrijk!) - Internet aanwezigheid (website, Facebook, etc) - Email nieuwsbrief Delta - Persberichten en media informeren - Steun van andere partijen en partners in het project - Niet vergeten: Persoonlijke benadering!

Leden werven Alles draait om goede communicatie!

Stappenplan: 4: Realisatiefase A. Installatie wordt geplaatst en opgeleverd Denk daarvoor nog eens aan: - Vestiging van Opstalrecht (Om eigendom te borgen) - Afsluiten verzekering - Aanwijzing Belastingdienst - Aanmelding bij CeriQ (certificering GvO’s) B. Systeem gaat stroom leveren aan het net C. Administratieve systemen gaan draaien D. Coöperatie gaat met nieuwe bestuur draaien

En dan: genieten van de zon!

Stappenplan: 5:Nazorgfase A. Monitoring werking van het PV-systeem B. Cooperatie draait: - Jaarlijkse ledenvergadering Jaarlijks opstellen van de jaarrekening (deponeren bij KvK) Kosten cooperatie vaststellen (Blijft er wat over?) C. Administratieve processen lopen: - Financiële afwikkeling en controle - Btw-aangiftes - energieadministratie

Is het te doen? Stelling: Zonder hulp red je het (bijna) niet Het opzetten van een postcoderoosproject is eigenlijk te ingewikkeld en te risicovol voor een kleine groep vrijwilligers. Hulp, advies en ondersteuning zijn belangrijk. Een deel van het werk kan aan anderen worden overgedragen (ontzorgen)

Adviezen, ondersteuning en ontzorging Zeeuwse partijen die en burgerinitiatief voor een postcoderoosproject kunnen helpen: - Maak onze regio duurzamer - Delta - Saman / ‘Postcodestroom’ - Zeeuwind - Zeeuws Klimaatfond

Stand van zaken PCR-projecten in Zeeland Initiatief locatie Vermogen aantal prijs per TVT Rend Aantal Stand van zaken Bijdrage in Wp panelen per paneel Certificaat jaar in % Dln. ZKF Duurzaam Groede Schoondijke 75.400 290 260 € 310 8,5 4,5 25 in productie januari 2017 ja EWSD Brouwershaven 18.360 68 270 € 315 11 3 7 installatie in augustus Zonnepark Middelburg Middelburg 336.000 1.200 280 € 285 8,7 5 47 inschrijving op 40% nee ZEC Sluijs-Oostburg i.o Oostburg 296 255 8,6 23 inschrijving op 90% ZEC Sluijs-Retranchement i.o. 295 9 inschrijving op 35 % ZEC Sluis-Breskens i.o. Breskens 76.320 268 285 € 320 inschrijving op 100 % Zaamslag Duurzaam Zaamslag 61.200 204 300 Hoedekenskerke 2030 Hoedekenskerke 44.820 166 € 250 10 26 installatie in juni/juli ZEC Terneuzen-Hoek i.o. Hoek inschrijving gestart ZEC Terneuzen- Biervliet i.o. Biervliet EWSD -VVBruinisse Bruinisse 67.500 250 € 280 4,4 42 installatie sept/okt Gemeente Veere Grijpskerke 109.500 365 € 265 70 startfase Dorpsraad Nisse Nisse oriëntatiefase Energie Noord Beveland N Beveland orientatiefase Hulst e.o. Hulst

Komt de Postcoderoos tot bloei?

Kevin Murphy Accountmanager Energie & Multimedia kmurphy@delta.nl 06 – 22 93 97 82

Totaal concept postcoderoos DELTA Energiecoöperatie Kennispartner Werven van deelnemers Administratieve ontzorging Ondersteuning realisatie netaansluiting Samenwerkingsovereenkomst+ Inkoop duurzame stroom Marketing : Website, DELTA magazine, Mailing Deelnemer Afnamen eigen opwek Verrekening energiebelasting op energiefactuur Huidig contract blijft gehandhaafd Inzicht in opwek: mijndelta.nl, DELTAinzicht Totaal concept postcoderoos DELTA

https://www.delta.nl/lokaalduurzaam

Wat kan Maak Onze Regio Duurzamer betekenen voor een postcoderoos Zonne Energie Coöperatie? Presentatie op een voorlichtingsbijeenkomst. Opstellen stappenplan inclusief businesscase en brochure. Aanvragen financiële bijdrage Zeeuws Klimaat Fonds

Wat kan Maak Onze Regio Duurzamer betekenen voor een postcoderoos Zonne Energie Coöperatie? Contacten met Delta/Coöperatie Expert/leveranciers van de installatie en accountant. Keuze van het dak plus bezoek aan de locatie. Keuze van de plaatsing van de installatie

Wat kan Maak Onze Regio Duurzamer betekenen voor een postcoderoos Zonne Energie Coöperatie? Begeleiding opstarten coöperatie. Opvragen en beoordelen van de offertes. Begeleiding tot en met opleveren van de installatie.

Wat kan Maak Onze Regio Duurzamer betekenen voor een postcoderoos Zonne Energie Coöperatie? Contacten met de netwerkbeheerder. Begeleiden fiscale aanwijzing Begeleiden Buy Rely – geblokkeerde rekening systeem

Wat kan Maak Onze Regio Duurzamer betekenen voor een postcoderoos Zonne Energie Coöperatie? Wat is er nog meer mogelijk? Als aanvulling kunnen ook standaard documenten worden aangeleverd, zoals: Oprichtingsakte Opstal overeenkomst en acte van opstal Ledencertificaten

Wat kan Maak Onze Regio Duurzamer betekenen voor een postcoderoos Zonne Energie Coöperatie? Wat is er nog meer mogelijk? 4. Organiseren voorlichtingsbijeenkomst en 1e ledenvergadering 5. Jaarlijkse begeleiding van de coöperatie.

Waar staat Saman voor? Eerlijk advies over diverse mogelijkheden Totaalaanbieder Informeren Adviseren Installeren Service en onderhoud Volledige ontzorging

Geschiedenis

Totale ontzorging met Postcodestroom van Saman EnergiQ Advies en ondersteuning Realisatie Onderhoud en Beheer Verrekening EB en kWh via de Energierekening Coöperatie beheer Initiatiefnemers en deelnemers

Wat is de rol van de Saman Groep Aanspreekpunt Ondersteuning van de communicatie naar (potentiële) deelnemers Ondersteuning in promotieactiviteiten Project doorrekening Realisatie en plaatsing van panelen Via Saman EnergiQ wordt de volledige verrekening van de opbrengst en Energiebelasting verzorgt

Wat zijn de voordelen? Volledige ontzorging Alle contracten zijn gereed en juridisch gecontroleerd Geen tijd en energie steken in het oprichten van een coöperatie en bijbehorende verplichtingen Ledenbeheer: betalingsverkeer, jaarvergaderingen, opstellen jaarstukken, subsidies wordt geheel verzorgt Salderen van opgebrachte kWh op de energierekening en verrekend in maandtermijn Hierdoor ook besparing van de BTW over deze kWh (wel Opslag Duurzame Energie) Geen verplichting energiecontract van Saman EnergiQ Onderhoud en beheer, schoonmaak, verzekeringen worden verzorgt

Wat is het belangrijkste voordeel? Direct aan de slag met enthousiasmeren en werven van deelnemers, snel zicht op resultaat

Wat is de rol van lokale initiatiefnemers? De rol van de lokale initiatiefnemers is het belangrijkste element in het geheel, wij kunnen als faciliterende partij een belangrijk deel van de benodigde organisatie en administratie op ons nemen, echter de lokale verbindende factor zijn uiteindelijk de initiatiefnemers. Als Saman Groep en Saman EnergiQ verzorgen wij het project op de achtergrond en kunnen in meer of mindere mate naar de voorgrond treden indien gewenst.

Totale ontzorging met Postcodestroom van Saman EnergiQ Advies en ondersteuning Realisatie Onderhoud en Beheer Verrekening EB en kWh via de Energierekening Coöperatie beheer Initiatiefnemers en deelnemers

Wat is de rol van de Gemeente Als lokale partij is de gemeente een belangrijke stakeholder. Een samenwerking binnen een postcoderoos met de gemeente werkt stimulerend doordat het vertrouwen geeft voor alle betrokkenen. Ook hier geldt dat onze activiteiten zich op de achtergrond kunnen bevinden waarbij de gemeente en de lokale initiatiefnemers in de communicatie naar voren komen. Daarnaast is het bijvoorbeeld mogelijk dat de gemeente het dak te beschikking stelt om te komen tot een project met een grotere rentabiliteit voor de deelnemers en een extra stimulans voor het project.

Zeeuwind Opgericht 1987 Vereniging voor duurzame energie 2100 leden Zonoffensief Postcoderoos

Duurzaamheidsbarometer Opgesteld vermogen in MW 2016 2017 2018 2019 2020 Zeeuwindparken 8,09 7,46 6,66 5,36 Deelnemingen 16,02 18,32 28,92 48,53 63,16 Zonneparken - 2,50 10,00 15,00 20,00 Totaal 24,11 28,28 45,58 70,19 88,52 Opgewekt vermogen in MWh 61.645 60.643 93.954 148.117 183.313 Besparing CO2 in Megaton 33,90 33,35 51,67 81,46 100,82 Aantal particuliere huishoudens 18.680 18.377 28.471 44.884 55.550

Lopende duurzaamheidsactiviteiten Het Zoneffect, warmte effect, Energieservicepunt Zeeland Campagne ‘Energiebesparing bij sportverenigingen’ ‘Een nieuw klimaat in Zeeland’ Educatie op scholen (in wisselende samenstelling met ZMf en ZKf)

Mogelijkheden PCR PCR belangrijk instrument in verduurzaming particulier woningbezit PCR arbeidsintensief Samenwerking met ‘Maak onze regio duurzamer’