Programma 1. Schets kader en bedoeling omgevingsanalyse 2. Aard en proces van de analyse 3. Presentatie van het ontwerp van omgevingsanalyse 4. Bespreking 5. Blik op het traject in 2007

Kader en bedoeling van de omgevingsanalyse Decreet Lokaal Sociaal Beleid Stappenplan Lokaal Sociaal Beleid x Doel van de analyse Thema’s

Aard van de analyse Het kwalitatieve kwantitatief gestaafd Intern – transactieveld – extern Focus: het sociale doorheen beleidsdomeinen Voldoende scherp als problemen gesteld

Proces van de analyse 21/04: coördinatievergadering 24/04: informatievergadering Mei: gesprekken met externe begeleider Juni: idem + afspraken over werkgroepen Sept/okt: 8 denkwerkgroepen Nov.: bundeling tot ontwerp-analyse

Presentatie ontwerp van omgevingsanalyse Algemene omgevingsanalyse Algemene sociale dienstverlening Wonen Thuiszorg Wonen voor bejaarden Kinderopvang Jeugd Werken Senioren en Vrije Tijd

Algemene omgevingsanalyse Bevolking stagneert, aantal huishoudens neemt toe -> alleenstaanden (met kinderen) Weinig 0-4j en 20-29jarigen Schommelend geboortecijfer – stijgend sterftecijfer Vergrijzing (60+ in 2020 +32% / 80+ +55%) Goed bereikbaar met auto – niet met op. Vervoer Hoge activiteitsgraad, zeer lage werkloosheid, lage werkgelegenheidsgraad -> 80% van actieven pendelt, vnl. stad en buurgemeente Hoog netto fiscaal inkomen

Algemene omgevingsanalyse Hoog aantal woningen met weinig comfort Weinig kinderen met handicap of geboren in kansarm gezin of in bijzondere jeugdbijstand of met schoolse vertraging Lage criminaliteitsgraad in vergelijking met Vlaanderen, hoog in vergelijking met platteland Veel WIGW’s

Algemene sociale dienstverlening Gebrek aan sociale diensten op het grondgebied: drempel van doorverwijzing, veel flexibiliteit vereist van OCMW-sociale dienst, wel integrale aanpak Cliënten met psychiatrisch probl. werklast Gebrek aan opvang en methodieken voor mensen met verslavings- én huisvestingsproblemen (niet typisch voor x; bovenlokale fenomenen -> bovenlokale oplossingen?)

Algemene sociale dienstverlening Begeleiding lost generatiearmoede niet op Te weinig huisbezoeken: drempel + weinig cliëntinfo Collectieve schuldenregeling en budgetbeheer=geen duurzame oplossing Nood aan meer gestructureerde interne communicatie en externe communicatie over dienstverlening OCMW

Weinig diensten op grondgebied -> problemen: Te weinig huisbezoeken (drempel en infogebrek) Nood aan overleg met bovenlokale actoren over doorverwijzing, signaleren stopzetting hulpverlening, aanbod op grondgebied Doorverwijzing vaak weinig realistisch (mobiliteit/psych. Drempels)

Conclusies Ondersteunen sociale dienst door: Vorming voor MW-ers Expertise inkopen bij andere OCMW’s Ervaringsuitwisseling op bovenlokaal niveau + noden gebundeld signaleren aan hogere overheden + investeren in communicatie

Wonen Nood aan meer sociale woningen: Wachtlijsten SHM, SVK en OCMW + laag aandeel in vergelijking met Vlaanderen x en buurgemeente veel lager aandeel soc. woningen dan buurgemeente Afweging tussen investeren in kwaliteit van woningen en betaalbare woningen Nieuwe projecten verhogen aandeel, maar mogelijkheden zijn beperkt

Wonen Huren of kopen op private huisvestingsmarkt vergt steeds meer inkomen (vastgoedprijzen bij de hoogste in arrondissement) Aandeel huurwoningen daalt Verdringing eigen bevolking? Maar welk regulerend optreden is wenselijk en mogelijk?

Wonen Leefbaarheid en kwaliteit van woningen vergt aandacht: Aantal meergezinswoningen stijgt Geen gemeentelijke bouwverordening Lage woningkwaliteit <-> laag gebruik premies -> lage bekendheid? Niet voldoen aan voorwaarden?

Wonen Toegankelijkheid: Communicatie dienstverlening + infouitwisseling tussen prof.diensten Doorstroming info deelgemeente-x Andere woongerelateerde diensten liggen in omliggende gemeenten Versnipperde communicatie premies + gebrek gemeentelijke premies

Wonen Informatie en communicatie: Intern en extern Folder – mondeling Geen actieve communicatie naar andere prof. Organisaties Geen structurele info-uitwisseling Geen actieve externe communicatie

Wonen Nood aan structureel overleg tussen alle betrokkenen Specifieke communicatiekanalen voor specifieke doelgroepen

Thuiszorg Positionering van de OCMW-thuisdiensten: Stijgende vraag naar zorg en rusthuisbeleid zal behoefte aan thuiszorg doen stijgen Bereik en kwaliteit OCMW-poetsdienst bedreigd (aanbod, tarieven, frequentie) Nood aan eigen positionering; aanpassing criteria of uitbreiding? ‘Gewone’ poetsdienst of specifieke opdracht?

Thuiszorg Positionering van de OCMW-thuisdiensten: Mogelijke specifieke rol (doel LSB/missie OCMW/dienstenchequebedrijf) Focus op zwakke doelgroep vergt aanpassingen: (max. inkomen, minimumtarief, frequentie, indexatie en verfijning inkomenscategorieën)

Thuiszorg Positionering van de OCMW-thuisdiensten: Functie en betekenis dienst maaltijden -> nu klein bereik, kleine sociale functie + inventaris zorgbehoeften, tijdsgebrek -> wijziging mogelijk indien inkomensafh. Prijzen, bredere bekendmaking, waardering sociale functie

Thuiszorg Communicatie: Gebrek aan begrip en ondersteuning mantelzorgers (financieel, sensibilisering, ervaringsuitwisseling) Gebrek aan duidelijke info op maat (centraal infoloket/aanspreekpunt, bundeling communicatie, persoonlijk contact, laagdrempelig en onafhankelijk-> vereist overleg, rol SIT)

Thuiszorg Communicatie: Vrijwilligerswerking en werving gebeurt naast elkaar Moeilijkheden inzake werving Gezamenlijke communicatie? Pool?

Wonen voor bejaarden: noden Uitbreiding rusthuiscapaciteit is nodig maar stuit op grenzen Uitstellen opname via mantel-/thuiszorg Behoefte woningaanpassingen, bejaardenwoningen en serviceflats verder uitklaren Levenslang bouwen stimuleren Behoefte dagverblijf en kortverblijf stijgt

Wonen voor bejaarden Toegankelijkheid van de zorg: Vraag naar individueel en/of aangepast vervoer zal stijgen Betaalbaarheid en bereikbaarheid rusthuis waarborgen Communicatie over aanbod verbeteren Levenslang bouwen stimuleren Behoefte dagverblijf en kortverblijf stijgt

Senioren en vrije tijd Seniorenverenigingen voorzien in uitgebreid VT-aanbod, 50% van 60+ is lid Actief lid? Ledenaantal en bereikt aandeel daalt Werking seniorenraad berg af (frequentie, dynamiek, terugkoppeling) Werving nieuwe leden moeizaam Vraag naar meer ondersteuning

Vrijetijdsbeleid voor senioren onder druk van maatschappelijke evoluties Herziening samenstelling raad + andere participatiekanalen? Nood aan ondersteuning en begeleiding verenigingen + nood aan open aanbod van losse activiteiten Dienstencentrumwerking kan versterkend werken onder voorwaarden

Kinderopvang Stijgende behoefte Groot bereik maar dalend aantal opgevangen kinderen IBO (nood afstemming) Capaciteitsoverschrijding piekperioden Nood flexibele opvang onduidelijk Aandacht voor gevolgen hervormingen onthaalouders, diplomavereiste IBO

Kinderopvang Toegankelijkheid: Laagdrempelige diensten Vragen sociaal tarief zullen stijgen Geen zicht op reden van niet-betaling Digitale communicatie kan beter Samenwerking diensten kan beter

Jeugd Sociale kaart werkt niet als middel tegen drempels Bereikbaarheid diensten kan beter Gebrek aan structuren interne/externe communicatie Vorming en overleg te weinig ondersteund Infoverspreiding en preventie stimuleren Extra ondersteuning voor vrijwilligers(werking)

Werken Arbeidsmarktsituatie Mobiliteit, kinderopvang, actoren Kleine harde kern werklozen, moeilijk te bemiddelen, Nood aan arbeidszorg Nood aan bovenlokaal overleg en initiatief Mogelijkheden overheid als werkgever beperkt Nood aan communicatie tussen diensten

Mogelijk traject 2007 Feb: Presentatie omgevingsanalyse op nieuwe beleidsgroep Inhoudelijke prioritering door beleidsgroep + afspraken (planning/participatie) Uitwerking politieke keuzes in doelstellingen en projectomschrijvingen Juni: finalisering ontwerp-beleidsplan Sept-dec: participatie/afwerking/goedkeuring Mobiliteit, kinderopvang, actoren Kleine harde kern werklozen, moeilijk te bemiddelen, Nood aan arbeidszorg Nood aan bovenlokaal overleg en initiatief Mogelijkheden overheid als werkgever beperkt Nood aan communicatie tussen diensten