©Deloitte © 2009 Deloitte Touche Tohmatsu Bevindingen jaarrekeningcontrole 2015 Gemeente Dordrecht Dordrecht Rein-Aart van Vugt JaapJan Visser 1 Auditcommissie 3 februari 2016

©Deloitte © 2010 Deloitte Touche Tohmatsu Agenda: 1. Controleproces 2. Uitleg aanscherping accountantscontrole 3. Samenvatting bevindingen 4. Vragen? 2

©Deloitte Controleproces jaarrekening 2015 Najaar februari september 2015 Voorjaar 2016 Mei/juni 2016

©Deloitte © 2010 Deloitte Touche Tohmatsu Samenvatting bevindingen (1) 4 OnderwerpBevinding Sociaal Domein-Grotendeels uitbesteed bij SDD en DG&J -Afspraken met derden inzake controle en verantwoording -Mogelijke impact op jaarrekeningtraject en strekking (soort) verklaring accountant -Landelijke problematiek rondom PGB’s -Landelijke discussie rondom normstelling. Eind 2015: landelijk controleprotocol Grondexploitaties-Controle waardering vindt plaats in januari / februari Bevindingen nemen we mee in rapport bij jaarrekening. Specifieke aandacht voor herziening project Stadswerven. -Aframing subsidieopbrengst € 2,9 miljoen. -Nader onderzoek naar casus mogelijke staatssteun. IT-Audit-Bevindingen vrijwel gelijk als in 2013/2014. Follow-up eerdere bevindingen beperkt. -Conclusie: niet (volledig) steunen op IT voor onze jaarrekeningcontrole. OverigeAandacht voor: -Vastlegging belangrijkste beheersmaatregelen (key controls) -Zichtbare autorisatie / controle op memoriaalboekingen -Versterken documentatie controle diverse opbrengstenstromen (parkeren / inkomsten vanuit Rijk) en schattingsgevoelige posten -Afronding controle aanbestedingen. -Afstemmen fraude-risico-analyse met afvaardiging raad

©Deloitte © 2010 Deloitte Touche Tohmatsu Samenvatting bevindingen (2) 5 OnderwerpBevinding ActualiteitenEr komt de komende jaren veel op gemeenten af: Invoering vennootschapsbelasting voor overheidstaken per 1 jan Aan gemeente gerelateerde partijen (nieuwe Wet gemeenschappelijke regelingen) Wijzigingen: Besluit begroting en verantwoording (Bbv) 2015: Kengetallen 2016: Grondexploitaties 2017: Inrichting begroting 2018: Rechtmatigheidsverklaring Aanscherping wet normering bezoldiging van topfunctionarissen in de publieke en semipublieke sector Economische crisis, financiële positie gemeenten & grondexploitatie Focus op ICT, Informatiebeveiliging, risico van hacking. Ontwikkelingen in de regio Beheersing verbonden partijen Nieuwe plannen (infrastructuur) Nieuwe omgevingswet

©Deloitte © 2010 Deloitte Touche Tohmatsu Vragen ? 6