HOTTENTOTTENTENTENTENTOONSTELLING Aan elkaar of los?
Aan het einde van deze les weet je Welke woorden aan elkaar geschreven worden Hoe het koppelteken gebruikt wordt. Hoe het weglatingsteken gebruikt wordt
samenstelling Een samenstelling is een combinatie van 2 of meer woorden die samen een nieuw woord vormen. Bad+kamer= badkamer Bureau+stoel= bureaustoel Fiets+sleutel= fietssleutel
Wanneer moeten woorden aan elkaar? Als twee of meer woorden samen een nieuw woord vormen: operatiekamer, vuilstortplaats, breedbeeldtelevisie Woorden met honderd en duizend: vijfhonderd, tweeduizend, vijftienduizend Veel samengestelde werkwoorden: pianospelen, theedrinken, hardlopen Veel samengestelde bijv nw: berouwvol, veelzeggend, koolzuurhoudend Woorden die zijn gemaakt er/hier/daar/waar plus een voorzetsel Hierdoor Daarbij Erover Waarom
Wanneer een koppelteken? Voorbeelden 1. Bij hele onoverzichtelijke woorden 2. Bij samenstellingen waar klinkers ‘botsen’ 3. Bij letters, cijfers, tekens en St of Sint 4. In woorden met voorvoegsel als: ex/non/oud/niet 5. En voor een hoofdletter ook bij Anti/ oer/ on/pro 6. Bij twee woorden die gelijk zijn aan elkaar 1. Huis-aan-huisblad, doe- het-zelver 2. Zee-egel, na-apen, zo- even kaas, anwb-kantoor, Sint-Lucaskerk 4. Ex-vrouw, non-stop, niet- roker, oud-president 5. Anti-Amerikaans, oer- Hollands, pro-Russisch 6. Trainer-coach, minister- president Bij samenstellingen krijg je soms een koppelteken
Even oefenen: aan elkaar of los/koppelteken? Bruine bonen soep Doe het zelf zaak 80 jarige Auto onderdelen Hotel restaurant Zuid Holland Lange afstand raket Ex man Pro Russisch
Even oefenen: aan elkaar of los/koppelteken? Bruinebonensoep> één begrip, dus aan elkaar Doe-het-zelf-zaak> anders onoverzichtelijk 80-jarige>samenstelling met cijfers Auto-onderdelen>klinkerbotsing Hotel-restaurant>gelijkwaardige delen Zuid-Holland>aardrijkskundige samenstelling Langeafstandsraket> één begrip, dus aan elkaar Ex-man>voorvoegsel ex Anti-Russisch> na anti een woord met hoofdletter? Dan een koppelteken.
Wat valt je op?>>>>>>>> Probeer eens regel te bedenken hiervoor. Maak de onderstaande zin maar eens af. Je gebruikt het weglatingsteken als je…’’ Voor- en nadelen Hang- en sluitwerk Varkens- en kippenhouder Sloop- en breekwerk
Wanneer gebruik je het weglatingsteken? Voorbeelden 1. Als je een deel van het woord weglaat. 2. Let op!! Gebruik geen weglatingsteken als je een heel woord weglaat! 1. Voor- en nadelen (voordelen en nadelen) varkens- en kippenhouder (varkenshouder en kippenhouder) 2. Oude en nieuwe boeken Af en toe mag je een woord weglaten. Gebruik dan het weglatingsteken
Goed of fout? Fout>>>verbeter Oude- en nieuwe boeken Mooie- en lelijke kleren Reken en taal methodes Zon- en feestdagen
Antwoorden Oude en nieuwe boeken> Fout, een heel woord is weggelaten Mooie- en lelijke kleren>Fout, een heel woord is weggelaten Reken- en taal methodes>Fout, een deel van het woord is weggelaten, dus hier mag een weglatingsteken Zon- en feestdagen>Goed> een deel van het woord is weggelaten en vervangen door het weglatingsteken.