De terugbetaling van verloskundige zorg in de verplichte verzekering 13 september 2012 Universiteit Gent De Verloskunde in beweging

RIZIV – verloskundige zorg 2

Overzicht Inleiding – situering Ideale patiëntgerichte zorgketen en de verplichte verzekering Terugbetaling via nomenclatuur Referentiebedragen voor obstetrie tijdens klassieke hospitalisaties Variabiliteit aanrekeningen tussen ziekenhuizen Toekomstperspectieven Eindbeschouwing 3

RIZIV – verloskundige zorg Verlossingen RIZIV vs Geboorten Rijksregister 4

RIZIV – verloskundige zorg Geboorten België

RIZIV –verloskundige zorg Ideale patiëntgerichte zorgketen ook van toepassing op de obstetrica: Zelfzorg, preventie en informatie Eerstelijnszorg – huisarts, paramedici, … Tweede- en derdelijnszorg (CURE) Controle zorg (medische terugverwijzing) Herstel- en nazorg (CARE) 6

RIZIV –verloskundige zorg Alle ingrediënten zijn voorhanden en vermengen zich … (… maar ingrediënten van goede kwaliteit leveren daarom nog niet altijd een lekker gerecht …) PREVENTIE, INFORMATIE, ZELFHULP, … Rookstop-ondersteuning tabacologen Prenatale zorg, raadplegingen, … Zwangerschapsverlof in kader van de moederschapsverzekering … 7

RIZIV – verloskundige zorg 8 Tabel moederschapsverzekering algemene regeling

RIZIV – verloskundige zorg 9 Tabel moederschapsverzekering zelfstandigen

RIZIV –verloskundige zorg CUREvoor ambulante en hospitaalzorg eerste, tweede en derde lijn Nomenclatuur: Diagnostische verstrekkingen Therapeutische verstrekkingen (Implantaten en medische hulpmiddelen) Geneesmiddelen 10

RIZIV –verloskundige zorg CARE Postnataal toezicht en verzorging Ondersteuning igv verwikkelingen borstvoeding Revalidatie: moeder – kind igv psychische problemen (Kind en Gezin, ONE,.… - Gemeenschappen) … 11

RIZIV – verloskundige zorg Voor alle schakels is er dus tegemoetkoming van de verplichte verzekering; zwaartepunt op CURE (weliswaar een relatief begrip in de verloskunde, zeker voor eutocie), meer bepaald in de nomenclatuur der geneeskundige verstrekkingen, … 12

RIZIV – verloskundige zorg Nomenclatuur geneeskundige verstrekkingen - Hoofdstuk II art. 2 Raadplegingen artsen - Hoofdstuk IV art. 9 Verlossingen - verstrekkingen door vroedkundigen - verstrekkingen door gynecologen- verloskundigen - verstrekkingen door andere artsen - Hoofdstuk V art. 12 Anesthesiologie - Hoofdstuk V art. 13 Reanimatie (NIC – new!) - Hoofdstuk V art. 17 quater Echografieën - Hoofdstuk V art. 20 Pediatrie 13

RIZIV – verloskundige zorg De verstrekkingen van de vroedkundigen zijn ingedeeld in vijf categorieën: –inspuitingen op voorschrift –prenatale zorgen –hulp tijdens de arbeidsfase –verlossingen –postnatale zorgen. 14

RIZIV verloskundige zorg Globale uitgaven verstrekkingen vroedkundigen 15

RIZIV – verloskundige zorg Aandeel uitgaven vroedkundigen in totaal verplichte verzekering 16

RIZIV – verloskundige zorg Bevallen is in België sterk (specialistisch) gemedicaliseerd: - weinig verlossingen door vroedkundigen - nog minder verlossingen door huisartsen Maar: -voorbije jaren sterke toename in terugbetaling van prenatale en postnatale zorg door vroedkundigen -hulp vroedkundige bij (vaginale) verlossing is standaard 17

RIZIV – verloskundige zorg 18

RIZIV – verloskundige zorg Uitgaven per type verstrekking vroedkundigen 19

RIZIV – verloskundige zorg Hulp vroedkundige bij vaginale verlossing 20

RIZIV – verloskundige zorg Artsen die geen geneesheer-specialist in de gynecologie zijn kunnen normale en ingewikkende verlossingen aanrekenen. Gebeurt nog maar zelden : ~ 500/j. (verzekering professionele aansprakelijkheid!) 21

RIZIV – verloskundige zorg geneesheren-specialist in de gynecologie en verloskunde kan aanrekenen: - normale en ingewikkelde verlossingen - keizersneden - chirurgische verstrekkingen die in voorkomend geval tijdens of na een bevalling dienen uitgevoerd te worden (hechten perineum, manuele verwijdering placenta, bewerking voor baarmoederinversie) - de verloskundige ingreep voor miskraam 22

RIZIV – verloskundige zorg De geneesheer-specialist in de gynecologie en verloskunde heeft ook toegang tot enkele specifieke verstrekkingen medische beeldvorming meer bepaald echografieën van het abdomen of het kleine bekken in het kader van het toezicht tijdens een zwangerschap. 23

RIZIV – verloskundige zorg De uitgevoerde anesthesieën zijn inbegrepen in de honoraria, behalve indien uitgevoerd door een geneesheer-specialist in de anesthesiologie die dan toegang heeft tot: –een verstrekking voor de epidurale infiltratie en het daaropvolgend toezicht tijdens de verschillende stadia van de verlossing –enkele specifieke verstrekkingen voor de hoger reeds vermelde chirurgische verstrekkingen tijdens of na een bevalling –de anesthesie voor keizersnede wordt gehonoreerd volgens de “gewone” regeling van toepassing voor chirurgische ingrepen. 24

RIZIV – verloskundige zorg De raadplegingen door artsen die verleend worden voor de opvolging van zwangerschappen, komen in aanmerking voor terugbetaling, maar die aanrekening kan niet onderscheiden worden van raadplegingen die voor andere redenen gebeuren (geen specifieke codering). 25

RIZIV – verloskundige zorg Er is voorzien in terugbetaling van verstrekkingen pediatrie voor ondermeer: –aanwezigheid in verloskamer –klinisch onderzoek pasgeborene –reanimatieverstrekkingen (afzonderlijke rubriek in volledig vernieuwd art. 13 nomenclatuur) –specifieke technische verstrekkingen voor pasgeborenen (en zeer jonge kinderen) 26

RIZIV –verloskundige zorg Nomenclatuur der geneeskundige verstrekkingen: 1984! destijds werd (ziekenhuis-)gezondheidszorg op het terrein anders georganiseerd indeling per (basis)specialisme, niet per type pathologie Fee For Service (FFS) multidisciplinariteit, transmuraal zorgconcept, zorgprogramma’s, klinische paden, zorgtrajecten… ? 27

RIZIV – verloskundige zorg Regeling referentiebedragen Ingevoerd in 2002 hebben de referentiebedragen de bedoeling om de onverantwoorde verschillen in de praktijkvoering weg te werken tussen de ziekenhuizen die dezelfde aandoeningen behandelen tijdens “klassieke” hospitalisaties. Geldt ook voor: - APR-DRG 540 Keizersnede (ernst 1 en 2) - APR-DRG 560 Vaginale bevalling (ernst 1 en 2) 28

RIZIV – verloskundige zorg Voor de berekening van de referentiebedragen voor de geselecteerde APR-DRG’s, worden beschouwd: –verstrekkingen klinische biologie –verstrekkingen medische beeldvorming –verstrekkingen kinesitherapie –algemeen specialistische verstrekkingen –verstrekkingen inwendige geneeskunde –verstrekkingen fysiotherapie 29

RIZIV – verloskundige zorg De regeling van de referentiebedragen betekent niet dat er geen verschillen meer zouden bestaan op het vlak van de totaalprijs van een ziekenhuisverblijf voor een bevalling: - niet alle verstrekkingen worden beschouwd - ernst 3 en 4 blijven buiten beschouwing - ziekenhuisverblijfsduur kan variëren - aandeel keizersnedes tov totaal aantal verlossingen - hogere kostprijs keizersnede - … 30

RIZIV – verloskundige zorg Verhoudingen gemiddelde kostprijs verlossing

RIZIV – verloskundige zorg Gemiddelde ziekenhuisverblijfsduur 2009 (bron OCDE) 32

RIZIV – verloskundige zorg Gemiddelde duur ziekenhuisverblijf bij een verlossing 33

RIZIV – verloskundige zorg Percentage keizersnedes (bron OCDE) 34

RIZIV – verloskundige zorg Operatieve hulp door arts bij keizersnede 35

RIZIV – verloskundige zorg Nomenclatuur: variabiliteit tussen ziekenhuizen

RIZIV – verloskundige zorg aanwezigheid pediater in verloskamer (€79.22) 2008 KeizersnedeVaginale verlossing 37

RIZIV – verloskundige zorg vaginale verlossing: klinisch onderzoek door pediater 2008 In M-dienst (€19.02)In N*/E dienst (€ ) 38

RIZIV – verloskundige zorg (perinatale) kinesitherapie 2008 keizersnede vaginale verlossing 39

RIZIV – verloskundige zorg fysiotherapie – multidisciplinaire oefentherapie (€21.04) 2008 KeizersnedeVaginale verlossing 40

RIZIV – verloskundige zorg epidurale infiltratie 2008 (€180,48) Keizersnede (bovenop “standaard” anesthesie) Vaginale verlossing 41

RIZIV – verloskundige zorg postoperatieve pijncontrole (PCEA en PCIA) (€51.56) 2008 KeizersnedeVaginale verlossing 42

RIZIV – verloskundige zorg anatomopathologie (€27.40 tot €203.86) 2008 KeizersnedeVaginale verlossing 43

RIZIV –verloskundige zorg Toekomstige evoluties? streven naar meer integratie tussen de verschillende componenten Zorgtraject en zorgtrajectcontract?: ja, maar : - eerst bestaande zorgtrajecten optimaliseren - wie wordt gatekeeper en spelverdeler? Verder terugdringen van de variabiliteit? Packages? P4Q? Aandacht voor out-of-pocket kost voor de rechthebbenden 44

RIZIV –verloskundige zorg Toekomstige evoluties? Complementariteit RIZIV - FOD Volksgezondheid – Andere beleidsniveaus Zorgprogramma? accent op types en aantallen procedures om minimumactiviteit te omschrijven Kwaliteitsbevordering en –borging: College Geneesheren Moeder – Pasgeborene Kind en Gezin, ONE, … 45

RIZIV –verloskundige zorg Eindbeschouwing 46