Communiceren met mantelzorgers Informeren en afstemmen
Leerdoelen Je benoemt dat mantelzorgers samenwerkingspartners zijn. Je benadert mantelzorgers als samenwerkingspartners. Je stemt de taakverdeling in de dagelijkse praktijk af met mantelzorgers. Je stelt op verschillende belangrijke momenten samen met mantelzorgers een plan van aanpak op. Je benadert mantelzorgers als experts en benut hun kennis.
Communiceren met mantelzorgers Informeren en afstemmen Het Sofa-model Het zorgleef-/ondersteuningsplan Afsprakenformulier Aandachtspunten voor de praktijk Privacy Communicatiemiddelen
Informeren en afstemmen Definities Informeren is: Elkaar op de hoogte brengen, inlichten. Afstemmen is: Overleggen en afspraken met elkaar maken, zodat jullie op één lijn komen.
Informeren en afstemmen Vragen: Vind je het belangrijk om de mantelzorger te informeren en met de mantelzorger af te stemmen? Waarom? In welke situaties?
Sofa-model Rollen van de mantelzorgerWat vraagt dat? Partner in de zorg/medehulpverlener Samenwerken HulpvragerOndersteunen Persoonlijk betrokkeneFaciliteren ExpertAfstemmen
Sofa-model Mantelzorger als partner in de zorg en expert: ‘Alleen ga je sneller, samen kom je verder.’ ‘Je bent toch een team, samen zorgen we ervoor dat mijn zus thuis kan blijven wonen.’ ‘ Je kunt wel allerlei afspraken met mijn vader maken over wie wat doet, maar ik ben toch degene die dit op moet pakken. Dus overleg met mij, stem met mij af.‘ ‘Het werkt alleen als je weet wat er speelt en samen bekijkt hoe je hier het beste mee om kunt gaan.’ ‘Door de jaren heen ben ik erachter gekomen hoe ik hem het beste moet benaderen, wat voor hem werkt.’
Zorgleef-/ondersteuningsplan Afstemmen en informeren begint bij het opstellen van het zorgleefplan/ondersteuningsplan. Aandacht voor mantelzorg is verplicht in het kader van de Wet langdurige zorg.
Zorgleef-/ondersteuningsplan Vragen: Hoe worden mantelzorgers op jouw werk/stage betrokken bij het opstellen van het plan? Wat zie jij in de plannen vermeld staan over mantelzorg?
Zorgleef-/ondersteuningsplan Input van de mantelzorger over de situatie, wensen en behoeften van de cliënt Afstemming over de taken Evaluatie over de geboden zorg en ondersteuning
Zorgleef-/ondersteuningsplan Wanneer de cliënt zelf niet kan verwoorden wat hij belangrijk vindt: Hoe gaat het met u? U hebt zorgen over uw … Waar maakt u zich zorgen over? Kunt u uit eigen ervaring vertellen wat voor uw … belangrijk is in de dagelijkse zorg/ondersteuning? Wat vindt u belangrijk dat wij overnemen van uw houding naar en uw bejegening van uw …? Wat wilt u zelf (blijven) doen? Wat zijn uw verwachtingen ten aanzien van de zorgverlening/ondersteuning? Wij zouden het prettig vinden als u met ons meedenkt over hoe we het beste uw … kunnen benaderen/ondersteunen. Voorbeeldvragen voor een eerste gesprek
Zorgleef-/ondersteuningsplan Wanneer de cliënt zelf kan aangeven wat hij belangrijk vindt Vraag aan de cliënt: Hoe wilt u uw leven inrichten? Wat zijn uw wensen/mogelijkheden? Vraag aan de mantelzorger: U kent uw … goed. Heeft u hier aanvullingen op? Vraag aan beide: Kunt u uit ervaring aangeven wat voor u/uw … belangrijk is bij de dagelijkse zorg/ondersteuning? Vraag aan beide: welke zorg wilt u blijven geven/ontvangen en van welke zorg/ondersteuning wilt u graag dat wij het overnemen? Weet u wat u van ons kunt verwachten? Vraag aan de mantelzorger: Lang zorgen kan zwaar zijn. Hoe gaat het met u? Kunnen we iets voor u betekenen? Voorbeeldvragen voor een eerste gesprek
Afsprakenformulier TakenMantelzorger of vrijwilliger Persoonlijke verzorging -Wassen -Aankleden -Uitkleden -Helpen met eten en drinken Zorgdragen voor aanschaf kleding Begeleiding/welzijn -Wandelen -Aandacht, tijd, dagbesteding -Begeleiding: ziekenhuis, therapie -Begeleiding: familiebezoek, bezoek kerk/moskee,... -Afhandelen van post, administratie, geldzaken Huishoudelijke activiteiten -Licht huishoudelijk werk (zoals afwassen) -Wassen en verstellen van kleding -Verzorgen van huisdieren -Verzorgen van planten -Helpen tijdens de broodmaaltijd -Helpen tijdens de warme maaltijd -Boodschappen doen
Aandachtspunten voor de praktijk Geef altijd bij de cliënt aan dat de mantelzorger mee kan komen naar een gesprek. Wees flexibel. Besteed in het overleg aandacht aan de vier rollen van de mantelzorger. Maak afspraken over het overleg en leg deze vast.
Aandachtspunten voor de praktijk Vragen: Wanneer neem jij contact op met mantelzorgers? In welke situaties nemen zij contact met jou op?
Aandachtspunten voor de praktijk Film ‘Goed in Gesprek: Sta jij open voor de ander?’
Privacy Toestemming cliënt is nodig voor het delen van informatie met de mantelzorger. Vraag dus toestemming! Leg afspraken vast in het zorgleef- /ondersteuningsplan.
Communicatiemiddelen