Masterclass Certificaten van Aandelen

Slides:



Advertisements
Verwante presentaties
Hoe werkt een (gemengde) VvE?
Advertisements

Het Burgerarrest Het burgerarrest moet voldoen aan de volgende voorwaarden: - Er is sprake van een strafbaar feit - Er is sprake van een verdachte - Er.
Maatschappelijke aspecten les 2: Downloaden en uploaden: legaal of illegaal? [Bron: Downloaden: legaal of illegaal?, dr. mr. Bart W. Schermer]
2. Onderneming, eenmanszaak maatschap en vof
Actualiteitenbijeenkomst 5 november 2013
Wat betekent de FLEX BV voor u ? 4 oktober 2012 Mr (H.) Erik Linssen Mr Astrid C.M. Fokkema-Schute Heemraadssingel CD Rotterdam.
Verhoor door AIG Uw rechten en plichten
Buitengewone Algemene Vergadering Brussel, 13 april 2011.
Jaarcongres NILG, VU 9 november 2010 Publieke belangen en auteurscontractenrecht Prof. dr. Martin Senftleben Vrije Universiteit Amsterdam Bird & Bird,
SUBROGATIE Aon Risk Services.
Outsourcing 21 augustus 2008 Download op:
Rechtshandelingen van de Unie
Contract, AV, incoterms, E-commerce en Weens koopverdrag
De MR in het primair onderwijs: juridische aspecten Inhoud:  Overwegingen t.a.v. de bevoegdheden  Verschillende advies- en instemmingsrechten  Geschillen.
Aansprakelijkheid bestuurders
Buitengewone Algemene Vergadering Brussel, 8 april 2009.
Highlights flex-BV Masterclass M&A Café, Joyce Leemrijse
Hoofdstuk 13 Vrij kapitaalverkeer.
Omgevingswaarden in de Omgevingswet
De tussentijdse opzegging-clausule ACIS-symposium 4 maart 2011 Mr J. D
3 Arbeidsrecht en de arbeidsovereenkomst
Hoofdstuk 11 Vrij kapitaalverkeer. (2/14) Het vrije kapitaalverkeer (inclusief het vrije betalingsverkeer) wordt gewaarborgd door artikel 56 van het Verdrag:
Taskforce Mobiliteitsmanagement:
Inkomsten- en vennootschapsbelastingaspec-ten van herstructureringen
FEDERATIE BELASTINGADVISEURS PERSONENVENNOOTSCHAPPEN
Congres Bedrijfsopvolging
Time for change?! Congres CNV Publieke zaak Utrecht, 25 juni 2010 Dr. mr. Steven F.H. Jellinghaus.
6. Bescherming, jaarrekening en wanbeleid
4. Besloten vennootschap
Buitengewone Algemene Vergadering Brussel, 14 april 2010.
Traditionele voorstelling totstandkoming rechtsnormen Overheidswet- en regelgevers ( Democratisch gelegitimeerd) Overheidsrechtspraak.
Xeikon N.V. Bava 8 november Agenda Opening Voorstel tot aanpassing van de statuten van de vennootschap Aftreden en verlenen van decharge aan de.
DE AANSPRAKELIJKHEID VAN DE AANSPRAKELIJKHEID VAN DE TRUSTEE
Stemafspraken en Exitbepalingen 7 November 2006
Opvolgend vervoer: een nuttig instrument
Communicatietrainer & Advocaat
Het Nederlandse ontslagrecht
Actualiteiten Ondernemingsrecht: ‘Soorten aandelen’
Federatie Belastingadviseurs Flex B.V.
Les htv2 APV/Handhaving Oud blz Handhaving Handhaving = elke handeling die erop gericht is de naleving door anderen van rechtsregels te bevorderen.
Pensioenontslag Mr. drs. Mark Heemskerk Advocaat HouthoffBuruma & onderzoeker Vrije Universiteit.
FORUM ADVOCATEN BVBA Nassaustraat Antwerpen T F E W De eventuele matiging.
Minervastraat ZAVENTEM T +32 (0) F +32 (0) Help, ik ben aandeelhouder De rol van de aandeelhouder Bart.
Onderwijsinspectie – Het juridische verhaal 22 september 2015.
Alles rondom het huishoudelijk reglement door mr. J.A. (John) Liewes
11 Zoetermeer, 26 november 2015 Actualiteiten aandeelhoudersovereenkomsten Jeroen ten Berg PraktijkGenerator.
Het openbaar ministerie tussen uitvoerende en rechterlijke macht Annelies Balcaen & Tom Vander Beken Institute for International Research on Criminal Policy,
OR & Reglement. Conform WOR: iedere OR moet een reglement opstellen waarin … “de onderwerpen worden geregeld die bij of krachtens deze wet ter regeling.
Erven en schenken en aanverwante zaken Dina van Linge Van Linge en Tillema notarissen Hoogeveen.
Dag van het arbeidsrecht 17 juni 2015 Magna Charta – Academie voor de rechtspraktijk Procesrecht en WWZ Mr. H.Th. van der Meer.
HET NIEUWE BV-RECHT: WAT BETEKENT DAT VOOR U? 30 MEI 2016.
De financiële aanspraken bij bedrijfseconomisch ontslag Alexandra Krop jurist werkgeverszaken OPOF, 16 februari 2012.
Preventief toezicht Gemeente Delft.
Verdeling en de rechter
Workshop Actualiteiten Awb mr. Elise Fikkert en mr. Marie-Anna Bullens.
Bedrijfseconomie voor het besturen van organisaties (Heezen) Hoofdstuk 2 Ondernemingsvormen (rechtsvormen) © 2008 Noordhoff Uitgevers en Economie Leer.
Bewijsrecht prof. mr. W.D.H. Asser Kasteel Waardenburg 6 december 2013.
1 Terminologie verrijkt7:175 (1) BW: Schenking is de overeenkomst om niet, die ertoe strekt dat de ene partij, de schenker, ten koste van eigen vermogen.
28 oktober Wat betekent de Flex B.V. voor u? 28 oktober 2014 Mr. Peter de Lepper dlb notaris Bergen op Zoom dlb notaris.
De privaatrechtelijke zorgplicht van de verzekeringstussenpersoon
ALGEMENE LEDENVERGADERING
Klachtenregeling Actan adviseurs & accountants
Binnentreden Pagina’s 79 t/m 84
Sturing op verbonden partijen
Het familiebedrijf door
nieuwe pensioenwet De verhouding tussen de pensioenovereenkomst,
VVPJ lezing: Vorming van een APF Friso Foppes
IN- EN UITSLUITINGSCLAUSULE
Ondernemingsrecht in de Lage Landen Loyauliteitsstemrecht in België
Transcript van de presentatie:

Masterclass Certificaten van Aandelen PRAKTIJKGENERATOR ACADEMY Masterclass Certificaten van Aandelen 16 juni 2016 mr. dr. R.A. (Rogier) Wolf advocaat Steins Bisschop & Schepel universitair docent Universiteit Leiden en Universiteit Maastricht

Plan van behandeling Certificering, driehoeksverhouding, motieven Overdraagbaarheid Met of zonder medewerking Met of zonder vergaderrecht Kring van betrokkenen, vernietiging van besluiten Overgangsrecht Wettelijk pandrecht Royeerbaarheid Vergadering van certificaathouders Varia

onderneming (BV’s: werkmaatschappijen) Casus - structuur zus neef 1 neef 2 zoon 1 zoon 2 zoon 3 STAK PH Z1 PH Z2 PH Z3 *aandelen- en certificaten verhoudingen * bestuur holding * bestuur STAK holding F.J.P. van den Ingh, Certificering en certificaat van aandeel bij de besloten vennootschap (diss. Nijmegen), Deventer: Kluwer 1991, p. 15. onderneming (BV’s: werkmaatschappijen)

Certificering (I) Wat is certificering van aandelen? Niet wettelijk geregeld Van den Ingh: “Certificering van aandelen omvat alle rechtshandelingen die strekken tot verkrijging, krachtens overdracht of uitgifte, van aandelen door de uitgever van certificaten van die aandelen en/of tot uitgifte van certificaten aan degenen voor wie hij als rechthebbende de aandelen ten titel van beheer zal houden.” F.J.P. van den Ingh, Certificering en certificaat van aandeel bij de besloten vennootschap (diss. Nijmegen), Deventer: Kluwer 1991, p. 15.

Certificering (II) Scheiding zeggenschaps- en financiële rechten Driehoeksverhouding: vennootschap, administratiekantoor (AK) en certificaathouder AK is juridisch eigenaar van de aandelen en oefent alle aan de aandelen verbonden rechten uit Verhouding AK-certificaathouder: administratievoorwaarden F.J.P. van den Ingh, Certificering en certificaat van aandeel bij de besloten vennootschap (diss. Nijmegen), Deventer: Kluwer 1991, p. 15.

Certificaathouder (CH) inhoud verhouding: statuten: met of zonder vergaderrecht? inhoud verhouding: administratievoorwaarden bevoegdheden voor CH’s? royeerbaarheid vergadering van CH’s vennootschap aandeelhouderschap: lidmaatschapsverhouding

Certificaten van aandelen NV: Certificaten met en zonder medewerking van de vennootschap (niet wettelijk geregeld) BV: Certificaten met en zonder vergaderrecht (art. 2:227 BW) Niet-royeerbare, beperkt royeerbare, royeerbare certificaten Wettelijke, gemeenschappelijk pandrecht voor bewilligde certificaathouder (art. 3:259 BW)

Motieven voor certificering familierechtelijke motieven (onafhankelijkheid en continuïteit van de onderneming), in het bijzonder: bedrijfsopvolging huwelijksvermogenrecht erfrecht voorkoming van blokkade in de besluitvorming (50/50-verhouding DGA’s, bestuur STAK met onafhankelijke derde als bestuurder) machtsconcentratie (bijv. bij meerdere familiestaken) werknemersparticipatie (meestal zonder vergaderrecht) varia (bijv. gelijke mate van zeggenschap ondanks afwijkend financieel belang) Certificering kan onder omstandigheden paulianeus zijn: zie Hof Den Bosch 10 juni 2014, ECLI:NL:GHSHE:2014:1724, JOR 2015/151 Zie: F.J.P. van den Ingh, Certificering en certificaat van aandeel bij de besloten vennootschap (diss. Nijmegen), Deventer: Kluwer 1991, p. 28 e.v. F.K. Buijn & P.M. Storm, Ondernemingsrecht BV en NV in de praktijk, Deventer: Kluwer 2013, p. 188 e.v. E.J.J. van der Heijden, W.C.L. van de Grinten & P.J. Dortmond, Handboek voor de naamloze en de besloten vennootschap, Deventer: Kluwer 2013, p. 338. Assink/Slagter, Compendium 2013, p. 525.

Administratievoorwaarden - algemeen Regelen verhouding AK – CH Hoofdonderwerpen: op welke wijze worden uitkering (in ruime zin) door- of uitbetaald uitoefening van stemrecht door AK op in beheer gehouden aandelen

BV: alleen op naam Art. 2:202 BW: “Certificaten aan toonder van aandelen mogen niet worden uitgegeven. Indien in strijd hiermede is gehandeld, kunnen, zolang certificaten aan toonder uitstaan, de aan het aandeel verbonden rechten niet worden uitgeoefend.” Geen nietigheid van uitgifte Bepaling geldt ook indien statuten van vennootschap geen blokkerings- of aanbiedingsregeling kennen.

Overdraagbaarheid (I) Certificaat van aandeel is vorderingsrecht op naam Levering volgens art. 3:94 BW (akte van cessie): authentieke of onderhandse akte met mededeling aan AK Tenzij in administratievoorwaarden anders is bepaald: in de praktijk notariële akte Notariële akte = vormvoorschrift Waarom notariële akte? Rechtszekerheid Bewijspositie (art. 156 lid 2 jo. 157 lid 2 jo. 151 Rv) Deskundigheid: bijv. naleving aanbiedingsregeling + correcte registratie ch- register

Overdraagbaarheid (II) Administratievoorwaarden stellen notariële akte als vormvereiste voor levering. Certificaat wordt echter dmv onderhandse akte geleverd. Wat nu? Art. 3:83 lid 2 BW: De overdraagbaarheid van vorderingsrechten kan ook door een beding worden uitgesloten. Toegestaan dat overdraagbaarheid aan voorwaarden is onderworpen (Rongen diss. 2012, p. 441). Maar: welke formulering? Overdracht uitsluitend dmv notariële akte Verbintenisrechtelijke of ook goederenrechtelijke werking?

Overdraagbaarheid (III) Verbintenisrechtelijke werking voorop >> dan goederenrechtelijke uitwerking Kwestie van uitleg: afhankelijk van formulering van beding Zie HR 21 maart 2014, NJ 2015, 167, m.nt. H.J. Snijders, JOR 2014, 151, m.nt. Schuijling (Coface/Intergamma) Welke formulering? “Certificaten kunnen uitsluitend worden overdragen door middel van een notariële akte. Dit beding heeft goederenrechtelijke werking in de zin van art. 3:83 lid 2 BW.” [of: ‘beoogd goederenrechtelijke werking te hebben.’]

Overdraagbaarheid (IV) Overdracht in strijd met bedingen met goederenrechtelijke werking: derdenwerking leidt niet tot beschikkingsonbevoegdheid, maar tot niet-overdraagbaarheid van de vordering zelf handelen in strijd met beding is wanprestatie handelen in strijd met beding leidt niet tot een geldige overdracht Zie: HR 17 januari 2003, NJ 2004, 281, m.nt. H.J. Snijders (Oryx/Van Eesteren) Overdracht ism beding met verbintenisrechtelijke werking slechts wanprestatie; overdracht zelf is wel geldig

Overdraagbaarheid (V) Overdraagbaarheid kan ook aan (andere) beperkingen onderworpen zijn: blokkerings- of aanbiedingsregeling van statuten van vennootschap van overeenkomstige toepassing lock up (overdracht gedurende beperkte periode niet mogelijk) kwaliteitseisen aan certificaathouders specifieke aanbiedingsverplichting (bijv. bij werknemersparticipatie: arbeidsongeschiktheid, ontslag, WSNP, overlijden etc.) Deze beperkingen vloeien voort uit administratievoorwaarden. De wet stelt geen beperkingen

Prijsbepalingsregelingen Administratievoorwaarden kunnen prijsbepalingsregelingen geven, bijvoorbeeld: in algemene zin lock up, indien toch overdracht binnen lock up, dan discount op prijs Good Leaver Bad Leaver (bijv. bij werknemersparticipatie: overdracht bij dringende reden ex art. 7:678 BW met discount op de prijs)

Certificaten met of zonder medewerking Bewilligd/niet-bewilligd (NV): geen wettelijke regels Ruime leer: iedere vorm van feitelijke betrokkenheid bij certificering leidt tot medewerking van de vennootschap Enge leer: rechtshandeling gerichte benadering. Statuten van vennootschap ‘met medewerking uitgeven’, uitgifte besluit, aanvaarding in administratievoorwaarden Rechtspraak: Hof A’dam (OK) 21 juni 2007, JOR 2007/182 (Kalter/The Greenery), r.o. 3.2 Rb. A’dam 25 augustus 2010, JOR 2010/301 (CFS), r.o. 4.3. Lees de noot van Nowak

Kalter/The Greenery (I) Kalter dient enquêteverzoek bij OK in tegen The Greenery Kalter, als certificaathouder, stelt: certificaten zijn bewilligd Certificaathouders ten onrechte niet betrokken bij besluitvorming ten aanzien van (onder meer): herstructurering aandelenkapitaal ten onrechte geen dividendreserve gevormd waarde van certificaten niet naar behoren ontwikkeld geen goede corporate governance afleggen rekening en verantwoording aan certificaathouders in strijd met administratievoorwaarden OK wijst af.

Kalter/The Greenery (II) “In de statuten van The Greenery is met zoveel woorden bepaald dat The Greenery geen medewerking verleent aan de uitgifte van certificaten van aandelen en artikel 1.5 van de administratievoorwaarden bepaalt dat aan de certificaathouders niet de rechten toekomen die de wet toekent aan houders van certificaten die met medewerking van de vennootschap zijn uitgegeven.” “Er is geen rechtsregel of regel van openbare orde die het een of het ander verbiedt dan wel zich ertegen verzet dat certificaten van aandelen onder dergelijke voorwaarden worden uitgegeven of aanvaard.”

Kalter/The Greenery (III) “Degenen die certificaten van aandelen B in The Greenery hebben verworven hebben, zo is onbetwist gesteld, de toepasselijkheid van de administratievoorwaarden ook aanvaard (door ondertekening van de overeenkomst tot voorwaardelijke toekenning van die certificaten, respectievelijk van optierechten op die certificaten).” “Tezamen genomen rechtvaardigen deze omstandigheden naar het oordeel van de Ondernemingskamer de conclusie dat geen sprake is van bewilligde certificaten. Van het willens en wetens riskeren van de ongeldigheid van bepaalde besluitvorming door (organen van) The Greenery is dan ook geen sprake.”

CFS (I) Hofmans c.s. zijn houder van certificaten van (bestaande) aandelen in CFS Zij vorderen vernietiging van besluiten ter zake een aandelenherstructureringsplan bij CFS Gevolg van dit plan is (i) ‘achterstelling’ van aandelen op winst en (ii) lager rendement ten gunste van uit te geven langlopende obligaties

CFS (II) Hofmans c.s.: bewilligde certificaten, want in kader van arbeidsverhouding uitgegeven. Niet uitgenodigd voor algemene vergadering, niet in gelegenheid gesteld vragen te stellen of overleg te voeren CFS: Hofmans c.s. hebben (i) geen redelijk belang en (ii) behoren niet tot kring van betrokkenen CFS: redelijkheid en billijkheid niet geschonden, aandelenherstructureringsplan in belang van de vennootschap en bovendien geldt bij art. 8 een marginale toetsing van besluiten Rechtbank wijst af

CFS (III) “Gezien de wettelijk vastgelegde beslotenheid van de aandeelhouderskring en het vereiste van duidelijkheid voor de vennootschap jegens wie zij de verplichtingen ingevolge artikel 2:8 BW in acht dient te nemen, heeft alleen die medewerking van de vennootschap tot gevolg dat de door artikel 2:8 BW bestreken kring van personen wordt uitgebreid, die als een op dat rechtsgevolg gerichte rechtshandeling van de vennootschap kan worden aangemerkt.” “Ingevolge de artikelen 3:33 jo 3:59 BW vereist aldus de door de vennootschap verleende medewerking, teneinde dat rechtsgevolg te bewerkstelligen, een daarop gerichte wil die zich door verklaring of gedraging van de vennootschap heeft geopenbaard.”

CFS (IV) “Dat is hier niet het geval. Immers, de statuten van de vennootschap schrijven voor dat aan de uitgifte van certificaten geen medewerking wordt verleend en uit de aanbiedingsbrieven aan Hofmans c.s. volgt dat hem uitdrukkelijk geen andere rechten worden verleend dan rechten die voortvloeien uit de certificaten zelf (r.o. 2.3 hiervoor). Hofmans c.s. heeft dit ook aanvaard.”

Certificaten met of zonder vergaderrecht Vergaderrecht (art. 2:117/2:227 BW): het recht om AV bij te wonen en daar het woord te voeren, maar ook: aan vergaderrecht gekoppelde rechten, bijvoorbeeld oproeping (art. 223), machtiging tot bijeenroepen AV enz. (art. 222 jo 220 lid 2, 223, 224a, 225, 238) ook inlichtingen (art. 217 lid 2), afschrift jaarrekening e.d. (art. 212), statutenwijziging (art. 233) certificaathouders met vergaderrecht inschrijven in aandeelhoudersregister (art. 2:194 BW, laatste volzin) Opties: in BV deelcertificering mogelijk en daarbinnen met en zonder vergaderrecht (alle bepalingen Boek 2 BW) F.K. Buijn & P.M. Storm, Ondernemingsrecht BV en NV in de praktijk, Deventer: Kluwer 2013, p. 191.

Wijziging van vergaderrecht Wijziging van vergaderrecht: ontneming, art. 2:227 lid 4 BW (evt. delegatie aan orgaan): slechts met instemming van certificaathouder, tenzij reeds voorbehouden (MvA, EK 2011/12, 31 058 nr. C, p. 7) bevoegdheid tot verbinden/ontnemen van vergaderrecht ligt bij AV, kan echter ook statutair gedelegeerd aan orgaan worden (art. 2:227 lid 2 BW, laatste volzin) laatste mogelijkheid: flexibel voor vennootschap minste waarborgen voor certificaathouder Zie: R.A. Wolf, De kapitaalverschaffer zonder stemrecht in de BV (diss. Maastricht), Deventer: Kluwer 2013, p. 269-271.

Certificaten, vergaderrecht en overgangsrecht (I) Specifiek overgangsrecht: art. V.2 lid 1 en 6 Invoeringswet Flex-BV Lid 1: “De vennootschap voldoet ten spoedigste, doch uiterlijk een jaar na de datum van inwerkingtreding van deze wet aan artikel 194 lid 1, laatste volzin. Is het register als bedoeld in dat artikel een maand vóór de datum van de eerste algemene vergadering na het tijdstip van inwerkingtreding van deze wet nog niet overeenkomstig artikel 194 lid 1, laatste volzin, voltooid, dan is artikel 223, leden 2 en 3 zoals dit luidde voor het tijdstip van inwerkingtreding van deze wet, van toepassing.”

Certificaten, vergaderrecht en overgangsrecht (II) Lid 1 (vervolg): “Houders van certificaten die met medewerking van de vennootschap zijn uitgegeven, kunnen de vennootschap schriftelijk verzoeken hen als vergadergerechtigden in te schrijven in het register. Indien het bestuur dit verzoek afwijst, kunnen de houders van de certificaten de rechtbank verzoeken het bestuur op te dragen hen als vergadergerechtigden in te schrijven in het register.”

Certificaten, vergaderrecht en overgangsrecht (III) Specifiek overgangsrecht: art. V.2 lid 1 en 6 Invoeringswet Flex-BV Lid 6: “Zijn er voor het tijdstip van inwerkingtreding van deze wet met medewerking van de vennootschap certificaten van haar aandelen uitgegeven, dan dient de vennootschap bij de eerstvolgende statutenwijziging vergaderrecht te verbinden aan de houders van deze certificaten overeenkomstig artikel 227 lid 2.”

Certificaten, vergaderrecht en overgangsrecht (IV) Lid 6 (vervolg): “Tot het moment van die statutenwijziging worden onder certificaten waaraan bij de statuten vergaderrecht is verbonden tevens verstaan certificaten die voor inwerkingtreding van de wet over vergaderrecht beschikten en die in het aandeelhoudersregister zijn opgenomen.”

Certificaten, vergaderrecht en overgangsrecht (V) Vennootschap schrijft uiterlijk 1 oktober 2013 vergadergerechtigde certificaathouders in. Zo niet, verval van vergaderrecht? Nee! (zie Wolf, WPNR 2014/7026, p. 661-664) Bewilligde certificaathouders kunnen inschrijving verzoeken Weigert de vennootschap, dan verzoek bij rechtbank Aan bewilligde certificaten bij eerste statutenwijziging vergaderrecht verbinden Oude oproepingsvereisten (art. 2:223 lid 2 en 3 oud BW) kunnen van belang blijven

Certificaten, vergaderrecht en overgangsrecht (VI) Discussie bewilligd/niet-bewilligd blijft van belang Wat te doen in onzekere overgangsperiode? >> Risicoanalyse

Certificaten, vergaderrecht en overgangsrecht (VII) Is het Overgangsrecht tekstueel sluitend? art. V.2 lid 1: de vennootschap, art. 2:194 BW spreekt over bestuur art. V.2 lid 6: vergaderrecht verbinden aan houders van certificaten? Art. 2:227 BW: aan certificaten geldt art. V.2 lid 1 ook voor nieuwe certificaten, d.w.z. certificaten met vergaderrecht uitgegeven na 1 oktober 2012?

Stelling De certificaathouder zonder vergaderrecht behoort niet tot de kring van betrokkenen, zoals bedoeld in art. 2:8 BW. Aan hem komt daarom niet een vordering tot vernietiging van besluiten ex art. 2:15 lid 1 sub b BW toe.

Certificaten met en zonder vergaderrecht (I) (Nieuw) BV-recht: Vergaderrecht (art. 2:227 lid 1 BW): recht om AV bij te wonen en daar het woord te voeren De statuten kennen vergaderrecht toe (art. 2:227 lid 2 BW) Aan vergaderrecht gekoppelde rechten, bijvoorbeeld oproeping, machtiging tot bijeenroepen AV etc., maar ook art. 3:259 BW (pandrecht)

Certificaten met en zonder vergaderrecht (II) Wetgever: “Uitgangspunt (…) is dat de vennootschap zelf bepaalt of er certificaten met vergaderrecht worden toegelaten, en zo ja, aan welke certificaten dat vergaderrecht toekomt. Het zijn (…) in beginsel de aandeelhouders die bepalen in hoeverre de besluitvorming in de algemene vergadering open staat voor anderen.” (Kamerstukken II 2006/07, 31 058, nr. 3, p. 81, MvT)

Certificaathouder zonder vergaderrecht en art. 2:8 BW Behoort de certificaathouder zonder vergaderrecht tot de kring van betrokkenen in de zin van art. 2:8 BW? Drie opvattingen: Ja o.a. Nowak, Van Schilfgaarde & Huizink 2. Nee o.a. Dortmond, Hamers, Schwarz, Stokkermans & Wolf (Ondernemingsrecht 2014-1, p. 3 -10) 3. Redelijk belang-benadering o.a. Assink, Brink, Van Solinge & Nieuwe Weme

Vernietiging van besluiten ex art. 2:15 lid 1 sub b. BW Komt de certificaathouder zonder vergaderrecht de vordering ex art. 2:15 lid 1 sub b BW toe? Drie opvattingen: behoort wel tot kring van art. 2:8 BW, dus wel art. 2:15 BW (ruime opvatting) 2. behoort niet tot kring van art. 2:8 BW, maar wel art. 2:15 BW (redelijk belang-benadering, financieel oogpunt) behoort niet tot kring van art. 2:8 BW, dus geen art. 2:15 BW (enge opvatting)

Certificaathouder zonder vergaderrecht: conclusie De certificaathouder zonder vergaderrecht behoort niet tot kring van art. 2:8 BW, dus geen art. 2:15 BW, omdat: sluit aan bij PG strook met jurisprudentie onder oud recht er heeft geen toekenning en aanvaarding van bevoegdheden tussen vennootschap en certificaathouder plaatsgevonden certificaathouder heeft andere mogelijkheden voor redres: art. 6:162 BW, schorsing besluit in KG en enquêterecht Enquêterecht geldt zowel voor houders van certificaten met en zonder vergaderrecht (kritisch: Wolf, WPNR 2016/7093, par. 6).

Wettelijk pandrecht ex art. 3:259 BW Alleen houders van certificaten met vergaderrecht hebben het wettelijke gemeenschappelijk pandrecht Is afwijking mogelijk? Ja, want regelend recht, bijvoorbeeld: algeheel afstand van pandrecht gewoon pandrecht Op welke plaats? Administratievoorwaarden. Niet in statuten, omdat bij uitgifte van certificaten van rechtswege het pandrecht ex art. 3:259 BW ontstaat. E.J.J. van der Heijden, W.C.L. van de Grinten & P.J. Dortmond, Handboek voor de naamloze en de besloten vennootschap, Deventer: Kluwer 2013, p. 340. Asser/Maeijer, Van Solinge & Nieuwe Weme 2-II*, 2009, nr. 667.

Royeerbaarheid niet-royeerbare certificaten: certificaten die de houder daarvan niet het recht geven om de daarmee corresponderende aandelen te verkrijgen. beperkt royeerbare certificaten: onder bepaalde voorwaarden inwisselen (of eenzijdig bij besluit door bestuur AK, in of na een bepaalde periode, bij niet behalen minimumdividend, na besluit vergadering CH’s) royeerbare certificaten: certificaten waaraan het recht van de certificaathouder is verbonden van het AK te vorderen dat het certificaat kan worden ‘omgeruild’ tegen een door het AK gehouden aandeel Royeerbare certificaten zijn uitzonderlijk; doorkruist immers doel of motief van certificering Zeggen de AV niets, dan royeerbaar of niet? Ja: Van den Ingh, Dortmond, Van Solinge & Nieuwe Weme Nee: Huizink en Wolf. Zie: F.J.P. van den Ingh, Certificering en certificaat van aandeel bij de besloten vennootschap (diss. Nijmegen), Deventer: Kluwer 1991, p. 78 e.v. F.K. Buijn & P.M. Storm, Ondernemingsrecht BV en NV in de praktijk, Deventer: Kluwer 2013, p. 189/190. E.J.J. van der Heijden, W.C.L. van de Grinten & P.J. Dortmond, Handboek voor de naamloze en de besloten vennootschap, Deventer: Kluwer 2013, p. 337-338 Wolf (diss.) 2013, p. 274. Assink/Slagter, Compendium 2013, p. 527.

Vergadering van certificaathouders (I) In de regel alleen bij certificaten met vergaderrecht Beperkte of ruime bevoegdheden in administratievoorwaarden N.B. Doelomschrijving AK bepaalt mede stemgedrag bestuur Van den Ingh 1991, p. 200, 202-203. Handboek, p. 340.

Vergadering van certificaathouders (II) Voorbeelden: recht op benoeming van bestuurder(s) van de STAK, of goedkeuring van benoeming, of bestuur benoemt, tenzij-bezwaar (na kennisgeving voorgenomen benoeming) wijziging statuten AK (m.b.t. doel AK, bestuursbevoegdheden, vergadering van CH’s, ontbinding en vereffening AK, wijziging bepaling van goedkeuringsrecht vergadering CH’s) wijziging van de administratievoorwaarden (zie hierna) voorafgaande goedkeuring van besluitbesluiten van het AK tot het uitoefenen van stemrecht ten aanzien van een of meerdere onderwerpen als genoemd in art. 2:274 BW instructierecht aan bestuur (vgl. art. 2:239 lid 4 BW)

Wijziging van de administratievoorwaarden Wijziging bij bestuursbesluit AK? Eenzijdige wijziging? Met conversierecht voor CH’s bij gebreke van instemming? Of goedkeurend certificaathouders (veto) of goedkeuring vergadering van CH’s (gewone of gekwalificeerde meerderheid) Of vergadering van CH’s doet voorstel tot wijziging van AV, waarna goedkeuring door bestuur AK Soms ook goedkeuring bestuur Vennootschap Van den Ingh 1991, p. 166-167.

Perikelen – uitkering ex art. 216 (I) Voorbeeld 1: art. 216 lid 1 ✓ art. 216 lid 2 ✓ art. 216 lid 3 ✗ >> zwijgt over CH In AV opnemen: als art. 216 lid 3 ✗, dan CH terugbetalen aan AK (of voorwaardelijke doorbetaling van uitkeringen door AK aan CH)

Perikelen – uitkering ex art. 216 (II) Voorbeeld 2: Hoofdregel art. 216 lid 6: dividend volgt nominale waarde aandeel Afwijking: telkens met instemming van alle aandeelhouders AK wil afwijken en op die wijze stemrecht uitoefenen In AV bepalen dat dit slechts met voorafgaande goedkeuring certificaathouder (veto) of voorafgaande goedkeuring vergadering CH’s kan (al dan niet gekwalificeerde meerderheid)

Voorkeursrecht op aandelen Hoofdregel: art. 206a. AK heeft dus ook voorkeursrecht uit te geven aandelen Opties: voorkeursrecht AK uitsluiten (in statuten Vennootschap en in AV bepalen dat bestuur AK voorkeursrecht niet zal uitoefenen) wel voorkeursrecht AK, CH’s hebben recht op corresponderende certificaten Gelijke bepaling indien AK o.g.v. aanbiedingsregeling in statuten Vennootschap aandelen aangeboden krijgt

Varia in AV (I) Derde wenst alle aandelen in kapitaal vennootschap te kopen. AK is bevoegd tot verkoop van haar aandelen. Certificaten vervallen (of omgekeerde situatie, vgl. drag along & tag along) Inkoop van aandelen (van AK door Vennootschap) slechts met instemming van (i) certificaathouder (veto) of (ii) vergadering CH’s (al dan niet gekwalificeerde meerderheid) Handboek, p. 898 Van den Ingh 1991, p. 235 e.v.

Varia in AV (II) Fusie of splitsing: verkrijgende vennootschap ook certificaten met vergaderrecht? Zo niet, probleem (bij verdwijnende vennootschap met certificaten met vergaderrecht, zie art. 2:227 lid 4 BW). In AV royeerbaarheid voor fusie of splitsing opnemen. Bestuur AK moet stemrecht tzv fusie of splitsing met belang CH uitoefenen Fusie of splitsing: AK verkrijgt aandelen, ook direct nieuwe certificaten voor CH’s. In AV regelen Fusie/splitsing/omzetting: onderliggende aandelenpakket wijzigt. Goedkeuring (vergadering van CH’s)?

Mogelijkheden samengevat (I) niet royeerbaar certificaat zonder vergaderrecht beperkt royeerbaar certificaat zonder vergaderrecht royeerbaar certificaat zonder vergaderrecht niet royeerbaar certificaat met vergaderrecht beperkt royeerbaar certificaat met vergaderrecht royeerbaar certificaat met vergaderrecht

Mogelijkheden samengevat (II) niet royeerbaar certificaat met vergaderrecht, beperkte bevoegdheid van vergadering CH’s beperkt royeerbaar certificaat met vergaderrecht, beperkte bevoegdheid van vergadering CH’s royeerbaar certificaat met vergaderrecht, beperkte bevoegdheid van vergadering CH’s niet royeerbaar certificaat met vergaderrecht, ruime bevoegdheid van vergadering CH’s beperkt royeerbaar certificaat met vergaderrecht, ruime bevoegdheid van vergadering CH’s royeerbaar certificaat met vergaderrecht, ruime bevoegdheid van vergadering CH’s

Redelijkheid en billijkheid BV is flexibeler geworden, niet eenvoudiger Vennootschappelijke redelijkheid en billijkheid (art. 2:8 BW) In literatuur onderkent dat meer nadruk op deze open norm binnen de BV komt te liggen Vooral van belang bij: winstreservering bezoldiging van bestuurders en commissarissen overige besluiten die financieel recht van SA aantasten In besluitvorming extra alert bij: belangenconflicten, tegenstrijdig belang en (soms) familievennootschap Vernietiging van besluiten wegens schending van deze norm (art. 2:15 BW), sterk casuïstisch

Discussie

Contact Rogier Wolf @rogierwolf nl.linkedin.com/in/rogierwolf I: www.sbsadvocaten.nl I: www.rogierwolf.nl E: wolf@sbsadvocaten.nl E: r.a.wolf@law.leidenuniv.nl +31 (0)6 31 76 99 84 Steins Bisschop & Schepel - Verlengde Tolweg 2 - 2517 JV Den Haag +31 (0)70 331 8899 - www.sbsadvocaten.nl