Vlaamse overheid De integratie van klimaatverandering in de Vlaamse ontwikkelingssamenwerking 28 juni 2010 Afdeling beleid Departement internationaal Vlaanderen Adaptatie aan klimaatverandering: Leven met een toekomst

Vlaamse overheid Adaptatie aan klimaatverandering: Leven met een toekomst Wat? Eind 2008: opdracht tot beleidsgerichte studie door het Steunpunt Buitenlands Beleid (E. Waeterloos) Doel: meer inzicht verkrijgen over de mogelijke specifieke methodieken, instrumenten en programma’s om de ‘aanpassing aan de klimaat- verandering’ zinvol (transversaal) op te nemen in programma’s rond landbouw/voedselzekerheid en/of gezondheidszorg. Uitvoering passage beleidsnota : “Ik zal specifieke instrumenten, programma’s en modules laten hanteren om de aanpassing aan klimaatverandering structureel te integreren in de werking van de Vlaamse internationale samenwerking.”

Vlaamse overheid Adaptatie aan klimaatverandering: Leven met een toekomst Waarom? 1.Watertekorten, overstromingen, erosie, groeipotentieel van planten, de verspreiding van ziektevectoren en de blootstelling aan rampen zullen wereldwijd verder in negatieve zin evolueren 2.Klimaatseffecten komen sterker tot uitdrukking in ontwikkelingslanden 3.Ontwikkelingslanden zijn gevoeliger aan deze effecten: -Meer afhankelijk van natuurlijke hulpbronnen -Lagere aanpassingscapaciteit 4.Verscherpt mondiale ongelijkheid Noord-Zuid 5.Internationaal engagementen KP, Art 4§4: Bijstand aan ontwikkelingslanden in de dekking van de kosten van aanpassing aan nadelige gevolgen van klimaatverandering OESO-DAC-EPOC verklaring aangaande integratie van klimaat in de ontwikkelingssamenwerking Millennium-Ontwikkelingsdoelen

Vlaamse overheid Adaptatie aan klimaatverandering: Leven met een toekomst Hoe? -Het hanteren van een transversale klimaatlens die zowel specifieke klimaatbestendigheid (climate proofing) als ontwikkelingsgerichte nadruk op algemene weerbaarheid voor klimaatverandering toelaat (climate resilience). -Veronderstelt een mainstreaming op elk interventieniveau (multilateraal, nationaal, sectoraal, projectmatig, noodhulp)

Vlaamse overheid Adaptatie aan klimaatverandering: Leven met een toekomst [multilateraal] Donorharmonisatie in gelijke sectoren en regio’s -Puur technocratische aanpak volstaat niet -Verschillende instrumenten voor screening en proofing verder uittesten en ervaring uitwisselen -Cfr: KLIMOS, DANIDA, WeAdapt, OESO-DAC-EPOC policy guidance, Adaptation Learning Mechanism, Climate Change Data Portal, …

Vlaamse overheid Adaptatie aan klimaatverandering: Leven met een toekomst [nationaal] De rol van klimaatverandering in de dialoog met partnerlanden De betrokken nationale actoren identificeren en engageren Toegang tot landenspecieke klimaatinformatie Motiverend voor het ontvangende land om verder te investeren in klimaatimpactanalyses en downscaling van informatie naar lokaal niveau (cfr. NAPA’s) Overzicht van de bestaande beleidsplannen (op middellange en lange termijn) en initiatieven om klimaatverandering te integreren door de autoriteiten zelf en/of de donorgemeenschap

Vlaamse overheid Adaptatie aan klimaatverandering: Leven met een toekomst [sectoraal] Een klimaatlens in de sectorale planning, programmering en allocatie. -VL: actief in de sectoren Landbouw en Gezondheidszorg -Steun aan SWAp’s in Malawi en Mozambique -Uitstekend forum voor dialoog rond klimaatverandering -Vroegtijdige inplanting van alle potentiële risico’s voor de sectorale doelstellingen -Sectorale planning: versterking capaciteit

Vlaamse overheid Adaptatie aan klimaatverandering: Leven met een toekomst [project-programma] Climate proofing & climate resilience Waarom? Projecten/programma’s kunnen kwetsbaar zijn voor klimaatverandering (direct of indirect) Projecten/programma’s kunnen de weerbaarheid van natuurlijke of menselijke systemen aan klimaatverandering versterken of verzwakken => In kader van efficiëntie van de hulp

Vlaamse overheid Adaptatie aan klimaatverandering: Leven met een toekomst [project-programma] Climate proofing & climate resilience Hoe? Gebruik van een klimaatlens: in de fasen van identificatie, formulering, –Directe en indirecte effecten –Afweging kost van het niet toepassen van klimaatsadaptatie –Levensduurte project –Betrokkenheid stakeholders –Duurzaamheid: lokale middelen voor opvolging? –Capaciteit ontwikkelingspartner voor opvangen effecten? –Prioritisering passende klimaatadaptatiemaatregelen In de fasen van monitoring en evaluatie –Belang van kennisopbouw

Vlaamse overheid Adaptatie aan klimaatverandering: Leven met een toekomst [noodhulp] Disaster Risk Reduction

Vlaamse overheid Adaptatie aan klimaatverandering: Leven met een toekomst [noodhulp] Disaster Risk Reduction -Meer en meer (klimaatgebonden) natuurrampen -Gelijktijdig met het beleidsvoornemen om noodhulp meer af te stemmen op GHD-principles en EU Consensus aangaande humanitaire hulp

Vlaamse overheid Adaptatie aan klimaatverandering: Leven met een toekomst Additionaliteit De totale bestedingen van klimaatgerelateerde projecten die voorheen niet werden gefinancierd De totale extra kosten binnenin een project of programma om de ontwikkelingsresultaten klimaatbestendig te maken ! Problemen m.b.t. opmeting: climate resilience of traditionele ontwikkelingssamenwerking?

Vlaamse overheid Adaptatie aan klimaatverandering: Leven met een toekomst Meer info Ontwikkelingssamenwerking en aanpassing aan klimaat- verandering, Evert Waeterloos, febr 2010, online beschikbaar op “Klimaatverandering en het Belgische beleid van ontwikkelingssamenwerking: uitdagingen en mogelijkheden”, J.P. Van Ypersele, juni 2008, online beschikbaar op Danish Climate and Development Action Programme, online beschikbaar op