Breedband en staatssteun mr. drs. Marjan I. Jaarsma 1

inhoud presentatie A.staatssteun B.praktijkgevallen C.oplossingen 2

A. definitie staatssteun art. 107 (1) VWEU  overheidsmiddelen en  onderneming en  selectief voordeel [en]  [(dreigende) vervalsing mededinging en ongunstig effect handelsverkeer tussen lidstaten] 3

A. inzet overheidsmiddelen bij breedband Breedbandrichtsnoeren (PbEU 2013/C25/01)  overheidsbijdrage aan kosten aanleg, exploitatie, verschaffen van toegang tot infrastructuur [overheid kijkt toe]  overheid investeert en exploiteert zelf, bijv. via een interne onderneming [overheid doet mee] 4

A. FAQ’s  staatssteun – Wie bepaalt dat?  staatssteun – Waar vind ik informatie?  staatssteun – Daar zal toch niet snel sprake van zijn?  staatssteun – Dat is zeker niet op te lossen? 5

B. praktijkgevallen  Citynet-project Amsterdam (2004 e.v.)  84 EC-beschikkingen: 2003 – landen 99% ‘goedgekeurd’  Damsternet-project Appingedam (2004 e.v.) 6

B. Citynet-project Amsterdam [overheid neemt deel; C 53/2006]  1 e laag aanbesteed 2005: buizen, glasvezelkabels, etc.  2 e laag idem 2005: wholesale provider  3 e laag 2006: aanbieden tel., radio, tv & breedbanddiensten Glasvezelnet Amsterdam C.V. deelname onder gelijke voorwaarden door gem. A’dam (1/3), woningcorporaties (1/3) en ING Real Estate/Reggeborgh (1/3) EC aangeschreven in 2005 – UPC kort geding [ECLI:NL:RBAMS:2006:AX9229] – UPC hoger beroep Hof A’dam [ECLI:NL:GHAMS:2007:AZ6508] 7

B. 84 EC-beschikkingen  soort beschikking: 81 x verenigbare staatssteun 1 x geen staatssteun 1 x combi verenigbare en geen staatssteun 1 x bingo  primaire juridisch grondslag beschikking 81 x art. 107 (3) a en of c VWEU – regionale steun 1 x art. 106 (2) VWEU – dienst van algemeen economisch belang 8

B. Damsternet-project Appingedam [overheid neemt deel; C 35/2005]  1 e laag aanbesteed – kosten ca. 4,9 mio eigenaar: stichting, opgericht en onder toezicht van gem. lening of garantie van gemeente  2 e laag aanbesteed – kosten 1 à 1,3 mio wholesale-diensten, incl. exploitatie exploitant betaalt een van zijn cashflow afhankelijke gebruiksvergoeding aan stichting  3 e laag: ???  Essent kort geding [ECLI:NL:RBGRO:2004:AQ8920] – aanmelding EC 2005 – EC-beschikking 19 juli

C. oplossingen - uit de praktijkgevallen -  aanbesteden (A’dam en Appingedam)  gelijktijdig onder gelijke voorwaarden investeren (A’dam)  marktconformiteit + market economy investor principle (MEIP)  regionale steun: art. 107 (3) c of a VWEU benutten (81 EC- beschikkingen)  dienst van algemeen economisch belang - art. 106 (2) VWEU idem (1 EC-beschikking) 10

C. oplossingen - Breedbandrichtsnoeren  Breedbandrichtsnoeren inhoud: beleidsbeginselen EC inz. staatssteun voor breedband toepassing beleid bij beoordeling van EC inz. staatssteun voor breedband  Breedbandrichtsnoeren beleid: steun aanwezig? geen steun: MEIP (Amsterdam-beschikking) dienst van algemeen economisch belang administratieve en reguleringsmaatregelen art. 107 (3) a en of c: regionale steun 11

C. oplossingen - Breedbandrichtsnoeren  Breedbandrichtsnoeren 2013 – beleid art. 107 (3) a/c: 1.Steun draagt bij tot behalen doelstellingen gemeenschappelijk belang. 2.Markt zorgt voor onvoldoende resultaten als gevolg van marktfalen of belangrijke ongelijkheid. 3.Steun vormt geschikt beleidsinstrument. 4.Steun heeft een stimulerend effect. 5.Steun is beperkt tot het noodzakelijk minimum. 6.Negatieve effecten van de steun blijven beperkt. 7.Transparantie. TIP: Gebruik recente EC-beschikkingen. 12

C. oplossingen - Breedbandrichtsnoeren  Breedbandrichtsnoeren beoordeling: basisbreedbandnetwerken: o.a. ADSL (tot ADSL2+), niet-verbeterde kabelnetwerken, mobiele 3G-netwerken, satellietsystemen (voorbeelden) NGA-netwerken: volledig of gedeeltelijk gebuikmaken van optische elementen en breedbandtoegangsdiensten met betere kenmerken dan basisbreedbandnetwerken (kenmerken) 13

C. oplossingen - Breedbandrichtsnoeren  Breedbandrichtsnoeren beoordeling: basisbreedbandnetwerken - witte gebieden: geen infrastructuur + in de nabije toekomst waarschijnlijk niet ontwikkeld; - grijze gebieden: één netwerkexploitant + idem; - zwarte gebieden: minimaal twee basisbreedbandnetwerken van verschillende exploitanten nu of in nabije toekomst + concurrentie NGA-netwerken - witte, grijze en zwarte gebieden: resp. geen, één en minimaal twee; nabije toekomst = 3 jaar 14

C. oplossingen - AGV II -  Algemene Groepsvrijstellingsverordening II (AGV II) bevat eisen t.a.v. gebied: wit soort investeringskosten selectieprocedure toegankelijkheid Is hieraan voldaan, dan is de steun verenigbaar; projecten onder [70] miljoen hoeven niet te worden aangemeld.  NB De AGV II treedt naar verwachting medio 2014 in werking.  En verder: oplossingen niet-specifiek voor breedband …… 15

Bedankt voor uw aandacht! Jaarsma Legal – Postbus 143 – 3990 DC Houten