INNOVATIEMANAGEMENT Herman van den Bosch

wat is innovatie ? hoe staan Nederland en België er voor? waarom is innovatie belangrijk? Hoe kan innovatie worden gemanaged? Wat is de rol van bedrijven, universiteiten, overheden en burgers INNOVATIEMANAGEMENT

Technische innovatie - Sociale innovatie

VernieuwingInnovatie Incrementeel Radikaal Uitvinding/U topie AanpassingSysteemTechniek Stroomlijn locomotieven SpoorwegenIndustriële revolutie Stoom- machine InspraakVrouwen- kiesrecht Algemeen kiesrecht Gelijkheids- beginsel Wifi in de trein Draadloze communicatie Informatie- en Communicatie- technologie Halfgeleider

Producten Diensten Processen Economische groei Duurzame ontwikkeling

Global Competitiveness Index Zwitserland (1) Singapore (2) Finland (3) Zweden (4) Nederland (5) Duitsland (6) VS (7) België (17) China (29) Italië (42) Turkije (43) Rusland (67) Griekenland (96) Jamaica (97)

Waarin Nederland bijzonder hoog scoort Onafhankelijkheid van de rechtspraak (3) Nauwelijks corruptie (6) Havens en elektriciteit ( beide 1) Lage inflatie (1) Deelname aan secundair onderwijs (3) Gezonde concurrentie (1) Werkgevers-werknemers verhoudingen (3) Beschikbaarheid vn internet (3)

Waar Nederland lager scoort Regellast overheid (34) Bescherming investeerders (94) Betalingsbalans (109) Overheidsschuld (110) Deelname aan het hoger onderwijs (26) Belasting als onderdeel van de winst (76) Aantal procedures om nieuw bedrijf te starten (47) Lage flexibiliteit loonpolitiek/ ontslagrecht (126) Innovatie (9)

Verenigde Staten Japan, Z. Korea BRIC-landen

Waarom blijft Nederland achter op gebied van innovatie Bedrijven Laag aandeel innovatieve bedrijven (42%; Duitsland 74%) Bedrijfsuitgaven R&D lopen terug Aantrekkelijkheid voor buitenlandse R&D Verplaatsing kennis-intensieve activiteiten naar buitenland Overheid Inkoop overheid van innovatieve producten Beperkte imigratie van hoogopgeleiden van elders Onderwijs Innovatie paradox Geringe belangstelling voor technisch onderwijs Omvangrijke schooluitval in VMBO (tot 40%) Relatief weinig hoog opgeleiden (24% van de beroepsbevolking)

China zal binnen 10 jaar de belangrijkste economie op de wereld zijn

Innovatie is voor Nederland en België van doorslaggevend belang vanwege welvaartsbehoud en de aanpak van ‘grand challenges’ als water-, energie- en voedselprobleem

Hoge snelheid turbo generator Prof. Jos van Buijtenen Heet gas wordt omgezet in elektriciteit

Verven van stoffen: vervuiling Gebruik van vloeibaar CO2 Dr. Ir. Maaike van Roosmalen

Bio-based economy De boerderij als raffinaarderij

Technisch vernuftOndernemerschap Geluk Creativiteit Mogelijkheid tot investeren Gevoel voor De markt TECHNISCHE INNOVATIE

Dynamisch managen Samenwerken en projecten Slimmer werken Co-creatie Technische innovatie EN Sociale innovatie

Streven naar concurrentievoordeel ('competitieve advantage') > specialisatie Specialisatie > noodzaak tot samenwerken in netwerken (complementariteit) Belang van delen van informatie. 'tacit knowledge' (Nonaka en Konno) > zoeken naar nabijheid Clusters van innovatieve bedrijven > regionale groei

Groot aantal kleine bedrijven met sterke afnemer- verkoop relaties Traditioneel gerichtheid op zelfstandigheid (crop sharing) Hoog ontwikkeld technisch onderwijs: technische scholingsgraad Na fabriekssluiting in de jaren '70 –’80: veel nieuwe ‘start-ups’ Geen grote sociale tegenstellingen; groot familie als sociaal vangnet, rol vakbonden Geen concurrentie op prijs maar op kwaliteit en innovatie Sterke lokale verankering universiteiten Prato Bologna Mode-industrie

Santa Clara valley Oracle Adobe San José Stanford Universiteit: stimuleren van spin-offs Ondernemerschap: weinig risicovermijding Beschikbaarheid van durfkapitaal ('venture capital') Radicale innovatiie door ‘buy in’ Weinig vangnetten: grote conjunctuurgevoeligheid

Onderwijs aan lokale bevolking Afgestudeerden Spinn- offs Imbedding opleiding Sociale en culturele leven Joint research Rol universiteit (regio) innovatie

Versterking cohesie Inkoopbeleid Onderzoek Versterken infrastructuur Samenwerking in clusters Onderwijs Rol overheden (regio) innovatie

Denk 3P Ondernemerschap Zelforganisatie Huishouden = bedrijf Interesse gewekt? CPP Innovatiemanagement Expertmeetings Interesse gewekt? CPP Innovatiemanagement Expertmeetings