Röntgenologie in oorlogstijd “ Door het vlees heen en dat in oorlogstijd” algemeen overzicht bijzondere feiten P.J. van Wiechen J. Vermeij

Opgericht 16 april 1901 In 1940: 114 leden Bestuur: van Ebbenhorst-Tengbergen (v) Van Heukensfeldt Jansen (s), in 1942: Keyser (v). CV van de NVVE en R in Schets: T. Wertenbroek, college 1942

Vergadering NVvE en R. April, nov.1941, 1942, ong. 25 aanw. In nov 1942 een congres met NV voor natuurkunde en biofysica over stralen en stralentherapie. Geen vergaderingen in de jaren Begin 1943 telde de NVVR 92 gewone leden waarvan 42 voltijds radioloog waren (11 Joodse radiologen waren toen geen lid meer!)

Toestemming was nodig voor wetenschappelijke vergaderingen GEEN POLITIEKE ONDERWERPEN!!!

Röntgenologische publicaties NTvG in oorlogstijd Bartelink Den Hoed 8x Van Ginneken Ebbenhorst 7x Keijser 3x Steenhuis 7x Van der Plaats 1x Arendsen Hein 1x Griethuysen 1x

proefschriften : 13 proefschriften met een röntg. onderwerp sept. 1942: Aron Kropveld promoveerde in A’dam (cascademaag} Bron: K Simon

Joodse radiologen Per 1/11/42 bedankten de vlg. leden voor het lidmaatschap van de NVVE en R.: Diamant, Blankenstein, Kropveld, mevr. Levie, Marsman, Neuberg, Polak en Vos. Als reden gaven zij op gedwongen te zijn “wegens nieuwe verordeningen” dan wel door niet toegestane “deelneming van Joden”.

Hospitaalbunker Seyss Inquart Clingendael Den Haag

Bunkers Bethesda ziekenhuis Vlissingen

Gebrek films, contrastmiddelen, onderdelen toestellen Glasgebrek (buizen Philips) Uitval stroom voorziening Nakomen afspraken radiotherapie door spoorwegstaking extra moeilijk Medio 1944 toenemende schaarste

Hervatting NVVE en R. na de oorlog Op zondag 27/1/46 in het Binnengasthuis eerste vergadering. Notulen van de verg. dd. 29/11/42 werden goedgekeurd. Herdenking overigens zonder commentaar de ontvallen leden: Dietz, Broertjes, Fesevur, Frank, Quartero, Polak, Blankenstein en Kropveld. Kropveld is later doorgestreept, was nog in leven, Frank bleek ook nog te leven.

Conclusie zuivering KNMG Brief dd 8 april 1946 Geen enkel lid uwer Vereeniging is NSB’er of lid van het Medisch Front geweest. »Getekend dr J.J. Brutel de la Riviere, arts Ledenlijst teruggestuurd met de opmerking dat de met de zwart aangekruiste leden de aanmeldingskaart voor de Ned. Artsenkamer hadden ingevuld. (ledenlijst niet meer in archief aanwezig!)

Brief dd 1/3/1946 Aan dr B.Levie, dr A Kropveld, dr H. Vos, dr J. Neuburg Houding t.o.v. Joodse collegae

Geachte collegae, In verband met de gwijzigde omstandigheden kom ik namens de Vereeniging voor Electrologie en Röntgenologie terug op uw lidmaatschap dezer Vereeniging. Destijds is u van de officiele ledenlijst afgevoerd in verband met het feit dat de ledenlijst onder controle stond, doch u bleef als lid beschouwd. Het is dus nimmer de bedoeling van de Vereeniging en haar bestuur geweest U het lidmaatschap te ontnemen. Namens het Bestuur verzoek ik daarom mij mede te delen of u zich in de toekomst lid onzer Vereenigng beschouwd wenst te zien, hetgeen door onze Vereeniging op prijs wordt gesteld…

Bijzondere feiten

Afscheid prof Lameris 1943 Eppo Doeve Rontgenologie: Opiumkit der geneeskunde

“Pathologie maken” Zilverpapier slikken- maagulcera Barium op de huid: maagulcera Op thoraxfoto’s cavernes maken Door manipulatie in de DOKA pleuravocht creëren Angst voor TBC Zr Peters

Geen X foto’s bewaard gebleven? Zwolle februari 1943

Röntgenologie concentratiekampen Kamp Vught

Ziekenhuis kamp Vught Oktober 1943: plaatsing mobiel X app door Philips Röntgenonderzoek door internist Van Overeem en Kampberg, Abeg uit Breda Zomer 44: doorlichtingen per week: indien tb dan geen transport naar Duitsland

“Genezen verklaard voor ……transport” Doorgangskamp Westerbork

Ziekenhuis situatie Westerbork juni röntgenkamer,kamer Spanier 9Schouwburg 3,4,5,6, ziekenhuisafdelingen 1Operatiebarak S Kommandatur

conclusies NVvE en R. gedroeg zich in oorlogstijd conform de meeste Nederlanders: meegaand tot het niet meer kon en dan van het toneel verdwijnen De röntgenologie kende enkele specifieke omstandigheden die mogelijkheden tot sabotage/verzet hulp boden NVvE en R. afstandelijk t.o.v. joodse leden Geschiedenis Duitse medisch dienst tijdens de bezetting is nog een onontgonnen terrein