1 Praktijk SE – juni 2013 Niels Malotaux Hoezo SE light ?

2 Praktijk SE – juni 2013 Niels Malotaux Project Coach Evolutionair Project Management (Evo) Requirements Engineering Reviews and Inspecties Betrouwbaarheid Systemen die het gewoon doen Projecten en organisaties helpen veel voorspelbaarder te worden en gewoon op tijd het juiste af te leveren of het juiste te krijgen

3 Praktijk SE – juni 2013 SE nodig ? Nee Tenminste als je een beter alternatief hebt

4 Praktijk SE – juni 2013 Waarom SE ? Expliciet Transparant Consistent Effectief Efficient Heb je een plan gemaakt ?

5 Praktijk SE – juni 2013 Hoeveel SE ? Light - Medium - Heavy ? 15288: A project tailors policies and procedures according to its requirements and needs Toesnijden aan de situatie Wat wil je bereiken ? Hoe bereik je dat ? Als je het snapt is het niet meer moeilijk

6 Praktijk SE – juni 2013 Duurt SE langer ? Natuurlijk niet Kwaliteit duurt het kortst (non-kwaliteit duurt langer !)

7 Praktijk SE – juni 2013 Crosby: Absolutes of Quality Conformance to requirements Obtained through prevention Performance standard is zero defects Measured by the price of non-conformance (PONC) Philip Crosby, 1970 The purpose is customer success (not customer satisfaction) Added by Philip Crosby Associates, 2004

8 Praktijk SE – juni 2013 Handboeken Handig ? Leidraad SE Handboek Specificeren INCOSE handbook Leuk overzicht Maar hoe doe je het nu in de praktijk ?

9 Praktijk SE – juni 2013 Stakeholder Requirements Requirements Analysis Architecture & Design Implementation Integration Verification Transition Validation Operation Maintenance Disposal Technical Processes Project Assessment & Control Project Planning Decision Management Risk Management Configuration Management Information Management Measurement Management Project Processes Acquisition Supply Life Cycle Model Management Infrastructure Management Project Portfolio Management Human Resource Management Quality Management Agreement Processes Enabling Processes ISO 15288

10 Praktijk SE – juni 2013 Het geheim: de Plan-Do-Check-Act cyclus (Shewart-cyclus, Deming-cyclus, Kaizen)

11 Praktijk SE – juni 2013 Waar gaat het eigenlijk om ? Heathrow Terminal 5: Geweldig succes ! Gewone mensen zijn niet geïnteresseerd in de technische details van een terminal Ze willen hun bagage zo gemakkelijk mogelijk kwijt en hun bagage zo snel mogelijk in acceptabele conditie terug op de bestemming Dat gebeurde niet Een van de problemen is te bepalen waar het project nu eigenlijk om draait Wat zijn de ‘real’ requirements ? Duidelijke focus op de real requirements bespaart tijd

12 Praktijk SE – juni 2013 Uiteindelijk doel van elk Project Het Juiste Resultaat op het Juiste Moment, met zo min mogelijk verspilling (= efficiënt) Leveren aan de klant wat hij nodig heeft op het moment dat hij het nodig heeft zodat hij tevreden is en succesvoller dan ervóór Beperkt door (win - win) wat de klant zich kan veroorloven en wat we tot wederzijds nut en tevredenheid kunnen realiseren in een redelijke tijd

13 Praktijk SE – juni 2013 Requirements with Planguage ref Tom Gilb Definition: RQ27: Scale: Meter: Benchmarks (Playing Field): Past: Current: Record: Wish: Requirements: Must: Goal: Speed of Luggage Handling at Airport Time between and first luggage on belt,, calculate difference 2 min [minimum, 2012], 8 min [average, 2012], 83 min [max, 2012], 57 sec [competitor x, Jan 2010] < 10 min [99%, Q4]  SLA < 15 min [100%, Q4, Heathrow T4]  SLA < 15 min [99%, Q2], < 10 min [99%, Q3], < 5 min [99%, Q4]  marketing Specific Measurable Attainable Time Realizable

14 Praktijk SE – juni 2013 DesignLog (project level) In computer, not loose notes, not in s, not handwritten Text Drawings! On subject order Initially free-format For all to see All concepts contemplated Requirements Assumptions Questions Available techniques Calculations Choices + argumentation: If rejected: why? If chosen: why? Rejected choices Final (current) choices Implementation Chapter Requirement  What to achieve. Assumptions Questions + Answers. Design options Decision criteria Decision  implementation spec New date: change of idea: Design options Decision criteria Decision  implementation spec

15 Praktijk SE – juni 2013 Evo Project Planning Evolutionair Project Management (Evo) Plan-Do-Check-Act Het geheime gereedschap voor succes Business Case Waarom we wat moeten verbeteren Requirements Engineering Wat we gaan verbeteren en wat niet Hoeveel we gaan verbeteren: kwantificeren Architecture en Design Kiezen van het beste compromis voor de conflicterende requirements Early Review & Inspection Bepalen van de kwaliteit van wat we doen, terwijl we nog bezig zijn Wekelijkse TaskCycle Korte termijn planning Optimaliseren van schatten Beloven wat we kunnen Doen wat we beloven Twee-wekelijkse DeliveryCycle Optimaliseren van de requirements en verifiëren van de aannames Creëren van feedback door leveren aan de juiste en gretige Stakeholders TimeLine Beheersen van tijd, rekenschap van de werkelijkheid en er wat aan doen Zero Defects houding efficiency effectiviteit wat gaat er gebeuren wat doen we daaraan

16 Praktijk SE – juni 2013 No Design in the Requirements, but... Needs: what do we need Options: how can we do it Selected solution: this is how we are going to do it Design creates the Requirements for the next level Requirements Design Requirements Design Requirements Design Requirements Design

17 Praktijk SE – juni 2013 We kwamen tot hier De volgende slides zijn wellicht ook nog interessant

18 Praktijk SE – juni 2013 Victims are a special type of Stakeholder Victims can be a big Risk

19 Praktijk SE – juni 2013 Victims: Narita Airport

20 Praktijk SE – juni 2013 Systems Engineering (INCOSE) Systems Engineering (SE) is an interdisciplinary approach to enable the realization of successful systems It focuses on defining customer needs and required functionality early in the development cycle documenting requirements and proceeding with design synthesis and system validation while considering the complete problem: operations, cost and schedule, performance, training and support, test, manufacturing, and disposal SE considers both the business and the technical needs of all customers with the goal of providing a quality product that meets the user needs

21 Praktijk SE – juni 2013 Voorspelbare resultaten ? Juiste resultaat ? Op tijd ? Klanten blij ? Gebruikers blij ? Andere Stakeholders blij ? Return on Investment (Business Case) gerealiseerd ?

22 Praktijk SE – juni 2013 Oplevertijd is een Requirement Oplevertijd is een van de belangrijkste Requirements Hoe komt het dan dat vrijwel alle projecten langer duren ??? Blijkbaar zijn alle andere Requirements belangrijker dan het belangrijkste Is dat echt zo ?

23 Praktijk SE – juni 2013 Vóórdenken en Voorkómen Insanity is doing the same things over and over again and hoping the outcome to be different (let alone better) Albert Einstein , Benjamin Franklin , Franklin was waarschijnlijk eerder Alleen als we onze manier van werken veranderen, kan het resultaat anders zijn Achteraf kijken is makkelijk, maar reactief Vóóraf kijken is minder makkelijk, maar proactief Nádenken is om te leren Vóórdenken is om te voorkómen Alleen door preventie kunnen we kostbare tijd besparen Dit is de basis van de Deming of Plan-Do-Check-Act cyclus

24 Praktijk SE – juni 2013 Het geheim: de Plan-Do-Check-Act cyclus (Shewart-cyclus, Deming-cyclus, Kaizen)

25 Praktijk SE – juni 2013 Project evaluaties (‘retrospectives’)

26 Praktijk SE – juni 2013 To-do lijst Gebruik je to-do lijstjes ? Hoe weet je dat je dat op tijd af kunt hebben ? Evo: Omdat we weinig tijd hebben, kunnen we de beperkte beschikbare tijd beter zo goed mogelijk benutten We kunnen niet beter zijn dan mogelijk Om te zorgen dat we het best mogelijke resultaat bereiken, kiezen we wat we doen in de beperkt beschikbare tijd We laten het niet gewoon maar gebeuren, we bepalen hoe het gebeurt

27 Praktijk SE – juni 2013 Wekelijkse Taak Cyclus Doen we de juiste dingen, in de juiste volgorde, tot het juiste detailniveau voor dit moment Optimaliseren van schatten, plannen en opvolgen, voor betere grip op de toekomst We selecteren alleen het belangrijkste, doen geen minder belangrijke dingen en werken niet aan ongedefiniëerde zaken Er zijn ca 26 Planbare uren in een week (2/3) In de overige 1/3 van de tijd doen we alle andere dingen die we ook moeten doen Taken zijn aan het einde van de week altijd 100% af

28 Praktijk SE – juni 2013 Weekplanning Voor de weekplanning bepalen we: Hoeveel tijd hebben we beschikbaar in de week 2/3 van de beschikbare tijd is de netto planbare tijd Welke dingen zijn het belangrijkst om te doen Hoeveel tijd (inspanning) kosten deze dingen Welke belangrijkste dingen passen in de netto planbare tijd Wat gaan (en kunnen !) we dus doen Wat gaan we dus niet doen 2/3 is default startwaarde Deze blijkt bij veel (ontwikkel)projecten goed uit te komen Task a2 Task b5 Task c3 Task d6 Task e1 Task f4 Task g5 Task h4 Task j3 Task k1 26 do not do

29 Praktijk SE – juni 2013 Delivery ontwerp Serge (ProjLead) MbWA3 Planning nxt wk3 Work for deliv Total24 Gregory Draft design 6 Finish design6 Work for deliv XMLa4 XMLb4 Total42 Jerome XMLa3 XMLb3... available time: 36 hr gross 24 hr plannable deliv to main team Delivery to Stakeholders TaskCycle Gregory (later) Draft design 0 Finish design 0... Repair deliv0... Gregory Draft design 0 Finish design0 Work for deliv XMLa4 XMLb4 Total30 Gregory Draft design 0 Finish design0 Work for deliv XMLa1 XMLb1 Total24 FriThuWedMonTueFriThuWedMonTueFri Delivery to Stakeholders Zero Defects Attitude

30 Praktijk SE – juni 2013 TimeLine (BudgetLine) Wat de klant wil kan hij zich niet veroorloven Standaard Projecten Evo aanpak

31 Praktijk SE – juni 2013 Van Resultaat naar Taken en weer terug Taak a 2 Taak b 5 Taak c 3 Taak d 6 Taak e 1 Taak f 4 Taak g 5 Taak h 4 Taak j 3 Taak k 1 26 doen niet doen

32 Praktijk SE – juni 2013 Activity Act1 Act2 Act3 Act4 Act5 Act6 Act7 Act8 Act9 Act10 Act11 Act12 Act13 Act14 Act15 Act16 Act17 Act18 Act19 Act20 Act21 Act… Calibratie nu dan dan2 Value Still To Earn Calibratie Factor  ratio ΣAr/ ΣAe tot heden voorspelde Value Still To Earn in de toekomst ActivityEstimateReal Act1Ae1Ar1 Act2Ae2Ar2 Act3Ae3Ar3 Act4Ae4Ar4 Act5Ae5Ar5 Act6Ae6Ar6 Act7Ae7Ar7 Act8Ae8Ar8 Act9Ae9Ar9 Act10Ae10Ar10 Act11Ae11 Act12Ae12 Act13Ae13 Act14Ae14 Act15Ae15 Act16Ae16 Act17Ae17 Act18Ae18 Act19Ae19 Act20Ae20 Act21Ae21 Act…Ae… ActivitEstimate Act1Ae1 Act2Ae2 Act3Ae3 Act4Ae4 Act5Ae5 Act6Ae6 Act7Ae7 Act8Ae8 Act9Ae9 Act10Ae10 Act11Ae11 Act12Ae12 Act13Ae13 Act14Ae14 Act15Ae15 Act16Ae16 Act17Ae17 Act18Ae18 Act19Ae19 Act20Ae20 Act21Ae21 Act…Ae… Calibratie Factor

33 Praktijk SE – juni 2013 Voorspellen wat wanneer af zal zijn Calibr factor Calibr still to Ratio real/es SpentStill to spend Estim LineActivity 1Activity 1 2Activity 2 3Activity 3 4Activity 4 5Activity 5 6Activity 6 7Activity 7 8Activity 8  16Activity 16 17Activity 17 18Activity 18 Date done 30 Mar Apr Apr Apr Apr Apr Jun Jun Jun 2009

34 Praktijk SE – juni 2013 Wat doen we als het niet past ? Als de wedstrijd is afgelopen, kun je geen doel meer scoren Value Still to Earn Earned Value

35 Praktijk SE – juni 2013 Intuïtieve opties … die niet werken (integendeel) Hopen dat het vanzelf goed komt (fatalistisch) Ervoor gáán (macho) Overwerk (jezelf en anderen voor de gek houden) Deadline verschuiven Wet van Parkinson Work expands to fill the time for its completion Studenten Syndroom Zo laat mogelijk beginnen - pas wanneer de deadline nabij is Intu ï tie wijst ons vaak precies de verkeerde kant op

36 Praktijk SE – juni 2013 Meer mensen ? Intuïtie: mensen x tijd = constant Sprookje van de Man-Maand werkelijkheid (Putnam) project duur aantal mensen laagste kosten kortere tijd negen moeders gebied economisch optimum? Wet van Brooks (1975) : Adding people to a project makes it later

37 Praktijk SE – juni 2013 De optie die wèl werkt: Tijd besparen We hebben te weinig tijd, maar we kunnen tijd besparen zonder het resultaat van het project negatief te beïnvloeden ! Efficiency in wat we doen (waarom, voor wie) – de juiste dingen doen Niet doen wat later blijkt niet nodig te zijn geweest (  Lean) Efficiency in hoe we het doen – dingen anders doen Het product Vinden van de meest efficiënte oplossing in plaats van de gebruikelijke oplossing Het project Op een betere manier organiseren, niet automatisch doen zoals we het altijd deden Continue verbetering en preventie Continu leren de dingen beter te doen – verkeerde neigingen tegengaan Efficiency in wanneer we dingen doen – juiste volgorde, juiste moment TimeBoxing - veel efficiënter dan FeatureBoxing

38 Praktijk SE – juni 2013 AHOB (Automatische Halve OverwegBomen)

39 Praktijk SE – juni 2013 ADOB (Automatische Dubbele OverwegBomen ) 1 trein per 4 minuten : enige stabiliteit na jaren met problemen Bij >22 o C nog steeds problemen 2011: terug naar AHOB Why it didn’t work is irrelevant What we deliver should simply work Is that so difficult?

40 Praktijk SE – juni 2013 Tunnels in Nederland : Tunnels open voor verkeer. A73 (42km) is nu compleet ! (besluit 1975) V&V zei “NEE!”  Blijvende problemen : Tunnels zijn nu eindelijk open, na veiligheids test afgerond : Tunnels zijn nu eindelijk open, na veiligheids test afgerond : Komende maanden bezig met afwerking van de A73 tunnels : Begin afwerking januari 2009 en/of april : Afwerking verloopt volgens plan. Tunnels dicht vanaf 1 october. 1 december definitief open : Tunnels dicht in de weekends voor “regulier onderhoud”

41 Praktijk SE – juni 2013 Ongelofelijke OV chipkaart Kan niet verwerken Check uit

42 Praktijk SE – juni 2013 More 1Evolutionary Project Management Methods (2001) Issues to solve, and first experience with the Evo Planning approach 2How Quality is Assured by Evolutionary Methods (2004) After a lot more experience: rather mature Evo Planning process 3Optimizing the Contribution of Testing to Project Success (2005) How Testing fits in 3 a Optimizing Quality Assurance for Better Results (2005) Same as Booklet 3, but for non-software projects 4Controlling Project Risk by Design (2006) How the Evo approach solves Risk by Design (by process) 5TimeLine: How to Get and Keep Control over Longer Periods of Time (2007) Replaced by Booklet 7, except for the step-by-step TimeLine procedure 6Human Behavior in Projects (APCOSE 2008) Human Behavioral aspects of Projects 7How to Achieve the Most Important Requirement (2008) Planning of longer periods of time, what to do if you don’t have enough time 8Help ! We have a QA Problem ! (2009) Use of TimeLine technique: How we solved a 6 month backlog in 9 weeks RS Measurable Value with Agile (Ryan Shriver ) Use of Evo Requirements and Prioritizing principles Inspection pages

43 Praktijk SE – juni 2013 Niels Malotaux Evolutionaire Project Planning Hoe garandeer je het juiste resultaat op het juiste moment