CLIL, yes you can! Gent, 21 oktober 2015

Doelstellingen Het verhaal van de geboorte van CLIL in Vlaanderen kunnen vertellen. Poperinge kunnen situeren op de kaart van Europa. Zich meer gemotiveerd voelen om CLIL in te voeren in de eigen school.

10 jaar CLIL in Poperinge De geboorte De proeftuin De bestendiging Onderwijsdecreet XIII en het CLIL traject

CLIL: liefde op het eerste gezicht Voorjaar 2005 in Durbuy Les projets d’immersion in Wallonië sedert 1998 Succes van meertalig onderwijs in heel Europa behalve… CLIL is GOK

De keuze voor Frans Thuistaal Nederlands Tegen de taalgrens Tegen de Franse grens Liefst geen Engels (David March)

De geboorte: moeilijke bevalling Strikte taalwet van 1968 Enkel marge met de complementaire uren Mediastorm juni 2005 Start op 1 september 2005

De baby 1 ste leerjaar A handel

De baby 2 ste leerjaar handel

De kleuter 1 september 2007 – 30 juni proeftuinscholen Beperkte middelen Deelname aan wetenschappelijk onderzoek Verlenging tot juni 2014, zonder extra middelen

De kleuter 2 de graad handel 3+4 Handel CLIL Bedrijfseconomie4+2u4u Bedrijfseconomie-CLIL 3u Frans4+1u4u

De kleuter 2 de graad handel-talen 3+4 Handel- talen CLIL Bedrijfseconomie2+2u2u Bedrijfseconomie-CLIL 3u Frans4+1u4u

De kleuter 4 jaar CLIL

De basisschool: CLIL decreet 1 september scholen Aanpassing van ons traject alleen in het eerste jaar

CLIL decreet: opportuniteit 1 ste leerjaar A handel 1 Handel1 Handel- CLIL Handel2u Handel-CLIL 2u Aardrijkskunde1+1u1u Aardrijkskunde-CLIL 1u Techniek1+1u1u Techniek-CLIL 1u

CLIL: innovatief proces Proeftuin: Experimenteerruimte om op beperkte schaal uit te testen vooraleer algemeen in te voeren Beperkt in duur Voldoende breed om besluiten te kunnen trekken. Bottom-up (= versterking beleidsvoerend vermogen) – Eventueel op initiatief van scholen – Kansen tot eigen inbreng van de school – Aandacht voor elk proces Top –down – Afgelijnd inhoudelijk kader – Regelluwe omgeving – Ondersteuning en begeleiding – Controle

CLIL een voorbeeld van innovatie Niets is lastiger om aan te pakken, hachelijker om er de leiding over te nemen, of minder zeker van succes, dan het invoeren van nieuwe dingen, omdat degene die nieuwe dingen invoert, hen die het in de oude toestand goed ging, tot vijanden maakt en hen die het onder de nieuwe omstandigheden goed zou gaan, als lauwe verdedigers heeft. (Machiavelli)

CLIL: veranderingsmanagement Behoefte Visie Strategie Communicatie Gedragenheid Implementatie Evaluatie Inbedding

CLIL: behoefte Communicatieve vaardigheden verbeteren voor iedereen. – Zowel eerste taal – Alle moderne vreemde talen Leerlingen leven (bijna) uitsluitend in een Angelsaksische cultuur. Meer ‘natuurlijk’ en spontaan leren.

OLVi: visie op moderne vreemde talen Troef van de Vlamingen: meertaligheid (niet alleen Engels) behouden. Meer aandacht voor Frans t.o.v. Engels. Belang van goede communicatieve vaardigheden in meerdere talen voor alle leerlingen BSO en TSO. – Minstens 2 jaar minstens 1 complementair uur Engels in BSO en TSO. – Studiegebied handel: extra complementaire uren Frans. – Secretariaat-talen 2 uur Spaans. – Verzorging BSO stage in het Frans. – Klavertje 3 uitwisselingsproject ISC Barvaux. CLIL

CLIL: strategie Informeren om te kopiëren: – Google: alleen niet in Portugal, Ijsland en Vlaanderen – Literatuur: David Marsh – Pedagogische begeleiding/koepel – Wetenschappelijke studies – Ga kijken en luisteren Vorm een kleine groep

CLIL: communicatie en gedragenheid Zo breed mogelijk – Schoolbestuur – Personeel (pedagogische raad, LOC) – Ouders (ouderraad en infomoment) – Koepel/departement – CLB – Pers Continue informatiestroom In alle openheid voor heel het team

CLIL: keuze van de CLIL-vakken In principe elk vak Afhankelijk van de context, visie (en het personeel) Handel:zeer geschikt ICT:minder geschikt Bedrijfseconomie:geschikt Aardrijkskunde:geschikt Techniek:zeer geschikt

CLIL: de leraar maakt het verschil Vakspecialist Taal o Leraar Frans, met competentie voor het zaakvak o Vakleraar, met competentie voor het taalvak o Native speaker, met competentie voor het zaakvak Didactisch / pedagogisch: o creatief, werker o teamspeler o inzicht in CLIL

CLIL: de leraar een knelpuntberoep Leraren o Witte raaf o Vervangen o Werkdruk -> betere verloning? Lerarenopleidingen Pedagogische begeleiding

CLIL: didactisch materiaal Probleem: de leerplannen Eigen cursus Vertaling van de Nederlandse cursus Voordelen: o Inhoud: gelijk o Vakjargon identiek met zaakvak in het Nederlands o Realisatie van het leerplan o Bij overstap wordt de manier van werken onmiddellijk herkend.

CLIL: in de les Integratie van: o Didactiek van het zaakvak o Didactiek van het taalvak Leerinhouden sterk visueel ondersteunen Aandacht voor de motivatie – Actief leren – Goede feedback – Snoepjes (humor, spel)

CLIL: blijvende motivatie 80% CLIL67% CLIL 20% niet-CLIL33% niet-CLIL Overgang van CLIL naar niet-CLIL: zeer beperkt Eerste graad:zeer grote motivatie Tweede graad:moeilijker Leerlingenmotivatie blijvend ondersteunen want grotere leerinspanning noodzakelijk CLIL attest

CLIL: evaluatie van de leerling Toetsen en examens uitsluitend in het Frans Zelfde vragen voor CLIL en niet-CLIL Bonus voor de mate waarin leerling bij het Frans blijft o Leerling kan de vertaling van een vraag krijgen. o Leerling mag in het Nederlands antwoorden. Mondelinge proef: o Op het einde van het tweede leerjaar o Derde + vierde leerjaar: 2x/jaar

CLIL: de resultaten voor de leerling Meerwaarde van de didactische methode Intensievere verwerking van zaakvakmaterie en taal Sterk verhoogde taalcompetentie o Lezen:vlotter tekstbegrip, o Spreken:geen spreekvrees, zelfzeker o Luisteren:gesproken boodschappen begrijpen o Woordenschat: veel uitgebreider

CLIL: evaluatie van het OLVi o Evolutie onderzocht door de KUL binnen de proeftuin o Visitatie door Departement Onderwijs o Doorlichting 2014:Het onderwijsaanbod in Handel en Handel- talen is identiek. In beide studierichtingen wordt een hoog beheersingsniveau gerealiseerd. Al zijn de uitbreidings- en verdiepingsdoelen in Handel facultatief, toch worden ze daar eveneens bereikt. De communicatieve vaardigheid wordt zonder twijfel opgekrikt door de drie lestijden bedrijfseconomie die in het Frans verlopen in het kader van het CLIL-project (Content and Language Integrated Learning). Daarbij komen overvloedig onderwerpen aan bod die aansluiten bij de specificiteit van de studierichting, wat in het leerplan sterk aanbevolen wordt als voorbereiding op de derde graad. De leerlingen die niet ingestapt zijn in het CLIL-project, missen dit richtingsspecifiek aanbod en starten in de derde graad met een ongelijke beginsituatie.

CLIL: trofeeën Elit school eerste prijs in 2008 Bezoek van onderwijsminister van Vandenbroucke Jaarlijks talrijke bezoeken van scholen, hogescholen, studenten,… Fiere leerlingen en ouders

CLIL: voorstellen Decreet: – Minder beperkende regels personeel – Soepeler instap/uitstap van de leerlingen tijdens het schooljaar – Toelatingsklassenraad? Beperkte steun in de vorm van extra omkadering voor goedgekeurde trajecten Betere samenwerking met de hogescholen Specifieke lerarenopleiding: speciale aandacht voor de CLIL didactiek

CLIL: voorstellen Oprichting van een CLIL cel CLIL vanaf de kleuterklas

CLIL: komen leren Kom CLIL live ervaren Een halve dag CLIL in Poperinge, de stad van het goede leven Inclusief 2 lessen bijwonen In samenwerking met

Besluit: CLIL Ga ervoor!