Gemeenschappelijk statuut voor arbeiders-bedienden Het compromis en zijn uitvoering Brussel, 1 oktober 2013 Studiedienst ACV

Ter herinnering  onderscheid arbeiders-bedienden op 8 juli 1993 door Arbitragehof ongrondwettig verklaard  begin van globaal akkoord in ontwerp-IPA , maar niet goedgekeurd door ABVV/ACLVB  Grondwettelijk Hof 7 juli 2011 in zaak van carensdag en opzegtermijn arbeiders : nog slechts 2 jaar + 1 dag respijt (8 juli 2013)  uiteindelijk op 4 en 5 juli uur pendeldiplomatie door Minister van Werk  compromisvoorstel Minister van Werk op  recentelijk opnieuw pendeloverleg na voorafgaand overleg met techniekers G10  Voorontwerpen op Ministerraad 27 september 2013

Finaal compromisvoorstel  tekst op hoofdlijnen  geen akkoord, maar een tekst van de regering, waarvan ze meent dat die over een groot draagvlak beschikt  daarom ook geen consultatie in functie van een Algemene Raad ACV

Proefbeding Vandaag  voorwaarde van geschreven proefbeding: arbeiders: max. 2 weken bedienden  euro: max. 6 maand bedienden > euro: max.1 jaar  opzeg in geval van proefbeding : arbeiders: na 1 week geen opzegtermijn bedienden: na 1 maand opzeg 7 dagen Compromis  proefbeding valt weg  in de plaats opbouw opzeg per kwartaal (zie verder)

Proefbeding - vragen  Studenten  Ontslag zonder opzegging in eerste drie arbeidsdagen  Uitzendkrachten: idem  Contracten bepaalde duur  opzeggingsmogelijkheid in eerste helft van eerste contract, met max. van 6 maand  Lopende proefbedingen? Blijven gelden in 2014

Ontslagcompromis Radicale vereenvoudiging (op kruissnelheid)  van 5 criteria naar 1 criterium: eenvoudige opbouw volgens anciënniteit (cf. ACV- benadering)  eerste 2 jaar opbouw per kwartaal, vervolgens per jaar  opbouw komt na 4 jaar anciënniteit op kruissnelheid: 3 weken per jaar  vanaf 20 ste jaar tragere opbouw: 2 weken in 20 ste jaar en vervolgens 1 week per jaar (zonder plafond)  ontslaguitkering RVA valt weg (1.250 euro) Inwerkingtreding tenminste als wetgeving tijdig rond geraakt

Bedienden laag loon

Ontslagcompromis Paar voorbeelden  “gemiddelde” arbeider (ontslag na 2,9 jaar): van 5,71 naar 12 weken (+ 6,29 weken)  “gemiddelde” bediende (ontslag na 4 jaar): laagste lonen: van 13 naar 15 weken (+ 2 weken) loon > euro: van 20,71 naar 15 weken - 5,71 weken)  werknemer na 8 jaar anciënniteit: arbeider: van 6,86 naar 27 weken (+ 20,14 weken) bediende laag loon: van 26 naar 27 weken (+ 1 week) bediende > euro: van 37,29 naar 27 weken (- 10,29 weken)

Ontslagcompromis Paar voorbeelden  werknemer na 16 jaar anciënniteit: arbeider: van 13,86 naar 51 weken (+ 37,14 weken) bediende laag loon: van 52 naar 51 weken (- 1 week) bediende > euro: van 70,43 naar 51 weken (- 19,43 weken)  werknemer na 32 jaar anciënniteit: arbeider: van 18,43 naar 74 weken (+ 55,57 weken) bediende laag loon: van 91 weken naar 74 weken (- 17 weken) bediende > euro: van 136,71 naar 74 weken (- 62,71 weken)

Nieuwe ontslagregeling – vragen  Wanneer vangt opzegtermijn aan?  1 ste maandag na betekening  Opzeg werknemer?  Helft van opzeg werkgever, naar beneden afgerond en geplafonneerd op 13 weken, dus bv. na 6 jaar anciënniteit 10 weken = helft van 21, afgerond naar beneden  Tegenopzeg werknemer?  idem, maar plafond op 4 weken (i.p.v. 13 weken)  Opzeg werknemer tijdens tijdelijke werkloosheid?  Behoud bestaande regels

Nieuwe ontslagregeling – vragen (2)  Opzeg met het oog op pensioen? Gewone regeling, maar plafond van 6 maand voor werkgever  Verkorte opzeg SWT bedrijven in moeilijkheden/ herstructurering? Behoud, maar voortaan met wettelijk basis i.p.v. enkel in KB  Andere SWT’s? Gewone regeling (d.w.z. ook verdwijnen van mogelijkheid verkorte opzeg voor arbeiders, tenzij voor sectoren waar verkorte opzeg wordt behouden  Werknemers aangeworven na interimcontract?  Interim telt mee, tenzij indien meer dan 7 dagen onderbreking (cf. IPA-wet 2011).

Nieuwe ontslagregeling – vragen  Hoe berekenen voor bedienden betaald aan forfait? Maandloon x 3/13  Sollicitatieverlof?  in laatste 6 maanden opzeg 2 halve dagen per week  voordien 1 halve dag, verhoogd tot 2 voor werknemers in een outplacementtraject  “Inrekenen” van sectorale complementen?  Opdracht voor sectoren dit uit te werken. Wat echter wanneer die in gebreke blijven? Nog onduidelijk: welke sanctie? en op welke complementen van toepassing?

Nieuwe ontslagregeling – vragen  Het gaat om een interprofessioneel maximum?  Van de opzeggingstermijnen kan niet worden afgeweken bij cao gesloten in een paritair comité of paritair subcomité.  Opheffing wettelijke regeling werklieden gezondheidsdiensten (na 5 jaar anciënniteit)

Quid opgebouwde rechten? (1) Behoud reeds opgebouwde rechten, d.w.z.  op wordt bekeken welke rechten reeds werden opgebouwd volgens de bestaande regels  vanaf wordt vanaf die basis verder opgebouwd, maar volgens nieuwe regels (gelijk voor arbeiders en bedienden)  voor arbeiders wordt historische achterstand (fasegewijs) gecompenseerd bij ontslag

Quid opgebouwde rechten? (2) Compensatie voor arbeiders aangeworven vóór  vanaf publicatie nieuwe regeling voor arbeiders met 30 jaar anciënniteit op dat ogenblik  : 20 jaar anciënniteit op dat ogenblik  : 15 jaar  : 10 jaar  : rest

 wat zou arbeider krijgen moesten alle jaren tot datum ontslag worden berekend volgens nieuwe regeling?  wat krijgt arbeider maar op basis van de vastgeklikte rechten op opgebouwde anciënniteit vanaf Dat verschil heet “ontslagcompensatievergoeding” en zal worden gecompenseerd door de overheid Financiering vanuit de huidige fiscale vrijstelling voor 1ste schijf van loon tijdens opzeg of verbrekingsvergoeding (1240 euro vanaf ) Quid opgebouwde rechten? (3) Compensatie voor arbeiders aangeworven vóór = verschil tussen

Zolang arbeider niet onder compensatie-regeling valt, blijft ontslaguitkering RVA behouden =  euro netto beneden 5 jaar anciënniteit  euro netto van 5 tot 9 jaar anciënniteit  euro netto vanaf 10 jaar anciënniteit Compensatie voor arbeiders aangeworven vóór Quid opgebouwde rechten? (4)

Regeling voor verleden – vragen  Hoe voor zittende werknemers beginnen tellen vanaf ?  Anciënniteit voor ieder op nul gezet.  = “Ononderbroken dienstanciënniteit vanaf ”  Hoe vastklikken voor verleden? arbeiders: regels die op van toepassing zijn, incl. cao’s sectoraal of bedrijfs-CAO Bedienden loon < € : 3 maand per begonnen schijf van 5 dienstjaren andere bedienden: 1 maand per begonnen jaar (min. 3 maand), ook indien euro/jaar en eerder een lagere opzegtermijn overeengekomen

Regeling voor verleden – vragen Precieze regeling financiële compensatie? o Denkspoorvoorstel van Minister: betaling door uitbetalingsinstelling (cf. ontslaguitkering), o wordt een netto-uitkering, maar die (anders dan ontslaguitkering) aantal weken dekt (cf. verbrekingsvergoeding), waarin dus geen werkloosheidsuitkering o gelijkstelling voor sociale zekerheid? zal worden geregeld voor de diverse takken. o quid gelijkstelling jaarlijkse vakantievoorstel Minister: geen opbouw vakantiegeld met de ontslagcompensatiepremie

Actieve besteding opzeg (1)  opzegperiode of verbrekingsvergoeding voor 1/3 actief benut ter verhoging inzetbaarheid werknemer  2/3 mag daardoor evenwel niet zakken onder 6 maand opzeg of verbrekingsvergoeding  aan de sectoren om daar invulling aan te geven (ze krijgen daarvoor tot 2018)  vanaf 2014 parafiscale stimulans  evaluatie in 2019  in elk geval reeds inzet van opzeg voor outplacement (zie verder)

Vandaag  recht op outplacement vanaf 45 jaar en bij collectief ontslag (tewerkstellingscellen), eventueel uitgebreid door sectorale of bedrijfs-cao  betaald door werkgever (los van de opzeg), met voor arbeiders terugbetaling door overheid bij collectief ontslag  beperkt tot werknemers onder CAO-wet Actieve besteding opzeg (2)

Nieuwe regeling  recht op outplacement ongeacht leeftijd bij ontslag met termijn van minstens 30 weken  outplacementpakket begroot op 4 weken loon  outplacement wordt aangerekend op opzeg bij opzegtermijn deel van termijn te besteden aan outplacement (daarvoor sollicitatieverlof gebruiken) bij verbrekingsvergoeding: outplacement (4 weken loon) te betalen vanuit verbrekingsvergoeding Actieve besteding opzeg (3)

Actieve besteding opzeg – vragen  Tot 31 december 2015  Facultatief: werknemer kan outplacement weigeren  Recht blijft behouden voor +45-jarigen (cao’s 51 en 82) zonder voldoende anciënniteit en tewerkstellingscellen?  Ook sector-cao’s beneden 45 jaar? Blijven behouden voor werknemers met onvoldoende anciënniteit  Werknemers buiten CAO-wet volgen volledig nieuwe regeling (ook vanaf 45 jaar)

Actieve besteding opzeg – vragen  Hoe 4 weken loon aanrekenen? Verbrekingsvergoeding wordt verminderd met 4 weken brutoloon  Moet outplacement dan ook 4 weken kosten? Slechts bij brutoloon van euro tot euro; >5500 euro: outplacement voor euro  Welk outplacementaanbod? Overname bestaande kwaliteitscriteria cao 82 en tewerkstellingscellen

Actieve besteding opzeg – vragen  Welke parafiscale maatregel om sectoren aan te zetten inzake 1/3-breuk en wanneer? Voorstel Minister: vanaf % patronale en 1% persoonlijke bijdrage op ontslagbedrag dat de 26 weken loon overschrijdt (zowel verbreking als opzeg)  Wat moeten sectoren precies doen? In elk geval cao sluiten tegen Verder geen precisering compromis (in memorie van toelichting zouden beste praktijken van sectoren worden aangegeven)

Quid verkorte opzegtermijnen arbeiders? (1) Vandaag: sectoren met lagere opzeg dan cao 75 Verkorte opzegtermijnen in reeks sectoren voor ca arbeiders, waaronder  bouw ( arbeiders)  meubel (16.100)  kleding en confectie (8.400)  diamant (800)

Verkorte opzegtermijn arbeiders – vragen (1)  Welke sectoren? Werknemers die vandaag onder cao 75 zitten arbeiders bouwbedrijf (PC 124) op bouwplaatsen en dit als (enige) structurele uitzondering horeca: geen uitzondering meer anderen: maximaal voor vier jaar maar vanaf (cao 75)van toepassing en vanaf algemene regeling (met mogelijkheid voor sectoren sneller te gaan)

Compensaties voor werkgevers met meerkost ingevolge nieuwe ontslagregeling  vrijkomend budget ontslaguitkeringen (56 miljoen in 2012)  aanpassing bijdragen voor arbeidsgeneeskunde: minder voor werknemers met jaarlijks onderzoek (vooral arbeiders), meer voor andere werknemers  verlaging bijdragen KMO’s minder dan 20 aan Sluitingsfonds, gefinancierd door uitbreiding bijdrage op verbrekingsbedrag voor periode anciënniteit vanaf 01/01/2014 voor werknemers met hoger loon: nu 3% voor bedienden > euro; voortaan ook 1% > euro en 2% > euro  verder te onderzoeken: steunmaatregelen voor ondernemingen die sociaal passief aanleggen

Compensaties meerkost – vragen o Aanleggen sociaal passief: hoe gaat dit er uit zien? Voorstel Minister van Financiën na 5 jaar anciënniteit in nieuwe regeling (dus vanaf ) mag elk jaar per werknemer 3 weken loon worden afgetrokken van winst, te verminderen tot 1 week na 20 jaar anciënniteit (ook voor bouw) gecumuleerde vrijstelling opnieuw toe te voegen aan winst in jaar dat werknemer onderneming verlaat bij KB kan maximumaftrek worden ingevoerd

Compensaties meerkost o Hoe gaat die solidariteit via de financiering van de bedrijfsgeneeskunde er uit zien? Eerste ideeën: sectoren worden volgens huidig gemiddeld tarief ingedeeld in twee tariefcategorieën (volgens NACE-code): dus geen tarifering meer volgens aard van de werknemer behoud van apart tarief voor KMO’s tot 5 werknemers verdere uitwerking in overleg met Hoge Raad PB Invoering pas vanaf

Motivering ontslag Vandaag 6 maand vergoeding willekeurig ontslag voor arbeiders (art. 63) Compromis Vanaf art. 63 vervangen door  cao NAR met regeling rond motivering en goed HR-beleid  specifieke regeling voor activiteiten waarvoor verkorte opzeg blijft gelden

Motivering ontslag – vragen  Wat als er niet tijdig cao NAR is?  Dan blijft art. 63 behouden blijven (art. 38)  enkel voor arbeiders = discriminatie = aanvechtbaar voor arbeidsrechtbanken  Wat moet in die cao staan?  Quid overheid? Specifieke regeling te bepalen, gezien onbevoegdheid NAR. Van zodra die regeling er is, vervalt ook art. 63 voor die werknemers

Andere dossiers (1) Hernemen ontwerp van IPA  carensdag en gewaarborgd loon  tijdelijke werkloosheid  jaarlijkse vakantie  uitbetaling loon  collectieve aspecten (arbeidsgerechten, sociale verkiezingen, paritaire comités)

Andere dossiers (2) Vooralsnog geen afspraken voor andere collectieve aspecten, d.w.z.  eerst en vooral in sectoren en bedrijven te bekijken  wetsontwerp-De Croo aanvullende pensioenen: aparte behandeling via NAR (voorlopig door ACV geblokkeerd omwille van onduidelijkheid in andere dossiers)

Carensdag en gewaarborgd loon  afschaffing carensdag op en integratie in gewaarborgd loon  piste gewaarborgd loon 1 ste dag ziekte vrijgesteld van patronale bijdragen vervangen door algemene lastenverlaging

Carensdag en gewaarborgd loon – vragen (1)  Maatregelen ziekteverzuim? onmiddellijke mededeling ziekte aan werkgever, behoudens overmacht medisch attest binnen voorgeschreven termijn voorleggen mogelijkheid bij cao (sector of bedrijf) of arbeidsreglement te verplichten dat werknemer 4 aangesloten uren per dag (tussen 7 en 20 u.) ter beschikking is voor controlegeneesheer !!!

Verdere aanpak Na goedkeuring Ministerraad van zullen deze teksten door parlement bekrachtigd worden in wetten na normale procedures. Dwingende kalender andere en collectieve dossiers moet opgemaakt en volgens ACV zo snel mogelijk afgerond. Info voor militanten, dienstverleners en propagandisten is klaar en moet technisch verder ondersteund worden.