Arbeidsmarkt uit het zicht van afgestudeerden en werkgevers Christoph Meng Research Centre for Education and the Labour Market.

Presentatie over: "Arbeidsmarkt uit het zicht van afgestudeerden en werkgevers Christoph Meng Research Centre for Education and the Labour Market."— Transcript van de presentatie:

1 Arbeidsmarkt uit het zicht van afgestudeerden en werkgevers Christoph Meng Research Centre for Education and the Labour Market

2 Ontwikkelingen en trends: 1996 – 2014 (2018) Arbeidsmarkt 2014 Wat willen werkgevers? Agenda

3 Research Centre for Education and the Labour Market Arbeidsmarkt 2013 - 2018

4 Research Centre for Education and the Labour Market Arbeidsmarkt 2013 - 2018 Weinig tot geen baancreatie Weinig vervangingsvraag doordat –Men tot hogere leeftijd blijf doorwerken (beleidsveranderingen: afschaffen prepensioen, verhoging AOW leeftijd) –Beroepsmobiliteit is lager bij laagconjunctuur

5 Research Centre for Education and the Labour Market Deel 1: HBO Monitor

6 Research Centre for Education and the Labour Market HBO Monitor: Enquête onder alumni Gepresenteerde cijfers zijn voor voltijd afgestudeerden van bachelorsopleidingen Jaarlijks zo’n 18.000 respondenten In 2015 gaan we het 25e jaar van de HBO-Monitor starten Aanvullende meting 5 jaar na afstuderen Arbeidsmarkt 1996 - 2014

7 Research Centre for Education and the Labour Market Kans op vinden van een baan Kans op vinden van een passende baan Arbeidsvoorwaarden Arbeidsmarkt 1996 - 2014

8 Research Centre for Education and the Labour Market Werkloosheid HBO-ers

9 Research Centre for Education and the Labour Market Werkloosheid HBO-ers

10 Research Centre for Education and the Labour Market Nieuwe definitie (conform CBS) Tot nu toe: minimaal 12 uur per week werkzaam zijn Vanaf nu: minimaal 1 uur per week werkzaam zijn Werkloosheid

11 Research Centre for Education and the Labour Market Werkloosheid: Oud en Nieuw

12 Research Centre for Education and the Labour Market Werkloosheid HBO-ers: verschil oud en nieuw (%-punten)

13 Research Centre for Education and the Labour Market Werkloosheid HBO-ers

14 Research Centre for Education and the Labour Market Werkloosheid HBO-ers

15 Research Centre for Education and the Labour Market Werkloosheid 2014

16 Research Centre for Education and the Labour Market Werkloosheid 2008, 2013 en 2014

17 Research Centre for Education and the Labour Market Werkloosheid oud en nieuw

18 Research Centre for Education and the Labour Market Het vinden van een baan is een eerste stap…. Het vinden van een baan die bij de opleiding past is een tweede, net zo belangrijke, stap.

19 Research Centre for Education and the Labour Market Match tussen job en studie 2014

20 Research Centre for Education and the Labour Market Match tussen job en studie 2014

21 Research Centre for Education and the Labour Market Match tussen job en studie 2014

22 Research Centre for Education and the Labour Market Dubbele mismatch 2014

23 Research Centre for Education and the Labour Market Dubbele mismatch: 2008 en 2014

24 Research Centre for Education and the Labour Market HBO Monitor versus Studie in Cijfers Kort Intermezzo

25 Research Centre for Education and the Labour Market HBO-Monitor versus Studie in Cijfers (B bedrijfseconomie): werkzaam op niveau

26 Research Centre for Education and the Labour Market Voorbeeld

27 Research Centre for Education and the Labour Market Voorbeeld

28 Research Centre for Education and the Labour Market

29

30 Salaris Vaste aanstelling Een tweetal arbeidsvoorwaarden

31 Research Centre for Education and the Labour Market Salaris

32 Research Centre for Education and the Labour Market Salaris

33 Research Centre for Education and the Labour Market % vaste aanstelling

34 Research Centre for Education and the Labour Market Deel 2: Werkgeversonderzoek

35 Research Centre for Education and the Labour Market Resultaten gebaseerd op: A) Europees Onderzoek B) Onderzoek onder Nederlandse werkgevers Wat willen werkgevers?

36 Research Centre for Education and the Labour Market “Het maakt niet uit wat je studeert, het gaat erom dat je studeert.” “Werkgevers kiezen altijd degene met het hoogste diploma. Dit leidt tot diploma-inflatie.” “De wereld verandert snel. We hebben daarom generalisten nodig in plaats van specialisten.” “Door de opkomst van internet hebben afgestudeerden geen specifieke kennis meer nodig; ze moeten alleen weten waar ze die kunnen vinden.” Misvattingen

37 Research Centre for Education and the Labour Market Maar let op… Onderzoek onder werkgevers vaak beperkt: –Te algemeen (verwaarlozing specifieke vaardigheden). –Of te specifiek (gericht op een enkele sector). –Onrealistisch: wat is belangrijk? Alles! Resultaat: werkgevers willen ‘schaap met 5 poten’. Maar: “Je kunt niet altijd krijgen wat je wilt”. Bijdrage van deze studies: –Realistischer beeld door werkgevers te dwingen om te kiezen. –Combinatie van kwantitatieve en kwalitatieve methoden.

38 Research Centre for Education and the Labour Market Vignette studie voorbeeld dating Voorkeur Aardig: 95 Humor: 95 Intelligent: 75 Aantrekkelijk: 100 Feitelijk gedrag ‘onthult’ ware preferenties. Keuzes zijn niet-lineair: drempels. Keuze Jacky Chan (mr. Nice Guy) Mr. Bean Einstein Brad Pitt

39 Research Centre for Education and the Labour Market Opzet studie Simulatie van selectieprocedure in twee stappen (>1000 werkgevers in 9 landen): –Stap 1: Uitnodiging sollicitatiegesprek op basis van CV kenmerken (bijvoorbeeld studie, werkervaring etc.). –Stap 2: Selectie kandidaten op basis van ‘rapporten’ van assessment centrum over hun competenties. Gecombineerd met literatuuronderzoek, diepte- interviews, focusgroepen.

40 Research Centre for Education and the Labour Market Stap 1: Welke CV kenmerken zijn relevant?

41 Research Centre for Education and the Labour Market Belangrijkste kenmerken: Aansluitende studierichting en relevante werkervaring “De studierichting is echt een belangrijke indicator hoe snel iemand is ingewerkt.” “Werkervaring toont aan dat ze meteen aan de slag kunnen."

42 Research Centre for Education and the Labour Market Voorkeur voor bachelor of master

43 Research Centre for Education and the Labour Market Cijfers zijn belangrijk: het wordt lastig als je beneden gemiddeld scoort “Mensen met lage cijfers kunnen het werk niet goed aan.”

44 Research Centre for Education and the Labour Market Nederlandse werkgevers (HBO functies) “

45 Research Centre for Education and the Labour Market Niet precies aansluitende studie kan worden gecompenseerd met relevante werkervaring. Hoge cijfers belangrijk wanneer je geen werkervaring hebt. Omgekeerd kan werkervaring beneden-gemiddelde cijfers compenseren. Sommige kenmerken kunnen elkaar compenseren

46 Research Centre for Education and the Labour Market Stap 2: Welke competenties zijn relevant?

47 Research Centre for Education and the Labour Market Belangrijke trends … Kennissamenleving ICT-revolutie Globalisering Verandering van de economische structuur High-performance organisaties Toenemende onzekerheid (Bron: Humburg en van der Velden 2012)

48 Research Centre for Education and the Labour Market … met bijbehorende competenties Kennissamenleving -> professionele expertise ICT-revolutie -> innovatie en kennismanagement Globalisering -> internationale oriëntatie Verandering van de economische structuur -> ondernemerschapscompetenties High-performance organisaties -> interpersoonlijke vaardigheden Toenemende onzekerheid -> flexibiliteit

49 Research Centre for Education and the Labour Market Professionele expertise. Sociale en organisatorische vaardigheden. Innovatieve en creatieve vaardigheden. Commerciële en ondernemersvaardigheden. Internationale oriëntatie. Flexibiliteit. Relevante domeinen

50 Research Centre for Education and the Labour Market Professionele expertise is de motor achter arbeidsmarktsucces. Combinatie van: vakkennis en –vaardigheden + algemene academische vaardigheden. Zonder ‘content’ geen ontwikkeling van algemene academische vaardigheden mogelijk, maar deze laatste zijn essentieel voor transfer. Specialisatie moet niet te smal zijn! Was en is de kern van HO en moet dat ook blijven. Over professionele expertise

51 Research Centre for Education and the Labour Market Algemene academische vaardigheden kunnen een gebrek aan professionele expertise niet altijd compenseren

52 Research Centre for Education and the Labour Market Sociale en organisatorische vaardigheden steeds meer van belang. ‘High Performance Workplaces’ geven kenniswerkers steeds meer autonomie. Dit vereist: sociale vaardigheden + (zelf-) management vaardigheden + strategisch- organisatorische vaardigheden. Maar is HO de enige of zelfs beste plek om die te ontwikkelen? Over de rol van sociale vaardigheden

53 Research Centre for Education and the Labour Market Economische groei in Westerse landen afhankelijk van innovaties die commerciële waarde hebben. Innovatie vereist niet alleen creativiteit, maar ook netwerken, strategische ICT vaardigheden en implementatievaardigheden. Ondernemerschap niet alleen van belang voor zelfstandigen. Maar niet iedereen hoeft hierover te beschikken: ruimte voor specialisatie. Kan het ontwikkeld worden in HO? Over de rol van innovatieve en commerciële vaardigheden

54 Research Centre for Education and the Labour Market Over de rol van internationale oriëntatie Afgestudeerden werken in toenemende mate in een internationale, sterk competitieve omgeving. HO is meer internationaal geworden, maar de wereld daarbuiten nog veel sterker. Gaat niet alleen over talenkennis, maar ook om interculturele vaardigheden.

55 Research Centre for Education and the Labour Market Over de rol van flexibiliteit Afgestudeerden geconfronteerd met onzekere omgeving. Vermogen om te gaan met veranderingen en onzekerheden, vermogen nieuwe dingen te leren en ‘employable’ te blijven. Flexibiliteit wel nodig, maar niet altijd beloond: meer ‘verzekeringspolis’ voor onzekere tijden. Strategische vaardigheden, innovatieve vaardigheden, of ondernemersvaardigheden belangijker om pro-actief met onzekerheid om te gaan.

56 Research Centre for Education and the Labour Market Effecten van hoge en lage prestaties Competenties % gemiddeld salaris Top 25% vs. gemiddeld Laagste 25% vs. gemiddeld Professionele expertise17.3-29.7 Sociale vaardigheden12.9-35.0 Commerciële vaardigheden7.4-29.4 Innovatieve vaardigheden14.0-26.3 Strategisch/organisatorische vaardigheden 12.7-24.1 Algemene academische vaardigheden11.2-21.2

57 Research Centre for Education and the Labour Market Effecten van hoge en lage prestaties Competenties % gemiddeld salaris Top 25% vs. gemiddeld Laagste 25% vs. gemiddeld Professionele expertise17.3-29.7 Sociale vaardigheden12.9-35.0 Commerciële vaardigheden7.4-29.4 Innovatieve vaardigheden14.0-26.3 Strategisch/organisatorische vaardigheden 12.7-24.1 Algemene academische vaardigheden11.2-21.2

58 Research Centre for Education and the Labour Market Effecten van hoge en lage prestaties Competenties % gemiddeld salaris Top 25% vs. gemiddeld Laagste 25% vs. gemiddeld Professionele expertise17.3-29.7 Sociale vaardigheden12.9-35.0 Commerciële vaardigheden7.4-29.4 Innovatieve vaardigheden14.0-26.3 Strategisch/organisatorische vaardigheden 12.7-24.1 Algemene academische vaardigheden11.2-21.2

59 Research Centre for Education and the Labour Market Beleidsimplicaties (1) Garantie van basiskwaliteit is belangrijker dan ontwikkelen excellentie. Produceer een ideale ‘mix’ van afgestudeerden in plaats van een ‘ideale’ afgestudeerde. Onderschat nooit het belang van specifieke kennis: algemene academische vaardigheden kunnen niet zonder inhoud!.

60 Research Centre for Education and the Labour Market Beleidsimplicaties (2) Maak een keuze welke vaardigheden ontwikkeld moeten worden in HO en welke niet. Onderwijstijd is beperkt, dus moeten we vragen: –Is HO de meest efficiënte omgeving om deze vaardigheden te ontwikkelen? –Op welke leeftijd kunnen deze vaardigheden het best ontwikkeld worden? –Wat is de trade-off wanneer we kiezen voor het ontwikkelen van de ene i.p.v. de andere vaardigheid?.

61 Research Centre for Education and the Labour Market Bedankt voor uw aandacht Meer informatie? C.meng@Maastrichtuniversity.nl www.roa-maastricht.nl