KORT GEDING Mr dr J.F.M. Strijbos 24 januari 2014.

Presentatie over: "KORT GEDING Mr dr J.F.M. Strijbos 24 januari 2014."— Transcript van de presentatie:

1 KORT GEDING Mr dr J.F.M. Strijbos 24 januari 2014

2 Kort geding is …… Snel (supersnel) Dwingend (gezaghebbend/excutabel) Voorspelbaar (?) (ned recht?) Goedkoop (?) (bereikbaar) Kort Geding september 2013 J. Strijbos (c) 2 2

3 3 soorten kort gedingen - Voorziening ex 254 - specialis:  Executiegeschillen 438  Beslagen 438/705  Diverse “wetsbepalinkjes” 3

4 Kort Geding september 2013 J. Strijbos (c) 4 Gebruikt voor: Dringende behoefte aan het gevorderde Noodsprong (wilde weg) Contact maken met wepij Veldslag voor een openbaar podium Politiek statement, Rechtsbescherming Doorbreken impasse in onderhandelingen 4

5 Kort Geding september 2013 J. Strijbos (c) 5 gestandaardiseerde vormen Zie Blauw, Bijzonder Deel IE zaken Arbeidszaken Incasso-zaken Executiegeschillen Straat- en contactverboden Fiscale zaken (verzet dwangbevel Ontvanger) 5

6 Kort Geding september 2013 J. Strijbos (c) 6 gestandaardiseerde vormen Burenzaken Aanbestedingszaken, Onderwijszaken Zaken tegen de overheid Strafrechtelijke kg Smaadzaken Revindicatie Opheffen conservatoir beslag 6

7 Kort Geding september 2013 J. Strijbos (c) 7 gestandaardiseerde vormen Opleggen bewarende maatregel (onder bewind stellen (art 710 rv) Misleidende reklame Rectificatie Alimentatie Meewerken overdracht onroerende zaken Proefprocessen (juridische uitleg) Etc etc etc 7

8 Kort Geding september 2013 J. Strijbos (c) 8 Eigen karakter 254 Rv is niet een turbo-vorm van 3:296 BW maar een procedure van eigen karakter. Luier-arrest HR 15 dec 1995, nj 1996, 509

9 Kort Geding september 2013 J. Strijbos (c) 9 Eigen karakter 254 biedt rechtsbescherming aan spoedeisende belangen. Technip-arrest. 24 feb 2006, nj 2007, 37

10 Kort Geding september 2013 J. Strijbos (c) 10 Eigen karakter Als het seb zwaar genoeg weegt, kan van de wepij worden gevergd dat van voor hem geldende de waarborgen van de gewone civiele procedure wordt afgezien. Maar uiteraard niet verder dan die afweging meebrengt.

11 Kort Geding september 2013 J. Strijbos (c) 11 Eigen karakter Sluit aan bij EHRM 15 oktober 2009, NJ 2010, 37 Micallef : art 6 EVRM is van toepassing als een burgerlijk recht in het geding is en de voorziening van bepalende betekenis is voor dat recht. In uitzonderlijke (=spoedeisende) gevallen kan van art 6 worden afgeweken.

12 Kort Geding september 2013 J. Strijbos (c) 12 Beslissingsschema 3:296 BW Vordering Grondslag(en) Verweerpunten Inbedding in feitenrelaas/toelichting 12

13 Kort Geding september 2013 J. Strijbos (c) 13 Beslissingscriteria 254 Aannemelijkheid aanspraak (materieel recht) Spoedeisend belang bij eiser Ingrijpendheid maatregel (belang gedaagde) – NB Zekerheidstelling…. Gelet op effectiviteit/opportuniteit maatregel 13

14 Kort Geding september 2013 J. Strijbos (c) 14 Beslissingscriteria 254 14 aanspraak spoedeisend belang ingrijpendheid Gegrond op feiten die gelet op debat van partijen aannemelijk worden geacht

15 Kort Geding september 2013 J. Strijbos (c) 15 S.e.b. Drie functies: » Bevoegdheid » Weegpunt belangenafweging » Processueel belang 15

16 Kort Geding september 2013 J. Strijbos (c) 16 procesrecht De gewone regeling van het civiel proces is van toepassing op het kg, tenzij door wetsbepaling wordt afgeweken. 78 Rv. Alsmede wanneer de aard van het kg zich daartegen verzet. (HR 27 januari 1938, NJ 1938, 96) 16

17 Kort Geding september 2013 J. Strijbos (c) 17 "wettelijke afwijkingen" [7] verweerder kan ook in persoon verschijnen. 255,1 Rechtspersoon, medewerker ? Familielid? procesmachtiging? Kan wel “rechtshelper” meenemen 17

18 Kort Geding september 2013 J. Strijbos (c) 18 "wettelijke afwijkingen" Seb moet zodanig zijn dat het rechtvaardigt dat verweerder van zijn waarborgen van een deugdelijk proces wordt beroofd. Wat als verweerder de aanspraak erkent?? 18

19 Kort Geding september 2013 J. Strijbos (c) 19 "wettelijke afwijkingen" [10] uitbreiding abs. bevoegdheid. alle burgerlijk recht Bevoegd in alle spoedeisende zaken, waarin een burgerlijk recht in het geding is (tenzij er een bijzondere regeling met evenwaardige bescherming bestaat) 19

20 Kort Geding september 2013 J. Strijbos (c) 20 Ad bevoegdheid Geen beperking door bevoegdheid: – Kantonrechter – Ondernemingskamer – Arbitraal beding 1051, 2 1074, 2 Rv 20

21 Kort Geding september 2013 J. Strijbos (c) 21 "wettelijke afwijkingen" [18] uitbreiding rel. bevoegdheid. Aanvullend: 31 EEX-Vo (13 Rv) – Mits voldoende aanknopingspunt met Ned. Aanvullend: verlofrechter bij beslag (705) (Jur!) Aanvullend: rechter waar voorziening moet worden getroffen HR NJ 1981, 6 21

22 Kort Geding september 2013 J. Strijbos (c) 22 "wettelijke afwijkingen" [11] uitspraak kan alleen een voorlopige voorziening zijn. Dus geen verklaring voor recht, ook niet indirect Maar mag wel erg ingrijpend zijn en desnoods onomkeerbaar gevolg hebben 22

23 Kort Geding september 2013 J. Strijbos (c) 23 "wettelijke afwijkingen" [11] uitspraak kan alleen een voorlopige voorziening zijn. Schorsing non-concurrentiebeding?? 23

24 Kort Geding september 2013 J. Strijbos (c) 24 "wettelijke afwijkingen" [12] uitspraak verliest soms na verloop van bepaald tijd vanzelf zijn kracht Rv 1019i uitwerking van het TRIPS- verdrag 24

25 Kort Geding september 2013 J. Strijbos (c) 25 "wettelijke afwijkingen" [13] de rechter kan zijn vonnis ambtshalve uitvoerbaar bij voorraad verklaren. Rv 258 25

26 Kort Geding september 2013 J. Strijbos (c) 26 "wettelijke afwijkingen" [14] bevoegdheid tot rechtsweigering. Rv 256 Als zaak zich niet leent voor kg NB effectieve rechtbescherming !! HR 24 jan 2006, nj 2007, 37 Technip 26

27 Kort Geding september 2013 J. Strijbos (c) 27 "wettelijke afwijkingen" [19] regels bewijsrecht niet onverkort van toepassing HR 29 jan 1943, nj 1953, 198 – Bewijslast en stelplicht – Bewijslastverdeling – Bewijswaardering 27

28 Kort Geding september 2013 J. Strijbos (c) 28 Stellen en bewijzen “Bewijsmiddelen” – Geschriften (akten!!) – Foto, film, e.d. – Waarneming vzr (evt ter plaatse) – Feiten van algemene bekendheid – Ervaringsregels – Evt informanten 28

29 Kort Geding september 2013 J. Strijbos (c) 29 Stellen en bewijzen Bewijslastverdeling Dient wel als richtsnoer bij de vrije instructie naar de omstandigheden van het geval. 29

30 Kort Geding september 2013 J. Strijbos (c) 30 Stellen en bewijzen Stelplicht niet van toepassing? Alleen niet in uitzonderlijke gevallen, voor relatief ondergeschikte details! 30

31 Kort Geding september 2013 J. Strijbos (c) 31 Stellen en bewijzen Op de eerste plaats ligt het op de weg degene die stelplicht heeft aannemelijk te maken dat hij recht heeft op.. Vzr heeft de beslissen ogv wat door beide pp naar voren is gebracht en summierlijk met bewijsmateriaal is onderbouwd 31

32 Kort Geding september 2013 J. Strijbos (c) 32 verdere afwijkingen [20] voor het vonnis gelden minder strenge motiveringeisen. (HR MBO/ Ruiterij) Hangt af van omstandigheden Het zou wel fijn zijn als de verliezer kan begrijpen waarom hij verliest. Motivering moet op zich kloppen 32

33 Kort Geding september 2013 J. Strijbos (c) 33 verdere afwijkingen [22] rol van de rechter is actiever. minder gebonden aan petitum. Uiteraard hangt dit allemaal van de omstandigheden van het geval af, soort en type kg, betrokken personen, belangen, publieke belangstelling (bijv. rectificatie met taalfouten!) 33

34 Kort Geding september 2013 J. Strijbos (c) 34 verdere afwijkingen [21] extreme gevallen vragen om toegesneden aanpak (maatwerk) voor effectieve rechtsbescherming bijv: -- afzien van wederhoor -- afzien van betekeningseisen – Bijv. Yukos, Thaise echtgenoot 34

35 Kort Geding september 2013 J. Strijbos (c) 35 verdere afwijkingen [21] vergaand maatwerk -- beslissing in weerwil van wraking -- toch familielid toelaten of OM Rb Alkmaar 14 jun 2010, grote snelheid geboden Bebe Pana 35

36 Kort Geding september 2013 J. Strijbos (c) 36 Volgens geldend recht Gezond verstand Uitspraak andere rechter? Inhoud beslissing

37 Kort Geding september 2013 J. Strijbos (c) 37 Inhoud beslissing [24] Primaat beslissing andere rechter: Alleen bodemrechter: afstemmen – HR Varkenshouders – NB geldt alleen voor aanspraak; belangenafweging is ad hoc 37

38 Kort Geding september 2013 J. Strijbos (c) 38 Inhoud beslissing Uitvoerbaar? Doelmatig? Rechten van derden? Algemeen belang? 38

39 Kort Geding september 2013 J. Strijbos (c) 39 - Intuïtief (motivering komt dan wel) - Systematisch (schema nagaan en waarderen in motivering) - Combinatie (komt het meest voor) B e s l i s s e n...

40 Kort Geding september 2013 J. Strijbos (c) 40 praktische gang van zaken beleidsregels brief rechtspraak.nl Landelijke regeling LOVC/Hoven Reglementen 40

41 Kort Geding september 2013 J. Strijbos (c) 41 G e l d v o r d e r i n g e n Vele vormen aandachtspunt: spoedeisend belang verzwaarde motiveringsplicht ? (Danestyle) Seb moet wel worden betwist (HR 28 mei 2004, NJ 2004, 602 Hiensch/Bögels) 41

42 Kort Geding september 2013 J. Strijbos (c) 42 G e l d v o r d e r i n g e n Besliscriteria in concreto: aannemelijkheid aanspraak spoedeisend belang restitutie-risico 42

43 Kort Geding september 2013 J. Strijbos (c) 43 G e l d v o r d e r i n g e n Eiser moet aannemelijk maken dat aanspraak NU voldoende aannemelijk is. Dus ook dat het verweer (bijv. opschortingsbevoegdheid, verjaring, gebrek in overeenkomst) als onaannemelijk moet worden beschouwd. Stelplicht gaat dus verder dan bodemzaak 43

44 Kort Geding september 2013 J. Strijbos (c) 44 G e l d v o r d e r i n g e n Seb kan gelegen zijn in vermijden van verhaalsrisico. Snelle executie nog voor stadium van insolventie intreedt. Beslagen vervallen. Deurwaarder moet dus al hebben uitgekeerd. 44

45 Kort Geding september 2013 J. Strijbos (c) 45 G e l d v o r d e r i n g e n Restitutierisico kan worden beperkt door zekerheid te stellen. Bij seb voor hoofdvordering brengt proceseconomie mee dat dat ook voor nauw verwante nevenvorderingen geldt HR 15 juni 2007, NJ 2008, 153 Bax/Weijers 45

46 Kort Geding september 2013 J. Strijbos (c) 46 G e l d v o r d e r i n g e n EEX-Vo art 31: beperkingen … reële band tussen maatregel en bevoegdheid geen restitutierisico HvJ Uden/Decoline 46

47 Kort Geding september 2013 J. Strijbos (c) 47 G e l d v o r d e r i n g e n Incasso-zaken def Utrecht: gaan over geldvorderingen die voortvloeien uit een schriftelijke overeenkomst wegens geleverde goederen of diensten, en die in redelijkheid niet zijn te betwisten. zie rechtspraak.nl 47

48 Kort Geding september 2013 J. Strijbos (c) 48 G e l d v o r d e r i n g e n Incasso-zaken Deb kan niet betalen Deb wil niet betalen – Serieuze betwisting – Chicaneuze / onnozele betwisting …..KG! 48

49 Kort Geding september 2013 J. Strijbos (c) 49 rechtsmiddelen Hoger beroep Bodemzaak Executiegeschil Zuivering verstek/Verzet Anti suit injunction 49

50 Kort Geding september 2013 J. Strijbos (c) 50 Hoger beroep gewone rolprocedure spoedappèlprocedure landelijk reglement hoven vraag pleidooi aan! 50

51 Kort Geding september 2013 J. Strijbos (c) 51 Hoger beroep vol beroep beslissing volgens driehoek waardering ex nunc – ook mbt spoedeisend belang 51

52 Kort Geding september 2013 J. Strijbos (c) 52 Hoger beroep Bij vernietiging: KG beslissing wordt geacht nooit te hebben bestaan Ongedaanmakingsplicht Schadevergoeding Executie per definitie onrechtmatig; groot risico executant (Meccano) 52

53 Kort Geding september 2013 J. Strijbos (c) 53 Hoger beroep Grievenstelsel/devolutieve werking het appel wordt beperkt door de grieven van appellant en de verweren van geïntimeerde,waaronder incidentele grieven. 53

54 Kort Geding september 2013 J. Strijbos (c) 54 B o d e m z a a k Wat is een bodemzaak? vordering kan anders zijn kan andere procedure zijn; arbitrage, rekestproc, etc. eisende partij hoeft niet dezelfde te zijn 54

55 Kort Geding september 2013 J. Strijbos (c) 55 B o d e m z a a k KG verbod vervalt als grondslag ervan komt te ontvallen – HR AVI/Tuinbouw kan beperkt zijn tot onderdeel van de kg beslissing vonnis kg wordt niet vernietigd 55

56 Kort Geding september 2013 J. Strijbos (c) 56 B o d e m z a a k ex nunc (tov kg) geen ongedaanmakingsverplichting als die niet is gevorderd Misschien recht op schadevergoeding!!!! dwangsommen blijven op zich zelf verbeurd 56

57 Kort Geding september 2013 J. Strijbos (c) 57 executiegeschil via de band van misbruik van recht vgl 3:13 BW HR Ritzen/Hoekstra Voorbeeld: kennelijk misslag of nieuw feit terughoudendheid geboden 57

58 Kort Geding september 2013 J. Strijbos (c) 58 executiegeschil aan veroordeling is voldaan – (prestatie is geleverd) dwangsom is niet verbeurd – (verbod niet overtreden) 58

59 Kort Geding september 2013 J. Strijbos (c) 59 executiegeschil dictum is onduidelijk – dan uitleg naar strekking van de veroordeling HR 15 november 2002, NJ 2004, 410 vd Valk/Curacao daadwerkelijke feitentoedracht is onduidelijk 59