Hoofdstuk 2 Endogene en exogene processen Paragraaf 10 t/m 12

Presentatie over: "Hoofdstuk 2 Endogene en exogene processen Paragraaf 10 t/m 12"— Transcript van de presentatie:

1

2 Hoofdstuk 2 Endogene en exogene processen Paragraaf 10 t/m 12

3 inhoud De vorming van gebergten (par. 10) Afbraak van gesteente (par. 11) De gesteentekringloop (par. 12)

4 De vorming van gebergten
Daar waar de aardkorst onder druk komt te staan ontstaan gebergten. Dit is het geval bij convergerende / divergerende plaatranden. Daar waar de aardkorst onder druk komt te staan, ontstaan gebergten. Dit is het geval bij convergerende plaatranden.

5 De vorming van gebergten
Welke processen dragen bij aan de vorming van gebergten?

6 De vorming van gebergten
Welke processen dragen bij aan de vorming van gebergten in fase 1? fase fase 2 - vorming van sedimentlagen subductie vulkanisme plooiing van gesteentelagen - aanvoer van sediment

7 De vorming van gebergten
Welke processen dragen bij aan de vorming van gebergten in fase 1? fase fase 2 -aanvoer van sediment -vorming van sedimentlagen

8 De vorming van gebergten
Welke processen dragen bij aan de vorming van gebergten?

9 De vorming van gebergten
Vulkanisme Plooiing en opheffing van sedimentgesteente Welke processen dragen bij aan de vorming van gebergten?

10 De vorming van gebergten
fase fase 2 Dankzij welk proces gaat fase 1 over in fase 2? Het breken van de aardkorstplaat waardoor het ene stuk, de oceanische korst, wegduikt onder de continentale korst.

11 Vervorming van de aardkorst
Het effect van rek en druk op de aardkorst op de lange termijn is groot! Bij welke foto horen de volgende kenmerken? -rek -druk -gesteente buigt -gesteente breekt -aardbeving -geleidelijk -aan de oppervlakte -diep in de aardkorst

12 Vervorming van de aardkorst
-druk -gesteente buigt -geleidelijk -diep in de aardkorst -rek -gesteente breekt -aardbeving -aan de oppervlakte

13 Plooiings- of breukgebergte?
Horst? Slenk? Horst Slenk Breuk Oost-Afrika: Kenia

14 Exogene en endogene processen
Het uiterlijk van de aardkorst wordt bepaald door vele krachten die er op inwerken… Van buitenaf Van binnenuit

15 Exogene en endogene processen
Het uiterlijk van de aardkorst wordt bepaald door vele krachten die er op inwerken… Van buitenaf Exogene processen Welke worden exogeen genoemd en welke endogeen? Endogene processen Van binnenuit

16 Exogene en endogene processen
Welke van de volgende processen zijn endogeen en welke zijn exogeen? Exogeen: - Verwering - Erosie - Sedimentatie - Verwering - Aardbevingen - Sedimentatie - Daling - Vulkanisme - Breukvorming - Plooiing van gesteente - Opheffing - Erosie Van buitenaf Endogeen: - Aardbevingen - Vulkanisme - Breukvorming - Plooiing van gesteente - Opheffing - Daling Van binnenuit

17 Exogene processen Exogene krachten worden aangedreven door… de zon ▼
processen in de atmosfeer hydrologische kringloop

18 Endogene processen Endogene processen worden aangedreven door…
de energie uit de aardkern ▼ beweging in de mantel platentektoniek

19 De afbraak van gebergten
Hooggebergten met veel reliëf veranderen in middelgebergten en heuvelland met afgeronde vormen. Dit gebeurt dankzij exogene / endogene processen. Dit gebeurt dankzij exogene processen.

20 Gebergtevorming op dit moment
Dankzij de huidige bewegingen en botsingen van aardkorstplaten!

21 Gebergtevorming in het verleden
De toen gevormde gebergten liggen als volgt… Door de andere ligging van de aardkorstplaten bewogen en botsten de platen anders.

22 De vorming van oude en jonge gebergten
Door de huidige plaatbewegingen Jonge gebergten Door plaat- bewegingen in het verleden Oude gebergten

23 Drie groepen gesteenten
zandsteen marmer graniet Sedimentgesteente Metamorf gesteente Stollingsgesteente Wat zijn de uiterlijke kenmerken van deze drie gesteentegroepen?

24 ? ? Drie groepen gesteenten
Sedimentgesteente Metamorf gesteente Stollingsgesteente -gelaagd -vaak met fossielen -de oorspronkelijke sedimentdeeltjes kunnen zichtbaar zijn De uiterlijke kenmerken weerspiegelen de wijze van ontstaan: Sedimentatie Magma ▼ of lava Wegzakken stolt ▼ Samenpersen De uiterlijke kenmerken weerspiegelen de wijze van ontstaan: -geen gelaagdheid -geen fossielen -vaak zijn mineralen zichtbaar als aparte ‘vlekjes’ ? ?

25 Metamorf gesteente schist steenkool marmer
Metamorfose betekent gedaanteverandering. Metamorfose betekent ….. Metamorf gesteente ontstaat wanneer sedimentgesteente of stollingsgesteente onder hoge druk en/of temperatuur wordt omgevormd tot een ander gesteente.

26 Metamorf gesteente: van klei tot leisteen
Wat gebeurt er als klei onder druk wordt gezet? Let op, de druk wordt steeds Groter! Klei Schalie Leisteen

27 Metamorf gesteente: van schelpen tot marmer
Wat gebeurt er als schelpen onder druk worden gezet? Let op, de druk wordt steeds groter! Marmer Kalksteen Schelpen

28 Metamorf gesteente: van veen tot steenkool
Plantenresten Veen Bruinkool Steenkool Sedimentgesteente Metamorf gesteente Als de druk toeneemt

29 Metamorfose vindt vooral plaats in subductiezones, maar waarom?
Wat gebeurt met gesteente tijdens subductie? 1 Gesteente wordt de diepte in gesleurd. 2 Twee aardkorstplaten schuiven in tegengestelde richting langs elkaar. Wat gebeurt met gesteente tijdens subductie?

30 Wat gebeurt er met sediment in een subductiezone?
klei Wat gebeurt er met sediment in een subductiezone? schalie leisteen Van sediment, tot sedimentgesteente, tot metamorf gesteente

31 Gesteentekringloop 1 4 Gesteenten ontstaan en verdwijnen…
Wat gebeurt er bij elke pijl? 2 3

32 Gesteentekringloop 1 4 Gesteenten ontstaan en verdwijnen…
Gesteente wordt omgesmolten en komt met vulkanisme weer omhoog. Verwering, riviertransport, sedimentatie 1 4 Gesteenten ontstaan en verdwijnen… Wat gebeurt er bij elke pijl? 2 Wegzakken en samenpersen Wordt meegesleurd de diepte in, steeds grotere druk en temperatuur. 3

33 Gesteentekringloop 1 Hydrologische kringloop 2 Subductie
3 Vorming en omhoog komen van magma Exogene en endogene processen dragen bij aan de gesteentekringloop. Exogene en endogene processen dragen bij aan de gesteentekringloop. Exogene en endogene processen dragen bij aan de gesteentekringloop.

34 Twee kringlopen… Basalt ontstaat bij een midoceanische rug, zakt weg in de mantel en komt weer omhoog….

35