Milieutrefdag 12 juni 2008 Duurzaam verkavelen. Aandacht voor: Ruimte Water Energie Materialen Mobiliteit Natuurlijke entiteiten én wooncomfort + gezondheid.

Presentatie over: "Milieutrefdag 12 juni 2008 Duurzaam verkavelen. Aandacht voor: Ruimte Water Energie Materialen Mobiliteit Natuurlijke entiteiten én wooncomfort + gezondheid."— Transcript van de presentatie:

1 Milieutrefdag 12 juni 2008 Duurzaam verkavelen

2 Aandacht voor: Ruimte Water Energie Materialen Mobiliteit Natuurlijke entiteiten én wooncomfort + gezondheid bewoners

3 Project: Ecopolis Eva Heuts, inhoudelijk medewerkster VIBE vzw

4 Voorstelling van het project Wat? DuLoMi-project Wanneer? Januari 2008 - december 2009 Doelstelling? Duurzame stedelijke ontwikkeling stimuleren Stimuleren tot het realiseren van voorbeelden van goede praktijken op het vlak van duurzame stedelijke ontwikkeling Ecopolis-concept beter bekend maken Ecopolis Vlaanderen

5 Voorstelling van het project Doelgroep? lokale besturen ruimtelijk planners Principes? Geïntegreerde aanpak Ecopolis als strategieEcopolis Bio-ecologisch bouwen als principe Ecopolis Vlaanderen

6 Link met Samenwerkingsovereenkomst? Thema Duurzame Ontwikkeling op projectniveau Thema’s Water, Energie, Mobiliteit mogelijk op projectniveau Voorstelling van het project Ecopolis Vlaanderen

7 Voorstelling van het project Ecopolis Vlaanderen

8 1. Principes Ecopolis-concept Ecopolis Vlaanderen Tjallingii, N.l., 1992 - Stromenbeheer > De verantwoordelijke stad - Plekkenbeheer > De levende stad - Beheer van actoren > De participerende stad

9 Ecopolis Vlaanderen Bron: Groenbeheer, VELT, 2005 1. Principes Ecosysteemmodel

10 1.Zuinig gebruik 2.Hergebruik 3.Hernieuwbare of onuitputtelijke bronnen 4.Verantwoordelijkheid voor kwantiteit en kwaliteit van in- en uitgaande stromen Ecopolis Vlaanderen 1. Principes De verantwoordelijke stad > zuinig gebruik

11 Sophienhof (Frankfurt am Main) Illustratie: FAAG Technik Ecopolis Vlaanderen 1. Principes De verantwoordelijke stad > zuinig gebruik

12 Sophienhof (Frankfurt am Main) Illustratie: FAAG Technik Ecopolis Vlaanderen 1. Principes De verantwoordelijke stad > zuinig gebruik

13 Ecopolis Vlaanderen 1. Principes De verantwoordelijke stad > hergebruik

14 Ecopolis Vlaanderen 1. Principes De verantwoordelijke stad > hernieuwbare bronnen

15 Ecopolis Vlaanderen Trier 1. Principes De verantwoordelijke stad > hernieuwbare bronnen

16 Ecopolis Vlaanderen 1. Principes De verantwoordelijke stad > verantwoordelijkheid kwaliteit bronnen

17 1.Het gebruik van lokale potenties (natuur en cultuur) 2.Ruimtelijke structuur voor stromenbeheer 3.Gezondheid en verscheidenheid 4.Habitats, verbindingen en stapstenen voor planten en dieren Ecopolis Vlaanderen 1. Principes De levende stad

18 Ecopolis Vlaanderen 1. Principes De levende stad > lokale potenties

19 Ecopolis Vlaanderen EVA-Lanxmeer 1. Principes De levende stad > ruimtelijke structuur voor stromenbeheer

20 Ecopolis Vlaanderen EVA-Lanxmeer 1. Principes De levende stad > verscheidenheid / kinderen

21 Ecopolis Vlaanderen EVA-Lanxmeer 1. Principes De levende stad > verscheidenheid / kinderen

22 Ecopolis Vlaanderen EVA-Lanxmeer 1. Principes De levende stad > verscheidenheid

23 Ecopolis Vlaanderen EVA-Lanxmeer 1. Principes De levende stad > verscheidenheid / ouderen

24 Ecopolis Vlaanderen Kopenhagen 1. Principes De levende stad > gezondheid / minder auto’s, meer fietsers

25 Ecopolis Vlaanderen Kopenhagen 1. Principes De levende stad > gezondheid / minder auto’s, meer fietsers

26 Ecopolis Vlaanderen EVA-Lanxmeer 1. Principes De levende stad > gezondheid / minder auto’s, meer fietsers

27 1.Condities creëren om milieuvriendelijk gedrag te stimuleren 2.Condities creëren voor coöperatie 3.Zichtbare ecologische relaties 4.Handhaving Ecopolis Vlaanderen 1. Principes De deelnemende stad

28 Ecopolis Vlaanderen 1. Principes De deelnemende stad > voorwaarden milieuvriendelijk gedrag

29 Ecopolis Vlaanderen Denemarken Workshop strobalenbouw 1. Principes De deelnemende stad > voorwaarden samenwerking

30 Ecopolis Vlaanderen EVA-Lanxmeer 1. Principes De deelnemende stad > voorwaarden samenwerking

31 Ecopolis Vlaanderen Denemarken 1. Principes De deelnemende stad > zichtbare ecologische relaties

32 Ecopolis Vlaanderen Denemarken 1. Principes De deelnemende stad > zichtbare ecologische relaties

33 Ecopolis Vlaanderen Denemarken 1. Principes De deelnemende stad > handhaving

34 Ecopolis Vlaanderen Denemarken 2. Concepten LOKATIE Inbreiding in plaats van uitbreiding (V+L) Bescherming van dier- en plantensoorten die in gevaar zijn (L) Niet bouwen in overstromingsgebieden of moeraslanden (L) Niet bouwen op plekken met bossen of akkerlanden (L) Renovatie van stadsdelen (V+L) Een wijkproject dat kadert in een stadsproject (L) Een optimale bereikbaarheid door openbaar vervoer (V) Een optimale bereikbaarheid door fietsroutes en trage wegen (V) Een verweving van functies (V+L) PATRONEN & VORMEN Een open gemeenschap (L) Het gebruik van lokale potenties (natuur en cultuur) (L) Ruimtelijke structuur voor stromenbeheer (L) Een blauw-groen netwerk

35 Ecopolis Vlaanderen Denemarken 2. Concepten PATRONEN & VORMEN Compacte ontwikkeling (V+L) Een goede doorwaadbaarheid (V+L) Een verscheidenheid aan functies (V+L) Een verscheidenheid aan leefstijlen (V+L) Toegankelijke en aantrekkelijke publieke ruimtes (L) Voldoende speelvoorzieningen (L) Een goed evenwicht tussen privé, semi-privé en publieke ruimte (L) Stimuleren van de lokale economie (L) Een goede oriëntatie (V) Intermodale overstapmogelijkheden (L) Ruimte voor collectief autogebruik, gemeenschappelijke overdekte fietsstallingen, en een gemeenschappelijke autoparking (L) Een beperkt aantal parkeerplaatsen (V+L) Bereikbare groene ruimtes op verschillende functieniveaus (L) Verbindingen en stapstenen voor planten en dieren (L)

36 Ecopolis Vlaanderen Denemarken 2. Concepten GROENE CONSTRUCTIE & TECHNOLOGIE Bio-ecologische gebouwen (V) Beperking van de verharde oppervlakte (V) Gebruik van hemelwater (V) Infiltratie van hemelwater (V) Buffering van hemelwater (V) Decentrale opwekking van energie (V) Stadsverwarming (V) Energie-efficiënte infrastructuur (V) Afvalpreventie (V) Collectieve afvalinzameling (V) Habitats voor planten en dieren (L) Vermijden van overlast (L)

37 Ecopolis Vlaanderen Denemarken 3. Acties Acties voor lokale besturen 1.Samenwerking met de betrokken actoren de plaatselijke actoren (bewoners, verenigingsleven, openbare instellingen, de huisvestings-, economische en culturele sectoren...), gemeentelijke diensten (de reinigingsdienst, de vuilophaaldienst, de groendienst, uitvoering openbare werken en onderhoud) alsook met de watermaatschappij, de huisvestingsmaatschappij...

38 Ecopolis Vlaanderen Denemarken 3. Acties Acties voor lokale besturen 2. Participatie tijdens het planningsproces aangepast aan de socio-economische gewoontes duidelijkheid over wat wel en wat er niet kan veranderen eerlijk, open en transparant planproces alle inbreng is openbaar degelijke follow-up sterke infrastructuur van NGO’s die advies, ondersteuning, informatie en soms zelfs fondsen bieden 3. Bezoek aan voorbeeldprojecten 4. Publiek private samenwerking 5. Wedstrijd

39 Ecopolis Vlaanderen Denemarken 3. Acties Acties voor buurtverenigingen Samenwerking met de betrokken actoren Participatie tijdens het planningsproces Wijkbeheer Ecoteams Zonneslag

40 Ecopolis Vlaanderen Denemarken 4. Beleidsinstrumenten Instrumenten kan je rangschikken in de volgende categorieën: influencering: informatie, sociaal psychologische beïnvloeding, overreding facilitering: fysieke voorzieningen stimulering: subsidies, financiële prikkels, aansprakelijkheid repulsivering: heffingen, statiegeld, quotering, bonnen commandering: verbodsbepalingen, stringente voorschriften

41 Ecopolis Vlaanderen Denemarken 4. Beleidsinstrumenten 1.RUP’s Plan Voorschriften (bestemming, inrichting) Toelichtingsnota 2.Verordeningen 3.Subsidies 4.Verkoopsvoorwaarden 5.Huurvoorwaarden 6.Informatiebrochure

42 Inbreng partners: wie deed wat? VIBE: coördinatie, ontwikkelen van Ecopolismeter, website, begeleiding van de projecten Steunpunt Duurzaam Bouwen Limburg: begeleiding van de projecten Experten: begeleiding van de projecten, denktank Lokale besturen: engagement om duurzaam project te realiseren, deelname aan klankbordgroep Externen: deelname aan klankbordgroep Kostprijs? 5000 euro/project Resultaten Ecopolis Vlaanderen

43 1.Startnota Streefbeeld Ecopolis en duurzame stedelijke ontwikkeling met voorbeelden, visies van experts, methodieken van participatie… 2. Gevalsstudies en begeleidingen in de praktijk Dam West, Antwerpen Handboek innovatieve bouwtypes, Antwerpen Oostsector Ieper, WVI Sociale woonwijk Hasselt, Limburgs Tehuis H30, Mechelen Bio-ecologische wijk, Maasmechelen Herlocatie scholen, Peer 3. Bundeling van het resultaat www.ecopolisvlaanderen.be Ecopolis Vlaanderen Resultaten

44 4. Ecopolismeter 5. Inbedding in opleiding en onderwijs 5 goede voorbeeldprojecten van duurzame stedelijke ontwikkeling volgens Ecopolis- principes Ecopolis Vlaanderen Resultaten

45 Indien gemeente alleen werkt 1.SENSIBILISATIE > Duurzame stedelijke ontwikkeling en ecopolisprincipes beter bekend maken bij lokale besturen > door voorbeeldprojecten te bezoeken, lezingen, en binnenkort ook ww.ecopolisvlaanderen.beww.ecopolisvlaanderen.be 2.SAMENWERKING > plaatselijke actoren, gemeentelijke diensten, alsook met de watermaatschappij, de huisvestingsmaatschappij... 3.VOLDOENDE TIJD > tijd voor grondige analyse, onderzoek, participatieproces… 4.VOLDOENDE MIDDELEN > middelen voor grondige analyse, onderzoek, participatieproces… Ecopolis Vlaanderen Aandachtspunten

46 Ecopolis Vlaanderen Denemarken Aandachtspunten Indien gemeente begeleiding van VIBE wenst TIMING > Gemeenten moeten op tijd aankloppen bij VIBE, vóór het project start > duurzame ontwikkeling moet van in het begin meegenomen worden

47 Project: duurzame bouwgrond Leen Frenssen, duurzaamheidsambtenaar gemeente Diepenbeek

48 Project: duurzame bouwgrond Het project Aangepaste verkaveling –Oriëntatie loten –Gemeenschappelijke groenzone Specifieke voorwaarden (E75, regenwater) Lagere verkoopprijs (€80/m² i.p.v. €100/m²) Extra begeleiding (bouwavonden, planadvies)

49 Project: duurzame bouwgrond Doelstelling project Duurzaam bouwen in Diepenbeek promoten via: –lagere verkoopprijs –dus: extra budget voor duurzame technieken

50 Project: duurzame bouwgrond Doelgroep Bouwers Andere inwoners informeren

51 Project: duurzame bouwgrond Link met Samenwerkingsovereenkomst Duurzame ontwikkeling Water Energie

52 Project: duurzame bouwgrond Aandachtspunten Zeer veel communicatie nodig Opvolging is noodzakelijk Boetes voor niet-naleving

53 Project: duurzame bouwgrond Inbreng partners: wie deed wat? Gemeente Algemene organisatie en afhandeling verkoop Steunpunt Duurzaam Bouwen Begeleiding in keuze voorwaarden Infoavonden Dialoog Bouwavonden voor kopers

54 Project: duurzame bouwgrond Kostprijs Verlies in opbrengst: €20/m²  bijna €100 000 Communicatie: ??? Bouwavonden: €500

55 Project: duurzame bouwgrond Tijdsinvestering Externe communicatie (folders, artikels, infoavonden …) Interne communicatie (cbs en mede-collega’s dienst) Wettelijke voorwaarden uitpluizen

56 Project: duurzame bouwgrond Resultaten van het project 75 inschrijvingen –Alle 11 percelen toegekend Voorlopige berekeningen –E-peil: 64-70 –K-peil: 31-34

57 Project: duurzame bouwgrond Aandachtspunten + aanbevelingen naar andere gemeenten toe Veel duidelijke en eenvoudige communicatie Opvolging is noodzakelijk Duurzame motivatie bouwers lijkt beperkt

58 Project: duurzame bouwgrond De volgende fase Verstrenging voorwaarden: E-peil 60 Proefproject hogescholen en universiteit van Diepenbeek Aangepaste infoavond Alternatief voor bouwavonden Motivatie en e-peilvoorstel bij inschrijving

59 Evaluatieformulier Een project voor jouw gemeente? –Dit project spreekt me aan. Ik zie dit als een mogelijk project voor mijn gemeente. –Bepaalde aspecten van het project zie ik zitten, andere niet. –Ik zie dit project zitten, mits ondersteuning –Nee, totaal niet, dit project is niet geschikt voor mijn gemeente

60 Het aanbod van Tandem Modeladvies ecologische verkavelingen Wettelijk kader –Structuurplannen –Uitvoeringsplannen –Verordeningen Mogelijkheden gemeenten –Voorschriften –Verordening –Vergunning –Verkoopsovereenkomst Aanbevelingen voor milieuraadsleden

61 Het aanbod van Tandem Modeladvies ecologische verkavelingen Modelverordening –Behoud buurtwegen –Min. 25% vd oppervlakte voor groen –Min. 15 woningen/ha –Isolatiepeil max. K30 –Elke woning min. 1 nestkast –Hellende daken enkel uit leien/pannen –Hemelwater voor wasmachine verplicht –Enkel waterdoorlatende verhardingen –… Literatuurbronnen en instanties www.tandemweb.be > Info voor milieuraden

62 Het aanbod van Tandem Spreekbeurten en cursussen Specifiek: Ecologische stedenbouw (VIBE) Algemeen: –Energie (BBL) –RO (CVN) –Energie en Water (Dialoog) –Groen in de stad (Velt) –Natuur (Natuurpunt) –Water, Energie, Materialen, Gezondheid (VIBE) –Bos (VBV) –Hout (WWF)

63 Het aanbod van Tandem Tandemkoffer Specifiek: (nog) geen Algemeen: Biodiversiteit in jouw gemeente (Natuurpunt), Water infiltreren zeker proberen (VIBE/Dialoog),… Werksessie Specifiek: (nog) geen Projectbegeleiding Specifiek: Toekomstvisie Strobrugge (VIBE) Algemeen: op maat Nieuwe ideeën in samenwerking met verenigingen/burgers?

64 Meer info? Projectenmarkt Adresgegevens infomap Aanvraag advies/werksessie in uw gemeente www.tandemweb.be + inschrijving op tandemmail –Sprekersaanbod –Cursusaanbod –Tandemkoffer –Ervaringsverslagen –…

65 ? ? ?