Download de presentatie
De presentatie wordt gedownload. Even geduld aub
GepubliceerdCamiel Koster Laatst gewijzigd meer dan 10 jaar geleden
1
Edinburgstraat 26 1050 Brussel 02/ 894 46 53 ONDERWERP Brussel, 6 mei 2011 Rechtvaardige transitie Toelichting voor ACV-Jongeren / Jeunes CSC Brussel
2
ONDERWERP 1. Voorstelling 1.1. Arbeid & Milieu Jorre Van Damme
Edinburgstraat 26 1050 Brussel 02/ 894 46 53 ONDERWERP 1. Voorstelling 1.1. Arbeid & Milieu Jorre Van Damme Coördinator Arbeid & Milieu Arbeid & Milieu vzw Wat? Samenwerking tussen 3 vakbonden aan Vlaamse zijde AVC, ABVV, ACLVB en milieubeweging (Bond Beter Leefmilieu) Doel? Informeren en sensibiliseren over sociale en ecologische thema’s Overleg tussen vakbonden en milieubeweging Beleidsadvisering rond gemeenschappelijke standpunten
3
ONDERWERP 1. Voorstelling 1.1. Abeid & Milieu Contact
Edinburgstraat 26 1050 Brussel 02/ 894 46 53 ONDERWERP 1. Voorstelling 1.1. Abeid & Milieu Contact Het secretariaat van Arbeid & Milieu vzw is gevestigd in Edinburgstraat Brussel Tel. 02/ ! Vanaf september 2011: Tweekerkenstraat 47, 1000 Brussel ! Jorre Van Damme, Coördinator Arbeid & Milieu: Thijs Calu, Educatief medewerker Arbeid & Milieu:
4
2.1. Project Groene Jobs van A&M
Edinburgstraat 26 1050 Brussel 02/ 894 46 53 ONDERWERP 2. Situering 2.1. Project Groene Jobs van A&M Start midden 2010 Loopt over meerdere jaren Arbeidersbeweging ziet hierin de mogelijkheid om jobs te behouden en te creëren Milieubeweging komt met dit thema tegemoet aan haar wens van een duurzame economie Uiteraard en zeker bij A&M trekt arbeid eveneens de kaart van duurzaamheid en milieu die van jobs
5
2.1. Project Groene Jobs van A&M
Edinburgstraat 26 1050 Brussel 02/ 894 46 53 ONDERWERP 2. Situering 2.1. Project Groene Jobs van A&M A&M wil de omschakeling naar nieuwe groene jobs en het vergroenen van bestaande jobs aanmoedigen en steunen door: te peilen naar de houding van de werknemers in de verschillende sectoren op zoek te gaan naar een draagvlak bij werknemers hefbomen voor afspraken met de sociale partners aan te reiken Door middel van een aantal concrete acties: Vormings- en debatmomenten, bedrijfsbezoeken en rondetafels A&M magazine Deelname aan transitie-arena’s en projecten (inbreng van het sociale verhaal mede via A&M)
6
We komen hier later op terug.
Edinburgstraat 26 1050 Brussel 02/ 894 46 53 ONDERWERP 2. Situering 2.2. GJ in een breder kader Bekijken in een breder perspectief van verschillende evoluties op economisch, ecologisch & maatschappelijk/sociaal vlak Begrippen die daarbij vaak terugkomen zijn “duurzaamheid”, “transitie”, “vergroening van de economie”, “Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen (MVO)”, “waardig werk” en “rechtvaardige transitie” We komen hier later op terug. Eerst: waarom deze evoluties? En waarom zijn ze broodnodig en hoogdringend?
7
? waarom een transitie waarom economie verduurzamen / vergroenen
Edinburgstraat 26 1050 Brussel 02/ 894 46 53 ONDERWERP 3. Redenen voor een transitie ? waarom een transitie waarom economie verduurzamen / vergroenen
8
3.1. Onduurzaam gebruik van grondstoffen
Edinburgstraat 26 1050 Brussel 02/ 894 46 53 ONDERWERP 3. Redenen voor een transitie 3.1. Onduurzaam gebruik van grondstoffen
9
3.1. Onduurzaam gebruik van grondstoffen
Edinburgstraat 26 1050 Brussel 02/ 894 46 53 ONDERWERP 3. Redenen voor een transitie 3.1. Onduurzaam gebruik van grondstoffen
10
3.1. Onduurzaam gebruik van grondstoffen
Edinburgstraat 26 1050 Brussel 02/ 894 46 53 ONDERWERP 3. Redenen voor een transitie 3.1. Onduurzaam gebruik van grondstoffen
11
3.2. Afhankelijkheid v. onduurzame energie
Edinburgstraat 26 1050 Brussel 02/ 894 46 53 ONDERWERP 3. Redenen voor een transitie 3.2. Afhankelijkheid v. onduurzame energie Aan de huidige verbruikssnelheden en prijzen spreekt men over conventionele voorraden van 20 jaar voor olie 50 jaar voor aardgas 200 jaar voor steenkool Prognoses worden ieder jaar en door vele instellingen bijgesteld op basis van actueel verbruik en resterende of nieuw ontdekte voorraden maar veranderen weinig aan de finaliteit. Nieuwe reserves worden nog wel gevonden maar hun ontginning is veel kostelijker zodat de prijs zal blijven stijgen en de fossiele brandstoffen zichzelf uit de markt prijzen.
12
3.3. De teloorgang van biodiversiteit
Edinburgstraat 26 1050 Brussel 02/ 894 46 53 ONDERWERP 3. Redenen voor een transitie 3.3. De teloorgang van biodiversiteit Sinds 1970: 33% dierenbestand verdwenen 20% zeewierenbestand en mangrovegebied verdwenen 40% koraalriffen verdwenen Haagen-Dazs, de beroemde ijsproducent, sponsort een onderzoek naar bijensterfte. Reden: zo’n 50% van de ingrediënten die smaak aan ijs verlenen, worden geproduceerd dankzij bestuiving door bijen. Verschillende smaken moesten verdwijnen wegens geen grondstof meer. Een bewijs dat dit bedrijf zich heel bewust van het gevaar op lange termijn van het verlies aan biodiversiteit, voor haar economische activiteit.
13
3.4. De klimaatproblematiek
Edinburgstraat 26 1050 Brussel 02/ 894 46 53 ONDERWERP 3. Redenen voor een transitie 3.4. De klimaatproblematiek Bron: Aviel Verbruggen
14
3.4. De klimaatproblematiek
Edinburgstraat 26 1050 Brussel 02/ 894 46 53 ONDERWERP 3. Redenen voor een transitie 3.4. De klimaatproblematiek
15
3.4. De klimaatproblematiek
Edinburgstraat 26 1050 Brussel 02/ 894 46 53 ONDERWERP 3. Redenen voor een transitie 3.4. De klimaatproblematiek Wat als we niets doen? Eensgezindheid onder 99% van de klimaatwetenschappers: stijging boven de 2°Celcius is catastrofaal, met meer overstromingen, hevige regens, extreme droogte, bosbranden, etc... tot gevolg. dit leidt op zijn beurt onder meer tot massale migratiestromen, woestijnvorming, oorlogen om drinkbaar water, hongersnoden van ongekende omvang, …
16
ONDERWERP 3. Redenen voor een transitie 3.5. Verwante problemen
Edinburgstraat 26 1050 Brussel 02/ 894 46 53 ONDERWERP 3. Redenen voor een transitie 3.5. Verwante problemen Bevolkingsgroei
17
ONDERWERP 3. Redenen voor een transitie 3.5. Verwante problemen
Edinburgstraat 26 1050 Brussel 02/ 894 46 53 ONDERWERP 3. Redenen voor een transitie 3.5. Verwante problemen Ongelijke verdeling van de welvaart Ongelijke verdeling van de welvaart (facts and figures) gecombineerd een grote, snel groeiende bevolking in het zuiden met groeiende economische aspiraties Rijkste 2% van de volwassenen bezit meer dan de helft van de wereldwijde rijkdom, terwijl de armste helft van volwassenen maar 1% bezit. Inkomen: een groep van tien mensen, waarvan één persoon 99 dollar heeft en de rest 1 dollar 10% van de wereldbevolking bezit 85% van de rijkdom van de wereld.
18
Fixatie op economische groei als bron van welvaart
Edinburgstraat 26 1050 Brussel 02/ 894 46 53 ONDERWERP 3. Redenen voor een transitie 3.5. Verwante problemen Fixatie op economische groei als bron van welvaart
19
Verband tussen economische groei en toename van “levenstevredenheid”
Edinburgstraat 26 1050 Brussel 02/ 894 46 53 ONDERWERP 3. Redenen voor een transitie 3.5. Verwante problemen Verband tussen economische groei en toename van “levenstevredenheid”
20
ONDERWERP 4. Transitie naar wat? 4.1. Concept transitie Transitie =
Edinburgstraat 26 1050 Brussel 02/ 894 46 53 ONDERWERP 4. Transitie naar wat? 4.1. Concept transitie Transitie = “grondig, maatschappelijk veranderingsproces van een oud naar een nieuw evenwicht” ? overgang van een ecologisch onduurzame economie naar een ecologisch duurzame economie
21
4.1. Concepten duurzaamheid/MVO
Edinburgstraat 26 1050 Brussel 02/ 894 46 53 ONDERWERP 4. Transitie naar wat? 4.1. Concepten duurzaamheid/MVO Duurzaamheid In de ontwikkelingseconomische context nog de traditionele definitie die we terug kunnen vinden in het Van Dale woordenboek: ‘niet vergankelijk’ en iets ‘dat lang meegaat.’ De connotaties ‘zuinig’ en ‘natuurvriendelijk’ komen pas om de hoek kijken als het begrip duurzaamheid wordt geïntroduceerd in het milieudebat “Grenzen aan de groei” van de Club van Rome (1972) = analyse van de waarschijnlijke gevolgen van continue industrialisering en bevolkingsgroei op de natuurlijke rijkdommen Oliecrisis van 1973 en economische recessie: publieke opinie beseft dat de economische vooruitgang niet oneindig op de rug van het milieu kan worden nagejaagd
22
4.1. Concepten duurzaamheid/MVO
Edinburgstraat 26 1050 Brussel 02/ 894 46 53 ONDERWERP 4. Transitie naar wat? 4.1. Concepten duurzaamheid/MVO Duurzaamheid Echte politieke doorbraak van het concept duurzaamheid kwam er met het beleidsdocument “Our Common Future” uit 1987 werd opgesteld door de World Commission on Environment and Development. wereld ‘duurzaam’ als de huidige behoeften van de mensheid kunnen worden vervuld zonder de vervulling van de behoeften van toekomstige generaties in gevaar te brengen Concept duurzaamheid werd geleidelijk verder uitgediept en concreet gestalte gegeven
23
4.1. Concepten duurzaamheid/MVO
Edinburgstraat 26 1050 Brussel 02/ 894 46 53 ONDERWERP 4. Transitie naar wat? 4.1. Concepten duurzaamheid/MVO MVO Maatschappelijk verantwoord ondernemen (MVO) is ”een continu verbeteringsproces waarbij ondernemingen vrijwillig op systematische wijze economische, milieu- en sociale overwegingen op een geïntegreerde manier in de gehele bedrijfsvoering opnemen, waarbij overleg met de stakeholders, of belanghebbenden, van de onderneming deel uitmaakt van dit proces”. MVO vormt één van de ijkpunten van Vlaanderen in Actie en de Vlaamse Strategie voor Duurzame Ontwikkeling. De Vlaamse overheid neemt initiatieven voor de verwezenlijking van MVO voor en door diverse doelgroepen.
24
4.1. Concepten duurzaamheid/MVO
Edinburgstraat 26 1050 Brussel 02/ 894 46 53 ONDERWERP 4. Transitie naar wat? 4.1. Concepten duurzaamheid/MVO Bruikbaarheid van deze concepten vandaag Alomtegenwoordigheid van het begrip duurzaamheid in beleidsnota’s, politieke debatten en diplomatiek kringen heeft tot conceptuele verwarring geleid. In het ecologische debat worden verschillende definities van duurzaamheid gehanteerd. “Greenwashing” Te weinig aandacht voor sociale aspect?
25
4.2. Green economy – rapport 2011
Edinburgstraat 26 1050 Brussel 02/ 894 46 53 ONDERWERP 4. Transitie naar wat? 4.2. Green economy – rapport 2011 Bevindingen van het Green economy-rapport van UNEP 21/02/2011: De keuze voor een globale groene economie betekent geen verlies aan economische groei een investering van 2% van het BNP in 10 cruciale sectoren is een motor voor nieuwe economische groei die zorgt voor een netto aangroei van waardige jobs Een grotere investering in een groene economie is cruciaal voor het uitroeien van extreme armoede
26
4.3. Duurzaam gebruik van grondstoffen
Edinburgstraat 26 1050 Brussel 02/ 894 46 53 ONDERWERP 4. Transitie naar wat? 4.3. Duurzaam gebruik van grondstoffen Wat moet er gebeuren op ecologisch vlak? Een tienvoudige reductie in grondstofverbruik in de geïndustrialiseerde landen is een noodzakelijke langetermijndoelstelling, indien voldoende grondstoffen ter beschikking worden gesteld voor de behoeften van de ontwikkelingslanden.' (UNEP, 2000: 2) Duurzaam materialenbeheer, d.m.v. Afvalpreventie, door bv. optimaliseren van productieprocessen, ecodesign (reeds bij ontwerp producten wordt rekening gehouden met afvalfase) Gebruik van reststromen (bv. afvalwater van bedrijf A kan nog nuttig zijn voor bepaald productieproces van nabijgelegen bedrijf B) Ontwikkelen van nieuwe concepten/ ideëen. Bv. Cradle to Cradle
27
4.4. Inzetten op hernieuwbare energie
Edinburgstraat 26 1050 Brussel 02/ 894 46 53 ONDERWERP 4. Transitie naar wat? 4.4. Inzetten op hernieuwbare energie Wat moet er gebeuren op ecologisch vlak? In essentie: alle energieproductie duurzaam maken Scenario CO2-arme EU 2050: “Roadmap 2050” 80% reductie in CO2 uitstoot = (technisch) haalbaar Investering van 270 miljard € kan 320 miljard € besparen (jaarlijks) Kan tegen 2020 al 1,5 miljoen extra jobs opleveren Meer klimaatambitie kan Belgische werkloosheid met 2% doen dalen Sechts kleine impact op prijs van electriciteit (!)
28
4.5. Biodiversiteit beschermen
Edinburgstraat 26 1050 Brussel 02/ 894 46 53 ONDERWERP 4. Transitie naar wat? 4.5. Biodiversiteit beschermen Wat moet er gebeuren op ecologisch vlak? Landbouw verduurzamen Meer bescherming van waardevolle natuurgebieden Bescherming oceanen Opnemen van economische waarde biodiversiteit in begroting Bestrijden schadelijke exoten Climate Change bestrijden, want ook dit is een grote oorzaak van de achteruitgang van soorten
29
4.6. De klimaatproblematiek
Edinburgstraat 26 1050 Brussel 02/ 894 46 53 ONDERWERP 4. Transitie naar wat? 4.6. De klimaatproblematiek Wat moet er gebeuren op ecologisch vlak? In 2100 zou de CO2-uitstoot van wat onze economie voortbrengt, minder dan nul moeten zijn, negatief dus Energie-efficiëntie moet maar liefst honderddertig maal groter worden STAVAZA Klimaattop in Cancun was bescheiden succes, maar beter dan geen akkoord
30
ONDERWERP 4. Transitie naar wat? 4.7. Verwante problemen
Edinburgstraat 26 1050 Brussel 02/ 894 46 53 ONDERWERP 4. Transitie naar wat? 4.7. Verwante problemen Wat moet er gebeuren? Bevolkingsgroei stoppen (?) Ongelijke verdeling van de welvaart wegwerken (?) Loskoppelen economische groei van milieu-impact (?) Economische groei zelf in vraag stellen (vb. Tim Jackson – Prosperity without growth) (?)
31
Wat moet er gebeuren? Groene economie = groene jobs ?!
Edinburgstraat 26 1050 Brussel 02/ 894 46 53 ONDERWERP 4. Transitie naar wat? 4.8. Transitie en arbeid Wat moet er gebeuren? Groene economie = groene jobs ?!
32
? wat is een groene job wat maakt een job groen
Edinburgstraat 26 1050 Brussel 02/ 894 46 53 ONDERWERP 5. Transitie en groene jobs ? wat is een groene job wat maakt een job groen
33
ONDERWERP 5. Transitie en groene jobs 5.2. Nieuwe Groene Jobs Wat?
Edinburgstraat 26 1050 Brussel 02/ 894 46 53 ONDERWERP 5. Transitie en groene jobs 5.2. Nieuwe Groene Jobs Wat? 2 benaderingen: Jobs in de eco-industrie UNEP: “jobs in landbouw, industrie, bouw, installatie en onderhoud, en ook technische, wetenschappelijke, en dienstactiviteiten die een substantiële bijdrage leveren aan de verbetering van de toestand van het leefmilieu. “ veel breder
34
ONDERWERP 5. Transitie en groene jobs 5.2. Nieuwe Groene Jobs
Edinburgstraat 26 1050 Brussel 02/ 894 46 53 ONDERWERP 5. Transitie en groene jobs 5.2. Nieuwe Groene Jobs Wat? (vervolg) Sectoren die onder “eco-industrie” kunnen vallen: Waterzuivering Afvalbehandeling en recyclage Bodemsanering Hernieuwbare energie-productie Onderzoek & Ontwikkeling (R&D) Natuurbescherming en –beheer Consultancy ...
35
ONDERWERP 5. Transitie en groene jobs 5.2. Nieuwe Groene Jobs
Edinburgstraat 26 1050 Brussel 02/ 894 46 53 ONDERWERP 5. Transitie en groene jobs 5.2. Nieuwe Groene Jobs Wat? (vervolg) Andere mogelijke sectoren: openbaar vervoer auto-industrie zuinige auto’s renovatie van huizen basismaterialen op basis van gerecycleerde grondstoffen biologische landbouwers deel van bosbouw
36
ONDERWERP 5. Transitie en groene jobs 5.2. Nieuwe Groene Jobs
Edinburgstraat 26 1050 Brussel 02/ 894 46 53 ONDERWERP 5. Transitie en groene jobs 5.2. Nieuwe Groene Jobs Voorbeelden Group Machiels (voor de nieuwe activiteiten) Ecologische bouwmaterialen Wieken van windmolens Sanering van bestaande stortplaatsen met recyclage en doorverkoop van bruikbare materialen Ecopower Gedecentraliseerde, duurzame energieproductie Coöperatieve vennootschap CO2logic berekent, reduceert en compenseert de CO2-voetafdruk van overheden, organisaties en particulieren
37
5.3. Vergroening van bestaande jobs
Edinburgstraat 26 1050 Brussel 02/ 894 46 53 ONDERWERP 5. Transitie en groene jobs 5.3. Vergroening van bestaande jobs Wat? Veel moeilijker om te definiëren en te kwantificeren dan de eco-sector meer openbaar vervoer woon-werk meer telewerk productie van AAA-koelkast / lage emissie-auto / ... toeleveranciers De grens tussen grijs en groen is soms vaag ‘Groene gehalte’ van een job is dynamisch en variabel (technologie)
38
5.3. Vergroening van bestaande jobs
Edinburgstraat 26 1050 Brussel 02/ 894 46 53 ONDERWERP 5. Transitie en groene jobs 5.3. Vergroening van bestaande jobs Voorbeelden Volvo Gent: project met VITO om assemblagelijn + toeleveranciers klaar te maken voor de productie van de electrische wagen Umicore Hoboken: lange weg afgelegd van notoire vervuiler in Hoboken tot voorloper op vlak van recyclagetechnologie van metalen Desso: eertse C2C bedrijf in België Bostoen: bouwt sinds kort enkel nog passiefhuizen Colruyt: energiebesparing, CO2 neutraal, BIO-planet, ... E-max: recyclage i.p.v. nieuwe materialen, zonnepanelen, materialengebruik,
39
5.3. Vergroening van bestaande jobs
Edinburgstraat 26 1050 Brussel 02/ 894 46 53 ONDERWERP 5. Transitie en groene jobs 5.3. Vergroening van bestaande jobs STAVAZA (facts and figures) Kwantitatief veel belangrijker dan creatie van “nieuwe GJ” Bijna onmogelijk te becijferen hoeveel jobs “vergroend” zijn Probleem van onduidelijke definitie Probleem van “Greenwashing” BP Unilever (?) ...
40
6.1. Creatie en vernietiging van jobs
Edinburgstraat 26 1050 Brussel 02/ 894 46 53 ONDERWERP 6. De transitie naar Groene Jobs 6.1. Creatie en vernietiging van jobs Winnaars en verliezers Verliezers zijn onvermijdelijk = ook zo in normale economische transities/ (r)evoluties Er zullen ook winnaars en verliezers zijn als we niet pro-actief aan vergroening werken grondstoffentekorten energie-intensieve activiteiten/producten worden te duur Probleem stelt zich vooral bij intersectorale verschuivingen op korte termijn hoe wordt een steenkoolarbeider een installateur van PV-panelen? Netto-resultaat over alle sectoren = neutraal of positief
41
6.1. Creatie en vernietiging van jobs
Edinburgstraat 26 1050 Brussel 02/ 894 46 53 ONDERWERP 6. De transitie naar Groene Jobs 6.1. Creatie en vernietiging van jobs Voorbeelden van winnende sectoren/activiteiten Bouw meer verbouwingen en meer materiaalgebruik i.f.v. lager energieverbruik) niet delocaliseerbaar Hernieuwbare energie windmolens en zonnepanelen bouwen en onderhouden is arbeidsintensiever dan een steenkoolkcentrale openhouden Recyclage voordien zuiver afval wordt nu grondstof voor nieuwe activiteit
42
6.1. Creatie en vernietiging van jobs
Edinburgstraat 26 1050 Brussel 02/ 894 46 53 ONDERWERP 6. De transitie naar Groene Jobs 6.1. Creatie en vernietiging van jobs Voorbeelden van verliezende sectoren/activiteiten Aluminium, papier, cement, deel van chemische sector energie-intensiviteit is hier problematisch maar: chemie is ook deel van de oplossing (ontwikkelen nieuwe duurzame materialen) “Bruine” sectoren/activiteiten extractie en energieproductie van fossiele brandstoffen (bv. steenkool) vervaardiging van SUV’s (bv.Hummer) Vaak geconcentreerd in bepaalde regio’s Kan resulteren in grote sociaaleconomische problemen in die regio’s (Vb. steenkool in Polen, General Motors in VS)
43
6.2. Welke competenties voor GJ’s?
Edinburgstraat 26 1050 Brussel 02/ 894 46 53 ONDERWERP 6. De transitie naar Groene Jobs 6.2. Welke competenties voor GJ’s? Nieuwe competenties Wat is nieuw? verschillende visies van “bestaat niet” tot “enorme uitdaging” soms arbitraire kwalificatie als “groene competentie” Totaal nieuwe competenties = relatief beperkt Als gevolg van het gebruik van nieuwe technologieën & materialen Als gevolg van het ontstaan van nieuwe beroepen cfr. nieuwe groene jobs
44
6.2. Welke competenties voor GJ’s?
Edinburgstraat 26 1050 Brussel 02/ 894 46 53 ONDERWERP 6. De transitie naar Groene Jobs 6.2. Welke competenties voor GJ’s? Aanvulling van bestaande competenties met groene competenties “Upskilling” Vb. bouwsector passiefbouw nieuwe materialen nieuwe werktkuigen Vb. overschakeling naar elektrische voertuigenassemblage omgaan met andere voltages van batterijen andere motorentypes
45
6.2. Welke competenties voor GJ’s?
Edinburgstraat 26 1050 Brussel 02/ 894 46 53 ONDERWERP 6. De transitie naar Groene Jobs 6.2. Welke competenties voor GJ’s? Kwantitatieve verschuivingen van bestaande competenties Intersectoraal = één sector groeit ten koste van (een) andere Cfr. winnaars en verliezers (zie hoger) = grootste uitdaging ligt heel gevoelig Intrasectoraal “vergroening” kan relatief makkelijker opgevangen worden (via vorming opleiding / nieuwe instroom) = minder bedreigend
46
6.4. Groene Jobs en waardig werk
Edinburgstraat 26 1050 Brussel 02/ 894 46 53 ONDERWERP 6. De transitie naar Groene Jobs 6.4. Groene Jobs en waardig werk Green job = niet noodzakelijk “decent job”
47
6.4. Groene Jobs en waardig werk
Edinburgstraat 26 1050 Brussel 02/ 894 46 53 ONDERWERP 6. De transitie naar Groene Jobs 6.4. Groene Jobs en waardig werk Green job = niet noodzakelijk “decent job”
48
6.4. Groene Jobs en waardig werk
Edinburgstraat 26 1050 Brussel 02/ 894 46 53 ONDERWERP 6. De transitie naar Groene Jobs 6.4. Groene Jobs en waardig werk Combinaties van groen en waardig werk
49
6.4. Groene Jobs en waardig werk
Edinburgstraat 26 1050 Brussel 02/ 894 46 53 ONDERWERP 6. De transitie naar Groene Jobs 6.4. Groene Jobs en waardig werk Impact vergroening op “waardig werk”? Blootstelling aan nieuwe stoffen Werken met nieuwe materialen Aangepaste jobinhoud / nieuwe jobs = nieuwe (onbekende) risico’s Snel groeiende sectoren gaan vaak gepaard met “cowboygedrag” (vb. installateurs van zonnepanelen) vaak “trial & error” = eigenlijk ook een probleem van alle tijden grote veranderingen over vele sectoren i.k.v. vergroening maakt het zichtbaarder
50
7.1. Concept rechtvaardige transitie
Edinburgstraat 26 1050 Brussel 02/ 894 46 53 ONDERWERP 7. Rechtvaardige transitie 7.1. Concept rechtvaardige transitie Rechtvaardige Transitie = overgang van een ecologisch, economisch en sociaal onduurzame economie naar een ecologisch, economisch en sociaal duurzame economie. Overgang = geleidelijk ≠ revolutie, maar moet wel snel gebeuren ! Resolutie 2e wereldcongres van het Internationaal Vakverbond (ITUC CSI IGB), Vancouver juni 2010: De strijd tegen klimaatverandering via duurzame ontwikkeling en een rechtvaardige transitie.
51
7.1. Concept rechtvaardige transitie
Edinburgstraat 26 1050 Brussel 02/ 894 46 53 ONDERWERP 7. Rechtvaardige transitie 7.1. Concept rechtvaardige transitie Punt 2.: “Het Congres engageert zich voor de bevordering van een geïntegreerde aanpak van duurzame ontwikkeling via een rechtvaardige transitie die sociale vooruitgang, milieubescherming en economische behoeften verenigt in het kader van democratische governance, waarbinnen syndicale rechten en andere mensenrechten worden gerespecteerd en gendergelijkheid wordt gerealiseerd. (....) Vakbonden moeten een centrale rol spelen bij die unieke transformatie.”
52
7.2. Rechtvaardige transitie en groene jobs
Edinburgstraat 26 1050 Brussel 02/ 894 46 53 ONDERWERP 7. Rechtvaardige transitie 7.2. Rechtvaardige transitie en groene jobs Elementen voor een rechtvaardige transitie volgens het ILO (2011) Competentie-ontwikkeling Ondersteunen van KMO’s Instellingen, beleid en bevorderen van sociale dialoog Veiligheid en gezondheid op het werk
53
7.2. Rechtvaardige transitie en groene jobs
Edinburgstraat 26 1050 Brussel 02/ 894 46 53 ONDERWERP 7. Rechtvaardige transitie 7.2. Rechtvaardige transitie en groene jobs Enorm potentieel van een succesvolle, rechtvaardige transitie voor de creatie van groene banen en waardig werk: nieuwe banen anticiperen op verlies en verandering van jobs bescherming van de meest kwetsbaren
54
7.2. Rechtvaardige transitie en groene jobs
Edinburgstraat 26 1050 Brussel 02/ 894 46 53 ONDERWERP 7. Rechtvaardige transitie 7.2. Rechtvaardige transitie en groene jobs Sociale en arbeidsdimensie van de strijd tegen klimaatsverandering moet ten volle aangekaart worden door institutionele participatie van vakbonden aan de planning en invoering van maatregelen op de werkplek, op sectoraal, nationaal en internationaal niveau m.b.t. sensibilsering over het belang van die maatregelen
55
7.4. Rechtvaardige transitie en groene jobs
Edinburgstraat 26 1050 Brussel 02/ 894 46 53 ONDERWERP 7. Rechtvaardige transitie 7.4. Rechtvaardige transitie en groene jobs verbetering van de competenties beroepsopleiding en andere maatregelen om mensen die hun werk verliezen nieuw werk te geven een adequate sociale bescherming investeren in koolstofarme technologieën sociale dialoog gendergelijkheid ! belang van groenewerkplekprojecten door vakbonden !
56
7.5. Draagvlak voor transitie = inspraak!
Edinburgstraat 26 1050 Brussel 02/ 894 46 53 ONDERWERP 7. Rechtvaardige transitie 7.5. Draagvlak voor transitie = inspraak! Een breed maatschappelijk draagvlak is onontbeerlijk Informatie en sensibilisering zijn nog steeds broodnodig Mensen (en dus ook werknemers) mede-eigenaar maken van de oplossing, niet alleen van het probleem Sociaal overleg is dus cruciaal voor een geslaagde transitie!
57
Edinburgstraat 26 1050 Brussel 02/ 894 46 53 ONDERWERP 8. Conclusies Ook als we niets doen, zal ons leven en dat van toekomstige generaties drastisch veranderen, dus een transitie zal er hoe dan ook komen, de vraag is alleen of we de nu de keuze maken voor een rechtvaardige transitie of ons schikken in de gevolgen van de niet-gekozen transitie. Alle (technologische) oplossingen zijn - in principe - beschikbaar én uitvoerbaar, maar de uitdagingen zijn enorm Transitie naar een duurzame economie moet ecologisch, economisch en sociaal duurzaam worden transitie is geen revolutie, maar het is meer dan 5 voor twaalf
58
ONDERWERP 8. Conclusies (vervolg)
Edinburgstraat 26 1050 Brussel 02/ 894 46 53 ONDERWERP 8. Conclusies (vervolg) GJ zijn een belangrijk element van die transitie Voor een omschakeling naar Groen jobs zijn een aantal elementen van belang er zullen jobs bijkomen en verloren gaan er zal een verschuiving in gevraagde competenties plaatsvinden de kwaliteit van de GJ zal moeten bewaakt worden (!) Een breed draagvlak is onontbeerlijk om de transitie waar te maken sensibiliseren inspraak organiseren – o.m. via sociaal overleg
59
ONDERWERP 9. Discussie Stelling 1:
Edinburgstraat 26 1050 Brussel 02/ 894 46 53 ONDERWERP 9. Discussie Stelling 1: “Het is steeds gevaarlijk als een kleine groep van werknemers de agenda blokkeert. De energiesector (in zijn huidige vorm) bijvoorbeeld is zeer kapitaalintensief en minder arbeidsintensief. Als een kleine groep van werknemers de agenda blokkeert en beweert niks aan klimaatverandering te kunnen doen omdat jobs op de helling staan, dan zijn dat zeer gevaarlijke situaties. Dan worden honderdduizenden jobs in andere sectoren op de helling gezet.”
60
ONDERWERP 9. Discussie Stelling 2:
Edinburgstraat 26 1050 Brussel 02/ 894 46 53 ONDERWERP 9. Discussie Stelling 2: “De beste manier om jobs te verliezen is niks doen. Doen alsof een probleem niet bestaat , doet het niet verdwijnen. Kijk naar wat er gebeurt met General Motors. Zij zitten midden in een crisis omdat ze de vraag naar energiezuinige wagens negeerden. De autoconstructeurs die het nu goed doen zijn diegenen die zich voorzien hadden op de opkomst van energiezuinige wagens: kleine auto’s en hybride motoren.”
61
ONDERWERP 9. Discussie Stelling 3:
Edinburgstraat 26 1050 Brussel 02/ 894 46 53 ONDERWERP 9. Discussie Stelling 3: “Pas op: werknemers in de auto-industrie hebben ervaring in het verwerken van materiaal dat ook in publiek transport gebruikt wordt. Een wagen bouwen kost 30 manuren, een treinwagon bouwen kost 3000 manuren. Dus we zetten geen mensen op straat met een groene economie”.
62
ONDERWERP 9. Discussie Stelling 4:
Edinburgstraat 26 1050 Brussel 02/ 894 46 53 ONDERWERP 9. Discussie Stelling 4: “Milieuactivisten moeten weten dat het onderwerp “milieu” technisch is, maar dat de gevolgen ook economisch en sociaal zijn. Als de groene veranderingen niet werken voor de arbeidsmarkten, als sommigen meer moeten bijdragen of inleveren dan anderen, dan veranderen we niet! We raden aan dat de milieubewegingen eerlijk zijn over de omwenteling, er zullen kosten zijn en we moeten er zorg voor dragen dat de kosten eerlijk verdeeld worden”.
63
ONDERWERP Meer info Edinburgstraat 26 1050 Brussel 02/ 894 46 53
02/ 894 46 53 ONDERWERP Meer info
64
Bedankt voor jullie aandacht.
Edinburgstraat 26 1050 Brussel 02/ 894 46 53 ONDERWERP Einde Bedankt voor jullie aandacht.
Verwante presentaties
© 2024 SlidePlayer.nl Inc.
All rights reserved.