Welkom! Wilfred Lintsen 3 en 4 oktober 2012.

Presentatie over: "Welkom! Wilfred Lintsen 3 en 4 oktober 2012."— Transcript van de presentatie:

1 Welkom! Wilfred Lintsen 3 en 4 oktober 2012

2 Programma overzicht Woensdag 3 oktober 8:30 Ontvangst & Welkom 9:00
Starten 10:00 Informatiemanagement: theorie & praktijk 11:00 Pauze 11:20 i-NUP 12:30 Lunchpauze 13:30 BAG-WOZ Casus 15:45 16:00 Resultaten BAG-WOZ Casus 17:00 17:30 Vaardigheden & Peer Review methodiek 20:00 Diner 21:30 Einde dag 1

3 Programma overzicht Donderdag 4 oktober 9:00 Starten 9:30
Leveranciersmanagement & Opdrachtgeverschap 10:45 Pauze 11:15 Casus Leveranciersmanagement & Opdrachtgeverschap 12:30 Lunchpauze Resultaten Casus Leveranciersmanagement & Opdrachtgeverschap 15:00 15:20 Persoonlijk Actieplan 16:25 Terugblik op module ‘Inchecken’ & vooruitblik op de terugkomdag (6 december 2012) 17:00 Einde dag 2

4 Gezamenlijk initiatief

5 Leergang i-NUP Academy
5 Modules van elk 5 dagdelen Action Learning (leren door zelf te doen) 4 Terugkomdagen van 2 dagdelen Online community / helpdesk / i-coaching T 1 2 3 4 5 Okt 2012 Jan 2013 Jun 2013 Okt 2013 Feb 2014

6 Persoonlijk Leercontract

7 i-NUP Academy Versterking van de gemeentelijke i-functie
met i-NUP als casus en breekijzer. Inhoudelijke ontwerpprincipes: Samenhangend door gebruik van een geaccepteerd en public domain raamwerk (9-vlaks model en/of BiSL). Focus door selectie van 6 aandachtsgebieden met prioriteit. Praktijkgericht door het gebruik van i-NUP als algemene casus en NUP Bakens als specifieke cases. Praktisch toepasbaar op implementatie i-NUP vanwege de relatie met instrumenten uit Operatie NUP.

8 Raamwerk Informatiemanagement
Aandachtsgebieden Is het kader voor Bepalen de focus per module NUP Bakens i-NUP Selecteren instrumenten & vaardigheden Samenhang | Focus | Praktijkgericht | Praktisch toepasbaar op i-NUP implementatie

9 Aandachtsgebieden Strategie & Sturing Verbindingen & Veiligheid
Basisregistraties & Gegevens- management Applicatielandschap & Opdrachtgeverschap De aandachtsgebieden zijn afgestemd 2015 Processen & Zaakgericht werken Beheer & Borging

10 In de i-NUP Academy Komen alle NUP Bakens aan bod.
Worden alle aandachtsgebieden (minimaal 1 keer) behandeld. Wordt het raamwerk dekkend behandeld.

11 Globale opbouw per module
Dag 1 Dag 2 Ochtend Ochtend Terugblik op afgelopen periode Introductie op aandachtsgebieden van de module Theorie en Praktijkopdracht NUP-baken 2, introductie Aandachtsgebieden NUP-baken Casus Theorie en Praktijkopdracht Toepassing op eigen situatie Middag Middag NUP-baken 1, introductie Aandachtsgebieden NUP-baken Casus Theorie & Praktijkopdracht Toepassing op eigen situatie Aandachtsgebieden: versterken i-functie (algemeen) versterken i-functie eigen gemeente Persoonlijke acties Afspraken voor review Afspraken voor intervisie Avond Vaardigheden Peer Reviewing en intervisie

12 Module 1, hoofdlijnen Dag 1 Ochtend Middag Avond
Kennismaking, introductie Academy Ontwikkelingen, trends & consequenties i-functie & i-manager Vakinhoudelijk Organisatorisch Vaardigheden I-NUP & urgentiegebieden Bouwstenen en samenhang De i-NUP planning Relatie met eigen informatieplanning NUP Baken: BAG-WOZ, introductie Aandachtsgebieden: Integratie, koppeling & standaarden Relatie met proceseigenaren Casus Theorie en praktijkopdracht Eigen BAG-WOZ plan Avond Methodiek peer reviewing Vorming peer groups Basisvaardigheden (feedback geven, communicatiepiramide)

13 Module 1, hoofdlijnen Dag 2 Ochtend Middag
NUP Baken: Webrichtlijnen, introductie Bespreking resultaten uitvraag Aandachtsgebieden: Strategie &sturing: Toegankelijkheidsbeleid Opdrachtgeverschap: modelcontracten, nieuw toetsingsregime Procesmanagement: relatie proceseigenaren Casus Theorie en praktijkopdracht Oefenen met vaardigheden tijdens groepsopdrachten Next steps in eigen organisatie Introductie op raamwerk: 9-vlaks model en BiSL Versterken i-functie via aandachtsgebieden: Relatie proceseigenaren Gegevensmanagement Opdrachtgeverschap Aandachtsgebied: versterken i-functie eigen gemeente Next steps, passend bij fase eigen gemeente Persoonlijke acties Afspraken voor review

14 Wilfred Lintsen

15 Informatie management
Het raamwerk HIER WORDT HET THEORETISCH KADER INFORMATIEMANAGEMENT NEERGEZET. WE MOETEN GOED OPLETTEN DAT DE PLAATJES LEESBAAR BLIJVEN. GOED OM DE BISL PROCESSEN ALS HANDVAT TE GEBRUIKEN BIJ DE DUIDING VAN DE MIDDENVAKKEN VAN HET NEGENVLAKS-MODEL. LET OP: PLAATJES NEGENVLAKS MODEL KOMEN VERSCHILLENDE MALEN TERUG, EENDUIDIG MAKEN OP DE ASSEN. IS NIET ZO ERG DAT DE TEKSTEN IN DE VAKJES AF EN TOE AFWIJKEN. HANGT NAMELIJK AF VAN HET BESCHOUWINGSNIVEAU WELKE TEKST JE ER ZET. WEL GRAAG NEDERLANDSE TEKST DIE AANSLUIT OP DE BELEVINGSWERELD VAN DE GEMEENTEN. SHEET 2 , 3 EN 4 HANDHAVEN. SHEET 4 IS ALLEEN EEN ILLUSTRATIE DAT HET IN ELKAAR PAST. GAAT DUS NIET OM DE LEESBAARHEID VAN HET PLAATJE! SHEET 5 TOT EN MET 9 OK. VRAAGT WEL VAN DE PROCESBEGELEIDER DAT ZE DE BISL-PROCESSEN GOED KUNNEN UITLEGGEN. VOOR DE DEELNEMERS IS EEN ARTIKEL OVER BISL WAARIN IN 15 A4TJES WORDT UITGELEGD WAT HET IS HANDIG  STAAT OP DE DROPBOX BIJ GECHECKT MODULE 1 DAG 1 OCHTEND. BRUG NAAR DE ZES AANDACHTSGEBIEDEN IS TE ONDUIDELIJK. IK STEL VOOR DAT WE DE AANDACHTSGEBIEDEN AAN HET EINDE VAN DE OCHTEND TERUG LATEN KOMEN ALS RESULTAAT VAN INRICHTINGINFORMATIEMANAGEMENT, ONTWIKKELINGEN IN DE BUITENWERELD OP O, I EN A & DE RESULTAATVERPLICHTINGEN VAN I-NUP. IN HET PROGRAMMA STAAT NU 20 MINUTEN GEPLAND VOOR THEORIE INFORMATIEMANAGEMENT EN 30 MINUTEN VOOR OEFENING. IK ZOU HET OMDRAAIEN. EERSTE 30 MINUTEN THEORIE (DAT IS WEL NODIG). DAN 20 MINUTEN BIJ DE DEELNEMERS (IN KOPPELS) AAN ELKAAR VERTELLEN HOE HET BIJ HUN IS EN OP WELKE ‘VLAK’ EN BINNEN HET VLAK WELK ‘PROCES’ VERBETERING KAN WORDEN BEREIKT. DIT KUN JE WAARSCHIJNLIJK COMBINEREN MET OEFENING (OPSTELLING) NA PAUZE. HIER GEVEN ZE NAMELIJK AAN WAAR ZE VINDEN DAT ZE STAAN. JE KUNT DE GROEP IN TWEEEN SPLITSEN EN GROEP 1 DE VRAAG STELLEN WAAR DE VERBETERPUNTEN ZITTEN EN DIE TE NOTEREN OP FLIP-OVER. GROEP 2 DOET DE OPSTELLING (ONDER BEGELEIDING VAN DE PROCESBEGELEIDER). NA 20 MINUTEN WISSELEN, 10 MINUTEN DE OPVALLENDE PUNTEN PLENAIR NABESPREKEN. KAN IN 1 RUIMTE. Informatie management

16 informatiemanagement:
Strategie en bedrijfs- voering Strategie informatie- voorziening Strategie ICT Ontwerp & plannen bedrijfs- voering Ontwerp en plannen informatie- voorziening Ontwerp en plannen ICT Beheer bedrijfs- voering Beheer & gebruik informatie- voorziening Beheer ICT Bedrijfs- domein Informatie / Communicatie domein Technologie domein Richten / Strategie Inrichten Verrichten / Uitvoering Strategie informatie- voorziening Beheer & gebruik informatie- voorziening Algemeen kader voor informatiemanagement: Ontwerp & plannen bedrijfs- voering Ontwerp en plannen informatie- voorziening Ontwerp en plannen ICT Het gebalanceerd managen van de centrale componenten van deze kaart met inbegrip van hun onderlinge en externe relaties. Volgens BiSL: Doel van de rol De informatiemanager is verantwoordelijk voor de informatievoorziening binnen de organisatie. Hij/zij is verantwoordelijk voor het formuleren van het informatiebeleid en de informatieplanning op tactisch/strategisch niveau. Daarnaast heeft de informatiemanager een sturende en bewakende rol in het kader van de realisatie van de informatievoorziening. Taken en verantwoordelijkheden Richtinggevend niveau: Ontwikkelen en formuleren van het informatiebeleid en de informatiestrategie, als afgeleide van de business strategie Coördineren van de totstandkoming van het informatieplan en de informatie architectuur Analyseren van ontwikkelingen in de omgeving (wetgeving, technologie, bedrijfsvoering) en (laten) vertalen van deze ontwikkelingen naar consequenties voor de informatievoorziening Opstellen van eisen ten aanzien van de inrichting van de informatievoorziening en de informatiehuishouding Zorgdragen voor een adequate inrichting van de informatiemanagement- en functioneel beheer organisatie Formuleren van het beleid t.a.v. externe en interne leveranciers Sturend niveau: Zorgdragen voor een optimale fit tussen de bedrijfsprocessen en de ondersteunende informatievoorziening Coördineren van de inventarisatie van de informatiebehoeften van het management en van de businessunits en de vertaling daarvan naar concrete projecten Laten uitvoeren van vooronderzoeken en laten opstellen en beoordelen van business cases Zorgdragen voor een adequate ondersteuning vanuit de business bij de implementatie van nieuwe/gewijzigde informatievoorziening Aansturen van de functioneel beheer organisatie Aansturen van leveranciers: laten opstellen van contracten en SLA’s en bewaken van de uitvoering daarvan Fungeren als opdrachtgever naar de ICT afdeling op tactisch niveau Opstellen en indienen van de jaarlijkse begroting voor investeringen in de informatievoorziening en bewaken van de budgetbesteding Laten opstellen van voortgangsrapportages (resultaat en middelen/capaciteit) over de uitvoering van het informatieplan en afzonderlijke projecten

17 BiSL Raamwerk Opstellen Opstellen Informatie- strategie
BiSL geeft een verdieping van de middenkolom van het 9-vlaksmodel Sturing van de informatievoorziening Gebruiksbeheer Functionaliteiten-beheer Transitie Wijzigingen- beheer Opstellen IV-Organisatie strategie Opstellen Informatie- strategie Informatie coördinatie Beide modellen worden gebruikt voor het positioneren van aandachtsgebieden en thema’s.

18 Strategie en bedrijfs- voering Strategie informatie- voorziening
Strategie ICT Ontwerp & plannen bedrijfs- voering Ontwerp en plannen informatie- voorziening Ontwerp en plannen ICT Beheer bedrijfs- voering Beheer & gebruik informatie- voorziening Beheer ICT Bedrijfs- domein Informatie / Communicatie domein Technologie domein Richten / Strategie Inrichten Verrichten / Uitvoering

19 Opstellen IV-Organisatiestrategie
Hoe wordt de sturing van de informatievoorziening georganiseerd? Processen: Leveranciersmanagement Ketenpartnermanagement Relatiemanagement gebruikersorganisatie Strategie inrichting IV-functie

20 Opstellen Informatiestrategie
Hoe gaat de informatievoorziening er op (middel)lange termijn uitzien? Processen: Bepalen ketenontwikkelingen Bepalen bedrijfsprocesontwikkelingen Bepalen technologieontwikkelingen Informatie life-cycle management Informatie portfoliomanagement

21 Sturende processen Hoe sturen we de informatievoorziening? Processen:
Behoeftemanagement Planning en Control Financieel Management Contractmanagement

22 Gebruiksbeheer Wordt de operationele informatievoorziening goed
gebruikt en goed aangestuurd? Processen: Gebruikersondersteuning Operationele ICT-aansturing Beheer bedrijfsinformatie

23 Functionaliteitenbeheer
Hoe gaat de gewijzigde informatievoorziening eruit zien? Processen: Specificeren Vormgeven niet-geautomatiseerde IV Toetsen en testen Voorbereiden transitie

24 NUP Focus

25 Resultaat verplichtingen
24 Bouwstenen Opdracht Operatie NUP: zorg er minimaal voor dat de basisvoorzieningen ingericht en in gebruik zijn Resultaat verplichtingen 19 Basisvoorzieningen

26 De bouwstenen Programmaraad Burgers Programmaraad Stelsel
Klankbord groep Bedrijven Overgedragen aan Beheer Webrichtlijnen GBA, RNI (BZK) eHerkenning BSN Samenwerkende catalogi BAG, BRK, BRT, BGT, BRO, BRV (I&M) Antwoord voor Bedrijven DigiD MijnOverheid NHR (EL&I) DigiD Machtigen 14+ Netnummer WOZ, BRI (Financiën) Antwoord © Contentvoorziening BLAU (SZW) Digimelding, -levering, -koppeling (BZK)

27 De essentie van Operatie NUP:
2015 De essentie van Operatie NUP: De weg bereiden voor een grootschalige, succesvolle implementatie van het NUP bij de gemeenten

28 Dit doen we door: randvoorwaarden te (helpen) scheppen
een effectief proces van co-creatie te starten betrokkenen op alle niveaus ‘implementatiebekwaam’ te maken.

29 Vragen van gemeenten… Inzicht in implementeerbaarheid bouwstenen
Standaardiseer waar mogelijk Ontwikkel generieke instrumenten (Toolkit) Laat ons het wiel niet zelf/opnieuw uitvinden Oplossingen Bij de implementatie van de NUP-bouwstenen hoeft het wiel niet opnieuw uitgevonden te worden. In veel gevallen hebben gemeenten al werkbare oplossingen bedacht en/of in productie. Operatie NUP maakt die oplossingen beschikbaar (via ontwikkelt standaarden en toolkits en zorgt voor platforms waar gebruikers onderling kennis, ervaringen én enthousiasme kunnen delen (co-creatie – Samenwerking Bij de invoering van de bouwstenen werkt Operatie NUP samen mét gemeenten, marktpartijen, gebruikersverenigingen/samenwerkingsverbanden, bouwsteenprogramma's en andere stakeholders. Samen bouwen aan de basis van één digitale overheid: betere service, meer gemak. Meedenken, meedoen of meer informatie? Neem dan contact op met Operatie NUP via of bezoek onze website (

30 Impactanalyses Congres Regiobijeen- komsten Co-creatie Community
Convenant Releasekalender Ketenboek Toolkit i-NUP Academy i-Spiegel i-Versneller i-Coach Resultaten, producten en diensten: Operatie NUP heeft inmiddels een eerste reeks 'producten' opgeleverd. * Co-creatie Om samen met gemeenten en andere betrokken kennis te delen en tot gedragen actiegerichte oplossingen te komen, organiseert Operatie NUP bijeenkomsten, expertgroepen en digitale co-creatie. Actuele co-creaties zijn te vinden op * i-Spiegel De i-Spiegel is een toepassing die gemeenten inzicht geeft in financiële besparingen en verbeteringen van de dienstverlening concreet maakt. Vanaf mei 2012 is de i-Spiegel via operatienup.nl te vinden en te gebruiken. De i-Spiegel is een van de tools die wordt ingezet door de i-Coach. Hij/zij adviseert gemeenten over implementatie en gebruik van de basisvoorzieningen. Elke gemeente wordt in de periode 2012 tot 2014 tweemaal door een i-Coach bezocht. * Toolkit Om gemeenten te ondersteunen bij de vraag hoe om te gaan met de bouwstenen, en te voorkomen dat gemeenten het wiel opnieuw hoeven uit te vinden, ontwikkelt Operatie NUP samen met gemeenten en andere partijen een palet aan ondersteuningsinstrumenten. Daarbij gaat het om voorbeelden van plannen, best practices, het NUP parcours, handreikingen, een landkaart met voortgangsinformatie en vele andere zaken. Deze instrumenten (die continue worden doorontwikkeld en uitgebreid) vormen een toolkit waarmee iedere gemeente aan de slag kan. * Convenant Het in maart 2012 gesloten convenant met meer dan 60 ICT-leveranciers, gebruikersverenigingen en samenwerkingsverbanden heeft als doel om veranderingen in gemeentelijke ICT-infrastructuur en informatievoorziening daadwerkelijk te realiseren. Met de afspraken in het convenant is geborgd dat de standaarden die Operatie NUP maakt, tijdig en op de juiste manier, in de gemeentelijke software worden geïmplementeerd. * Releasekalender De releasekalender van de i-NUP-bouwstenen is via operatienup.nl beschikbaar. Deze releasekalender wordt in de loop van 2012 aangevuld met een applicatie-atlas met gemeentelijke applicaties en bijbehorende planningen. Hiermee kan iedere gemeente een eigen planning opstellen.

31 Impactanalyses Oordeel over (grootschalige) implementeerbaarheid
Is aan randvoorwaarden voldaan?  acties, actiehouders Oordeel over de haalbaarheid van de resultaatverplichtingen uit het i-NUP Condities en randvoorwaarden haalbaarheid  acties, Consequenties invoering en gebruik voor gemeenten Wat is de impact  acties: (generieke) ondersteuning Build up Normenkader

32 De balans na de impact analyses

33 Operatie NUP: 24 bouwstenen
GBA BAG WOZ BRK BRT BRV BRI Samenwerkende Catalogi BLAU BGT BSN DigiD DigiD machtigen NHR MijnOverheid Webrichtlijnen RNI eHerkenning Digikoppeling Digilevering, Digimelding AvB 14+ BRO

34 Selectie op basis van gebruik door gemeenten
In gebruik bij >80% gemeenten GBA BAG WOZ BRK BRT BRV BRI Samenwerkende Catalogi

35 Selectie op basis van oplevering
In gebruik bij >80% gemeenten Oplevering na 2014 BLAU BGT

36 Selectie op basis van opdracht Operatie NUP
In gebruik bij >80% gemeenten Oplevering na 2014 Geen resultaatverplichting BSN DigiD DigiD Machtigen

37 Impactanalyses op bouwstenen
In gebruik bij >80% gemeenten Oplevering na 2014 Geen resultaatverplichting Impactanalyses op bouwstenen NHR MijnOverheid Webrichtlijnen RNI eHerkenning Digikoppeling Digilevering, Digimelding AvB 14+ BRO

38 Aanvullende Impactanalyses
In gebruik bij >80% gemeenten Oplevering na 2014 Geen resultaatverplichting Impactanalyses op bouwstenen + Aanvullende impactanalyses BAG-WOZ koppeling Binnengemeentelijk gebruik + +

39 Conclusies Impactanalyses
Conditioneel implementeerbaar NHR, MijnOverheid BB Implementeerbaar maar niet i.r.t. de RV-I-NUP* Digikoppeling Nader te bepalen Digilevering, -melding, AvB, 14+, BRO, Binnengemeentelijk gebruik Implementeerbaar i.r.t de RV-I-NUP* BAG-WOZ koppeling, MijnOverheid LZ, Webrichtlijnen, RNI, eHerkenning *RV-I-NUP = Resultaatverplichting I-NUP

40 Planning implementatie
Prioriteiten (1-4) Bouwsteen Status Advies Planning implementatie RNI Implementeerbaar voor zowel loketgemeenten als afnemers Start implementatie nu (datum invoering ) NU implementeren Koppeling BAG-WOZ Implementeerbaar Start implementatie nu Sluit aan op Versneller en i-NUP Academy (sept. – dec 2012) Webrichtlijnen Nivo 1 Focus op nivo 1 ( ) Sluit aan op Versneller en Academy (sept. – dec. 2012) Volg ontwikkelingen nieuwe verantwoordingsmodel (voor nivo 1) NHR Wordt implementeerbaar gemaakt (per ) Praktijkbeproeving t/m Bereid implementatie nu voor; richtlijnen komen beschikbaar Volg ontwikkelingen via Versneller Q1 2013 NU implementatie voorbereiden; eigen invoerings-datum of sluit aan op Versneller

41 Planning implementatie
Prioriteiten (2-4) Bouwsteen Status Advies Planning implementatie Digikoppeling Implementeerbaar Implementeer t.b.v. aansluiting op diverse voorzieningen en BRS-en (LV WOZ, NHR). Toekomstvast en bespaart kosten. NU – medio 2013 implementeren MijnOverheid Berichtenbox Beschikbaar, maar nog niet (grootschalig) implementeerbaar in gemeentelijke veld Is implementeerbaar per Praktijkbeproeving t/m Voorbereiding op aansluiting in 2013 of Plan dit in afstemming met leverancier(s) Versneller in 2013; volg info via Bepaal start implementatie voor eind 2012; volg eigen planning of sluit aan op Versneller MijnOverheid Lopende Zaken Zaakgericht werken of zaakstatussen bijhouden en dan aansluiten (is eenvoudig) Volg eigen planning of sluit aan op Versneller

42 Planning implementatie
Prioriteiten (3-4) Bouwsteen Status Advies Planning implementatie eHerkenning Implementeerbaar Start voorbereiding aansluiting en maak business case processen Versneller Q1 2013; volg info via Volg eigen planning of sluit aan op Versneller 14+ Netnummer Sluit technisch aan; zorg dat zaken op orde zijn voor de publiekscampagne Eigen planning Webrichtlijnen Nivo 3 Volg ontwikkelingen nieuwe verantwoordingsmodel Plan in relatie tot aanpassing / vernieuwing eigen website

43 Planning implementatie
Prioriteiten (4-4) Bouwsteen Status Advies Planning implementatie Digimelding Digimelding 2.0 nog niet beschikbaar, Impactanalyse wordt uitgevoerd in Q4 2012 Richt alle aandacht op het inregelen van het terugmeldproces Aanmeldingen voor pilot met 2.0 bij KING Nader te bepalen Digilevering Nog niet beschikbaar. Op basis van een door de PSB geaccordeerde planning is implementatie vanaf begin 2014 mogelijk Volg de informatie over praktijkbeproevingen en opleveringen die via en STIP wordt verspreid Antwoord voor Bedrijven Impactanalyse wordt in Q uitgevoerd BGT Nog niet beschikbaar. Vervolg Impactanalyse wordt in Q1 2013 Tref voorbereidingen op het vlak van bemeting en de standaard (ImGeo)

44 Casus bag-woz

45 Filmpje

46 NIEUW OUD Jeugdzorg Veiligheids keten Fraude bestrijding
Regeldruk ondernemers Innen vorderingen Etc. Maatschappelijke vragen Effectievere overheid Efficiëntere overheid Flexibelere overheid Vermindering regeldruk Beleidsambities Digitale agenda iOverheid Programma compacte overheid iNUP Operatie NUP Beleidsomgeving Politiek bestuurlijke aandacht Realisatie Kwaliteit Toegang Dienst verlening Communi catie Aandachtspunten Stelsel van Basis Registraties Aanbod Paradigmashift in denken over Stelsel van Basisregistraties. Tot voor kort voornamelijk benaderd vanuit aanbod (van techniek naar maatschappelijke vraagstukken). Nu vanuit vraag (maatschappelijke vragen naar het belang van het Stelsel) Maatsschappelijke vragen geeft aan vanuit welke bestuurlijke thema’s maar dus ook thema’s van burgers en ondernemers wat de kracht van basisregistraties kan zijn. Koppelen aan de voorbeelden van de sheet met berichten. Maatschappelijke vraagstukken: Gebruik basisregistraties help bestuurlijke thema’s in te vullen en op te lossen. Jeugdzorg: staat als nieuwsbericht in sheer 2 Veiligheidsketen: behoefte aan betrouwbare objectinformatie, kaartlagen, hoeveel mensen kunnen we als brandweer aantreffen als we uitrukken naar een verzorgingshuis, BAG levert de contouren van panden op de bereikbaarheidskaart, ambulances hebben hun uitruk gebaseerd op de adressen in de BAG. Fraudebestrijding: denk aan uitkeringen maar ook aan voorbeeld Ymere: tegengaan illegale bewoning. Regeldruk: door gebruik van juiste gegevens en meervoudig gebruik hoeven ondernemers maar een keer hun gegevens aan te leveren. Zorgt voor versnelling in de dienstverlening. Beleidsambities Gebruik basisregistraties werkt als katalysator bij realiseren van beleidsambities en is vertaald in programma’s binnen en met verschillende bestuurslagen. Aandachtspunten die wel georganiseerd moeten worden om gegevens uit basisregistraties echt te laten stromen. OUD

47 Stelselvoorzieningen

48 Basisregistraties en gegevensmanagement
Algemeen geformuleerd verstaan we onder gegevensmanagement: de beleidsontwikkeling, de uitvoering en het toezicht daarop betreffende het onderhouden en gebruiken van alle voor de organisatie relevante gegevens. Voordelen verbeteren gegevensmanagement: Kwaliteit gegevenshuishouding beïnvloedt kwaliteit dienstverlening en bedrijfsvoering Minder kwetsbaar voor veranderingen in personele samenstelling, zowel dagelijks als structureel Verkrijgen van gegevens en verwerken mutaties daarop vergt minder tijd, tijd die ingezet kan worden voor bijv. kwaliteitsborging Basisregistraties worden benut en er wordt voldaan aan de wettelijke verplichtingen Tijdig en efficiënt inspelen op nieuwe ontwikkelingen

49 Proces- en ICT integratie niveaus
Bericht standaarden Logistieke Transport Gegevens Samenwerkings- afspraken Netwerk Kwaliteits- Proces-

50 Noodzaak standaarden t.b.v. integratie
Standaarden voor gegevensuitwisseling zijn noodzakelijk om de ambities van e-overheid (inup/operatieNUP) te realiseren Grootschalige implementatie bij alle gemeenten Klantgerichte digitale diensten Ketensamenwerking Delen van informatie Eenmalige gegevensuitvraag en meervoudig gebruik Één loketgedachte, multichanneling, uniformiteit (Ont)koppeling Robuustheid van ICT Keuzevrijheid in ICT oplossingen Beheersing informatiehuishouding Gemeenschappelijk taal over ïnformatie”, Dezelfde syntax, eenduidige betekenis Lagere ICT kosten ….. INTEROPERABILITEIT

51 Rollen gegevensmanagement
Gegevensbeleidontwikkelaar Registr. A Registr. B Gegevens magazijn. Gegevens- gebruiker Bron- beheerder Toegankelijkheids- voorziener Gegevenskwaliteit- bewaker Bronkwaliteit- beheerder VRAGEN AAN DE DEELNEMERS OF EN HOE DEZE ROL IS INGEVULD. KORTE DISCUSSIE OVER VOEREN.

52 Aspecten per rol Gegevensbeleid: Vastgesteld? Geëffectueerd? Sturing? Kwaliteitsdoelstelling? Procedures? Samenhang? Beveiliging? Informatiebeleidsplan? Uitbesteding? Bron(kwaliteits)beheer: Wie doet wat? Kwaliteit per registratie? Toezicht? Verplicht gebruik basisregistraties? Mutatiedistributie aut./handm.? Ketenafhankelijkheden inzichtelijk? Afspraken over documentenstroom, registratie en vindbaarheid in DMS? Kwetsbaarheid? Toegankelijkheid, gebruik, integrale kwaliteit: Basisregistraties toegankelijk? Viewer geo-informatie? Externe gegevens? Aangesloten op DDS/BRS? Toezicht op kwaliteit over de registraties heen? Afspraken over terugmelden? DEZE SHEET MOET DUIDELIJKER WORDEN UITGEWERKT. ZAKEN DIE ER OP STAAN ZIJN WEL RELEVANT. ZIJN DIT ALLE BELANGRIJKE ASPECTEN?

53 i-Versneller BAG WOZ

54 Dataland vergelijking
Gegevens van 369 gemeenten, vertaald naar 415 WOZ: 7,42 mln adressen; BAG: 7,49 mln adressen WOZ: 5,5% of adressen niet in BAG BAG: 6,5% of adressen in de WOZ Schrijfwijze: 3,7 % van de overeenkomende adressen wijken af. Grote spreiding in gemeenten 113 gemeenten boven het gemiddelde Verschillende aanleverdata, gemiddelde gegevens van eind mei/begin juni Niet in BAG: daarvan klassen wonen. Is 45% van de , is 2,47% van alle WOZ-adressen Niet in WOZ: daarvan gebruiksdoel wonen. Is 52% van die , is 3,35% van alle BAG-adressen. Als woningen uit de BAG niet voorkomen in de WOZ, is een conservatieve schatting dat het om €10 miljard WOZ waarde gaat, wat ca. €10 miljoen woz hefffing kan betekenen. Als woningen wel in de WOZ voorkomen maar niet in de BAG, wat betekent dat straks dan voor de uitkering uit het gemeentefonds heeft betrekking op ca €78 miljoen.

55 Dataland vergelijking
Conclusie: - Globaal beeld, zegt alleen iets over adressen, maar het helpt natuurlijk wel bij het leggen van de verbinding als de adressen al op orde zijn Voor sommige gemeenten is er nog veel te verbeteren Voor veel gemeenten valt het misschien mee

56 Burgers en bedrijven controleren
BAG Beschikking/ taxatieverslag Kadaster WOZ Terug- melding Bezwaren Handels- register GBA Gegevens

57 Samenhang BAG en WOZ

58 Planning Doelstelling LV WOZ Impactanalyse KING: Uitvoerbaar!
Doelstellingen i-NUP 2015: BAG-WOZ gereed februari 2013: alle BAG-id’s gekoppeld aan WOZ-deelobjecten 2012: op WOZ-beschikkingen BAG-conform adres Doelstelling LV WOZ Voor aansluiting BAG-id's gekoppeld aan WOZ-(deel)objecten Aansluiten op LV WOZ in 2013 Impactanalyse KING: Uitvoerbaar!

59 Instrumenten BAG-id's in WOZ-systeem
Beoordelingsprotocol objectkenmerken Koppeling compleet: alle verblijfsobjecten aan WOZ-deelobject idem ligplaatsen en standplaatsen idem alle panden zonder verblijfsobject Gegevens consistent bouwjaar pand ≤ bouwjaar WOZ-deelobject gebruiksoppervlakte consistent grootte WOZ Koppelvlak op basis StUF bg 03.10

60 Stap voor stap protocol (via de iSpiegel) Koppel objecten
gebruik slimme tool check met beoordelings- protocol (via de iSpiegel) koppel restant Organiseer beheer werkprocessen Organiseer ICT Gewoon beginnen / doen

61 Nulmeting april 2012 % van gemeenten

62 BAG-WOZ te bereiken door… ...goed samenwerken

63 Beschikbare software

64 Beschikbare diensten Helirama's Secureinair

65 Stand van zaken koppelvlak
Werken aan betere proces- en ICT integratie Aanscherpen standaarden Sturen op juiste inbouw van standaarden: compliancy Standaarden voor BAG-WOZ koppeling reeds beschikbaar: berichtcatalogus BAG Gebaseerd op gebeurtenissen uit processenhandboek BAG Nu ook standaard-testset BAG-WOZ 65

66 iSpiegel tooling BAG WOZ vergelijking: Daardoor nog betere controles
nu beschikbaar voor adresvergelijking woningen; doorontwikkeling niet-woningen bijna klaar vergelijken op objectniveau bijna klaar Daardoor nog betere controles

67 Afsluiting: Vervolg i-Versneller BAG WOZ
Communicatie met bestuur 4 regionale gespecialiseerde iCoaches i-Spiegel Regionale verdiepingssessies BAG WOZ Leveranciersmanagement Projectsite:

68 Mini Impactanalyse Proces en Normenkader

69 Impactanalyses Oordeel over (grootschalige) implementeerbaarheid
Is aan randvoorwaarden voldaan? Zo niet  acties, actiehouders Oordeel over de haalbaarheid van de resultaatverplichtingen uit het i-NUP Condities en randvoorwaarden haalbaarheid  acties, actiehouders Consequenties invoering en gebruik voor gemeenten Wat is de impact  (generieke) ondersteuning (Zie website OperatieNUP.nl voor uitgebreide toelichting op Impactanalyses) Mini-Impactanalyse: Neemt implementeerbaarheid als uitgangspunt; dit is geen onderdeel van het onderzoek Richt zich op haalbaarheid resultaatverplichting voor de eigen gemeente en de consequenties van invoering & gebruik (tip: lees het rapport IA van OperatieNUP) Wordt in de i-NUP Academy ‘droogzwemmend’ gedaan, maar kan thuis wat uitgebreider worden uitgevoerd.

70 Proces op hoofdlijnen Impact analyse Inrichten onderzoek
Opdrachtspecificatie, bepaal stakeholders, richt uitvoering in, scan rapport Impactanalyse van Operatie NUP Vaststellen thema’s en vragen Obv Thematisch Kader en info uit de praktijk specificeren met stakeholders, validatie van kernthema’s Verzamelen bevindingen Interviews, workshops, enquetes, etc  bevindingen op de kernthema’s Impact analyse Inrichten Organisatie: inrichten van de Begeleidingscommissie wordt bij voorkeur afgestemd met de Klankbordgroep, zodat de juiste vertegenwoordiging van de Koepels wordt bereikt. Wat betreft relevante praktijkervaring moet in ieder geval altijd contact worden gezocht met de pilotgemeenten (die een oordeel geven over bruikbaarheid van een bouwsteen) en als het een stelselbouwsteen betreft wordt ook de meest recente issuelijst van STOUT gebruikt. Conceptrapportage en validatie Bevindingen, oordelen, adviezen in conceptrapportage; validatie Rapportage & Besluitvorming Vastlegging, acties & vervolgstappen, commitment acties, vaststellen uitkomsten in DMU

71 Thematisch kader: vraagzijde randvoorwaarden & ondersteuning
Bestuurlijk, Organisatio- neel, Infrastructureel Bijdrage Operatie NUP Vraagzijde Implementeerbaarheid [de verandering] Bruikbaarheid [het gebruik] BOI Aspect Sub-aspect Onderwerp Vragen Bijdrage IA / Operatie NUP B Leiderschap, Beleid en Strategieop niveau Bestuur en Management (B&M) Ambitie en strategie Is er een implementatiestrategie (evt. afgeleid van gemeentelijke ambitie en strategie)? O-NUP brengt implementatie-strategieen in kaart Strategie Stuurt B&M op de implementatie-strategie? Geen; verantwoordelijkheid gemeente Bestuurlijke consequenties Is B&M op de hoogte van bestuurlijke consequenties? Bestuurlijke stroom, resultaten IA, communicatie Stuurt B&M op de bestuurlijke consequenties? Beleidsdoelen Is B&M op de hoogte van de relatie met de eigen beleidsdoelen? Stuurt B&M op de realisatie van de beleidsdoelen? Middelen Stellen B&M de benodigde middelen beschikbaar? In kaart brengen via (template) businesscase en praktijkervaringen

72 Opdracht – impact analyse
Maak een mini impactanalyse voor je eigen gemeente voor invoering BAG-WOZ. Waar zitten dan de risico’s / uitdagingen in jouw gemeente, is dat aan de kant van techniek, proces, bestuurlijk draagvlak, … En wat kun je daar aan doen. Leg minimaal goed uit hoe je de proceseigenaren gaat betrekken? En dan: hoe doe je dat structureel voor alle integratievraagstukken.

73 Doel model In beeld brengen eigen beoordeling
Vergelijken eigen beoordeling met beoordeling collega’s Analyse basis voor verbeterpunten

74

75

76 Gegevens-/databeheer
Stelselbeheer Zakenbeheer Beheer services/berichten/koppelvlak Documentbeheer Beheer ruimtelijke objecten (Geo) Invoering iNUP bouwstenen Inrichten stelselbeheer Gegevens- en procesmanagement Ruimtelijke objecten (Geo) Inrichten zaakgericht werken Koppeling KCC en ICT Zaakgericht werken Procesgericht werken Kwaliteitsborging Beveiliging en privacy herinrichting van werkprocessen Inrichten informatiebeheerprocessen Ontwikkeling medewerkers KCC / Kanaalsturing Ketengerichtheid (RUD’s etc) Dienstverleningsconcept Gebiedsgericht werken Strategisch inzet van Informatie(-technologie) Service Level Management (SLA) Contractmanagement audits veiligheid / privacy Geo-magazijnen xml / gml / soap Informatiestrategie Invoeren GEMMA (architectuur) Positionering iNUP bouwstenen Ruimtelijke informatie (Geo) Standaardisatie en control Koppelingen en integratie Bring your own device Beveliging en autorisatie Shared service SAAS, Cloud computing Geo-services Open standaarden / Open source Helpdeskprocessen Incident- en probleembeheer Specialisatie Systeembeheer Geo-ICT Opleiding en instructie Informatiestrategie Invoeren GEMMA (architectuur) Positionering iNUP bouwstenen Ruimtelijke informatie (Geo) Standaardisatie en control Koppelingen en integratie Helpdeskprocessen Incident- en probleembeheer Specialisatie Systeembeheer Geo-ICT Opleiding en instructie

77 Onderdelen gebruik referentiemodel
STERKE P U N T E V E R B T P U N BEOORDELING INHOUD NEGEN VLAKKEN: OPZET, IMPLEMENTATIE, GEBRUIK, VERBETEREN INTUÏTIEVE BEOORDE-LING BEOORDELING RELATIES TUSSEN NEGEN VLAKKEN: COMMUNICATIE, METINGEN, BESTURING, VAARDIGHEDEN

78 Intuïtieve beoordeling

79 Beoordeling inhoud vlakken
OPZET IMPLE-MENTATIE GEBRUIK VERBE-TEREN POSITIONERING POSTIONERING THUISSITUATIE VERTALEN NAAR KLEUR

80 Beoordeling relaties tussen vlakken
Scores:

81 Samenvatten op A-4: Score zes hoofdvragen Sterke punten Zwakke punten

82 Gebruik model tijdens en tussen blokken leergang
Wat Huiswerk Uitleg model Eigen invulling Intervisie medecursist Praktijk BAG-WOZ Invulling directe collega’s Bevindingen Verdieping analyse in leergang Hoofdlijnen verbeterprogramma Koppelen aandachtsgebieden Bespreken met MT/secretaris (I-coach?) Uitwerken verbeterprogramma Sparren met I-coach Bespreken resultaat in leergang Toepassen op aandachtsgebieden Besluitvorming eigen organisatie Intervisie realisatie verbeterprogramma Werken aan realisatie verbeterprogramma Evaluatie werking en voortgang verbeterprogramma Bespreken met I-coach Bespreken met MT/secretaris

83 Goed opdrachtgeverschap
Casus Webrichtlijnen START VAN DE OCHTEND: 10 MINUTEN HERHALING VAN DE BELANGRIJKTE LESSEN VAN DE EERSTE DAG & AVOND. BIJVOORBEELD DOOR TE VRAGEN DE DAG EN AVOND SAMEN TE VATTEN IN DE VOOR HUN BELANGRIJKSTE LEERPUNTEN. DAG STARTEN MET ENERGIZER. IN HET KADER VAN LEIDEN EN VOLGEN IS VOLGENDE LEUK  INGEVOEGD OP VOLGENDE SHEET. (IN TOTAAL VOOR DE START 30 MINUTEN) TITEL VAN HET STUK AANPASSEN: VOOROP STAAN DE AANDACHTSGEBIEDEN STURING & STRATEGIE EN APPLICATIELANDSCHAP & OPDRACHTGEVERSCHAP. BIJ HET LAATSTE WORDT NU DE ALLEEN OPDRACHTGEVERSCHAP AAN DE ORDE GESTELD. APPLICATIELANDSCHAP KOMT IN EEN LATERE MODULE AAN DE ORDE. VERVOLGENS WORDEN DE PRINCIPES VAN STURING & STRATEGIE EN OPDRACHTGEVERSCHAP (ZOWEL INTERN (WIE IS EIGENAAR VAN EEN PROJECT/PRODUCT ALS EXTERN (LEVERANCIERSMANAGEMENT)) TOEGEPAST OP DE WEBRICHTLIJNEN. WEBRICHTLIJNEN IS EEN VAN DE RESULTAATVERPLICHTINGEN (NOEMEN) EN EEN IMPLEMENTATIEVERSNELLER (NOEMEN). NET ALS BIJ CASUS BAG/WOZ ZOU IK HIER STARTEN MET THEORIE IN DIT GEVAL GOED OPDRACHTGEVERSCHAP (SHEET 14)  IN TOTAAL 70 MINUTEN TOT PAUZE UUR EERST DUIDING IN NEGEN-VLAKS MODEL (MOET EEN PLAATJE VAN KOMEN) EN BISL. BENADRUKKEN DAT GOED OPDRACHTGEVERSCHAP TWEE KANTEN UITGAAT. EEN INTERNE KANT  WIE STUURT EEN PROJECT OF PROGRAMMA AAN (WIE IS OPDRACHTGEVER?) EN EXTERN (LEVERANCIERSMANAGEMENT) DAN EEN OPDRACHT PLENAIR (ROEPT U MAAR EN VERZAMELEN OP EEN FLIP OVER, ALS PROCESBEGELEIDER AANVULLEN MBV SHEET 16, 17 EN 18, DEZE HOEVEN DAN NIET IN DE PRESENTATIE MAAR WEL IN DE BAGAGE VAN DE PROCESBEGELEIDER): WELKE PARTIJEN IN EN OM UW ORGANISATIE SPELEN IDEALITER ALLEMAAL EEN ROL EN WELKE ROL MOETEN ZE SPELEN ALS HET GAAT OM OPDRACHTGEVERSCHAP? WELKE PROCESSEN VULLEN ZIJ IN EN WELKE OUTPUT MOET DAT OPLEVEREN? WELKE MIDDELEN KUNNEN HIERBIJ WORDEN INGEZET?  HIER OOK WEER MIDDELEN AANGEVEN DIE OPERATIE NUP TER BESCHIKKING HEEFT ALS SOFTWARECATALOGUS EN STUF STANDAARD. IS DIT OOK IN HUN EIGEN ORGANISATIE ZO TERUG TE VINDEN. PLAATJES 17 EN 18 ZIE IK NIET ZO TERUG IN GEMEENTELAND. ALS WE ZE ZIEN ALS ROLLEN DIE ER ZOUDEN MOETEN ZIJN DAN TOEPASBAAR IN BOVENSTAANDE OPDRACHT. VERVOLGENS THEORETISCH KADER UITLEGGEN DOOR PROCESBEGELEIDER: DEFINITIE LEVERANCIERSMANAGEMENT: SHEET 19, SHEET 20 EN SHEET 21 PROCES LEVERANCIERSMANAGEMENT: ZIJN NU SHEET 22 T/M 31. DAT IS VEEL TE VEEL. SHEET 22 EN 23 ZIJN PRIMA. VAKJES MET TEKST IN SHEET 23 VRAAGT WEL TOELICHTING VOOR DE PROCESBEGELEIDERS. OVERIGENS STAAT IN SHEET 32 OOK EEN STAPPENPLAN LEVERANCIERSMANAGEMENT. IK STEL VOOR DAT WE DEZE INPASSEN IN SHEET 23 EN DE STAPPEN AAN DE HAND VAN SHEET 24 T/M 31 PER STAP NADER TOELICHTEN: SHEET 24 WORDT DAN STAP 1 RANDVOORVOORWAARDEN CREEREN. HIER KOMEN ESSENTIELE PUNTEN ONDER ALS: IS ER EEN POSITIEVE BUSINESSCASE, ETC. EN ONDER EEN APART KOPJE TIPS. MAXIMAAL 6 SHEETS (1 PER STAP). IK MIS ALLEEN DE KOPPELING AAN ROLLEN. KAN IN DE VORM VAN EEN OPDRACHT. WELKE ROL(LEN) MOETEN IN WELKE STAP WORDEN VERVULD DOOR DE GEMEENTELIJKE ORGANISATIE. ALS HET GOED IS HEBBEN ZE DIE ROLLEN AL GEINVENTARISEERD IN DE EERSTE OPDRACHT. DAARMEE STUK THEORIE LEVERANCIERSMANAGEMENT AFSLUITEN. (20 MINUTEN EERSTE INVENTARISATIE, 30 MINUTEN THEORIE, 10 MINUTEN TWEEDE INVENTARISATIE(ROLLEN PER STAP)). AFSLUITEN DOOR IEDEREEN VIJF MINUTEN TE GEVEN OM DE VOOR HUN BELANGRIJKSTE LESSEN OP TE SCHRIJVEN EN PLENAIR (ZONDER DISCUSSIE) TERUG TE GEVEN. NA DE PAUZE GAAN TOEPASSEN OP CASUS WEBRICHTLIJNEN (70 MINUTEN) KORT UITLEGGEN WAT PROJECT WEBRICHTLIJNEN IS AAN DE HAND VAN BIJVOORBEELD OMSCHRIJVING RESULTAATVERPLICHTING EN DE STAPPEN ZOALS ZE IN DE VERSNELLER WORDEN GENOEMD (10 MINUTEN) VERVOLGENS VERDER INKLEUREN MET SHEET 3. SHEET 4 KAN WEG. DAN SHEET 5 (VERDERE INVULLING VAN USABILITY), SHEET 6 KAN WEG. IN TOTAAL 15 MINUTEN. DAN OPDRACHT OP SHEET 7. DIT VRAAGT DAT DEELNEMERS TOEGANG HEBBEN MET HUN LAPTOP/TABLET TOT INTERNET (ZIE EERDER OOK BAG/WOZ). IN KOPPELS DOEN. 5 MINUTEN BEOORDELEN AAN DE HAND VAN PUNTEN OP SHEET 5 EN 10 MINUTEN TERUGKOPPELEN. HIERMEE HEBBEN ZE VOLDOENDE GRIP. SHEET 8 KAN WEG. TENSLOTTE IS ER DAN NOG 40 MINUTEN OVER OM DE DEELNEMERS DE 6 STAPPEN VAN LEVERANCIERSMANAGEMENT ZOALS VOOR DE PAUZE AAN DE ORDE IS GESTELD TOE TE PASSEN OP DE CASUS WEBRICHTLIJNEN. SHEET 33 T/M 42 KUNNEN WORDEN UITGEREIKT AAN DE DEELNEMERS ALS ONDERSTEUNEND MATERIAAL INCLUSIEF DE ZAKEN DIE IN DE NOTITIES VAN DIE SHEETS STAAN GENOEMD. FOCUS MOET IN DE OPDRACHT LIGGEN: INVULLEN VAN DE ZES STAPPEN; ZIJN DIE ROLLEN BINNEN MIJN ORGANISATIE BESCHIKBAAR; WAT IS MIJN EIGEN ROL IDEALITER EN WAT IS DIE ROL IN DE HUIDIGE PRAKTIJK (VERBINDER OF LEIDER OF OPDRACHTGEVER) Goed opdrachtgeverschap

84 AAN DEZE ENERGIZER KAN NAAST LEIDEN EN VOLGEN OOK NOG KORT WORDEN GESPROKEN OVER STANDAARDISATIE LES. ZIJN DE KOPPELS MET DEZELFDE DANS BEZIG?

85 Goed opdrachtgeverschap Wat betekent dat?

86 Processen & Zaakgericht werken Verbindingen & Veiligheid
Strategie en bedrijfs- voering Strategie informatie- voorziening Strategie ICT Ontwerp & plannen bedrijfs- voering Ontwerp en plannen informatie- voorziening Ontwerp en plannen ICT Beheer bedrijfs- voering Beheer & gebruik informatie- voorziening Beheer ICT Bedrijfs- domein Informatie / Communicatie domein Technologie domein Richten / Strategie Inrichten Verrichten / Uitvoering Strategie & Sturing Processen & Zaakgericht werken Verbindingen & Veiligheid Basisregistraties & Gegevens-management Applicatielandschap & Opdrachtgeverschap Beheer & Borging

87 Korte opdracht over opdrachtgeverschap
Welke partijen in en om uw organisatie spelen idealiter allemaal een rol en welke rol moeten ze spelen als het gaat om opdrachtgeverschap? Welke processen vullen zij in en welke output moet dat opleveren? Welke middelen kunnen hierbij worden ingezet? Is dit ook in uw eigen organisatie zo terug te vinden? Welke partijen in en om uw organisatie spelen idealiter allemaal een rol en welke rol moeten ze spelen als het gaat om opdrachtgeverschap? Welke processen vullen zij in en welke output moet dat opleveren? Welke middelen kunnen hierbij worden ingezet?  Hier ook weer middelen aangeven die operatie nup ter beschikking heeft als softwarecatalogus en stuf standaard. Is dit ook in hun eigen organisatie zo terug te vinden

88 Opdrachtgeverschap Randvoorwaarden creeren Opdracht aanbesteden
Opdacht gunnen Uitvoeren Opleveren en overdracht Beheer

89 Aandachtspunten Opdrachtgeverschap / inkoop ½
Wat is eigenlijk de vraag? Is er een business case? De business case als ESSENTIEEL onderdeel van het Eisen en wensenpakket. Let op: beschrijving eisen en wensen Multi-interpreteerbaar Ga dialoog aan met leverancier: Concrete doelen + afstemming Inkoop- en acceptatievoorwaarden gemeenten Boeteclausules naar leveranciers (Voor het geval dat het misgaat) Licentiekosten op basis waarvan (CPU, Concurrent Users, per tik) Let op: Maximale korting bij FY-einde. Jaarlijkse ‘onderhoudsbijdrage’

90 Aandachtspunten Opdrachtgeverschap / inkoop 2/2
Afkoop licenties? Let op: ‘gratis’ ter beschikkingstellen (Out of Compliance) Maak aanvullende afspraken bij een pilot-traject. Mate van ondersteuning en bereikbaarheid Is er nederlandstalige support en handleiding? Mate van terugverdienen van gepleegde inspanningen (ook voor demo’s) Mate van partnership Mate van invloed op ontwikkelproces Check aanwezigheid van Gebruikersvereniging en hoe professioneel / onafhankelijk deze is. Check en raadpleeg de leden van de Gebruikersvereniging.

91 Pakket van eisen Vraagstelling helder? Business case SMART?
Bepaal eisen / wensen key-users Formulering is key! Formuleren knock-out (Let op) Formuleren aanvullende wensen Vraag naar referenties en bezoek deze. Bereid goed voor. Laat leveranciers positieve testrapporten overhandigen m.b.t. standaarden / richtlijnen Formuleer POC criteria + Casuïstiek Ga de dialoog aan met leveranciers. Neem de tijd! Communicatie is essentieel! Het pakket van eisen is een belangrijk deel van de inkoopvoorwaarden. Doe dit niet alleen, formuleer je eisen zo dat ze voor één uitleg vatbaar zijn en bij voorkeur meetbaar. Achteraf is het van belang dat je de leverancier controleert.

92 Strategische selectiecriteria
Fit to purpose User interface Integratievoorzieningen Ondersteuning standaarden Benodigd maatwerk Infrastructurele vereisten Contractuele voorwaarden Deployment aspecten Implementatiekosten Beheerkosten Gebruikskosten (licentie/huur) Innovatie Continuïteit / security

93 Proof of the pudding….is een POC

94 Hulpmiddelen - Inkoopvoorwaarden
Arvodi, NEVI, VNG, GV-en, Collega gemeenten Model inkoopvoorwaarden Webrichtlijnen: VNG groene boekje Bestekteksten andere gemeenten (via softwarecatalogus.nl kijken welke gemeenten bepaalde applicaties gebruiken) Handreiking KING m.b.t. inkoop en acceptatievoorwaarden vwb standaarden Er zijn diverse model inkoopvoorwaarden. Het VNG heeft een model voor algemene inkoopvoorwaarden voor dienstverlening. NEVI heeft een model inkoopvoorwaarden voor Europese aanbestedingen. Daarnaast kunt u wellicht gebruik maken van inkoopvoorwaarden van collega gemeenten. Daarnaast heeft het VNG ook model inkoopvoorwaarden opgesteld die specifiek betrekking hebben op het voldoen aan de Webrichtlijnen.

95 Ontwikkeling Regievoering leveranciers.
De organisatie voert geen gestructureerde acties uit inzake strategische leveranciers. Een eerste inzicht is aanwezig met welke leveranciers de organisatie een strategische relatie dient op te bouwen. Er is een gestructureerd proces om potentieel strategische leveranciers te identificeren, beoordelen en selecteren. Er is een proces om de criteria en doelstellingen voor iedere relatie vast te stellen. Gemeenschappelijke verbeterprogramma’s (met de leverancier) staan in de kinderschoenen. De organisatie werkt aan een leveranciersrelatieprogramma dat strategisch belegd is en waarbij meerdere disciplines betrokken zijn. Gemeenschappelijke taakstellingen (=partnership) zijn geformuleerd.

96 Sturingsvraagstukken leveranciers
Analyseren procurement gegevens: Crediteuren Contracten Budgetten Evalueren performance leverancier en eigen organisatie (lessons learned) Ervaringen delen binnen gebr. verenigingen. Innoveren op gebied van markten, producten of processen (research & development) Release-ontwikkelingen (Softwarecatalogus.nl) De invulling van partnership. (Doelstelling bepaling en stem regelmatig af. Leveranciers zijn net mensen)

97 de casus Webrichtlijnen

98 Hoe ben je meest nabije overheid in de digitale wereld?
Vraagstelling/doel: Hoe ben je meest nabije overheid in de digitale wereld? Drie pijlers Usability Informatie beveiliging Integratie Identificatie/ Authenticatie Autorisatie E-herkenning Integer Virussen Hacken Pentest E-formulieren Architectuur Integratieststandaarden (StUF) Stelsel van Basisregistra-ties Vindbaar Intuïtief Beschikbaar Zichtbaar Als het gaat om digitale dienstverlening onderscheiden we drie belangrijke pijlers: Usability Informatiebeveiliging Integratie

99 Digitale nabijheid: Toegankelijkheid virtuele gemeente (uit WR)
Website wordt door iedere browser ondersteund Website is op diverse apparaten beschikbaar Begrijpelijk taalgebruik Website is vindbaar (zoekmachines) Logisch ingedeeld, informatie is vindbaar Prettige lay-out en leesbaar contrast Afgestemd op doelgroep Ook geschikt voor mensen met een beperking Usability gaat over toegankelijkheid van de virtuele gemeente. Het gaat er onder andere om dat de website ook via een tablet te benaderen is, met iedere browser goed functioneert, taalgebruik dat voor iedereen te begrijpen is, website die vindbaar is, logische indeling waar iedereen kan vinden wat hij/zij zoekt etc.

100 Elektronische dienstverlening in de praktijk
Gerda en Klaas gaan uit elkaar en willen weten hoe ze hun samenlevingscontract kunnen beëindigen. Probeer dit op twee sites te vinden: Opdracht: Gebruik deze twee voorbeelden om het verschil tussen “denken vanuit de eigen organisatie” en “denken vanuit de klant” duidelijk te maken. Aan de hand van deze twee websites kan eventueel verder gediscussieerd worden over usability, zie volgende dia.

101 i-Versneller Webrichtlijnen
Quickscan & rapportage Kick-off bijeenkomst Maatregelenplan Software catalogus & leveranciersmanagement Zelfverklaring Opzet van de i-Versneller Webrichtlijnen De i-Versneller Webrichtlijnen start in oktober 2012 en loopt tot eind De i-Versneller bestaat uit de volgende onderdelen: Quick Scan en rapportage: uw gemeente krijgt een quick scan van haar website. De verbeterpunten en de maatregelen om geconstateerde fouten op te lossen worden vastgelegd in een rapportage. Kick-off bijeenkomst Maatregelenplan: tijdens een bijeenkomst en onder begeleiding van een aantal implementatiebegeleiders maakt u een maatregelenplan, dat op uw organisatorische situatie toegesneden is. Softwarecatalogus en leveranciersmanagement: in de online softwarecatalogus kunt u zien welke leveranciers voldoen aan de standaarden uit het i-NUP, waaronder de webrichtlijnen. Daarnaast wordt waar nodig leveranciersmanagement ingericht. Ook ontvangt u inkoopvoorwaarden die u kunt gebruiken om goede afspraken met hun leveranciers te maken. Zelfverklaring: na afloop van de i-Versneller maakt u in een zelfverklaring transparant hoe toegankelijk de website van uw gemeente is. Daarmee laat u aan burgers zien dat u werkt aan toegankelijkheid en voldoet aan de (minimale) eisen van de webrichtlijnen. Gedurende de i-Versneller wordt u op diverse manieren ondersteund: implementatiebegeleiders ondersteunen bij de uitvoering van het plan; er worden diverse thema workshops georganiseerd; er is een waar u terecht kunt met ondersteuningsvragen; alle relevante documentatie rondom deze i-Versneller wordt beschikbaar gesteld in een groep in de NUP community. Daar kunt u ook vragen stellen en discussies starten of volgen. Alternatief traject voor voorlopers Gemeenten die al aan de minimale set van webrichtlijnen voldoen, krijgen aanvullende ondersteuning aangeboden in een alternatief traject. Dat traject geven we samen met hen vorm. Via het aanmeldformulier kunt u uw wensen voor het traject indienen. Aanmelden Via het aanmeldformulier kunt u zich aanmelden voor het reguliere traject of het alternatieve traject van de i-Versneller Webrichtlijnen. Daar vindt u ook de data per regio.

102 Opdrachtgeverschap en webrichtlijnen Stappenplan implementatie webrichtlijnen:
Randvoorwaarden creeren Opdracht aanbesteden Opdacht gunnen Uitvoeren Opleveren en overdracht Beheer Nu nog eens de stappen maar dan toegepast op webrichtlijnen Hulpdocument is ‘Stappenplan Webrichtlijnen 3’ zie

103 Opdracht Vul voor je eigen gemeente op hoofdlijnen het stappenplan in.
Welke specifieke acties kun je benoemen voor opdrachtgever- en leveranciersmanagement? zie sheet 31. Samnewerkingsmodel Partner ship.

104 1 Randvoorwaarden creeren:
Laat toegankelijkheid en duurzaamheid onderdeel zijn van gemeentelijke beleid Ontvang een formele opdracht om de Webrichtlijnen te gebruiken als instrument bij aanbesteding, gunning, uitvoering en oplevering van het webproject. 1. Het verdient de voorkeur om toegankelijkheid en duurzaamheid van uw website op het hoogste niveau vast te leggen in het beleid van de gemeente. Uit ervaring blijkt dat er dan bij aanbesteding, implementatie en beheer een groter draagvlak in de organisatie is. 2. De factoren budget (=geld) en planning (=tijd) kunnen gedurende het proces van realisatie en oplevering van een webproject van grote invloed worden op de overige prioriteiten. Eigenlijk begint het al bij het selecteren van een aanbieder die het project moet gaan uitvoeren. Daarom is van belang dat van tevoren en tijdens de uitvoering tussen de opdrachtgever en degene die namens de opdrachtgever fungeert als projectleider geen onduidelijkheid bestaat over welke waarde moet worden toegekend aan alle verschillende prioriteiten. In geval van de Webrichtlijnen is de vraag: is het een harde eis ('must-have') of een wens ('nice-to-have')? Het Stappenplan Webrichlijnen biedt een beslisschema aan om helder te krijgen welk gewicht toegekend ken worden aan het voldoen van de webrichtlijnen. Hulpdocument is ‘Stappenplan Webrichtlijnen 3’ zie

105 2 Opdracht aanbesteden:
stellen van de juiste eisen bij het verwerven van een duurzaam toegankelijke website In aanbestedingsdocument o.a. opnemen: Bouw een website volgens de richtlijnen van de Web Content Accessibility Guidelines (WCAG 1.0) van het W3C. 2. Het proces van selectie Voorbeeld v aanbestedingsdoc is te vinden op: 2. Voordat opdracht gegeven wordt tot de bouw van een website zal er een keuze moeten worden gemaakt tussen de verschillende uitgebrachte offertes. Een belangrijk criterium voor een eerste selectie is de mate waarin de offertes voldoen aan de gestelde eisen in de offerteaanvraag. Dit klinkt eenvoudig, maar is lastig te bepalen. Hoe beoordelen we of het geoffreerde product daadwerkelijk voldoet aan de gestelde eisen en hoe weten we of de partij die de offerte heeft uitgebracht in staat is om het geoffreerde product te leveren? De beoordeling of de offerte voldoet aan de duurzaam toegankelijkheidseisen kan formeel worden geregeld door de gestelde toegankelijkheidseisen in de offerte te laten bevestigen. Op deze manier kan het product bij oplevering aan deze eisen worden getoetst. Hoe weten we echter of de leverancier in staat is om de gestelde eisen te kunnen realiseren? Dit is een lastig selectiecriterium. Hiervoor is informatie nodig waaruit blijkt dat de leverancier websites bouwt die aan de gestelde criteria voldoen. Hiervoor zijn twee methoden te onderscheiden: 1 het kwalificeren van producten van de leverancier en 2. het kwalificeren van de leverancier.

106 3 Opdracht gunnen: Vaststellen of aanbieders kunnen voldoen aan de gestelde eisen Vaststellen of (en in welke mate) de aanbieders kunnen voldoen aan de gestelde eisen met betrekking tot de Webrichtlijnen. Kern hierbij is dat claims van leveranciers ook daadwerkelijk worden getoetst; helaas komt het nog te vaak voor dat claims op het gebied van de Webrichtlijnen te optimistisch – en daarmee onjuist – zijn. Of dat door een aanbieder het principe wordt gehanteerd van 'het is waar totdat het tegendeel wordt bewezen'. Beschikbare hulpmiddel: beoordelingsmatrix en een voorbeeldtekst met bepalingen die in de overeenkomst kan worden opgenomen. Zie

107 4 Opdracht uitvoeren: Bepalen op welke momenten tijdens de bouw controle op Webrichtlijnen een rol speelt en hoe gecontroleerd wordt. Tijdens de realisatie van een website of -applicatie zijn er meerdere momenten waarop een controle op de Webrichtlijnen van (deel)producten is aan te raden. Belangrijke momenten zijn: 1.Als het grafisch ontwerp is omgezet naar HTML en CSS 2.Als de templateszijn gemaakt op basis van de HTML-versie van het ontwerp, inclusief eventuele scripting 3.Als de templateszijn geïntegreerd in het CMS 4.Als de de content is toegevoegd aan het CMS (door handmatige invoer of automatische conversie) De opdrachtgever heeft doorgaans niet voldoende kennis, kunde, ervaring of tijd om zelf vast te stellen of is voldaan aan de Webrichtlijnen. Het is aan te raden dat de opdrachtgever bij deze beoordeling helemaal geen rol heeft. De meest effectieve maatregel voor de opdrachtgever is om af te spreken dat op de hierboven genoemde momenten een rapportage wordt overlegd waaruit blijkt: 1.Dat is onderzocht of aan de Webrichtlijnen werd voldaan 2.Hoe, door wie en wanneer het onderzoek is uitgevoerd en wat de scope van het onderzoek was (alleen automatisch, alleen handmatig of automatisch en handmatig; alle Webrichtlijnen of een deelverzameling; alle pagina's of een sample) Beschikbare hulpmiddelen: overzicht van momenten bij de realisatie, toetsnormen en –instrumenten. Zie Stappenplan Webrichtlijnen

108 5 Opleveren en overdracht
Vaststellen of is voldaan aan de bepalingen in de overeenkomst Wanneer met de opdrachtnemer is overeengekomen dat hij de formele Webrichtlijnentoets organiseert, hoeft de opdrachtgever enkel te controleren of de procedure rond de toets zelf goed is verlopen: 1.Is het onderzoek uitgevoerd door een partij die in de opdracht is overeengekomen? Zo niet: -Waarom is de opdrachtgever niet eerder van die verandering op de hoogte gebracht? -Waaruit blijkt die onafhankelijkheid en deskundigheid van de partij en hoe zijn de onafhankelijkheid en deskundigheid geborgd? 1.Is door de onafhankelijke deskundige partij vastgesteld dat is voldaan aan de Webrichtlijnen? -Wanneer voorafgaand aan de opdrachtverstrekking is overeengekomen dat aan bepaalde Webrichtlijnen niet zal worden voldaan, dient hiermee rekening te worden gehouden bij de acceptatie. 1.Is het Waarmerk drempelvrij.nl afgegeven op het in de opdracht genoemde niveau? Wordt de website vermeld op De drie niveaus zijn: -Web Content Accessibility Guidelines1.0, prioriteit 1 ijkpunten -Web Content Accessibility Guidelines1.0, prioriteit 1 en 2 ijkpunten -Webrichtlijnen (omvat WCAG 1.0 prioriteit 1 en 2 volledig) Hulpmiddel: (procedurele) checklist

109 6 Beheer Zorgen dat de kwaliteit en toegankelijkheid van een website gewaarborgd blijven na ingebruikname Zijn maatregelen genomen om na de ingebruikname van de website het kwaliteitsniveau te handhaven? Een website is immers een communicatie- of productiemiddel en kwaliteitsverlies heeft al snel een negatief rendement op de investeringen die met het maken en exploiteren van een website gemoeid zijn. Van belang zijn: 1.Regie / organiseren 2.Publiceren: vastgelegd stijlgids of protocol 3. Controleren: tijdens publicatie controleren Zie verder info Stappenplan Webrichtlijnen

110 De werkelijke uitdaging is het realiseren van een toegankelijke website.
Er is een standaard beschreven die een toegankelijke website garandeert. Ten onrechte worden de Webrichtlijnen gezien als iets dat alleen voor de mindervalide medemens is. Natuurlijk is het toegankelijk maken van een website voor mensen met een beperking een prettige bijkomstigheid van het implementeren van de Webrichtlijnen. Zoals er in de bouw standaarden zijn vastgesteld voor de minimale hoogte en breedte van deuren, zo zijn er ook standaarden vastgesteld waar een website aan moet voldoen, te weten de Webrichtlijnen. Net zoals een deur fysieke toegang tot de gemeente biedt, biedt de gemeentelijke website toegang tot de virtuele gemeente. De virtuele gemeente behoort is een belangrijk onderdeel van uw totale dienstverleningsconcept. Door het implementeren van Webrichtlijnen onderdeel te maken van uw dienstverleningsconcept zorgt u voor een toegankelijke website voor nu en voor de toekomst.

111 Strategie en bedrijfs- voering Strategie informatie- voorziening
Strategie ICT Ontwerp & plannen bedrijfs- voering Ontwerp en plannen informatie- voorziening Ontwerp en plannen ICT Beheer bedrijfs- voering Beheer & gebruik informatie- voorziening Beheer ICT Bedrijfs- domein Informatie / Communicatie domein Technologie domein Richten / Strategie Inrichten Verrichten / Uitvoering

112 Wijzigingenbeheer